Morgunblaðið - 07.04.1994, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. APRÍL 1994
Rétt skal rétt vera
eftir Jóhannes
Pálmason
Vegna greinar Sifjar Knudsen
sjúkraliða í Morgunblaðinu 19.
mars sl., þar sem frjálslega er far-
ið með staðreyndir, vill undirritaður
koma eftirfarandi á framfæri:
IKO-könnun á
Borgarspítalanum 1985
IKO er vðurkennt danskt ráð-
gjafarfyrirtæki, sem hefur unnið
fyrir íjölda íslenskra fyrirtækja.
Þá hefur IKO unnið að hliðstæðum
athugunum á fjölmörgum dönskum
sjúkrahúsum.
Umrædd könnun var unnin að
frumkvæði stjórnar spítalans og
var gerð í fullu samráði við sjúkral-
iða sem og aðrar starfsstéttir.
Hjúkrunarfræðingur og sjúkraliði
sáu um tíðnimælingar undir stjórn
ráðgjafa frá IKO.
Sambæriiegar kannanir voru
gerðar á Landspítalanum árið 1982
og Landakotsspítala árið 1988 og
þá kom einnig fram að óvirkur tími
sjúkraliða er mun meiri en hjúkrun-
arfræðinga. Með breyttu hlutfalli
hjúkrunarfræðinga/sjúkraliða,
þ.e.a.s. fjölgun hjúkrunarfræðinga
og fækkun sjúkraliða, má búast við
því að óvirkur tími sjúkraliða hafi
minnkað.
Sjúklingaflokkun
Sjúklingaflokkun er aðferð til að
„Sambærilegar kann-
anir voru gerðar á
Landspítalanum árið
1982 og Landakotsspít-
ala árið 1988 og þá kom
einnig fram að óvirkur
tími sjúkraliða er mun
meiri en hjúkrunar-
fræðinga.“
meta þörf sjúklinga fyrir hjúkrun,
en ekki vinnuframlag einstakra
starfsstétta. Hefur þetta mælitæki
verið notað með góðum árangri á
Boragarspítalanum og Landspítal-
anum í áraraðir. Sjúklingaflokkun
er besta tækið sem við höfum í dag
til að gera mönnunaráætlanir sem
taka tillit til hversu mikla hjúkrun
sjúklingar þurfa.
Niðurstöður sjúklingaflokkunar
hafa eingöngu verið notaðar til að
fylgjast með hjúkrunarálagi yfir
ákveðin tímabil og mönnunarþörf
í fylgjast með hjúkrunarálagi yfir
ákveðin tímabil og mönnunarþörf
í samræmi við það. Hins vegar eru
niðurstöður sjúklingaflokkunar
ekki notaðar til að manna vaktir
frá degi til dags. Þetta er sjúkralið-
um á Borgarspítalanum fullljóst,
því ótaldir eru þeir fræðslufundir
sem sjúkraliðar hafa verið boðaðir
á til að kynna þeim tilgang og
framkvæmd sjúklingaflokkunar. A
mörgum deidlum taka sjúkraliðar
virkan þátt í sjúklingaflokkun með
hjúkrunarfræðingum.
Stöðuheimildir
Eðli þjónustu Borgarspítalans
hefur breyst mjög á undanförnum
árum og þörf fyrir hjúkrunarfræð-
inga hefur aukist vegna þeirrar
flóknu meðferðar, sem fram fer á
spítalanum. Stjórn spítalans hefur
ávallt borið hag sjúklinga fyrir
bijósti, þegar heimildum hefur ver-
ið breytt, til að bæta þá hjúkrunar-
þjónustu sem sjúklingar njóta. Víða
erlendis, t.d. í Bandaríkjunum á
bráðasjúkrahúsum sambærilegum
Borgarspítalanum, hefur þróunin
verið sú á sumum þeirra að engir
sjúkraliðar eru við störf lengur.
Hins vegar hefur setnum stöðugild-
um sjúkraliða fjölgað á Borgarspít-
alanum undanfarin ár, m.a. á öldr-
unarlækningadeildum.
Jóhannes Pálmason
Launamunur
í ofangreindri grein er því haldið
fram að 50% munur sé á launum
hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða á
Borgarspítalanum. Sú tala virðist
fengin með því að bera saman
heildarlaun þessara tveggja stétta
og er þá ekki tekið tillit til vinnu-
framlags. Við raunhæfan saman-
burð þarf að bera saman grunn-
laun. Hins vegar verður aldrei
hægt að bera saman laun hjúkrun-
arfræðinga og sjúkraliða af nokkru
viti þar sem um er að ræða gjör-
ólík störf og menntun sem að baki
liggur. Þá má nefna að komast
má af með færri starfsmenn á
hverri vakt ef hlutfall hjúkrunar-
fræðinga er hærra og þar með
lækka heildarlaunakostnað.
Varðandi bréf það sem trúnaðar-
menn Sjúkraliðafélags íslands rit-
uðu stjórnarformanni Sjúkrastofn-
ana Reykjavíkurborgar, þá hefur
því þegar verið svarað. I bréfinu
er lagt til að leitað verði eftir sam-
anburði á mönnun bráðasjúkrahúsa
í Bandaríkjunum og Vestur-Evrópu
að undirlagi landlæknisembættis
eða heilbrigðisráðuneytis.
Á Borgarspítalanum vinna
margir afbragðs sjúkraliðar í góðri
samvinnu við hjúkrunarfræðinga
og aðrar starfsstéttir. Stjórnendur
stofnunarinnar hafa fundað með
trúnaðarmönnum sjúkraliða nokk-
uð reglulega og skipst hefur verið
á upplýsingum um málefni er varða
sjúkraliða.
Greinarhöfundur skrifar af van-
þekkingu um ýmis málefni Borgar-
spítalans. Hægt hefði verið að fá
réttar upplýsingar ef eftir þéim
hefði verið leitað. Skrif sem þessi
gera lítið annað en að spilla annars
ágætu samstarfi.
Höfundur er fram k væm dnstjóri
. Iiorgarsphakt.
Framkvæmd löggæslu
eftir Böðvar
Bragason
Gunnar Jóhann Birgisson birti
grein í Morgunblaðinu fyrir páska
þar sem að hann gerir því skóna
að stefnubreyting hafi orðið í lög-
gæslumálum Reykvíkinga með
þeim hætti að horfið hafi verið frá
forvarnarstefnu í rekstri Breið-
holtslögreglunnar. Ber hann fyrir
sig „ótrúlegar fréttir" sem verða
honum síðan tilefni til m.a. al-
mennra hugleiðinga um hlutverk
ríkisvalds og sveitarstjórna við
rekstur lögreglu.
Vegna þessa vil ég láta nokkur
'orð falla um forvarnarstarf og
grenndarlögreglu eins og þeim
Fastei
eigendur
VIÐGERÐADEILD
MÚRARAMEISTARA
TILKYNNIR:
Tökum að okkur allt viðhald fasteigna.
Við skemmdagreinum hús og magntökum.
Við sjóum um gerð kostnaðaróœtlana.
Starísmenn okkar eru allir þaulreyndir á sviði
viðhaldsvinnu.
Samkvœmt byggingareglugerð er öll viðhaldsvinna
uppáskriftarskyld hjá byggingafulltrúum.
Við höíum iðnmeistara í öllum þeim greinum er
varða uppáskriítarskyldu vegna viðgerða og viðhalds.
LEITIÐ TIL ÞEIRRA SEM REYNSLUNA HAFA.
ÖRN S. JÓNSSON sími: 678858
HÓLMSTEINN PJETURSSON sími: 670020
VIÐAR GUÐMUNDSSON Húsprýði hf. sími: 670670
SIGURÐUR GESTSSON Húsprýði hf. sími: 670670
BJARNIJÓNSSON Dröfn sími: 654880
málaflokkum hefur verið sinnt í
Reykjavík nokkur undanfarin ár.
Erfitt er að skilgreina tæmandi
hvað í þessum vinnubrögðum felst
en þungamiðjan er náið og traust
samband íbúa á ákveðnu svæði við
staðbundna lögreglumenn í þeim
tilgangi að halda niðri tíðni afbrota
og að draga úr ótta fólks við af-
brot og glæpi.
Ennfremur að lögreglan verði
sjálfsagður hluti af þjóðfélags-
heildinni og að fólk hafi meira að
segja en áður um starfsaðferðir
og skipulag lögreglunnar. Engin
einhlít aðferð er til eða eitt skipu-
lag í þessum efnum. Þess vegna
er forvarnar- og grenndarstarf
rekið á mismunandi hátt hvort sem
er vestan hafs eða austan. Á sama
máta geta verið blæbrigði í fram-
kvæmd innan löggæslusvæða. En
hugsunin að baki er sú sama, þ.e.
að mannleg tengsl skuli ganga
fyrir tækninni.
Árið 1989 var lögreglustöðin í
Breiðholti opnuð með þremur lög-
reglumönnum. Þeirra forskrift var
og er að vinna samkvæmt framan-
nefndum markmiðum. Á þessu ári
hefur starfsmönnum fjölgað úr
þremur í fimm og jafnframt fékk
stöðin bifreið til umráða svo sinna
megi útköllum í hverfinu, því það
er einnig hluti grenndarhugmynd-
arinnar að íbúar fái sem mest af
þjónustu sinni frá „sínum“ lög-
reglumönnum, sem þeir oft kann-
ast við.
Nú er því staðan þannig í Breið-
holti að íbúarnir eiga kost á meiri
þjónustu en áður frá sinni hverfis-
lögreglu sem starfar eftir sömu
áherslum og áður eða í anda for-
varna og grenndarlögreglu.
í Grafarvogi var opnuð lögreglu-
stöð 1991, þar starfa þrír lögreglu-
menn. Frá upphafi hefur markmið
stöðvarinnar verið að koma á og
viðhalda sem bestu samstarfi við
ibpa hverfisins.
Grenndarlögreglan þar er m.a.
útfærð að írskri fyrirmynd, en svo-
kölluð „neighborhood wateh“ hefur
gefið mjög góða raun þar í landi.
Fór lögreglumaður til írlands
gagngert til þess að kynna sér
þessi mál áður en stöðin tók til
starfa. Fróðlegt verður að fylgjast
með þróun löggæslunnar í Grafar-
vogi því lögreglustöðin kom þar
nokkurn veginn í kjölfar fyrstu
byggðar.
Af framansögðu má vera ljóst
að engin stefnubreyting hefur orð-
ið varðandi áherslur og stefnu í
starfi lögreglunnar í Reykjavík. Á
landsvísu hefur verið hlúð að þess-
ari stefnu af dómsmálaráðuneytinu
og dómsmálaráðherra, nú síðast
opinberlega í sambandi við heim-
sókn lögreglustjórans í Tallahassee
í Flórída á sl. ári en þá hélt ráðu-
neytið fund sem haldinn var undir
merkjunum „Forvárnir til framtíð-
ar“. Þar var innlegg talsmanna
lögreglunnar í Reykjavík það að
herða beri sóknina til frekari átaka
í forvarnar- og grenndarmálum.
Að lokum nokkrar tölur um
ijölda kærðra innbrota og þjófnaði
á starfssvæði Reykjavíkurlögregl-
unnar. Þær sýna að forvarnarstarf
lögreglunnar hefur skilað árangri.
Frá árinu 1991-1992 ijjölgaði á
starfssvæði lögreglunnar í Reykja-
vik kærðum' þjófnuðum úr 826 í
972 og innbr.otum úr 1051 í 1417.
Á tímabilinu fjölgaði afbrotum af
þessu tagi ekki í Grafarvogi heldur
stóð fjöldi þeirra í stað þrátt fyrir
mikla fólksíjölgun í hverfinu.
Böðvar Bragason
„Af framansögðu má
vera ljóst að engin
stefnubreyting hefur
orðið varðandi áherslur
og stefnu í starfi lög-
reglunnar í Reykjavík.“
í Breiðholtshverfum varð fækk-
un merkjanleg í fyrsta sinn síðan
skráning afbrota eftir hverfum
hófst.
Ég er til viðtals við alia Reykvík-
inga um málefni lögreglunnar. Bið
ég borgarbúa að hafa beint sam-
band við mig telji þeir sig í vafa
um eðli, tilgang eða vinnubrögð
lögreglunnar, því án samstarfs
borgarbúa og lögreglunnar næst
ekki viðunandi afrakstur lögreglu-
starfsins.
Höfundur er lögreglustjóri í
Reykjavík.
Ráðstefna um klíníska hjúkrun
RÁÐSTEFNA um klíniska hjúkr-
un verður haldin í Háskólabíói
dagana 8.-9. apríl nk. á vegum
Félags íslenskra hjúkrunarfræð-
inga.
Tveir erlendir gestir sækja ráð-
stefnuna þær dr. Patricia Benner,
prófessor í hjúkrunarfræði við Kali-
forníuháskóla í San Fransisco, og
dr. Marianne Arridt sem undanfarin
ár hefur verið leiðbeinandi í mennt-
unarmálum hjúkrunarfræðinga í
Þýskalandi.
Dr. Patricia Benner er þekkt
meðal hjúkrunarfræðinga fyrir verk
sín og hugmyndir um hjúkrun og
er hægt að fá við hana viðtal laug-
ardaginn 9. apríl. Dr. Marianne
Arndt hefur nýlokið doktorsprófi
frá Edinborgarháskóla og ferðast
um Þýskaland og heldur fyrirlestra.
Doktorsritgerð hennar fjallar um
mistök hjúkrunarfræðinga við lyfja-
gjafir.
A ráðstefnunni flytja erindi þær
Jóhanna Bernharðsdóttir: Frá kon-
um til kvenna: Reynsla og líðan
kvenna sem greinast með btjósta-
krabbamein, Anna Gyða Gunn-
laugsdóttir og Herdís Sveinsdóttir:
Verkir og verkjameðferð skurð-
sjúklinga: Væntingar, viðhorf, upp-
lifun og meðferð, Asta Thoroddsen:
Skráning hjúkrunar: Notkun hjúkr-
unargreininga í klínísku starfi,
Helga Jónsdóttir og Lovísa Baldurs-
dóttir: Leiðir til að bæta líðan fólks
sem bíður eftir hjartaskurðaðgerð
og María Guðmundsdóttir: Viðhorf
til sorgar (rannsókn unnin í
Kanada).
Vegna mikillar aðsóknar er
ákveðið að flytja fyrirlestrana í
stærri sal og er því enn hægt að
bæta við þátttakendum.