Helgarpósturinn - 12.11.1987, Blaðsíða 7

MARKLAUST PLAGG
ALÞÝÐUBANDALAGSINS
í ályktun landsfundar Alþýðubandalagsins um verka-
lýðsmál er æðsta stjórn Alþýðusambands Islands gagn-
rýnd harðlega. Segir í ályktuninni að afsprengi ríkis-
stjórnar Gunnars Thoroddsen sitji þar enn við völd „með
hörmulegum afleiðingum". Alþýðubandalagið vill sam-
kvæmt þessu Björn Þórhallsson af sem varaforseta, en í
staðinn komi samfylking „vinstri aflanna". Á hinn bóginn
afgreiða lykilmenn í flokknum ályktunina sem mark-
laust plagg!
EFTIR FRIÐRIK ÞÓR GUÐMUNDSSON OG ÓLAF HANNIBALSSON MYNDIR JIM SMART
greiðslurnar geri kerfið gjaldþrota
innan 4—5 ára. Ekkert getur verið
eðlilegra en að vísa málinu þá aft-
ur til samningsaðilanna, þegar í
ljós er komið, að samið hefur verið
um atriði sem ekki fær staðist.
Annað mjög veigamikið atriði
er það, hvernig hagað er skilgrein-
ingu forgangshópa og hvernig
þeim er skipað í röð. Menn verða
að gera sér grein fyrir því, að þótt
lífeyrissjóðirnir hafi töluvert mikið
fé til ráðstöfunar — m.a. í þessum
tilgangi — þá færa menn ekki til
tugi milljarða innan þjóðfélagsins
eins og verið sé að skrúfa frá vatni
í krana.
Þeir sömu peningar, sem bundn-
ir eru í húsnæðiskerfinu, verða
ekki jafnframt notaðir í annað. Ég
legg því gífurlega áherslu á, að
áður en endanlega er gengið frá
þessum málum á Alþingi nú náist
um það samkomulag allra aðila,
hvað skuli teljast forgangshópar,
og að þeirra vandi verði þá leystur
á félagslegum grundvelli, sem og
að gera sér glögga grein fyrir um
hvaða stærðir hér er að ræða.
SKATTUR Á
FRAMTÍÐINA
Tæpitungulaust verða menn að
þora að viðurkenna, að með nið-
urgreiðslu vaxta fyrir forgangs-
hópana erum við að skattleggja
fram í framtíðina og eins gott að
menn viti um hvaða skattbyrði er.
að ræða. Stjórnmálamenn verða
að láta af þeim leiða sið, þegar ver-
ið er að taka ákvarðanir um mál,.
að þeir séu að gera eitthvað fyrir
aðra. Við erum að taka ákvarðan-.
ir, sem leiða af sér skuldbindingar
gagnvart öðrum, skuldbindingar,
sem fólkið í landinu verður að
greiða með einum eða öðrum
hætti. Við stjórnmálamennirnir.
eigum ekki þessa peninga, sem
verið er að ráðstafa í húsnæðis-
kerfið. Eigendur þeirra eru sjóðfé-
lagar í lífeyrissjóðunum, sem í
framtíðinni eiga að fá úr þeim líf-
eyrisgreiðslur.
Það þarf líka aðlíta til fleiri átta
en bara húsnæðismála, þegar ver-
ið er að ráðstafa þessum fjármun-
um. Okkur er hollt að minnast að
uppspretta þessa fjármagns — og
þegar til lengdar lætur eina hald-
bæra baktrygging þess, er í starfi
fólksins sjálfs í þróttmiklu og fram-
sæknu atvinnulífi. Þann grundvöll
þarf ekki síður að styrkja með því
fjármagni, sem hér er um að tefla.
Glöggar skilgreiningar eru lykil-
atriði við lausn þessara mála, ekki
bara fyrir húsbyggjendur, heldur
eru þetta spurningar um fjár-
magnsnotkun og skuldbindingar,
sem hafa gífurleg áhrif um þjóðfé-
lagið allt. í þeim efnum verðum
við að geta staðið við það, sem sett
er í lög, en ekki nota löggjöfina til
að gefa fyrirheit, sem að gleggstu
manna yfirsýn er vitanlegt að við
munum aldrei geta efnt.
Með þessum hætti ætti einnig
að vera unnt að tryggja að lífeyris-
sjóðirnir séu ávaxtaðir innan þess
landsvæðis, sem er uppspretta
þeirra — þar sem fjármagnið verð-
ur til. Ef húsnæðisstofnun sér
eingöngu um forgangshópana
þarf enga milliliði fyrir hina, nema
hvað lífeyrissjóðurinn á svæðinu
semur við stofnanir innan þess um
ráðstöfun fjárins.
Einnig tel ég ástæðulaust varð-
andi íbúðarbyggingar fyrir
aldraða og öryrkja að vera með
óþarfa milliliði. Það getur tví-
mælalaust samrýmst tilgangi og
hlutverki sjóðanna að lána þess-
um aðilum beint á lægri vöxtum
en öðrum sjóðfélögum og jafna
vaxtamun með hærri vöxtum á
önnur útlán. Þarna þarf ekki af-
skipti opinberrar skömmtunar-
skrifstofu.
Ég held, að eftir því sem af-
skiptum stjórnmálamanna eru
meiri takmörk sett, því betur sé
borgið hagsmunum þess fólks,
sem hverju sinni er um að ræða. í
þessum efnum, eins og öðrum, er
okkur áreiðanlega fyrir bestu að
valddreifing sé sem mest og öll
umfjöllun mála sem næst þeim,
sem eiga hlut að máli. í þessu til-
felli eru það íbúðareigendur og all-
ir þeir, sem eiga aðild að lífeyris-
sjóðum og stéttasamtökum, sem
eru eigendur fjárins og hinir réttu
samningsaðilar um öll atriði þessa
máls.
Á blaðamannafundi í vikunni
sagði Björn Grétar Sueinsson, ritari
flokksins og talsmaður hans í launa-
og kjaramálum, að hann hefði viljað
orða ýmislegt í ályktuninni öðruvísi
og tiltók sérstaklega dóminn um
hinar hörmulegu afleiðingar. Var
greinilegt á Birni Grétari að hann
var ósammála þessu og öðru því í
ályktuninni sem rakið er til Birnu
Þóröardóttur og fleiri.
BURT MEÐ ÍHALDIÐ!
Verkalýðsmálaályktun lands-
fundar Alþýðubandalagsins er hin
kostulegasta. Hún hefst á því að
flokkurinn ítrekar að flokkur og
verkalýðshreyfing séu óháð hvort
öðru en búi í e.k. óvigðri sambúð,
þar sem niðurstaða þverpólitískrar
verkalýðshreyfingar verði aldrei
sjálfkrafa að stefnu flokksins. Á
sama hátt geti flokkurinn ekki kraf-
ist þess að verkalýðshreyfingin
hegði sér eftir forskrift frá flokkn-
um.
Viðbótartillögur Birnu Þórðar-
dóttur, sem samþykktar voru,
ganga á skjön við þennan tón.
Skyndilega er ályktunin orðin
herská og tæpitungulaus. Samstarf
við „íhaldið" er fordæmt: ,,! sam-
stjórn íhalds og verkalýðsflokka
hefur það verið hlutverk verkalýðs-
flokka að hafa hemil á verkalýðs-
hreyfingunni og beita áhrifum sín-
um og ítökum til þess. Skemmst er
að minnast ríkisstjórnar Gunnars
Thor. en afsprengi hennar situr
raunar enn við völd í æðstu stjórn
ASÍ með hörmulegum afleiðing-
um.“ Eru afleiðingarnar raktar
nánar og verkalýðshreyfingunni
skipað fyrir: „Þetta verður að
stöðva."
MISTÖK — SEGIR
FORSETINN
Á fyrrnefndum blaðamannafundi
kom fram hjá Birni Grétari og Ólafi
Ragnari Grímssyni, hinum nýja
formanni flokksins, að með æðstu
stjórn væri átt við framkvæmda-
stjórn og miðstjórn Alþýðusam-
bandsins og að hjá flutningsmönn-
um hefðu komið fram sú skilgrein-
ing á hinum hörmulegu afleiðingum
að stórir hópar launafólks hefðu set-
ið eftir á „strípuðum" kauptöxtum.
Ásmundur Stefánsson, forseti
ASÍ, hefur lýst því yfir að samþykkt
þessa kafla, sem rakinn er til Birnu,
hafi verið mistök, að landsfundar-
fulltrúar hafi ekki gert sér grein fyr-
ir hvað ályktunin þýddi. Fleiri við-
mælendur HP lýstu því yfir að hin
sögulega ályktun flokksins um
verkalýðsmál væri eftir viðbótina
marklaust plagg.
ÍTREKAÐ — SEGIR
BIRNA
En Birna bendir á, að ekki einasta
voru viðbótartillögurnar samþykkt-
ar, heldur var því ótvírætt hafnað
síðar að vísa þeim til miðstjórnar og
henni enn fremur sýnt það traust að
vera kosin í framkvæmdastjórn
flokksins.
í æðstu stjórn ASÍ situr 21 verka-
lýðsforingi. Ályktun fundarins er
ekki hægt að skilja öðruvísi en að
Alþýðubandalagið beiti sér fyrir því
að á næsta ASI-þingi, sem fram fer
um þetta leyti næsta ár, að sjálfstæð-
ismaðurinn Björn Þórhallsson,
varaforseti ASI, verði settur af og
aðrir sjálfstæðismenn einangraðir.
Alþýðubandalagið býður krötum
upp á samfylkingu, væntanlega að
Karl Steinar Gudnason fái sæti
Björn Þórhallsson, varaforseti ASÍ.
„Þetta er rugl...
Björns. í þessu sambandi má rifja
upp, að varaformaður Verkamanna-
sambandsins í stað Karls Steinars er
orðinn Karvel Pálmason, sem á
sínum tíma varð undir í forsetakjör-
inu gegn Ásmundi þegar alþýðu-
bandalagsmenn og sjálfstæðismenn
tóku saman höndum í ASÍ 1980.
Hinu má ekki gleyma að síðar fengu
kratar uppreisn æru er Gudrídur
Elíasdóttir var gerð að öðrum vara-
forseta ASÍ.
RUGL — SEGIR BJÖRN
„Þetta er hreint og beint rugi,"
sagði Björn Þórhallsson þegar hann
var inntur álits á þeirri gagnrýni á
verkalýðshreyfinguna sem fram
kemur í ályktun Alþýðubandalags-
ins. „Alþýðubandalagið er ekki
beinn aðili að Alþýðusambands-
þingi. Það er þing félaga í verkalýðs-
hreyfingunni sem velja sér á hverj-
um tíma þá forystu sem þeir vilja.
Það hefur verið gott samstarf allra í
forystunni og þar er enginn meiri-
hluti eða minnihluti, þótt skoðanir
geti verið skiptar. Ég á ekki von á
því að verkalýðshreyfingin fari að
dansa eftir einhverjum flokkspóli-
tískum línum, ég vona að hún sé
endanlega búin að öðlast þann
þroska,“ sagði Björn.
Af 21 manni í æðstu stjórninni telj-
ast 6 eyrnamerktir Alþýðubanda-
laginu, þeim hefur fækkað um einn
eftir að Gudmundur J. Gudmunds-
son sagði sig úr flokknum. Til Al-
þýðuflokksins teljast 5 menn, 4 eru
merktir Sjálfstæðisflokknum, 3
Framsóknarflokknum, Aöalheidur
Bjarnfreösdóttir taldist óháð en er
nú þingmaður Borgaraflokksins og
Óskar Vigfússon telst óháður.
ALLT GETUR GERST
Af þessu má ráða að í raun getur
allt gerst og voru viðmælendur HP
sammála um að of snemmt væri um
að spá hvað gerist á ASÍ-þinginu á
næsta ári. Þróun mála innan Verka-
mannasambandsins væri ekki vís-
bending til að ganga út frá, þar hefði
uppgjöri einmitt verið frestað og
engar línur dregnar. Allt bendir því
til þess að ítrekuð skilaboð Birnu-
samþykktarinnar verði höfð að
engu. Um leið hefur „verkalýðs-
flokkurinn" Alþýðubandalagið af-
skrifað sína mikilvægustu stefnu-
mótun!
TVÍSAMÞYKKT OG
ÍTREKAÐ MEÐ KJÖRI
MÍNU
Áttir þú uon á því aö tillögur
þínar yröu samþykktar?
Ég lagði þessa breytingartillögu
fyrst og fremst fram til þess að fá
fram umræður um verkalýðsmál á
landsfundinum. Ég reiknaði satt
best að segja ekki með að hún yrði
samþykkt óbreytt. En svo merki-
legt sem það var féll tillagan í góð-
an jarðveg, lítil mótmæli komu
fram við gagnrýni á verkalýðsfor-
ystuna og hún var samþykkt um-
ræðulítið.
Lenti ykkur Asmundi ekkert
saman út af þessu?
Nei, hann lét ekkert til sín heyra
í þessum umræðum. Það voru svo
margir uppteknir við annað en
fundarstörf á þessum fundi. Svo
komu þeir dolfallnir, þegar búið
var að samþykkja ýmsar tillögur. í
lok fundarins var svo gerð tillaga
um að vísa verkalýðsmálaálykt-
uninni til miðstjórnar en hún var
felld með 46 atkvæðum gegn 11.
Ertu ánœgö meö þína stööu eftir
fundinn?
Jú, ég er ánægð með að fundur-
inn skyldi ótvírætt ljá samþykki
þessa pólitíska mati með sam-
þykkt tillögunnar og kjöri mínu í
framkvæmdastjórn.
Helduröu aö ykkur Ásmundi
komi uel saman í framkuœmda-
stjórninni?
Ég reikna með að við tökumst á
stefnulega eins og verið hefur.
Hann tekur áreiðanlega engum
skoðanalegum stökkbreytingum,
þótt hann hafi verið svo heppinn
að fá mig sér við hlið.
Birna Þóröardóttir
„Ásmundur heppinn aö fá mig sér
viö hlið."
ÁRÁS Á FLOKKINN —
EKKI MIG
Nú féllst þú í kjöri á landsfund
Alþýöubandalagsins — á fundinum
var tuísamþykkt tillaga, sem felur
í sér fordœmingu á allri forsetatíö
þinni í ASI — en fékkst svo góöa
kosningu í framkuœmdastjórn.
Huer er eiginlega staöa þín innan
flokksins aö loknum landsfundi?
Ég tel að staða mín sé einmitt
mjög sterk eftir þetta. Ég hlaut
mjög góða kosningu í fram-
kvæmdastjórnina. Ég átti veru-
legan þátt í þeirri málefnavinnu
og stefnumótun, sem fór fram á
fundinum, m.a. frágangi á stjórn-
málaályktun og framtíðarsýn,
sem hvort tveggja hlaut mjög góð-
ar undirtektir landsfundarins.
Stefnumótun í aðalmálum lands-
fundarinsvar því að verulegu leyti
mitt verk og ég fékk góða stöðu til
að framfylgja þeim stefnumálum í
framkvæmdastjórninni.
Varðandi breytingartillögu
Birnu Þórðardóttur vil ég ítreka
það, sem ég hef sagt annars stað-
ar: Samþykkt hennar var einföld
mistök. Eg var ekki í verkalýðs-
málanefnd og var önnum kafinn
við vinnu í öðrum nefndum og
þetta fór fram hjá mér. Þegar fellt
var í lok fundarins, að vísa verka-
lýðsmálaályktuninni í heild til
miðstjórnar til frágangs, var búið
að loka mælendaskrá og svo fátt
orðið eftir á fundinum að hann var
vart ályktunarfær. Auk þess tel ég
rangt, að tillaga Birnu sé einhver
sérstök fordæming á mér eða mín-
um störfum. Mér sýnist hún frekar
vera árás á starf flokksins í ríkis-
stjórn Gunnars Thoroddsen.
Teluröu þetta hafa einhuer áhrif
eöa eftirköst inn í uerkalýöshreyf-
inguna?
Nei, svona eða svipaðar álykt-
anir hafa verið samþykktar áður
og aldrei haft minnstu áhrif.
Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ.
„Mistök, var upptekinn i annarri
nefnd."
HELGARPÓSTURINN 7