Ljósmæðrablaðið - 15.06.2009, Blaðsíða 18

Ljósmóðurfræði í ólíkum
menningarheimum
Ráðstefna af tilefni 90 ára afmælis Ljósmæðrafélags íslands
Undirbúningsnefnd ráðstefnunnar:Embla Ýr Guðmundsdóttir, Bára Hildur Jóhannsdóttir,
Stefania Guðmundsdóttir, Rannveig Rúnarsdóttir, Olöf Asta Olafsdóttir, Ardís Kjartansdóttir,
Helga Sigurðardóttir og Valgerður Lísa Sigurðardóttir.
Ráðstefna var haldin 1. maí 2009 af
tilefni 90 ára afmœlis Ljósmœðra-
félags Islands. Hugmyndina að henni
má rekja tvö ár aftur í tímann þegar
hópur íslenskra Ijósmæðra sat ráðstefnu
Nordisk Jordemor Forbund í Turku í
Finnlandi í maí 2007. Islenskar Ijós-
mœður áttu þar nokkra fulltrúa á meðal
fyrirlesara og Ijóst var að vaxandi
gróska var í rannsóknum og þróun þekk-
ingar Ijósmœðra hér á landi.
Eftir heimkomuna frá Finnlandi var
kallaður saman hópur ljósmæðra sem
átti það sameiginlegt að hafa unnið að
rannsóknum og þróun þekkingar innan
ljósmóðurfræða. Reynsluboltunum í
þeim hóp fannst mikilvægt að fá inn í
hópinn vaxtarsprota, því voru einnig
kallaðar til nýútskrifaðar ljósmæður
og Ijósmæðranemar. I undirbúnings-
nefndinni voru Ardís Kjartansdóttir,
Bára Hildur Jóhannsdóttir, Embla Yr
Guðmundsdóttir, Helga Sigurðardóttir,
Olöf Ásta Olafsdóttir, Rannveig Rúnars-
dóttir, Sigrún Kristjánsdóttir, Stefanía
Guðmundsdóttir og Valgerður Lísa
Sigurðardóttir. Nefndin var stórhuga
eins og formæður okkar sem stofnuðu
Ljósmæðrafélagið íyrir 90 árum síðan
- alþjóðaráðstefna skyldi það vera! Já
þetta var árið 2007 - þá var eðlilegt
að hugsa stórt. Við ákváðum að yfír-
Ellen Blix.
skrift ráðstefnunnar yrði Midwifery in
different cultures of childbirth eða Ljós-
móðurfræði í ólíkum menningarheimum
og hugsunin á bak við það var að vísa
til margbreytileika ljósmóðurfræðinnar
og þess að í okkar samfélagi í dag er
öllum stundum og alls staðar að mætast
fólk sem kemur úr ólíkri menningu. Við
ljósmæður förum ekki varhluta af því
og líklega koma ýmiss konar hefðir og
venjur sem fylgja menningu okkar hvað
sterkast fram í kringum barneignir.
En allt er breytingum háð - það þarf
ekki að hafa mörg orð um þær breyt-
ingar sem öll heimsbyggðin upplifði í
október 2008 þegar allsherjarefnahags-
hrun reið yfir. Undirbúningsnefndin var
þó ekki á því að leggja árar í bát en þó
var tekin ákvörðun, í samráði við stjóm
Ljósmæðrafélagsins, um að minnka
umfang ráðstefnunnar. Gerðar voru
nýjar áætlanir um ráðstefnu og ákveðið
að ráðstefnan yrði íslensk, með tveimur
erlendum fyrirlesurum auk þeirra
íslensku.
Á dagskrá ráðstefnunnar voru tyrir-
lestrar og málstofur. Annar erlendu
fyrirlesaranna var Chris McCourt sem
er doktor í félagsmannfræði frá London
School of Economics og prófessor við
Ijósmóður- og heilbrigðisvísindadeild
í Thames Valley University í London.
Hún leggur sérstaka áherslu á kennslu
og rannsóknir á sviði ljósmóðurfræða
innan félagsmannfræðinnar, á menn-
ingu barneigna, þróun bameignarþjón-
ustu, heilsu kvenna og umönnun bama.
I fyrirlestri sínum fjallaði hún um áhrif
þjóðfélagslegra breytinga á meðgöngu
og fæðingu bams og hlutverk ljósmæðra
í ólíkum menningarheimum. Hún ræddi
sérstaklega um hið flókna hugtak tímann
og hvernig klukkan hefur áhrif á menn-
ingu bameigna og hvemig þetta tengist
valdastöðu þekkingar og hugmyndafræði
umönnunar og bameignarferlis.
Hinn erlendi fýrirlesarinn var Ellen
Blix, ljósmóðir. Hún lauk meistara-
prófi árið 2000 og doktorsgráðu sex
ámm síðar. Doktorsverkefni hennar
J 8 Ljósmæðrablaðið - Sumar 2009