Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2002, Blaðsíða 28
Margrét og Soffía i Seljahlið.
hópnum studdum þau með. Við hittumst í um 15 skipti og í
ljós kom að þunglyndi minnkaði, ef til vill fyrirbygðum við
innlagnir á geðdeild, við erum hér með talsvert stóran hóp
fólks sem á við geðræn vandamál að stríða. Sumar konurnar
mætti alveg jafnt vista á geðdeild.
Þetta er ekki tilraunaverkeihi lengur heldur orðið hluti af
starfseminni. Fjórir hópar hafa verið í gangi og hafist verður
handa að nýju á haustdögum. Ég er hér i fullu starfi og þessi
vinna fær 40% af þeim tíma. Ég mun halda einstaklingsmeð-
ferðinni áfram þar sem einstaklingurinn er studdur í mark-
miðssetningu og hvattur til ábyrgðar á sjálfum sér og heilsu
sinni. Við styðjumst við huglæga atferlismeðferð en í henni er
mikil fræðsla og rneðal annars eru riíjaðar upp minningar.
Þetta er mjög árangursrík meðferð.“
Soffía nær í möppu en í henni eru upplýsingar um hóp-
vinnuna í Seljahlíð. Þar stendur m.a. að sú meðferð, sem
stuðst er við, byggist á kenningum Becks, atvikum sem leiða
til umhugsunar, viðbragða og athafna. Markmið meðferðar-
innar sé að umbreyta marklausum hugsunum og hegðun og
finna hentugri lausnir, eða fá fólk til að hugsa unr daginn í dag
og hvernig unnt sé að leysa úr vandamálunum. Tilgangurinn
með hópvinnunni sé að bæta líðan, andlega, félagslega og
líkamlega, bæta samskipti vistmanna innbyrðis og við aðra
sem þeir hafa samband við, auðvelda starfsfólki vinnuna og
gera hana markvissari. Einstaklingsbundin markmið geta
verið að hinir öldruðu nái betur tökum á vandamálum sínum,
sjálfstraust þeirra aukist svo og félagsleg og líkamleg færni og
sátt og aðlögun að ævikvöldinu aukist.
„Fólk setur sér ólík markmið, einhver setur sér t.d. það
markmið að fara út í göngu tvisvar í viku og við í hópnum
reynum að styðja við þennan einstakling,“ segir Soffia.
Margrét bætir við að hún telji þetta starf mjög þarft og hún
hafi séð mjög miklar breytingar á fólkinu í kjölfarið. „A
langri ævi hefur einstaklingurinn oft reynt mikinn missi, eins
og andlát maka, vina, systra, bræðra að ekki sé minnst á þegar
jafnvel börnin eða barnabörnin „fara á undan manni“, auk
annarra áfalla sem viðkomandi hefúr orðið fyrir. Með þessu
eykst hættan á að andlegt jafnvægi raskist og rannsóknir sýna
að þunglyndi er mikið í þessum aldurshópi. Vinna þarf með
ijölskyldu hins aldraða í heild, komast að væntingum hennar
og áhyggjum, kynna heimilið og starfsemina vel og undir-
strika hjálp til sjálfshjálpar. Heimilismaður á áfram að gera
allt það sem hann getur og var vanur að gera, þannig heldur
hann reisn sinni og heilsu lengur. Þetta þurfa ættingjarnir að
vita og skilja tilganginn með þessu. Þetta er nokkuð sem
okkur langar að vinna að í vetur. Hér starfar gæðaráð sem í
eru 20 manns frá öllum deildum og öllum starfsstéttunr og við
vinnunr saman að stefnumótun heimilisins og allir koma með
sínar skoðanir og við vinnum að ákveðnum markmiðum.“
- En hvað með starfsfólk, er skortur á menntuðu fólki til að
vinna á heimilinu?
Soffia segir viðhorf til öldrunarhjúkrunar hafa breyst á
undanfornum árum, það hafi ekki verið í tísku að vera í öldr-
unarhjúkrun, en viðhorfið sé annað í dag.
Margrét segir að ekki skorti hjúkrunarfræðinga i Seljahlíð
nema til afleysinga á surnrin. „Við höfum verið að flölga
sjúkraliðum miðað við leyfð stöðugildi og þurfum að gera
betur í því. Vaktakerfið hefur verið í endurskoðun til að reyna
Unnió við leirmótun i Seljahlíó.
að manna allar vaktir þannig að ávallt sé sjúkraliði á hverri
vakt og gera þá ábyrgari með auknum verkefnum og hóp-
stjórastöðum. Hér hafa hjúkrunarfræðingar alltaf gengið bak-
vaktir á nóttunni og fyrir um 2-3 árum tókst að manna nætur-
vaktirnar þannig að af þremur starfsmönnum næturvaktarinnar
er alltaf a.m.k. 1 sjúkraliði í húsinu. Við þurfúm að hlúa að
okkar starfsfólki og styðja þá sem koma nýir. Við gerðum því
átak í móttöku nýrra starfsmanna í fyrravor en þá létum við
gera gátlista og upplýsingamöppur og fyrir um fjórum árum
lét ég gera svona litla handbók fyrir Seljahlíð með öllum
helstu upplýsingum um heimilið.“ Margrét nær í handbókina
en í henni er að finna helstu upplýsingar urn Seljahlíð. „Nýr
starfsmaður fær svo tengil, hjúkrunarfræðingur tekur starfs-
mannaviðtal á reynslutímanum og ef eitthvað þarf að endur-
skoða þá kemur það þarna fram.
Þetta er hugsað sem stuðningur þessa fyrstu þrjá mánuði
og það er sest niður og farið yfir gátlistann, að viðkomandi
hafi örugglega fengið allar þær upplýsingar sem við viljum að
hann fái og krossað við það, þannig að það á enginn að geta
sagt: „Ég vissi ekkert um það,“ eins og svo oft hefur verið.
Við gerðum líka könnun eftir sumarið í fyrra hvemig starfs-
220
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 4. tbl. 78. árg. 2002