Fróðskaparrit - 01.01.1999, Blaðsíða 177

Response to Wave Exposure by
Littoral Species in the Faroe Islands
181
Hvussu djórasløg í føroyskum firðum laga seg eftir aldubrotum
Grethe Bruntse1, Tor Eiliv Lein2, Ruth Nielsen3 and Karl Gunnarsson4
1: Grethe Bruntse, Kaldbak Marine Biological Laboratory, FO-180 Kaldbak, Faroe Islands
(present address: Kolstrup 44E, 6200 Aabenraa, Denmark). E-mail: Gbruntse@hotmail.com
2: Tor Eiliv Lein, Department of Fisheries and Marine Biology, University of Bergen, N-5020 Bergen, Norway.
Tlf.: +47 5558 4480, Fax: +47 5558 4450, E-mail: tor.lein@ifm.uib.no
3: Ruth Nielsen, The Botanical Museum and Library, University of Copenhagen, Gothersgade 130,
DK-1123 Copenhagen K, Denmark. Tlf.: +45 3532 2185, Fax: +45 3532 2186, E-mail: ruthn@bot.ku.dk
4: Karl Gunnarsson, Marine Research Institute, Skúlagøtu 4, Reykjavík, Iceland.
Tlf.: +354 552 0240, Fax: +354 5623790, E-mail: Karl@hafro.is
Úrtak
Henda kanning lýsir plantu- og djórasamfeløgini á
klettastrondum niður á dýpi, har plantuvøksturin heldur
uppat. Vit nýttu telduforritið Expon og resiprokka algor-
itmu til at kanna, hvussu 23 ymisk sløg laga seg eftir
styrki á aldubrotum (polynomial) á 146 støðum. Av 7
ymiskum umhvørvisligum faktorum tykjast aldubrot at
vera orsøk til meginpartin av frávikum í savnaða tilfar-
inum, tá ið ein fyribils korrespondansu-analysa (CCA)
varð gjørd. Signifikant aftursvar góvu Aglaothamnion
setositum, Alaria esculenta, Coralina officinalis, Fucus
distichus ssp. anseps, Himanthalia elongata, Masto-
carpus stellatus, Polysiphonia stricta og Porphyra um-
bilicalis, sum mest eru at finna á teimum ábærastu støð-
unum, og Ascophyllum nodosum, Cladophora rupestris,
Pelvetina canaliculata, Verrucaria mucosa, Littorina
obtusata og Nucella lapillus, sum vóru vanligast á
kyrrustrondum, og eisini Semibalanus balanoides, ið
mest er av á miðalbardum strondum. Ein lívfrøðiligur
stigi í mun til aldubrotsstyrki varð gjørdur út frá rás-
myndum fyri hesi 15 sløgini. Stigin er galdandi fyri
klettastrendur, har ið munurin millum flóð og fjøru er er
meira enn 40 í miðal, og kann nýtast at forklára út-
breiðslu av ráðandi og ofta fyrikomandi sløgum fram
við strendumar. Hammframt verður í strikumyndum
lýst loddrætt útbreiðsla av plantu- og djóralívi á strond-
um, sum vórðu vald eftir styrki á aldubrotum. Okkara
kanningar samsvara við aðrar kanningar av útbreiðslu
av plantum og dýmm fram við føroysku strendumar.
Um samanborið verður við úrslit frá bretsku oyggjunum
og suðurvesturstrond Noregs, er størsti munurin, at
Laminaria digitata og Alaria esculenta eru at finna á
vardum strondum, at tættur vøkstur av Fucus serratus
ikki er at finna, og at fleiri sløg em at finna á øllum
strondum, sama hvussu ábært har er.
Abstract
This investigation describes the rocky shore communi-
ties in the littoral zone of the Faroe Islands and their re-
sponse to wave exposure. We utilised the Expon soft-
ware and its reciprocal algorithm to develop response
functions (polynomials) to wave exposure for species
based on the abundance of 23 dominant species at 146
stations. Among the seven environmental factors
analysed, wave exposure explained most of the variance
in the data set according to a preliminary correspon-
dence analysis (CCA). A significant response to wave
exposure was obtained for Aglaothamnion sepositum,
Alaria esculenta, Corallina officinalis, Fucus distichus
ssp. anceps, Himanthalia elongata, Mastocarpus stella-
tus, Polysiphonia stricta and Porphyra umbilicalis, pre-
dominantly found on exposed shores; for Ascophyllum
nodosum, Cladophora rupestris, Pelvetia canaliculata,
Verrucaria mucosa, Littorina obtusata and Nucella
lapillus, predominantly found on sheltered shores; and
Semibalanus balanoides, with the greatest abundance
Fróðskaparrit 47. bók 1999: 181-198