Fróðskaparrit - 01.01.1982, Blaðsíða 59

Beaucoup de bruit pour une aumelette'
67
beinan vegin samtykt av aSaltollkamarinum31. Virksemi Bangs
vardi fá ár, og lutur hansara í fyriskipanini og íkomu hennara
er ikki eyðkendur fyri fyrisiting Føroya sum tílíka, men ein
ábending um ta støðu, hetta embæti skuldi fáa, tá ið tað varð
sett á stovn í Tórshavn (tað var í 1816).
Teir hægsu embætismenninir høvdu nógv meiri ávirkan í
1777 enn í 1723. Harafturímóti var føroyski siðurin at senda
menn til Keypmannahavnar »upp á landsins besta« mest sum
avlagdur við sendinevndini 1723—24. Nærum hundrað ár
seinni, í 1806, varð fundur hildin x Havn, sum Nólsoyar-Páll
stevndi til; á hesum fundi varð samtykt at senda nevnd til
Keypmannahavnar til at bera fram klagu um einhandilin; men
nevndin fór ongantíð av stað32.
VIÐMERKINGAR
1. Bolle Villum Luxdorph. Partur av skrivligu atkvøðugreinargerð hans-
ara. Danske Kancelli. Uppkøst og fylgiskjøl til »Norske registre«.
»Beaucoup . . .« er næst at týða við »nógv roks um lítið og einki«.
Sí »Quel bruit pour une omelette« í T. Vogel-Jørgensen: Bevingede
ord (Kbh. 1955).
2. Danske Kancelli. Norske registre.
3. Anton Degn: Oversigt over Fiskeriet og Monopolhandelen paa Fær-
øerne 1709-1856 (Thvn. 1929), bls. 4.
4. Ein samsvarandi áseting varð gjørd við fyriskipanini frá 20.8.1778 um
takst og handil á Finnmørkini. Henda og eldri ásetingar um hitt sama
vórðu fyri Finnmørkina avtikin við kunngerð frá 13.5.1796.
5. Eftirfylgjandi lýsing av einahandlinum og avleiðingarnar av honum
eru bygdar á Peter Korsgaard Nielsen: Den kongelige enehandel pa
Færøerne 1709—1776. Óprentað serritgerð til lærda háskúlan í Keyp-
mannahavn 1976.
6. Føroyar lógu undir norðanfjals rentuskrivarastovu rentukamarsins. Frá
6.6.1771 til 1.2.1773 lógu Føroyar undir Danske Kammer, og síðan, tá
ið rentukamarið var endurstovnað, komu tær undir tróndheimsku
rentuskrivarastovuna. Longu 6.5.1773 vóru Føroyar lagdar undir ís-
lendsku, føroysku og grønlendsku rentuskrivarastovuna undir vestur-
indiska-guinesiska rentu- og aðaltollkamarinum. 1.1.1777 varð hand-
ilin fluttur undir yvirskattastjórnina, men aðaltollkamarið hevði
framvegis hini føroysku málini. I hesum sambandi verður heitið
rentukamar/aðaltollkamar nýtt til at lýsa fyribrigdi, sum vóru eyðkend
fyri búskaparfyrisitingina í hesum tíðarskeiði.