Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.1989, Blaðsíða 18

18
MÁNUDAGUR 23. JANÚAR 1989.
Meiming
Hvað sem annars má segja um
myndlistina á íslandi á nýliðnu ári,
veröur því tæplega á móti mælt að
hún var mjög ofarlega á baugi menn-
ingarlífsins allan þann tíma.
Fyrir kom að sjö nýjar myndlistar-
sýningar opnuðu á einni og sömu
helginni og voru þá stundum tíu
tímabundnar sýningar fyrir í bæn-
um.
Svo mikið var framboðið að stund-
um flökraði að manni að um ailt
höfuðborgarsvæðið væru bílskúrar
og kjallarar að fyllast af óseldum
myndverkum.
Því ef útreikningar mínir eru rétt-
ir, lætur nærri að 7-10.000 myndverk
hafi verið á opnum markaði hér á
landi á árinu 1988. Þarf þá aðeins að
margfalda heildartölu sýninga, 270,
með áætluðum fjölda verka á hverri
sýningu, segjum 30 - sem er varlega
áætlað.
Miðað við þetta framboð var salan
náttúrlega fremur lítil. Mér segir svo
hugur að á árinu hafi fáir listamenn
selt meira en 5-10 verk á sýningu.
Hins vegar er ég ekki viss um að
salan hafi verið nokkru verri en árið
1987 - eða árið þar á undan - þrátt
fyrir minnkandi fjárráð flestra. Að
minnsta kosti .hafa listaverkasalar
ekki kvartað í mín eyru.
Það breytir ekki því að sem fyrr
eru flestir kaupendur listaverka
íhaldssamir og taka litla áhættu í
listaverkasöfnun sinni. Verk rosk-
inna listamanna eða látinna eru
ævinlega í mestu uppáhaldi, en
yngsta kynslóð listamanna gerir
varla meira en að sleppa frá sýning-
arhaldi á sléttu.
Kannski er ekki við öðru að búast,
en óneitanlega ættu yngri listamenn
meiri möguleika á markaðnum ef
þeir væru ekki að verðleggja verk sín
eins og þeir eldri og þekktari.
Mikið málað
Þetta var sem sagt feikilega mynd-
Ustarríkt ár, eins og sjá má á töflu 1
hér að neðan, líklega jafnríkt og árið
1985, ef gert er ráð fyrir eðlilegum
skekkjum í tainingu.
En hvers eðlis var sú myndlist sem
menn voru að sýna á árinu ?
Hluta svarsins má finna í töflu 3,
þar sem fram kemur að málverk af
ýmsu tagi, þar með taldar myndir
gerðar með vatns- og pastellitum,
hafa aldrei verið fleiri. Þetta þýðir
þó ekki að gamla, góöa málverkið sé
aftur að ná yfirhöndinni, heldur
virðist yngri kynslóöin vera að þróa
ýmsar útsetningar á oftnefndu „ný-
málverki".
Þó verður tæpast sagt að 1988 hafi
verið ár mikillar nýbreytni í ís-
lenskri málarahst, heldur voru flest-
ar bestu málverkasýningar ársins
frekar tilbrigði um eldri stef, ég nefni
sýningu Tuma Magnússonar (Nor-
ræna húsinu), Kristins G. Harðar-
sonar (Nýlistasafninu), Vaigarðs
Gunnarssonar (Nýhöfn), Hauks Dór
(Nýhöfn), Eiríks Smith (Hafnarborg),
Hrings Jóhannessonar (Gallerí Borg)
og Kristjáns Davíðssonar (Gallerí
Borg).
Það var soldið eins og ungir hsta-
menn væru að bíða eftir nýjum áhrif-
um og hughrifum, fremur en að þeir
tækju frumkvæði og legðu aUt í söl-
umar.
Tvær málverkasýningar skáru sig
þó úr hvað nýjabrum og uppáfmn-
ingarsemi snertir, nefnilega sýning
Einars Garibalda (NýUstasafninu) á
málverkum sem virtust blendingur
af norrænni angurværð og ítölskum
þokka - „grazia“ - og sýning Sigurð-
ar Örlygssonar (Kjarvalsstöðum) á
risastórum flekum, sem teygðu anga
sína út á mitt gólf og gerðu að engu
hin hefðbundnu skil milU flatarmál-
verks og skúlptúrs.
Vaxtarbroddur í skúiptúr
Það er einmitt eins og vaxtarbrodd
íslenskrar myndUstar sé að fmna í
skúlptúr, ekki málverki.
Eins og í fyrra er skúlptúr i öðm
sæti yfir Ustgreinar og eykur enn
hlutdeild sína, sjá töflu 3.
Þar er ýmislegt markvert að gerast
sem ekki verður séð fyrir endann á.
Þarf þá ekki annað en að nefna sýn-
ingu Rögnu Róbertsdóttur (Kjarvals-
stöðum), Kristjáns Guðmundssonar
(NýUstasafni, ásamt Judd og Long),
Ólafs Sv. Gíslasonar (Norræna hús-
inu), Kristins G. Harðarsonar (Ný-
Enn uppsveifla
í myndlistinni
- Myndlistarannáll ársins 1988
Tilraunir Sigurðar Örlygssonar til að rjúfa hin hefðbundnu mörk milli flatarmálverks og skúlptúrs voru bæði athyglisverðar og spennandi.
Kristján Davíðsson, „grand old man“ íslenskrar mál-
aralistar, sýndi að hann var að mörgu leyti yngstur
íslenskra málara. í árslok var hann svo tekinn i flokk
þeirra listamanns sem njóta heiðurslauna Alþingis.
Meðal merkustu listamanna sem til landsins komu á
síðasta ári var Richard Long, gönguhrólfur og náttúruk-
únstner, sem bjó til verk fyrir Nýlistasafnið.
Ragna Róbertsdóttir sýndi afrakstur
þess tímabils sem hún naut starfs-
launa Reykjavíkurborgar, einföld
verk en margræð.
Ustasafninu) og Brynhildanna
tveggja, Þorgeirsdóttur (Svart á
hvítu) og Óskarsdóttur (Nýhöfn).
Aðrir þekktir þrívíddarsmiðir
styrktu einnig stöðu sína, til dæmis
Helgi Gíslason (GaUerí Borg), Hall-
steinn Sigurðsson (Kjarvalsstöðum)
og Sverrir Ólafsson (Kjarvalsstöö-
um). Frískandi andblær hins upp-
runalega barst okkur sömuleiðis
með trédrumbum Sæmundar Valdi-
marssonar (Kjarvalsstöðum) og
steinhöggi Páls Guðmundssonar frá
HúsafelU (GaUerí Grjót).
Þriðja í röðinni á töflu 3 er grafíkin
og hefur færst upp um eitt sæti.
Það er þó ekki merki um að íslensk
grafík hafí tekið mikinn íjörkipp á
árinu, því það gerði hún alls ekki.
Tilraunir í rénum
Markverðustu grafíksýningar ís-
lendinga voru sennilega þær sem
Valgerður Hauksdóttir (GaUerí
Borg) og Hafdís Ólafsdóttir (GaUerí
Gangskör) stóðu fyrir, en erlendar
grafíksýningar voru hins vegar bæði
margar og í háum gæðaflokki.
VU ég nefna tU Grafík-þríár Nor-
ræna hússins, sýningu Yngve Zakar-
ias (Svart á hvítu), Pierre Soulages
(Listasafni íslands) og Howards
Hodgkin (FÍM gaUerí).
Um hönnun (textíl, leirUst, arki-
tektúr, glerUst o.fl.) er út af fyrir sig
ekki ýkja mikið að segja, nema hvað
óvenju mikið var um ásjálegar textíl-
sýningar á árinu, flestar útlendar.
VU ég sérstaklega nefna farandsýn-
inguna „Swedish Textile Art“
(Kjarvalsstöðum).
Ýmisleg tilraunastarfsemi virðist
fara minnkandi, eins og sést á töflu
3 um nýUst, hefur kannski runniö
saman við nýmálverk og skúlptúr.
Ljósmyndasýningar ársins voru
bæði faar og lítiUa sanda.
Eins og fram kemur í töflu 1, hafa
sýningar utan Reykjavíkur aukist til
muna. Þar munar mest um aukna
sýningarstarfsemi á Akureyri, bæði
í Glugganum og Alþýðubankanum.