Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2005, Blaðsíða 10
Það kantraði hjá okkur
Það \ar 4. ágúst 1961. Dagur-
inn rann upp bjartur og fagur.
Veðrið eins og best varð á kos-
ið, logn og blíða. Ég \ar ein
heima með börnin mín fimm.
Eiginmaður minn, Helgi
Bjarnason, \ar á síld á Helga
Fló\entsyni, 100 tonna bát sem
hann átti ásamt fleirum, í
hlutafélaginu Flóka hf.
Börnin okkar eru: Aðalsteinn, þarna
tæpra 12 ára, Kristjana, tæpra 11 ára (-
alltaf kölluð Didda), Bjarni Hafþór, 4ra
ára, Helgi, 2ja ára og Ingibjörg, 7 vikna.
Við bjuggum í Ásgarðsvegi 15, Grafar-
bakka, efri hæð. Á neðri hæðinni bjuggu
tengdaforeldrar mínir; Kristjana Helga-
dóttir og Bjarni Ásmundsson.
Hjá okkur gekk lífið sinn vanagang. Ég
fór snemma á fætur, baðaði ungabarnið
og klæddi litlu drengina. Þeir fóru svo út
að leika sér á túninu fyrir norðan húsið.
Það var ekkert dagheimili á Húsavík á
þessum tíma en ég þurfti litlar áhyggjur
að hafa, bílaumferðin um Ásgarðsveginn
var sáralítil og svo myndi Didda líta eftir
þeim. Hún fór einnig í sendiferðir i búðir
ef á þurfti að halda. Aðalsteinn var í
snúningum ýmist fyrir afa sinn, Bjarna,
sem stundaði fiskverkun í húsi fyrir neð-
an Bakkan, eða vann á síldarplani þegar
síld barst til söltunar. Þá unnu börn ýmis
verk þar. Hvað mig snerti þá sinnti ég
hefðbundnum heimilisstörfum en auk
þeirra sá ég um hluta bókhaldsins fyrir
Flóka hf. Það var fólgið í því að greiða
ýmsa smærri reikninga sem og að greiða
konum skipverja peninga til heimilisnota
þar sem þeir voru sjaldan heima.
Það ríkti gleði í Grafarbakka þennan
dag. Við fréttum um hádegi frá talstöð-
inni, sem fylgdist með síldarbátunum, að
Helgi Flóventsson væri með fullfermi af
síld á leið til Raufarhafnar.
Skömmu eftir hádegi þennan dag kom
til mín ungur maður, Pálmi Karlsson.
Hann var hress og kátur, kom til að segja
mér frá þvi að hann væri búinn að taka
bílpróf. Væri nú á bíl Guðmundar bróð-
ur síns og mætti hafa hann. (Guðmund-
ur var háseti á Helga Flóventsyni).
„Ef þú þarft að nota bíl skal ég koma
og skjótast með þig,“ sagði hann.
Ég þakkaði honum það, vissi þó að ég
færi engra ferða um bæinn þennan dag-
inn nema með barnavagninn. Pálmi
staldraði við hjá mér góða stund, þáði
kaffisopa, kvaddi svo glaður í bragði og
/
Greinarhöjundur, Jóhanna Aðalsteinsdóttir.
endurtók þetta góða boð. Á að giska
þremur stundum seinna ætluðum við
tengdamamma að skreppa í búð. Vorum
við ferðbúnar í forstofunni þegar síminn
hringdi. Didda, sem var hjá okkur, hljóp
upp og svaraði, en kallaði strax:
„Mamma það er síminn til þín, Raufar-
höfn radíó.“
Ég snaraðist upp og tók símann.
Konurödd segir:
„Er Jóhanna við?“
,Já,“ svara ég.
Konan hverfur úr símanum og ég heyri
ekkert um stund. Svo kemur hún inn aft-
ur og talar nokkru hærra:
„Þú verður að vera Jóhanna."
,Já, ég er Jóhanna,“ segi ég.
„Stígandi Ólafsfirði ætlar að tala við
þig-“
Nú er eitthvað bilað í talstöðinni í
Helga Fló, ég verð að taka skilaboð,
hugsa ég með mér. En eftir smá þögn
kemur Hreiðar Bjarnason skipstjóri á
Helga Fló í símann:
„Komdu sæl,“ segir hann rólega.
Ég heilsa honum og hlusta.
„Við erum allir hérna í Stíganda. Það
kantraði hjá okkur."
Mér brá nokkuð við að heyra þetta, ég
vissi ekkert hvað var að kantra, sagði
ekkert, beið eftir að hann talaði.
„Við verðum á Raufarhöfn um áttaleyt-
ið í kvöld.“
Nú var ég farin að tvístíga nokkuð
hratt, reyna að leiða stressið út um fæt-
urna og um leið passa röddina, ég vissi
að allur flotinn og landstöðvarnar gætu
hlustað.
„Hvað kom fyrir og hvenær gerðist
þetta, Hreiðar?“ spurði ég með nokkuri
áherslu. Hann útskýrði þá fyrir mér að
báturinn hefði sokkið á mjög skammri
stundu en áhöfnin hefði öll komist í
björgunarbátinn og verið tekin um borð í
Stíganda.
Nú bað hann mig að gera þrennt: Fyrst
að fara til sýslumannsins og biðja hann
að hringja í hreppstjórann á Raufarhöfn,
til að láta hann taka skýrslu af skipstjór-
anum á Stíganda um leið og þeir kæmu
að, svo að Stígandi kæmist út strax aftur.
Þar næst að senda bíla frá Húsavík til að
sækja áhöfnina og í þriðja lagi að láta
alla aðstandendur skipshafnarinnar vita
um ástandið áður en fréttir kæmu í út-
varpinu um að báturinn væri sokkinn.
Ég meðtók þessa beiðni og lofaði að
gera þetta. En nú voru aðstæður allt ann-
að en góðar. Tengdamamma, sem stóð
niðri í forstofunni á meðan ég var í sím-
anum, skynjaði að eitthvað var að og
fékk taugaáfall. Þarna stóð hún og ríghélt
sér í handriðið við stigann og hljóðaði
hástöfum:
„Þeir hafa farist! Þeir hafa farist! “
Ég reyndi að róa hana og leiða inn í
rúm en hún virtist ekki geta áttað sig.
Aftur hringdi síminn og Didda svaraði
aftur og kallaði á mig. Ég fór í símann,
þetta var ína Péturs.
„Hvað er að?“ spyr hún, „af hverju er
Stjana að hljóða?"
„Hvar ertu?“ spurði ég á móti.
„Við Addí erum hérna á símstöðinni.
Við ætlum að koma og fá peninga hjá þér
af því að báturinn er með fullfermi."
„Komið þið til mín strax, ég þarf að
tala við ykkur,“ sagði ég. (Símstöðin var
örstutt frá Grafarbakka).
Næst bað ég Diddu, sem ég sá að hafði
grátið, að fara fyrir mig til Pálma Karls,
biðja hann að finna mig á bílnum og
koma með honum til baka, en tala ann-
ars ekki við nokkurn mann. Didda fór
strax af stað, mætti ínu og Addý i útidyr-
unum, þurrkaði af sér tárin og sagði:
„Helgi Fló er sokkinn en mennirnir
komust í annan bát,“ svo hljóp hún.
Ég var inni hjá Kristjönu, sem hafði
ekki jafnað sig og hljóðaði enn. Þær ína
og Addý komu inn til okkar og brustu
báðar i grát. Inga litla sem var í barna-
vagninum ulan við gluggann var vöknuð
og ég heyrði að hún grét. Þetta var nokk-
uð magnþrungið augnablik hjá mér, þær
voru fimm grátandi. Nú var annað hvort
tveggja fyrir mig að gera: Að gráta líka
eða sýna hörku. Ég tók seinni kostinn,
enda ekki annað fært. Ég stappaði i gólf-
ið til að hrista úr mér meyruna og hálf
hrópaði á ungu konurnar:
„Það er engin ástæða til að bera sig
svona, þið verðið að hjálpa mér. Ég þarf
10 - Sjómannablaðið Víkingur