Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2005, Blaðsíða 33

litinn og sérkennilegt útlit. Fyrstu heim-
ildir um skipulagða karfaveiði eru frá
1906 en það ár veiddu Þjóðverjar 700
lestir af karfa. fslendingar voru þó ekkert
á þvi að feta í slóð þýskra sjómanna og
það var ekki fyrr en náttúran tók þá á
hné sér að þeir létu segjast.
Sumarið 1935 ösluðu togararnir um
öll mið í leit að síldinni sem lét ekki sjá
sig. Síldarbræðslurnar stóðu tómar og
það var eymdarhljóð í sjómönnum. Þá
var það sem Þórður Þorbjarnarson fisk-
iðnfræðingur kom fram með þá hug-
ntynd að veiða karfa í staðinn fyrir síld-
ina. Menn tóku gleði sína á ný. Verk-
smiðjurnar fengu bræðslufisk og vertíð-
inni var bjargað. Það var þó langur vegur
frá því að karfinn kæmist upp á pallborð-
ið hjá íslenskum sjómðnnum. Þeir litu á
þennan fisk sem hálfgert neyðarbrauð
enda aldir upp við veiðar á síld og
þorski. Karfinn átli þó eftir að hækka i á-
liti. Árið 1947 gerðu íslendingar sölu-
sanrning við hernámsyfirvöld í Þýska-
landi og það var eins og við manninn
'nælt, karfaafli íslenska flotans rauk upp
í tuttugu og fjögur þúsund tonn það
sama ár, úr tíu þúsund lestum árið á
undan. Þremur árurn síðar gerði Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna tilraun til að
selja karfaflök í Bandaríkjunum. Flökin
slógu í gegn og karfafli íslendinga þetta
ár (1950) fór yfir sjötíu þúsund tonn. í
fyrsta skiptið í sögunni hafði það gerst
að hlutfall karfa í afla togaraflotans var
meira en þorsks. Hlutföllin voru 45,8
Prósent gegn 44,8 prósentum karfanum i
vil.
Næstu árin kepptust íslenskar fisk-
vinnslukonur við að flaka karfa og vefja í
sellófan í eins og fimm punda pakkning-
3t handa bandarískutn húsmæðrum.
Samningarnir við Sovétríkin 1953
hleyptu enn meira lífi í karfaviðskiptin.
Næstu árin flæddi karfi og annað fisk-
fang austur eftir, mest flakað en líka
heilfryst, við ómældan fögnuð frystihús-
trtanna sem áttuðu sig fljótlega á því að
Rússarnir voru ekki með neina smá-
srnygli 0g þá hryllti lítið við einstaka
heinhís, blóðtrefj um eða hringormi, ólíkt
, handarískum neytendum.
Rússarnir fúlsa ekki við neinu „ ... svo
lengi sem kvikindið er sívalt og með
höldu blóði og lifði í sjó“, fullyrti Árni
f'innbjörnsson en hann sá uni að selja
fiskinn austur eftir fyrir hönd Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna.3
Wdlin rcvdd d hcimstími af Nýfundna-
^ndsmiðum. Karlamir standa aftur í gangi
Undir bátadckkinu þar scm alltfylltist af ís,
'neira að segja á milli stoðanna hægra megin
Sein hcldu dekkinu uppi. íshellirinn náðifram
ad bobbingunum en hítinn úr eldhúsinu kom í
þeSfyrir að Isinn hlceðist á vegginn upp af
Peim 0g gluggann, scm sést örlitið i, nœst
°kkur á myndinni.
Pokinn hífður inn. í honum eru tvö til þrjú
tonn afkarfa. Um leið er gefið svolítið út svo
rýmra verði um fiskinn í belgnum.
Ljósm.: Þórðurjónsson
íslendingar áttu líka því láni að fagna
að góð karfamið voru við landið. Svo góð
að í nokkur ár fékkst yfir 80% karfaafla
Evrópuþjóða á Islandsmiðum. Þegar kom
fram um miðjan 6. áratug 20. aldar hafði
þetla hlutfall jafnast nokkuð.
Árið 1957 er þó karfaaflinn ennþá
tnestur við ísland en víða á norðvestan-
verðu Atlantshafi hafa fundist góð mið,
einkurn við Grænland og Nýfundnaland.
Islenskir fiskifræðingar eru iðnir við að
sigla um Norður-Atlantshafið í leit að
nýjum karfamiðum fyrir togarana. Fyrstu
fiskileitina á fjarlæg mið fóru þeir 1954
og fundu Jónsmið úl af austurslrönd
Grænlands. Síðan hafa íslensk stjórnvöld
staðið fyrir slíkum leiðöngrum á hverju
Sjómannablaðið Víkingur - 33