Ljósmæðrablaðið - 15.06.2009, Blaðsíða 36
Hildur Adalheiður í jógaumjjöllun.
ingaflæði milli fagfólks, tryggja fræðslu
um hvað væri í boði og hvernig væri
best staðið að ferðalagi á fæðingarstað.
Stemma stigu við og/eða auka fjölda
minni fæðingarstaða, bæta samgöngur
að stærri fæðingarstöðum og að bjóða
upp á heimafæðingar og heimaþjónustu
í heimabyggð.
Fæðingarheimili: valkostur fyrir
konur?
Höfurnur: Erla Rún Sigurjónsdóttir
Leiðbeinandi: Dr. Olöf Asta Olafsdóttir
Frá því að Fæðingarheimili
Reykjavíkur var lagt niður árið 1995
hefur íslenskum konum ekki boðist að
fæða á sjálfstætt starfandi fæðingarheim-
ili. Fæðingarheimili hafa þó marga kosti
fyrir konur í barneignarferli hvort sem
um er að ræða frístandandi einingar eða
fæðingarheimili sem tengjast sjúkra-
húsum á einn eða annan hátt. Mark-
mið þessarar ritgerðar er meðal annars
að gera grein fyrir meðferð, útkomu
fæðinga og ánægju með þjónustu á
Ijósmæðrastýrðum fæðingarheimilum.
Konur eiga rétt á að hafa val um fæðing-
arstað og mörgum þeirra finnst fæðing-
arheimili íysilegur kostur. Anægja
kvenna með þjónustu fæðingarheim-
ila sem byggja á ljósmóðurfræðilegri
nálgun er einnig mikil. Fæði konur á
fæðingarheimilum nýta þær frekar nátt-
úrulegar leiðir til verkjastillingar og
fá síður sterk verkjalyf og mænurót-
ardeyfingu. Meiri líkur eru á eðlilegum
fæðingum en áhaldafæðingar og keis-
araskuðir eru færri. Böm sem fæðast á
fæðingarheimilum eru frekar brjóstfædd
en böm kvenna í áhættulitlum fæðingum
á sjúkrahúsum. Engin rök em fyrir því
að konum ætti ekki að bjóðast þessi
valkostur í bameignarferlinu.
Þórunn tilbúin að svara fyrirspurnum.
"Þetta er ekki hættulegt"
Viðhorf og reynsla kvenna sem
fæða fjarri hátækni
Höfundar: Arney Þórarinsdóttir og
Hrafnhildur Halldórsdóttir
Leiðbeinandi: Dr. Olöf Asta Olafsdóttir
Tilgangur þessarar rannsóknar var
að kanna viðhorf og reynslu kvenna
af fæðingum fjarri hátækni. A undan-
fömum árum hefur fæðingarstöðum á
landsbyggðinni verið að fækka. Umræða
þessu tengd hefúr að mestu snúist um
öryggi í fæðingu sem gjaman hefur
verið tengd við hátækni. Því er mikil-
vægt að varpa ljósi á, í hverju konur
sem fæða fjarri hátækni fmna öryggi.
Stuðst var við eigindlega aðferðarfræði
og var úrtak þægindaúrtak. Tekin voru
hálfstöðluð viðtöl við 7 konur sem fætt
höfðu bam/böm á síðastlinum fimm
ámm á Höfn í Hornafriði. Við grein-
ingu viðtalana var lögð áhersla á að lýsa
innihaldi þeirra. Niðurstöðum var skipt
í fjögur megin þemu sem endurspegl-
uðu efnisþætti viðtalanna: 1) Sjálfsögð
gmnnþjónusta „svo við getum verið
hér“ 2) „Frábær reynsla“ 3) Fær og
ömgg ljósmóðir 4) Akvörðunin „þetta
er ekki hættulegt“ Niðurstaða rannsókn-
arinnar er í stuttu máli sú að konumar í
rannsókninni telja að fæðing sé eðlileg-
asti hlutur í heimi. Þær telja sér og
sínum best borgið í ljósmæðraþjónustu
í sinni heimabyggð, hjá Ijósmóður sem
þær treysta, í samfélagi sem þær þekkja,
nálægt fjölskyldum sínum. Þær upplifa
sig öruggar í sínu samfélagi og eðlileg
fæðing Qarri hátækni er fyrir augum
kvennanna ekki hættuleg.
Heyra Ijósmæður raddir heyrn-
arlausra kvenna? Reynsla heyrn-
arlausra kvenna af barneign-
arferlinu.
Höfundur: Harpa Osk Valgeirsdóttir
Leiðbeinandi: Helga Gottfreðsdóttir
Tililgangur þessarar rannsóknar var
að þróa viðtalsramma fyrir upplýs-
ingaöflun um reynslu heymarlausra
kvenna af meðgöngu, fæðingu og sæng-
urlegu og að skyggnast inn í hugarheim
heyrnarlausra kvenna og skoða samband
þeirra við ljósmæður. Tekin voru djúp-
viðtöl við 3 heymarlausar konur ásamt
því að taka saman fræðilega úttekt
á rannsóknum. Niðurstöður rann-
sóknarinnar sýna að aðgangur heym-
arlausra kvenna að heilbrigðiskerfínu er
takmarkaður. Annars vegar vegna hindr-
ana í kerfínu og viðmóti starfsfólks, og
hins vegar vegna samkiptaörðugleika.
Hjá heymarlausum konum felst öryggi
helst í árangursríkum samskiptum, góðri
fræðslu og túlkaþjónustu. Það eykur
öryggistilfínningu að þekkja ljósmóð-
urina og hafa aðgang að henni með
SMS, MSN eða tölvupósti. Ljósmæður
þurfa að þekkja bakgrunn heyrnarlausra
og virða táknmál sem þeirra móðurmál
til að efla sjálforyggi þeirra og stuðla að
ánægjulegri upplifún. Aðferðir eins og
að skrifa á miða, treysta á varalestur eða
nota fjölskyldumeðlimi sem staðgengla
túlka em óásættanlegar. Nauðsynlegt
er að auka notkun túlka hjá inniliggj-
andi konum, ekki bara fyrir fæðingu og
útskriftarfræðslu.
36 Ljósmæðrablaðið • Sumar 2009