Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.1989, Blaðsíða 16

16
MÁNUDAGUR 23. JANÚAR 1989.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖR£)UR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SÍMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 800 kr.
Verð I lausasölu virka daga 75 kr. - Helgarblað 90 kr.
Fjármál Reykjavíkur
Fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar hefur veriö lögð
fram og tekin til fyrstu umræöu. Þaö sem vekur at-
hygli við þessa áætlun er sú staöreynd aö Reykjavíkur-
borg mun ekki hækka útsvarsálagið eöa önnur gjöld á
borgarbúa. Þessi ákvörðun mælist vel fyrir og er sterkt
útspil hjá meirihluta sjálfstæðismanna í borgarstjórn
þegar tillit er tekið til þess að ríkisstjórnin hefur ekki
séð aðrar útgönguleiðir í fjármálum ríkisins en stórauka
skattaálögur á landsmenn.
Fjármálaráðherra hefur að vísu bent á að ríkissjóður
muni ekki taka ný erlend lán eins og fyrri ríkisstjórnir
hafa gert til að brúa bilið milli tekna og útgjalda ríkis-
sjóðs. Sú stefna fjármálaráðherra er af hinu góða en því
miður er allt útlit til þess að það loforð verði svikið ef
marka má lánsfjárætlun ríkisins. Og svo er einnig hin
spurningin áleitin: Hvers vegna er aldrei hægt að skera
niður útgjöld í samræmi við eðlilegar tekjur? Hver seg-
ir að ríkissjóður þurfi endilega að hækka skatta annars
vegar eða taka lán hins vegar? Eru útgjöld ríkissjóðs
háð einhverju náttúrulögmáli, er það ómaksins vert að
draga saman seglin í eitt ár eða tvö meðan þjóðin siglir
í gegnum þrengingar og vinnur upp óstjórn liðinna ára?
Það er engin afsökun fyrir auknum skattaálögum að
hætt sé við að taka erlend lán. Enda kemur það fram í
þeirri skoðanakönnun, sem DV efndi til í síðustu viku,
að kjósendur láta stjórnarflokkana gjalda fyrir skatta-
stefnu sína. Sú óánægja er ástæðan fyrir óvenjulega
mikilli sveiflu í fylgi flokkanna og afstöðunni til ríkis-
stjórnarinnar. Það er buddan sem telur, það er pyngjan
sem segir fólki hvort það hafi það gott eða ekki. Skattar
á vegum ríkisins hafa verið hækkaðir meira en góðu
hófu gegnir. Meira en fólk sættir sig við.
Á sama tíma og þetta gerist hefur borgarstjórn
Reykjavíkur vit á því að leggja fram fjárhagsáætlun án
þess að auka skattlagningu og án þess að taka erlend
lán. Þessi samanburður er mjög sláandi í ljósi þeirra
atburða sem gerst hafa undir forystu nýrrar ríkisstjórn-
ar á íslandi. Undir forystu vinstri stjórnar.
Minnihlutinn í borgarstjórn getur gagnrýnt fjár-
hagsáætlunina í einu eða öðru. Það er eins og gengur,
enda alltaf matsatriði hvaða verkefni eiga að hafa for-
gang. Sú umræða er ekki ný af nálinni og ræður ekki
úrslitum. Það má deila um fjárveitingar til dagvistunar-
stofnana, félagsmála, nýbygginga, viðhalds, einstakra
nýrra verkefna og svo framvegis. Sterkasti broddurinn
í gagnrýni minnihlutans eru fjárveitingarnar til ráð-
hússins og veitingahússins í Öskjuhlíð. Þær fram-
kvæmdir hefðu að að ósekju mátt bíða og þess ber að
geta að Hitaveita Reykjavíkur á að fá heimild til erlendr-
ar lántöku þótt sú lántaka sé ekki eyrnamerkt veitinga-
húsinu. En hún er tilefni málefnalegrar gagnrýni. Bæði
þessi mannvirki eru ótímabær og undir það tekið að
margt er brýnna í Reykjavík en þessar framkvæmdir
sem kosta hundruð milljóna á ári hverju meðan þær
eru í byggingu.
Hitt stendur þó eftir, sem mest er um vert, að fjár-
mál Reykjavíkurborgar eru óvenju traust og það ér
pólitískur mátleikur að leggja nú fram fjárhagsáætlun
sem ekki gerir ráð fyrir hækkuðum sköttum eða aukn-
um lántökum. Fjárhagsáætlunin mátar minnihlutann
og hún mátar ríkisstjórnina sem hefur kallað yfir sig
óvinsældir vegna aukinna skatta á þeim tíma sem allur
almenningur hefur minna úr að moða.
Ellert B. Schram
„Lýsir því blákalt yfir, frammi fyrir alþjóð, að hann hafi meiri persónuleika en aðrir menn,“ segir í greininni.
- Ólafur Ragnar Grímsson í hita kosningabaráttu fyrir nokkrum árum.
Ráðherra sem kjós-
endur völdu ekki
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra heldur áfram aö
mynda ríkisstjóm sína, formenn
rauðu flokkanna eru á neyðarfund-
um um landið, gullvægt tækifæri
til að stórminnka verðbólgu er
runnið út í sandinn, ráðherrar em
ósammála um efnahagsstefnuna en
einn sker sig úr hópnum, fjármála-
ráðherrann, Ólafur Ragnar Gríms-
son.
Síðan ráðherrann komst í völdin
hefur hann verið í hlutverki blaða-
fulltrúa, siðameistara, utanflokka-
manns, liðþjálfa, kommissars og
póhtísks lögreglustjóra. Sjálfs-
ánægjan og valdahrokinn skina af
stofukhpptum ráðherranum sem
sést ekki fyrir í orðagjálfrinu, segir
eitt í dag og annað á morgun, og
lýsir því blákalt yfir, frammi fyrir
alþjóð, aö hann hafi meiri persónu-
leika en aðrir menn.
Viöurkenningar
Hann fékk „statsmannsorðu“ í
formannsslagnum í Alþýðubanda-
laginu frá einum stuðningsmanna
sinna fyrir að hafa þegið friðar-
verðlaun frá póUtískum öflum sem
eru á kafi í spilhngu, eiga í eUífum
styijöldum, kappkosta að byggja
upp kjamorkuvopnabúr á meðan
undirsátar þeirra svelta, en er jafn-
framt helsti frasakarl íslenskra
stjómmálamanna í umræöum um
alþjóðleg málefni. Ólafur Ragnar
situr í ríkisstjórn sem lafir utan í
stjómarfarslegum veikleikum
þjóðarinnar sem sumpart em
sprottnir af tilvist hans eigin
flokks, sífelldum kjafthætti hans,
yfirboðum og ofbeldishótunum,
innan um látlaust lýðskrum og
samt leyfir hann sér að tala eins
og sá sem aUt vald hefur og er þó
ekki sjálfur kosinn á þing og ríkis-
stjómin án meirihluta í annarri
deUd þingsins. Hann hefur fengið
mikU völd fyrir Utið fylgi. í þessu
kraðaki ganga þingmenn stjómar-
innar hótandi að styöja ekki ríkis-
stjómina nema þeir fái sitt fram,
Utið og stórt, prívat eða fyrir kjós-
endur sína. Jafnvel Stefán Val-
geirsson er kominn í fýlu vegna
þess að hann fær ekki lengur að
Uggja á hleri við samráðsdyr rauðu
minnihlutastjómarinnar og er
naumast virtur viðUts.
Ófyrirleitni
Það er ekki nýtt heldur geigvæn-
leg staðreynd í stjómmálasögu ís-
lendinga eftir 1918 hvemig rauðu
flokkamir og Framsókn telja sér
heinúlt að bijóta á anda stjómar-
KjaUarinn
Ásmundur Einarsson
útgáfustjóri
skrár og lýðræðislegra hugmynda
með því aö taka sér vald í krafti
minnihluta atkvæða og brjóta á
andstæðingum og reyndar þjóðinni
allri og keyra yfir póUtíska landið
eins og séreign hinna ófyrirleitnu.
Um þessar mundir er einstakl-
ingnum ógnað: Með framkomu
sinni við forseta.Alþýðusambands
íslands hefur formaður Alþýðu-
bandalagsins og fjármálaráðherra
íslands tílkynnt einstakUngnum
Ásmundi Stefánssyni að hann geti
átt von á svipaðri meðferð og Guð-
mundur J. Guðmundsson þegar
hann óvart þáði heUsubótaraðstoð
úr hendi atvinnurekenda, sömu
hendi sem útsendir fulltrúar Al-
þýðubandalagsins hafa sleikt þegar
peningar hafa legiö til reiðu og
áreiðanlega stundum í trausti þess
að menn séu látnir í friði.
Borgaralegur sósíalisti
Formaður Alþýðubandalagsins
er fyrsti borgaralegi alþjóðasósíal-
istinn í ríkisstjóm á íslandi. Önd-
vert við gömlu marxistana í Sós-
íaUstaflokknum getur Ólafur
Ragnar Grímsson átt heima í öUum
hreyfingum sósíaUsta og borgara-
lega kerfinu á sama tíma, lengur
eða skemur, aUt eftir þörfum, sem
fremur eiga skylt viö skæruhemað
en uppbyggjandi stjómmál. Það er
vegna sérstöðu Olafs, en ekki
vegna framkomu hans, sem mörg-
um blöskrar, kemur mér ekki á
óvart og ráðherrann er hreykinn
af, sem ástæða er til að ræða hann
sérstaklega.
Hann er í hópi borgaralega sUp-
aðra skæruUða sem hafa komið sér
víða fyrir í þjóðfélaginu, t.d. í
starfsUöi BSRB, svo dæmi sé tekið,
og em miklu hættulegri andstæð-
ingar þeirrar þjóöfélagsgerðar, sem
veitt hefur þeim svigrúm innan
marka umburðarlyndrar stjómar-
skrár og lagasetningar, en gömlu
kommúnistamir sem fóru ekki
dult meö það sem þeir vUdu og
höfðu þess vegna aldrei úrsUta-
áhrif á umhverfi sitt. Sameiginlega
hóta þessi öfl Alþýðusambandi Is-
lands og þó sérstaklega forseta
þess, vegna þess að löngunin til að
stíma yfir andstæðingana er þörf-
inni fyrir skástu lausnir yfirsterk-
ari þegar á hólminn er komið.
Viðingarleysi
Ég þykist vita að aUtaf hafi verið
einn í hverri kynslóð íslenskra
stjómmálamanna síðustu áratuga
sem hefur haft þá tilhneigingu að
berja fyrir neðan beltisstað. Olafur
Ragnar Grímsson veröur að teljast
fuUtrúi sinnar kynslóðar í þessum
hópi eftir ýmislegt sem gerst hefur
síðustu vikumar. Hann hefur sýnt
að hann ber auk þess enga virðingu
fyrir lýðræöislegri stöðu sinrn og
embættinu, sem hann hefur fengið
vegna kosningar í Utlum flokki en
ekki vegna atkvæðagreiðslu hjá
þjóðinni eða stjómarháttum sem
eiga að taka mið af vUja kjósenda
en gera það því miður ekki, um
þessar mundir.
Sem nýlundan í stjómmálum á
ríkisstjómarplani verður Ólafur
Ragnar Grímsson verðugt við-
fangsefni fyrir útskrifaða og verð-
andi stjórnmálafræðinga og sem
dæmi um -það hve hættulegt það
er að ganga fram hjá lýðræðislega
kjömum fulltrúum og niðursall-
andi fyrir lýðræðislegt þolgæöi að
menn geti smeygt sér til valda þeg-
ar illa stendur á í þjóðfélaginu.
Ásmundur Einarsson
„Formaður Alþýðubandalagsins er
fyrsti borgaralegi alþjóðasósíalistinn 1
ríkisstjórn á íslandi.“