Eimreiðin - 01.04.1937, Page 114

"234
RITSJÁ
eimreiðin
tekur varla að nefna. Um efnismeðferð og röksemdir höfundanna er það
að segja, að hvorttveggja ber vott um mikinn lestur og nákVæmni, án þess
þó að sá, er þetta ritar, sé svo fróður, að hann trej’sti sér til að fella
nokkurn rökstuddan dóm um vísindalegt gildi ritgerðanna. Sjálfsagt er að
allir þeir, er sögu landsins unna, kynni sér rit þessi og önnur, scm væntan-
lega ciga eftir að koma út í þessu nýja safni íslenzkra fræða. Si’. S.
Sig. Ein. Hliðar: SAUÐFÉ OG SAUÐFJÁRSJÚKDÓMAR Á lSLANDI.
Akureyri 1937 (Þorst. M. Jónsson). — Sauðkindin og þorskurinn geta tal-
ist tákn hinna tveggja aðal-atvinnuvega þjóðarinnar, landbúnaðar og sjávar-
útvegs, enda þorskurinn tlatti lengi notaður i skjaldarmerki Iandsins. Nú
cr sauðkindin mvnduð á hverju greiðslumerki, sem islenzkur þegn á að
kaupa á hvern tuttugu króna reikning eða kvittun, og þar vfir, sem liann
sendir frá sér, og greiðir þar með enn einn skattinn í rikisins hit, hvort
sem honum likar betur eða ver. — 1 þessari bók hefur Sigurður Hliðar,
dýralæknir á Akureyri, tekið sér fyrir hendur að lj'sa sauðkindinni, fyrst
sauðfjárættinni alment, þá islenzku sauðfé og síðan sauðfjársjúkdómum.
Er það mikils virði fyrir islenzka sauðfjárbændur að eignast bók sem þessa,
þar sem jafn-ítarlega cr frá sauðfjársjúkdómum greint og hér. Hér er yfir
fimmtíu sauðfjársjúkdómum lýst, einkennum þeirra og því, hvaða lækning
eigi við hverjum. t*ó að bændur séu yfirleitt furðu-glöggir á kvilla í fé sínu
og kunni við þcim ýms ráð, er þessi bók alveg nauðsjnleg á hverju sveita-
heimili og ætti i mörgum atriðum að geta orðið til hjálpar. Hún er samin
af sérfræðingi og kemur sér vcl, ekki sizt nú, þegar sauðfjársjúkdómar
færast i vöxt, og sumstaðar svo að til stórvandræða horfir. Það er annars
eftirtektarvert að eftir því sem notkun tilbúins áburðar hefur farið í vöxt
liér á landi, hefur kvillum i búpeningi fjölgað og þeir magnast. Þetta kemur
vel lieim við kenningar þær liinar stórmerku, sem dr. Rudolf Steiner tlutti
og birti árið 1924, og nefndi lifaflfræðilega framleiðsluhætti i landbúnaðar-
-og jarðræktarmálum. Það er fróðlegt að kvnnast þessum kenningum, og
furðar mig að enginn búfræðinga vorra og ráðunauta skuli hafa gert grein
fj rir þeirn á íslenzku. En ég man ekki til að liafa séð þeirra getið hér á
landi. Það getur þó ckki verið af þvi, að þeirra sé ekki getandi að neinu,
þar sem vfir 1000 bændur á Þýzkalandi einu haga allri landbúnaðar-
starfsemi sinni samkvæmt kenningum Stciners, og aðferðir hans liafa verið
teknar upp viðsvegar um Mið-Evrópu með ágætum árangri, þar á meðal
á stórbýli einu i Póllandi með yfir 80,000 Q km. ræktaðs lands. Steiner liélt
því fram, að tilbúinn áburður eða hin eitruðu efnasambönd, sem liann
nefndi svo, spilti bæði jarðveginum, uppskerunni og búfénu, bændur ættu
að framleiða áburð sinn sjálfir, þ. e. nota húsdýraáburðinn og annan úr-
gang, sem til félli, cins og tizka var hér á landi, áður en tilbúni áburður-
inn kom til sögunnar, og er sumstaðar enn. Mörg fleiri atriði í kenninguin
Steiners í þessum málum væri fróðlegt að nefna, en hér er ekki rúm til
þess, og var þetta aðeins útúrdúr, sem hin fróðlega bók Sigurðar Hliðar
gaf að vísu tilefni til. Si’. S.