Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.1989, Blaðsíða 39

MÁNUDAGUR 23. JANÚAR 1989.
39
»
I
i
I
I
K
I
I
I
I
LífsstíU
Samkvæmt nýrri reglugerð um umbúðamerkingar ætti að verða framför
þeim efnum á næstunni.
Umbúðamerk-
ingar matvæla
í ólagi
Nýjar matvörur eru sífellt að koma
á markaðinn. Oftast fylgir kynning-
arátak í einhveiju formi. Algengast
er að hafa vörukynningar í stórversl-
unum og er varan jafnan boðin á
kynningarverði.
Ein þess háttar kynning var í gangi
í einni versluninni á höfuðborgar-
svæðinu fyrir stuttu. Voru kynntar
salatsósur frá Akureyri. Sósur þess-
ar eru búnar til m.a. úr majonesi,
sýrðum rjóma, tómatkrafti, sinnepi
og ýmsu kryddi. Voru þær flestar
ágætar og ekkert að þeim að finna
út af fyrir sig.
Aftur á móti vantaði heimihsfang
framleiðanda á umbúðirnar. Þegar
athugasemd var gerð var sagt að
mikilvægast væri að innihaldsins
væri getið.
Þegar að var gáð kom í ljós að þar
sem innihald átti að vera skráð í
réttri röð eftir minnkandi magni stóð
efst „eggjarauða".
Annað var eftir því. Manninum,
sem stóð við kynningarbásinn, varð
svarafátt, enda óvíst að málið væri
honum viðkomandi.
Kostnaður við umbúðahönnun
(þ.e. bara miðinn utan á flöskunni)
getur verið á þriðja hundrað þúsund
ásamt prentun. Það er því sárt til
þess að vita að rangt skuli vera stað-
ið að þessum málum.
Einnig má geta þess að mikii um-
fjöllun hefur nýlega farið fram um
nýútkomna reglugerð um merkingu
neytendaumbúða fyrir matvæh og
aðrar neysluvörur (nr. 408, 15. júh
1988). Hefði mátt eiga von á því að
nýjar vörur væru merktar sam-
kvæmt henni.
Heilbrigðisyfirvöld
hafa heitið
hertum aðgerðum
Að sjálfsögðu verða matvælafram-
leiðendur að kynna sér lög og reglur
um matvælaiðnað. Oft er það þó
þannig (eins og kannski í þessu th-
felli) að utanaðkomandi aðila er
treyst th að sjá um umbúðamerking-
ar og hönnun. Oft eru það prentarar
eða auglýsingastofur sem annast
shkt. Getur verið allur gangur á því
hvemig th tekst.
Það er th mikhs að vinna fyrir
matvælaframleiðendur að leita til
réttra aðila ef slík þekking er ekki
fyrir hendi á annað borð. Einfaldast
er að byija á því að kynna sér nýju
lögin. Matvælaframleiðendur, sem
eru að markaðssetja nýja vöru og
merkja hana rangt, geta átt von á því
að varan verði ekki tekin inn hjá
verslunum sem eru vandar að virð-
ingu sinni. Einnig geta þeir átt von
á því að heilbrigöiseftirhtið fjarlægi
vöruna úr hillum verslana ef hún er
ólögleg á einhvem hátt. Hafa heh-
brigðisfuhtrúar einmitt boðað hertar
aðgerðir í þá veru með thkomu nýju
reglugerðarinnar og bent á aö merk-
ingar á umbúðum íslenskra matvæla
séu ahtof oft rangar.
Hafa ahtof margir matvælafram-
leiðendur þurft að sækja um undan-
þágu th að fá tíma th að koma sínum
málum í lag vegna thkomu nýju
reglugerðarinnar.
Hversvegna
umbúðamerkingar?
Ástandið er langt frá því að vera
alvont. Margir framleiðendur og inn-
flytjendur hafa þegar aðlagað um-
búðamerkingar á vörum sínum nýju
Neytendur
reglugerðinni. En hvers vegna er svo
mikilvægt að umbúðamerkingar séu
réttar?
Helstu tengsl framleiðandans við
neytandann eru umbúðirnar og það
sem á þdGn stendur. Það er því mikh-
vægt fyrir framleiðanda og neytanda
að þessi samskipti fari rétt fram.
Margir þurfa af heilsufarsástæðum
að vita mjög gjörla hvað þeir eru að
láta ofan í sig. Fitumagn, kólesteról,
aukefni (vegna aukefnaofnæmis eða
óþols) eru aðeins nokkrir þættir sem
sumt fólk verður að fá réttar upplýs-
ingar um eða geta metið á einhvem
hátt.
Geymsluþol matvæla þarf að prófa
af viðurkenndum aðhum. Ekki er
gott að treysta á getspeki kunningja
hvað það varðar. Það er því mikh-
vægt að rétt sé merkt og prófað.
Villandi og rangar upplýsingar,
eins og „engin gerviefni, sykurlaust,
fitusnautt, koffínfrítt og engu salti
bætt í“ eru nefndar neikvæðar merk-
ingar. Þær eru bannaðar th að neyt-
andinn sé ekki blekktur th að kaupa
vörana. Undantekningartilvik eru
þó til þar sem slíkt er leyft.
Það era ýmis fleiri atriði sem varða
neytandann þegar rætt er um um-
búðir matvæla en þetta ætti að nægja
til að vekja athygli á því hve mikh-
vægt er að standa rétt að þessum
málum.
Að lokum er rétt að óska áður-
nefndum Akureyringum th ham-
ingju með góða vöru og bestu óskir
um velgengni á hörðum samkeppnis-
markaði.
Vonandi verður ekki langt að bíða
þess að þeir, eins og aðrir, komi sín-
um umbúðamálum í lag.
Ólafur Sigurðsson
Sérhæft skrifstofunám
tvær námsbrautir
hvor um sig er eitt sjálfstætt námsár
Innritun og upplýsingar ísimum (91)-10004, (91)-21655
og (91)-621066
SMímir, mála- og ritaraskóli
Ánanaustum 15, Reykjavík
á teppum og mottum.
afstattur.
TEPPAVERSLUN
FMÐRIKS BERTELSEN
SIÐUMÚLA 23 SÍMI 68 82 66
SAMNINGAR