Morgunblaðið - 08.01.1994, Blaðsíða 1

64 SIÐUR LESBOK/C
STOFNAÐ 1913
5. tbl. 82. árg.
LAUGARDAGUR 8. JANUAR1994
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Sænska fjárlagafrumvarpið kynnt
Mikill halli en
hagvöxtur eykst
Stokkhólmi. Reuter.
ANNE Wibble, fjármálaráðherra Svíþjóðar, mun kynna fjárlagafrum-
varpið fyrir 1994-95 eftir helgi, síðasta fjárlagafrumvarp borgara-
flokksstjórnar Carls Bildts þar sem þingkosningar verða í september.
Að sögn sænskra blaða í gær verður ekki um að ræða nein kosninga-
fjárlög, staðan í sænskum ríkisfjárlögum er of alvarleg til þess.
Að sögn Svenska Dagbladet er
gert ráð fyrir, að fjárlagahallinn á
fjárhagsárinu 1. júlí 1994 til 30.
júní 1995 verði 172,5 milljarðar skr.
en á yfirstandandi fjárhagsári er
hann áætlaður 216,5 milljarðar. í
frumvarpinu nú er stefnt að því að
lækka útgjöld eða auka tekjur ríkis-
ins um 17 milljarða skr. samtals og
kemur niðurskurðurinn t.d. fram í
niðurgreiðslum vegna tannlækna-
þjónustu og lyfja og nokkru minni
framlögum til varnarmála. Þótt
verulega hafi ræst úr með banka-
kreppuna í Svíþjóð mun hún samt
halda áfram að íþyngja ríkissjóði en
í frumvarpinu er gert ráð fyrir, æl
endurskipulagning Göta Banke'n
muni kosta 20 milljarða skr. _
Góðu fréttirnar eru, að mestu
efnahagskregpu í Svíþjóð í hálfa öld
er að linna. Útflutningur hefur auk-
Aðdáendur
minnast Elvis
Chicago. Rcuter.
YFIR 2.000 manns hafa tekið
kostaboði nokkurra bandarískra
flugfélaga, sem bjóða afsláttar-
fargjöld til Memphis, fæðingar-
staðar rokksöngvarans Elvis
Presley, en í dag, 8. janúar, eru
59 ár frá fæðingu hans. Elvis
lést árið 1977.
Bjóða flugfélögin aðdáendum
söngvarans ennfremur frí fargjöld,
uppfylli þeir ýmis skilyrði, svo sem
að syngja „Jailhouse Rock“ frá upp-
hafí til enda við útgönguhliðið.
Vegna sögusagna um að söngvarinn
sé enn á lífi, lofar United Airlines
flugfélagið því að gefi hinn eini sanni
Elvis sig fram í fluginu til Memphis,
muni allir farþegar í vélinni fá ferð-
ina frítt.
ist verulega í kjölfar meira en 20%
gengislækkunar á rúmu ári og spáð
er, að hagvöxtur verði 2,4% á þessu
ári, 2,9% á næsta og 4% á ári fram
til 1999. Er þá miðað við áframhald-
andi aðhald í ríkisfjármálum, aðild
Svíþjóðar að Evrópubandalaginu,
lægri vexti og reiknað hagræði af
GATT-samningunum.
Skuldir nema um 75%
þjóðarframleiðslu
Skuldir sænska ríkisins nema nú
75% af vergri þjóðarframleiðslu og
stefnir í 100% eftir tvö ár. í grein
tveggja frammámanna í sænsku at-
vinnu- og ijármálalífi í Dagens Ny-
heter í gær segja þeir, að meðal iðn-
væddra þjóða séu aðeins Grikkir
fremri Svíum í fjárlagahalla og verði
ekki gripið til enn frekari niður-
skurðar í opinberum útgjöldum, geti
það gert efnahagsbatann að engu.
; , ,ú:. v 'K ■:/ ® -,■
■
Reuter
Vonlaus barátta
ELDVEGGUR ógnaði úthverfum Sydney í Ástralíu í gær og loga óviðráðanlegir skógareldar aðeins 10 km
frá miðborginni. Tugir íbúðarhúsa höfðu orðið eldinum að bráð í gær og voru þúsundir húsa í bráðri
hættu. íbúar í grennd við eldana flýðu skelfdir á brott. Miklir vindar og 40 stiga hiti hafa gert baráttu
slökkvi- og björgunarliðs vonlausa. Þrátt fyrir að öllum tiltækum ráðum hafi verið beitt hefur það dugað lítt.
Á myndinni gerir íbúi eins hússins örvæntingarfulla tilraun til að halda aftur af bálinu með garðslöngunni.
Míð-Evrópuríkí fallast með tregðu á „Friðarsamvinnu“ NATO
Vilja loforð um að sam-
vinnan leiði til aðildar
Varsjá, Prag, Brusscl. Reuter.
RÁÐHERRAR fjögurra Mið-Evrópuríkja, sem óskað hafa eftir aðild
að Atlantshafsbandalaginu (NATO), sögðu í gær að „Friðarsamvinn-
an“, áætlun bandalagsins um tvíhliða samninga um hernaðarsamstarf,
væri spor í rétta átt. Þeir kröfðust hins vegar loforða um að samning-
arnir væru áfangi að fullri aðild. Lech Walesa, forseti Póllands, ræddi
við ráðherrana og hvatti til þess að ríkin fjögur töluðu einum rómi
og sameinuðust í baráttunni fyrir aðild að NATO, en Jiri Pospisil,
aðstoðarvarnarmálaráðherra Tékklands, sagði að Tékkar myndu fara
eigin leiðir ef þörf krefði.
Nýkjörið þing Rússlands kemur sanian á þriðjudag
Spá samstarfi komm-
únista oer Zhírínovskíjs
Moskvu. Reuter.
JEGOR Gajdar, efnahagsmálaráðherra Rússlands, segir að þingmenn
kommúnista og hins öfgafulla þjóðernissinnaflokks Vladímírs Zhír-
ínovskys, Frjálslynda lýðræðisflokksins, virðist vera að mynda eina
blokk gegn umbótum en nýkjörið þing kemur saman á þriðjudag.
Rússneska fréttastofan Interfax hafði í gær eftir aðstoðarmanni
Gajdars að stjórnarandstæðingar ætluðu að tryggja flokki Zhír-
ínovskíjs embætti formanns varnar- og utanríkismálanefnda þingsins.
Gajdar sagði að samstaða flokk-
anna tveggja og Bændaflokksins,
sem er nátengdur kommúnistum,
hefði komið skýrt í ljós í viðræðum
um væntanlegt kjör forseta neðri
deildarinnar, dúmunnar. „Við eigum
mikið verk að vinna við að búa til
bandalag sem verður nógu sterkt til
að koma í veg fyrir að dúman verði
tæki til að bfjóta niður lýðræðið,"
sagði hann.
Borís Jeltsín Rússlandsforseti hef-
ur reynt að blíðka andstæðinga sína
að undanförnu og Viktor Tsjerno-
mýrdín forsætisráðherra átti fund
með leiðtogum kommúnista á
fimmtudag. Helsti talsmaður forset-
ans, Vjatsjeslav Kostíkov, hótaði þó
afturhaldsmönnum öllu illu ef þeir
neituðu að vinna með umbótasinnum.
„Við vitum eftir reynsluna af atburð-
unum 3. og 4. október að forsetinn
getur verið harður í horn að taka,“
sagði hann. Samkvæmt -opinberum
tölum féllu vel á annað hundrað
manns í átökunum um þinghúsið í
október.
Á fundinum voru vamarmálaráð-
herrar Póllands, Slóvakíu og Ung-
veijalands en starfsbróðir þeirra í
Tékklandi sendi þangað aðstoðarráð-
herra sinn. Svo virðist sem Tékkar
hafí takmarkaða trú á að auðveldara
verði fyrir þá að fá aðild í samfloti
með hinum ríkjunum. „Ef það er fljót-
legra fyrir okkur að ganga einir inn
í bandalagið gerum við það auðvit-
að,“ sagði Jiri Pospisil.
í sameiginlegri yfirlýsingu ráðherr-
anna sagði að „Friðarsamvinnan"
væri spor í rétta átt og leiddi til auk-
innar samvinnu milli NATO og ríkj-
anna í Mið- og Austur-Evrópu. Þeir
bættu við að ríkin fjögur væru „sann-
færð um að undirritun og framkvæmd
„Friðarsamvinnunnar" hljóti að leiða
til fullrar aðildar að NATO.“
Vaclav Havel, forseti Tékklands,
lét svo um mælt að sú afstaða NATO
að vilja fara hægt í sakimar væri
ekki svik við Mið-Evrópu„ en „ef til
vill óhóflega raunsæ".
Manfred Wömer, framkvæmda-
stjóri NATO, sagði að umsókn _Lit-
háens um aðild að bandalaginu yrði
tekin til alvarlegrar athugunar eftir
fund leiðtoga aðildarrikjanna á mánu-
dag og þriðjudag. Hann sagði að
bandalagið myndi geta veitt Mið-Evr-
ópuríkjum aðild einhvern tíma í fram-
tíðinni án alvarlegra afleiðinga fyrir
samskiptin við Rússland. Hann kvað
bandalagið verða að taka jafn mikið
tillit til þarfa Mið-Evrópuríkjanna og
þarfarinnar á því að byggja upp ör-
yggiskerfi sem næði til Rússlands og
fleiri fyrrverandi kommúnistaríkja.
Sjá „Róttækar breytingar ...“
á bls. 22.
Reuter
Hin nýju Rhett
og Scarlett
LEIKARARNIR Joanne Whalley
Kilmer og Timothy Dalton
kynntu i gær nýja sjónvarps-
þáttaröð, framhald kvikmyndar-
innar Á hverfanda hveli. Fara
Kilmer og Dalton með hlutverk
Scarlett O’Hara og Rhett Butler
en í þáttunum verður tekinn upp
þráðurinn þar sem frá var horfið
í myndarlok.