Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2005, Blaðsíða 52
Hilmar Snorrason skipstjóri
Utan úr
heimi
Pesetar enn í notkun
Pegar Evran tók gildi í fjölda Evrópubandalagsríkjum hurfu
margar mynteiningar af sjónarsviðinu. Pesetar voru mörgum ís-
lendingnum að góðu kunnar þar sem fá mátti „servesa" og
margt annað fyrir þá. Þegar evran tók yfir pesetana þá urðu þeir
gagnslausir. Pó var þeim ekki eytt þegar í stað heldur kaupanda
leitað. Á endanum tókst að fá þeim skipt yfir í evrur sem var
fyrir tilstilli Finna sem keyptu 2500 tonn af þessari úreltu mynt.
Wartsila vélaframleiðandinn er mörgum íslenskum sjómönnum
kunnur en það var einmitt sá aðili sem fjárfesti í peseta-klinki.
Tilgangurinn er að nota málminn við skipasmíðar en hann er
kjörinn í skipsskrúfur. Reyndar er þetta eina myntin sem nýtileg
var af öllum þeim myntgerðum sem teknar voru úr umferð við
tilkomu evrunar. Pesetarnir munu verða bræddir i Noregi áður
en til skrúfugerðar kemur.
Granatina erfyrsta skip Shell sem hefur kvenskipstjóra.
Fyrsti kvenskipstjórinn
Nú hefur Shell olíufélagið ráðið sinn fyrsta kvenskipstjóra. Sú
heppna er áströlsk, Carol Jackson að nafni, en hún hefur nú tek-
ið við skipstjórn á 135 þúsund rúmetra LNG gasskipi að nafni
Granatina. Jackson réðst til fyrirtækisins árið 1997 sem þriði
stýrimaður og hefur síðan unnið sig upp í stöðum á gas og olíu-
skipaflota útgerðarinnar.
Auga með okkur
Nýir möguleikar eru að skapast á hverjum degi varðandi eftir-
lit með skipum. Vaxandi áhyggjur yfir hryðjuverka- og sjóræn-
ingjaárásum hefur leitt til þess að fjöldi fyrirtækja sérhæfir sig í
að auka öryggi á hina ýmsu vegu. Eitt það nýjasta er að koma
fyrir eftirlitsmyndavélum á stjórnpalli skipa með beinni teng-
ingu til höfuðstöðva útgerðarinnar. Með því móti geta skipaeig-
endur eða rekstraraðilar fylgst stöðugt með þvi sem er að gerast
í brúnni. Allt fer þetta í gegnum gervihnetti og eru gæði mynd-
anna talin nokkuð góð. Nú er eins gott fyrir menn að slá ekki
slöku við á vaktinni meðan útgerðin situr heima og fylgist með
því sem þið eruð að gera á vaktinni.
Komnir á fjárfestingafyllerí
Margt bendir til að útgerðarmenn kaupskipa séu komnir á
fjárfestingafyllerí eftir því sem nýjustu fregnir herma. Allt skal
gert sífellt stærra. Því er spáð að árið 2007 verði gámaskipastóll
heimsins orðinn helmingi stærri en hann var árið 2001. Á sama
tíma fara skipin stækkandi og nú nýlega ákvað Seaspan
Container Lines að stækka gámaskip sem þeir eiga í smíðum
upp í 10.500 TEU einingar sem þá mun verða stærsta skip
heims. Núverandi skip er um 9.000 TEU. Japanska skipafélag-
ið, Mitsui Osk Lines, hefur verið í viðræðum um að láta smíða
heimsins stærsta stórflutningaskip (búlk) er mun verða 323.000
burðartonn að stærð. Verður það eitt 243 skipa sem útgerðin
hyggst bæta í flota sinn í einni stærstu uppbyggingu stórflutn-
ingaskipaútgerðar í heiminum. Þessi mikla þensla er óðum að
vekja upp slíkan stálskort að menn hafa aldrei áður staðið
frammi fyrir öðru eins. Bent er á að skipasmíðaiðnaðurinn í
Asíu gæti innan skamms lent í alvarlegum vandamálum þegar
stálskorturinn fer fyrir alvöru að sverfa að.
Fleiri vandamál
Hversu lengi og hversu mikil getur þenslan orðið í skipastól
heimsins getur átt önnur og meiri takmörk en stálskortinn.
Hafnir um allan heim eru að verða of litlar fyrir stöðugt stærri
skip svo og að fjöldi skipa er orðinn svo mikill að ekki er pláss
í höfnum að taka á móti þeim. Gámahafnir í Evrópu hafa verið
teknar sem dæmi þar sem mjög erfitt er að komast að með skip
og er brátt að verða eins og á stóru flugvöllunum þar sem um-
ferðarþunginn er svo mikill að biðin eftir að komast að er
stöðugt að lengjast. Hafnir Evrópu hafa mun minni getu en
Asíuhafnir en í þeirri heimsálfu verða menn þó að vera vakandi
fyrir að fylgja eftir stöðugt stækkandi skipagerðum.
Ekki með fræðin á hreinu
Nýlega var skipstjóri sektaður um 14 þúsund pund, auk 6
þúsund punda málskostnað, fyrir að sigla skipi sínu 14 sjómílur
innan rangrar siglingaleiðar í Ermasundi. Skipstjórinn Paulo
Ravalico á þungaflutningaskipinu Storman Asia hafði ítrekað
verið varaður við þeirri hættu sem hann væri að skapa og urðu
önnur skip meðal annars að snúa við og forða sér til að fá ekki
skipið á sig. Þegar maðurinn loksins áttaði sig á því að hann
hafði verið að brjóla reglur um aðskildar siglingaleiðir hafði á
þessum 14 sjómílum legið við 6 árekstrum.
Lánsöm
Stýrimanni á ílutningaskipinu Hansa Bergen skolaði fyrir
borð á síðasta ári þar sem skipið var á siglingu norður af Márit-
aniu. Hafði hún, Kerstin Burns, farið út á þilfar ásamt öðrum
skipverjum til að sjóbúa farm sem hafði losnað á þilfarinu þegar
brotsjór skall á skipið með fyrrgreindum afleiðingum. Þegar
var allt gert til að bjarga henni og kallað á nærstödd skip til leit-
ar. Það var hins vegar ekki fyrr en 20 klukkustundum síðar
sem þessi 26 ára gamli stýrimaður fannst nokkuð vel á sig kom-
in miðað við aðstæður enda var sjávarhiti um 27 gráður á þess-
uin slóðum.
Meira um sektir
Ruslapoki kostaði útgerðarmann litlar 1,5 milljón króna og
sjómann starfið eftir að pokinn fór í sjóinn undan Southampton
síðastliðið haust. Það sást til skipverja á gasflutningaskipinu
Lotta Kosan henda svörtum ruslapoka fyrir borð og var skipið
þegar kært fyrir atvikið. Svo vildi til að það tókst að ná pokan-
um og var hann lagður fram í dómssal þegar rnálið var tekið
fyrir. Auk sektarinnar þurfti útgerðin Lauritzen, að greiða tæp-
ar 700 þúsund krónur í málskostnað en skipverjinn sem hlut
52 - Sjómannablaðið Víkingur