Morgunblaðið - 01.04.2008, Blaðsíða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Sollentuna. AP. | Íraski flóttamaður-
inn Mustafa Aziz Alwi segist ekki
geta sofið af ótta við að verða sendur
til Bagdad. Hann kveðst hafa lést um
tíu kíló frá því að beiðni hans um
hæli í Svíþjóð var synjað í janúar.
„Þeir sögðu mér að beiðninni hefði
verið synjað vegna þess að það væri
rólegra í Írak núna, að ég gæti farið
heim og verið ánægður. En þeir vita
ekki að dauðinn bíður mín þar,“
sagði Aziz Alwi og þerraði tár af aug-
um sér í íbúð frænda síns í Sollen-
tuna, sem er um 20 km frá Stokk-
hólmi.
Hefði hann lagt beiðnina fram fyr-
ir ári er líklegt að hún hefði verið
samþykkt. Svíar hafa veitt um
100.000 Írökum hæli, þar af 40.000
frá innrásinni í Írak árið 2003. Sví-
þjóð hefur tekið við miklu fleiri
flóttamönnum frá Írak en nokkurt
annað vestrænt ríki, þeirra á meðal
Bandaríkin sem tóku aðeins á móti
rúmlega 1.600 Írökum á síðasta ári.
Umsóknum fækkar
Svíar hafa smám saman hert regl-
ur sínar um hælisleitendur af ótta
við að velferðarkerfið ráði ekki við
innflytjendastrauminn. Samkvæmt
tölum frá sænskum yfirvöldum voru
85% hælisumsóknanna samþykkt í
janúar á síðasta ári en aðeins 23% í
febrúar og 28% í janúar í ár.
Svíar höfðu án árangurs hvatt
önnur ríki Evrópusambandsins til að
taka við fleiri flóttamönnum frá Írak.
„Við teljum það algerlega óviðun-
andi að sum ríki leggi mikið af mörk-
um en önnur lítið,“ sagði Tobias
Billström, sem fer með innflytjenda-
mál í sænsku stjórninni. „Þegar
mjög margt fólk kemur hingað á
skömmum tíma veldur það miklu
álagi á kerfið, meðal annars skólana
og heilsugæsluna.“
Yfir 18.000 Írakar sóttu um hæli í
Svíþjóð á síðasta ári – fjórum sinnum
fleiri en í Þýskalandi og tíu sinnum
fleiri en í Bretlandi. Umsóknunum
hefur hins vegar fækkað verulega í
ár.
AP
Lok, lok og læs Íraski flóttamað-
urinn Mustafa Aziz Alwi (t.v.).
Lokað fyr-
ir Írökum
Växjö. AFP. | Sænski bærinn Växjö
hefur vakið athygli fyrir góðan ár-
angur og metnaðarfull áform í um-
hverfisvernd.
Evrópusambandið stefnir að því
að auka hlut endurnýjanlegra orku-
gjafa þannig að hann verði um 20%
af orkunotkuninni fyrir árið 2020 en
í Växjö er þetta hlutfall þegar komið
í 50%. Losun koltvísýrings minnkaði
um 30% í bænum á árunum 1993 til
2006.
„Þetta telst mikið en við erum
ekki ánægð og ætlum að minnka los-
unina enn meira,“ sagði Henrik
Johansson, sérfræðingur í umhverf-
ismálum í ráðhúsi Växjö, sem er um
80.000 manna bær í suðurhluta Sví-
þjóðar.
Bæjaryfirvöldin settu sér það
metnaðarfulla markmið árið 1996 að
bærinn yrði algerlega laus við jarð-
efnaeldsneyti þegar fram liðu stund-
ir með því að auka hlut endurnýj-
anlegra orkugjafa. Þau stefna að því
að losun koltvísýrings minnki um
helming fyrir árið 2010 og 70% fyrir
2050 miðað við árið 1990.
„Grænum“ bílum ívilnað
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins hefur lokið lofsorði á þessa
viðleitni Växjö og veitti bænum
verðlaun fyrir sjálfbæra þróun á síð-
asta ári.
„Við reynum að hafa áhrif á atferli
fólksins. Það er ekki auðvelt, reynd-
ar er það mjög erfitt,“ sagði
Johansson.
Hann bætti þó við að margir íbúar
bæjarins væru þegar farnir að
breyta lífsháttum sínum vegna ráð-
stafana bæjaryfirvalda, sem hafa
meðal annars fjölgað hjólreiðabraut-
um, ívilnað eigendum „grænna“ bíla
með ókeypis bílastæðum og lægri
gjöldum, og gefið út dagatal þar sem
fram koma gagnlegar ábendingar
um hvað fólk geti lagt af mörkum til
umhverfisverndar.
Frá því að Växjö fékk verðlaun
Evrópusambandsins hafa margar
erlendar sendinefndir, flestar þeirra
frá Kína, komið til bæjarins í því
skyni að kynna sér hvernig staðið er
að umhverfisverndinni.
Bæjarstjórinn og hægrimaðurinn
Bo Frank segir að árangurinn í
þessum efnum megi einkum rekja til
þess að bæjaryfirvöld hafi lengi beitt
sér fyrir umhverfisvernd og hefð sé
fyrir því að allir flokkarnir í bæj-
arstjórninni vinni saman í umhverf-
ismálum.
Þetta hófst snemma á áttunda
áratugnum þegar yfirvöld Växjö
samþykktu að hreinsa menguð vötn í
grennd við bæinn. „Núna getum við
synt, veitt og borðað fiskinn í vötn-
unum,“ sagði Johansson glað-
hlakkalega.
Orkuver, sem notað hefur verið til
að kynda hús bæjarbúa, gekk fyrir
olíu til ársins 1980 þegar það byrjaði
að nýta viðarbúta og úrgang frá sög-
unarverksmiðjum. Viður er nú um
98,7% af eldsneyti orkuversins sem
hitar upp heimili 50.000 af 80.000
íbúa bæjarins. Gasinu, sem verður
til þegar viðurinn brennur, er þjapp-
að saman í vökva sem síðan er
hreinsaður.
Laus við jarðefnaeldsneyti?
 Sænski bærinn Växjö vekur athygli fyrir metnaðarfull áform í umhverfis-
vernd  Stefnir að því að minnka losun koltvísýrings um helming fyrir árið 2010
Í HNOTSKURN
» Við bakka Växjö-vatns erverið að reisa nýtt íbúðar-
hverfi og gert er ráð fyrir því að
öll húsin þar verði úr timbri.
Þegar hefur verið lokið við átta
hæða fjölbýlishús úr timbri og
það þriðja er í smíðum.
» Markmiðið er að sýna aðtimbur sé byggingarefni
framtíðarinnar og gott fyrir um-
hverfið þar sem mjög litla orku
þarf til að framleiða timbrið ólíkt
sementi og stáli, að sögn bæjar-
yfirvalda.
Eftir Jóhönnu Maríu Vilhelmsdóttur
jmv@mbl.is
ÞRÝSTINGUR á stjórnvöld í Sim-
babve til að birta niðurstöður kosn-
inga sem fyrst jókst stöðugt í gær.
Fyrstu niðurstöður úr 66 kjördæm-
um voru birtar í gærmorgun, 36 tím-
um eftir að kjörstöðum hafði verið
lokað.
Ágreiningur um niðurstöður
Samkvæmt upplýsingum AFP-
fréttastofunnar höfðu stærstu flokk-
arnir nokkuð jafna stöðu, stjórnar-
andstöðuflokkurinn Lýðræðishreyf-
ingin (MDC) hafði hlotið 35 þingsæti
en Zanu-PF, flokkur Mugabes 31
sæti. Nái hvorugur flokkurinn meira
en helmingi heildaratkvæðafjöldans
hefst önnur umferð kosninganna eft-
ir þrjár vikur.
Stjórnarandstöðuflokkurinn, Lýð-
ræðishreyfingin (MDC), hefur þegar
lýst yfir sigri sínum þrátt fyrir að-
varanir stjórnvalda um að slíkar yf-
irlýsingar yrðu túlkaðar sem tilraun
til valdaráns.
Tendai Biti, aðalritari Lýðræðis-
hreyfingarinnar, sagði í gær að
kosningaráðið hefði í hyggju að til-
kynna að flokkur Mugabes hefði
unnið með 52% atkvæða, en sá fjöldi
nægir til að komast hjá annarri um-
ferð kosninganna.
Töfin sem orðið hafi á talningunni
bendi til þess að verið sé að hagræða
úrslitunum, „hægagangurinn veldur
ólgu meðal fólksins í landinu,“ sagði
Biti.
Forysta Lýðræðishreyfingarinnar
hefur gefið út eigin tölur sem sýna að
hreyfingin hafi unnið með 60% at-
kvæða á móti 30% atkvæðum Mug-
abes. Þær tölur eru byggðar á óop-
inberum tölum sem birtar voru á
kjörstöðum.
Óttast uppþot
Óeirðalögregla var á verði í höf-
uðborginni Harare í gær og hefur ör-
yggisvarsla verið aukin víðar um
landið. „Augu heimsins hvíla á Simb-
abve,“ sagði Gordon Brown, for-
sætisráðherra Bretlands, en hann
hefur auk fleiri vestrænna leiðtoga
lýst yfir áhyggjum af ástandinu í
Simbabve og mikilvægi þess að taln-
ingu ljúki sem fyrst og að hún fari
fram á sanngjarnan hátt.
„Hægagangur veldur
ólgu meðal fólksins“
Kosningatalning í Simbabve þykir taka of langan tíma
KÚREKAR gera sig reiðubúna fyrir ródeókeppni í
Havana á Kúbu. Keppnin, sem er haldin í þrettánda sinn
í ár, stendur yfir í eina viku. Með henni er tveggja alda
kúrekahefð Kúbumanna höfð í heiðri. Bestu kúrekar
landsins koma saman og er keppt í liðum á milli austur-
og suðurhluta eyjarinnar og besti kúrekinn valinn.
AP
Kúrekar keppa á Kúbu
Stjórnlagadóm-
stóll Tyrklands
samþykkti í gær
beiðni ríkissak-
sóknara um að
úrskurða hvort
banna eigi stjórn-
arflokkinn AKP
fyrir að grafa
undan veraldlegu
stjórnkerfi lands-
ins. Saksóknarinn
vill að dómstóllinn banni Abdullah
Gul, sem var í flokknum þar til hann
var kjörinn forseti Tyrklands, Recep
Tayyip Erdogan forsætisráðherra
og um 70 öðrum áhrifamönnum í
AKP að taka þátt í stjórnmálunum í
fimm ár. Gert er ráð fyrir því að
dómstóllinn kveði upp úrskurð sinn
innan hálfs árs.
Íhugar að
banna AKP
Abdullah Gul, for-
seti Tyrklands.
YFIR 350 milljónir Kínverja reykja
eða um fjórðungur þjóðarinnar og í
Peking eru um fjórar milljónir
reykingamanna. Yfirvöld í Peking
vilja nú reyna að stemma stigu við
reykingum og er það þáttur í að
bæta ímynd borgarinnar og íbúa
hennar fyrir Ólympíuleikana sem
þar verða haldnir í sumar. Gefin
hefur verið út yfirlýsing um að frá
1. maí verði bannað að reykja á op-
inberum skrifstofum og í almenn-
ingsfarartækjum borgarinnar.
Bannið virðist ekki enn ná til veit-
ingahúsa sem þó verða að hafa
reyklaus rými.
Í Kína eru reykingar tákn um
karlmennsku og því spurning
hvernig yfirvöldum tekst til við að
framfylgja banninu.
Reykbann
í Peking
AP
DVERGKRÓKÓDÍL hefur verið
stolið úr sædýrasafni í Bergen í
Noregi. Þjófarnir brutust inn í búr
krókódílsins Taggen, sem er fjög-
urra ára gamall og 70 sentimetra
langur, og báru hann út úr safninu.
Taggen er af einni af minnstu
kródódílategundum heimsins og
getur orðið allt að 2,5 metrar á
lengd. Yfirmaður sædýrasafnsins
sagði að slík dýr kostuðu sem svar-
ar 150.000 krónum þegar sala
þeirra væri lögleg en þar sem ein-
staklingum væri bannað að eiga
krókódíla í Noregi væri verð þeirra
miklu hærra á svörtum markaði.
Hann sagði að þjófarnir hefðu ekki
lagt sig í lífshættu með því að stela
krókódílnum en þeir „kynnu að
missa einn eða fleiri fingur“.
Stálu krókódíl
BRESKUR dán-
ardómstjóri hef-
ur komist að
þeirri niðurstöðu
að ekkert bendi
til þess að breska
leyniþjónustan
hafi myrt Díönu
prinsessu eins og
Mohammed Al
Fayed, faðir unn-
usta hennar, hef-
ur haldið fram. Al Fayed hefur sak-
að Filippus drottningarmann um að
hafa skipað leyniþjónustunni að
myrða Díönu til að hindra að hún
giftist múslíma en dánardómstjór-
inn Scott Baker sagði að enginn fót-
ur væri fyrir þeirri ásökun.
Var ekki myrt
Díana
Bretaprinsessa.