Eimreiðin - 01.04.1937, Page 95

eimreiðin
HVAR VAR HOF f HRÓARSTUNGU?
215
munu færðar líkur til. Um Hallfreðarstaði getur ekki verið
að tala, því sú jörð mun hafa haldið nafninu frá dögum
Hallfreðar, föður Hrafnkels Freysgoða. Þar á móti er ekki
olíklegt að nafninu Hof hafi verið breytt í Kirkjubæ um eða
eftir kristnitöku, og þá sérstaklega þegar bærinn var færður,
sem siðar mun getið.
Norðarlega í Kirkjubæjarlandi eru rústir miklar eftir forn-
Þýii, sem nú er kallað Fornustaðir. Það stendur hátt á ávöl-
uni ási, sem kallaður er Fornustaða-ás, og er þaðan víðsýnt
yíir sveitina, svo hvergi mun betra vera. Þar er nú stórþýft
uiolendi, en ekki blásið upp að mun. Sér þar glögt móta
fyrir stórum byggingum og garðalögum, eða svo var það
fyrir 45 árum, þegar ég kom þar síðast. Tún hefur verið þar
stórt, því víða sér menjar af túngarði. Það eru gömul munn-
’uæli, að þar hafi kirkjustaðurinn verið í fornöld. Um það
Þefur myndast sú þjóðsaga, að tröllkona liafi búið í helli,
sem er skamt þaðan. Hún hafði þann ósið að taka prestana,
t'l nestis um jólin, og því var bærinn fluttur. Hvað sem
Þessari þjóðsögu líður, þá er varla hugsanlegt að þarna liafi
verið annað stórbýli í Kirkjubæjarlandi, en liitt er ekki ólík-
legt að bærinn hafi verið iluttur, vegna veðursældar, því stór
ttiunur hlýtur að vera á því, hvað stormasamara er á Fornu-
stöðum en þar, sem nú stendur bærinn. Nafnið Fornustaðir
Þendir lika á, að þar hafi verið kirkjustaður.
Eftir afstöðunni kemur þetta vel heim við frásögnina í
t'Jjótsdælu um ferðalag Þiðranda: »Hann (Þiðrandi) ríðr við
túun sjaunda mann út með Lagarfljóti, ok ofan eftir Hróars-
tungu, ok þar yfir fljótið er heitir at Bakkavaði, ríða út eftir
t'éraði ok ltoma um kveldit á Kóreksstaði«. — Bakkavað
t^elur eflaust verið austur af Nefbjarnarstöðum. Jón bóndi þar
heinr skrifað mér, að hann hafi nýlega fundið þar vað á
ttjótinu, sem enginn vissi um í seinni tíð. Tangi, sem að
ttjótinu liggur, heitir enn í dag Bakkar, og má sjá þangað
tornar götur. Skemri eða beinni leið en þetta var ekki hægt
að lara milli Hofs og Kóreksstaða. En hefði Hof verið í Fram-
ungu, á Bót eða Rangá, þá var þetta krókur, því þá lá
tJeinna við að ríða fljótið á Hesteyravaði eða Steinsvaði,
•sem bæði munu hafa verið þekt í fornöld.