Tímarit FHH - 01.09.1984, Blaðsíða 28

unarstjórnar er mjög mikilvægt
hvað þetta varðar. Hún leggur á
ráðin um námskeiðahald og annað
sem flokkast undir símenntun
hjúkrunarfræðinga. Hjúkrunar-
stjórn er því oft í sjálfsvald sett
hvaða þætti hjúkrunar hún vill
leggja áherslu á, t. d. námskeið um
fræðslu til sjúklinga, námskeið um
hjúkrunarferlið o. s. frv.
Námskeiðahald er sérstaklega
tekið fyrir sem þáttur í símenntun,
þar eð það hefur sýnt sig að þau gefa
mjög góða raun. Þau eru betur sótt
en einstakir fyrirlestrar og spanna
meira efni, auk þess að gefa hjúkr-
unarfræðingunum tækifæri til þess
að ræða málin í sameiningu og
kryfja þau til mergjar.
I september síðastliðnum var
haldið námskeið á Landakotsspítala
um kennslufræði fyrir hjúkrunar-
fræðinga, um 30 kennslustundir. Á
námskeiðinu var lögð sérstök
áhersla á fræðslu til sjúklinga.
Nemendur áttu að flytja verkefni í
lok námskeiðsins og var þeim frjálst
að velja efnið sjálfir. Flestir völdu
verkefni er lutu að fræðslu til sjúkl-
inga, og lofuðu verkefnin góðu.
Áhugi þar fyrir fræðslu til sjúklinga
hefur aukist og umræða um þessi
mál einnig í kjölfar námskeiðsins.
Mikill áhugi er nú á deildum spítal-
ans fyrir því að vinna markvisst að
því að gera kennsluferli að hluta af
hjúkrunarferlinu.
Nýting hjálpartækja eins og bóka-
safna, myndbanda og litskyggna er
mjög mikilvægur þáttur til að auð-
velda og byggja upp fræðslu til sjúkl-
inga. Staðlaðar upplýsingar í formi
bæklinga reynast einnig vel til
fræðslu. Hjúkrunarfræðingar gætu
t. d. í samráði við aðrar heilbrigðis-
stéttir myndað samstarfshópa, sem
ynnu að því að útbúa staðlaðar upp-
Iýsingar um hina ýmsu sjúkdóma-
flokka og meðferð við þeim. Einnig
er nauðsynlegt að t. d. einn aðili frá
hjúkrunarstjórn taki að sér að styðja
við bak þeirra hjúkrunarfræðinga
sem vinna að fræðslu til sjúklinga og
að hjúkrunarstjórn umbuni þeim
hjúkrunarfræðingum, sem leggja sig
fram við gerð kennsluáætlana (nám-
skeið, frí, laun o. s. frv.).
Skráning og mikilvægi hennar
Skráning kennsluáætlana er nauð-
synleg og er aldrei lögð nægileg
áhersla á skráningu. Rannsóknir
hafa sýnt að ef .hlutirnir eru ekki
skráðir, eru þeir ekki framkvæmdir.
Skráning er mikilvægt samskipta-
form og ómetanleg aðferð til að
halda samfellu í sjúklingafræðslu.
Nauðsynlegt er að skrá þann árang-
ur er sjúklingur sýnir, í hjúkrunar-
áætlun þegar fræðsla hefur farið
fram. Auk námshæfileika sjúklings
á að skrá hvernig hann bregst við
kennslunni, t. d. ef sjúklingur dreg-
ur í efa að hann geti haldið eitthvað
sem hann skilur og veit að er mikil-
vægt heilsu hans. Þessi viðbrögð
þarf að skrá og taka mið af þeim við
undirbúning nýrrar kennsluáætlun-
ar. Skráning er þó aðeins einn
hlekkur í tjáskiptaferlinu. Upplýs-
ingar eiga einnig að koma fram á
fundum (meðferðarfundum, rapp-
orti) þar sem allir aðilar er standa að
fræðslu til sjúklingsins eru saman-
komnir.
Skráningu kennslu og skráningu á
námsárangri sjúklings má nýta sem
tæki til að endurmeta kennsluáætl-
unina. Þá má styrkja þá þætti sem
komið hefur í ljós að eru veikir,
breyta um kennsluaðferð og breyta
eða bæta vissa efnisþætti.
HEIMILDIR:
1. Corkdale L. and McGlashan R.: A practi-
cal approach to patient teaching. The
Journal of Continuing Education in Nurs-
ing. Vol. 14, No. 1. Jan/Febr. 1983, bls.
9-15.
2. Winslon E.: The role of the nurse in pati-
ent education. Focus: The cardiac patient.
Nursing Clinics ofNorth America. Vol. II,
No. 2. June 1976, bls. 213-22.
3. American Hospital Association: Imple-
menting patient education in the hospital.
Chicago, Illinois, 1979. American Ho-
spital Association.
4. Redman B.: The process of patient
teaching in nursing. St. Louis 1980, C. U.
Mosby Company, bls. 1-22.
5. George G.: If patient teaching tries your
patience, try this plan. Nursing 82, May,
bls. 50-55.
6. Smith C.: Fræðsla til sjúklinga. Hjúkrun,
tímarit Hjúkrunarfélags Islands, 4. tölubl.
1982, bls. 27-29.
26
Tímarit Fhh