Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1961, Page 169

SKÝRSLA UM ÞJÓÐMINJASAFNIÐ 1960
173
Reyðarfellsrannsóknin var aðalverkefni sumarsins eins og að lík-
um lætur. Auk hennar er þess helzt að geta að þjóðminjavörður var
við þriðja mann að Gjáskógum í Þjórsárdal dagana 29.—31. okt.,
og luku þeir við að rannsaka og mæla upp bæjarrústir frá 11. öld,
en sú rannsókn var mest unnin 1949 og 1952. Auk þessa rannsak-
aði þjóðminjavörður fornmannskuml í Fremri-Svartárdal í Skaga-
firði og annað á Ytri-Neslöndum í Mývatnssveit og Gísli Gestsson
fór stutta rannsóknarferð að Bjarnarhelli í Hítardal. Enn fremur
fór hann að Steinsholti í Gnúpverjahreppi og setti auðkenni þar sem
sagt er leiði séra Daða Halldórssonar í gamla kirkjugarðinum þar.
Að lokum má þess svo geta, að 5. sept. fór þjóðminjavörður ásamt
Gísla Gestssyni og Jóni prófessor Steffensen upp að Esjubergi og
rannsökuðu þeir grjótdys nokkra á melhól þar, en sú dys reyndist
aðeins vera samanköstuð grjóthrúga eins og til dæmis dysjarnar
á Höfðaströnd, en enginn umbúnaður undir.
Erlendir fræðimenn. Nokkrir erlendir fræðimenn dvöldust hér á
landi á árinu til þess að gera rannsóknir í sambandi við gripi og
aðrar heimildir safnsins. Dr. rer. nat. Giinter Nobis frá húsdýra-
rannsóknarstofnun háskólans í Kiel var hér 27. júní — 16. júlí og
rannsakaði öll hrossbein, sem til eru úr heiðnum gröfum á íslandi.
Er þar um að ræða óvenjulega góðan efnivið á sínu sviði. Prófessor
dr. Peter Paulsen frá Stuttgart var hér 23. júlí til 20. ágúst við að
rannsaka Valþjófsstaðahurðina og alla þá gripi safnsins, sem á
einhvern hátt varpa ljósi á hana og listina á fyrri hluta miðalda
yfirleitt. Prófessor Gösta Franzén frá Chicago var hér á landi frá
1. júlí til 18. ágúst og gerði örnefnarannsóknir, einkum í Dalasýslu.
Notaði hann mjög ömefnasöfn Þjóðminjasafnsins og hafði bækistöð
hér í húsinu. Var fræðimönnum þessum öllum fengin sú bezta aðstaða,
sem unnt var, til að stunda rannsóknir sínar, enda þóttust þeir allir
hafa haft erindi sem erfiði. Auk þessara manna kom hér hinn 24.
júní dr. Eivind S. Engelstad frá Ósló, þá Statens museumsdirektör
(varð nokkrum dögum síðar forstjóri fyrir Kunstindustrimuseet).
Hann stóð aðeins einn dag við, en þjóðminjavörður fór með hann í
boði safnsins til Þingvalla og ölfuss. Þá er þess enn að geta, að dag-
ana 16.—19. ágúst dvaldist fornfræðistúdent Sten Rentzhog frá Upp-
sölum með Þorkeli Grímssyni við rannsóknirnar að Reyðarfelli.
Þjóðháttaskráning. Á árinu 1959 var hafinn undirbúningur að
skipulegri þjóðháttaskráningu svo sem frá er skýrt í síðustu árs-
skýrslu. Á þessu ári var svo unnið að þessu verkefni, eftir því sem