Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2002, Blaðsíða 25

sáraflöturinn mun stærri og ferskari og sjúklingur fer að fá
óbærilega verki við umbúðaskiptingar þrátt fyrir verkjalyf í
æð. Saltvatnsgrisjurnar loftþomuðu ofan í sárinu þrátt fyrir
skiptingar þrisvar á dag og ollu miklum sviða þegar þær byrj-
uðu að þorna og stóð sviðinn fram að næstu skiptingu. Þrátt
fyrir að grisjurnar væru rennbleyttar með yljuðu saltvatni áður
en þær voru fjarlægðar vora þær samt sem áður fastar við
sárabeðinn og ollu skjólstæðingi okkar verulegum sársauka
við skiptingar.
Nú var svo komið að hvorki við né skjólstæðingur okkar
gátum umborið ástandið. Grisjurnar þornuðu algerlega milli
skiptinga, festust í sárinu og töfðu fyrir græðslunni. Upp kom
umræða um að fjölga skiptingum eða bleyta oftar í grisjunum
en það þótti ekki gerlegt vegna þess álags sem þær ollu
sjúklingnum, eins hefði það orðið mjög tímafrekt.
Skjólstæðingur okkar fékk óbærilega verki við umbúða-
skiptingar þrátt fyrir verulegar verkjalyíjagjafir í æð. Okkur
fannst staðan óviðunandi og fórum að leita að heppilegri
umbúðum. Við lásum greinar, hringdum í seljendur hjúkrunar-
vara og komumst þannig í kynni við Tender-Wet vörumar en á
þessum tíma voru þær að koma á markað á íslandi. Um er að
ræða umbúðapúða sem ringer-vökvi er settur í og heldur hann
raka vel að sárinu, en rakinn mýkir upp sárið og losar um
fíbrínskánir og dauðan vef. Sárið er nært utan frá því í
„ringer“ vökvanum eru elektrólýtar (natríum, kalíum og
kalsíum) sem eru góðir fyrir sáragræðslu. Umbúðirnar hreins-
uðu sárið vel því þegar saltvatnið leitar úr umbúðunum í sárið
sækja prótein, bakteríur og úrgangsefni úr sárinu í púðann og
bindast þar (púðinn er úr pólíakríl og er margra laga). Þessar
umbúðir soga í sig geysilega mikið magn af vökva og halda
þeim vel í sér þar sem ytra byrðið er vatnshelt. Til dæmis
setjum við 60 ml af lausn í púða sem er lOx 10 cm að stærð.
Púðamir loða vel við sárabeð en ef þeir festast er nóg að væta
í þeim og bíða í fimm mínútur og liggja þeir þá lausir.
Skjólstæðingur okkar fann mun minni verki með notkun
Tender-Wet en með notkun saltvatns bómullargrisja, en sviði
fylgdi þó skiptingum og stóð hann í u.þ.b. 'h klst á eftir. Skjól-
stæðingur okkar fékk verkjasprautu fyrir skiptingar og var sett
TNS-tæki á lærvöðvann til þess að hindra sársaukaboð frá
sárinu og fannst honum það gefa góða raun. Hann var búinn
að setja TNS-tækið á sig áður en umbúðaskiptingar hófust og
stjórnaði sjálfur hve mikinn straum hann fékk. Þá hafði hann
tækið á í u.þ.b. 'h klst. eftir að skiptingu lauk. Þess má geta að
verkirnir við skiptingarnar minnkuðu eftir því sem gróandinn
jókst í sárinu.
Myndir af sárinu
Eftirfarandi myndir eru af sárinu sem við höfum verið að lýsa.
Þvi miður hófust myndatökur ekki fyrr en við byrjuðum að
prófa okkur áfram með Tender-Wet umbúðirnar og af þeim
myndum eyðilögðust fyrstu tvær myndatökurnar. Af þeim
sökum er sárið orðið tæplega fjögurra vikna gamalt á fyrstu
myndunum.
Þríðji dagur meóferóar með Tender-Wet
Þetta sár var í byrjun 25x10 cm að stærð og 3-4 cm djúpt.
Þessi mynd er tekin á þriðja sólarhring meðferðar með
Tender-Wet og hafa umbúðirnar náð að hreinsa fíbrín upp úr
miðju sársins. Sárabarmarnir eru aðeins farnir að mýkjast,
en þeir voru ansi skarpir eftir að sárið var hreinsað með
skurðaðgerð.
Níundi dagur meðferðar með Tender-Wet.
Á þessari mynd hefúr orðið töluverð aukning á myndun
hyldgunarvefjar í miðju sársins og það hefur hreinsast veru-
lega. Neðsti hluti sársins er byijaður að draga sig saman.
Fjórtándi dagur meðferðar meó Tender-Wet.
Sárið heldur áfram að gróa og neðsti hluti þess hefur dreg-
ist verulega saman. Fíbrínskán minnkar og sárabarmar fara
lækkandi.
Nítjándi dagur meðferðar með Tender-Wet.
Hér hefur Tender-Wet verið notað í nítján daga, sárabeð-
urinn hefur hækkað mikið og háræðanýmyndun er góð. Neðsti
hluti sársins hefur dregist saman um u.þ.b. 5 cm. Vefurinn er
orðinn mjög blóðríkur og er nú tilbúinn fyrir húðflutning sem
fór fram síðdegis sama dag.
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 4. tbl. 78. árg. 2002
217