Alþýðublaðið - 24.12.1940, Qupperneq 4

4
JÓLABLAÐ
Óskum öllum okkar viðskiptamönnum
gleðilegra jóla og gæfuríks árs. '
VERÐANDI.

GLEDILEG JÓL!
Á - Verzlunin Brynja.

GLEÐILEGRA JÓLA
óskum við öllum okkar viðskiptavinum,
Pétur Kristjánsson.
": W Ásvallag. 19.
Víðimel 35.
GLEÐILEO JÓL S
Kaffibætisverksmiðjan Freyja.
GLEÐILEGJÓL!
Verzhtn Sigurðar Halldórssonar,
Öldugötu 29.

GLEÐILEG JÓL!
Verzlun Símonar Jónssonar,
Laugavegi 33.
GLEÐILEG JÓL!
FARSÆLT NÝJÁR!
Þvottahúsið Drífa.
1 'r WWWWWWM«WW*W«#>WWW»WWWWWW*>
gert það, og má telja það víst, að það hafi verið vegna
hinna miklu hæfileika hans að hann var settur til náms.
Loptur var í Hólaskóla í 0 ár eða frá 1716 til 1722,
og höfum við fáar sögulegar heimildir um hann á þeim
tíma. Frá árinu 1719 er til skjal eitt, sem skólasveinar á
Hólum hafa undirritað, og hefir Loptur þar ritað nafn
sitt með eigin hendi. Á þessum tíma var það siður í skól-
um, að brottfarendur fengu síðasta veturinn, sem þeir
voru í skóla, vottorð skólabræðra sinna um góða hegðun
ásamt þakklæti fyrir samveruna og óskum um góða
framtíð. Og það er eitt slíkt skjal sem Loptur skrifaði
undir árið 1719.
Samkvæmt þætti Gísla Konráðssonar af Loþti vai'
hann lítill vexti og illur viðskiptis. Mun hann því hafa
átt erfitt uppdráttar í skólanum, þar sem hann var þar
að auki ungur og margir af skólabræðrum hans hafa
verið eldri og harðfengnari en hann. Enginn vafi er á
því, að hann hefir verið duglegur í skóla og mun hafa
fengið þar marga öfundarmenn og illkvittni hans héfir
ekki bætt úr skák. Ekki er ólíklegt, að hann hafi tek-
ið það til bragðs, til að halda hlut sínUm rrieðai skóla-
bræðra sinna, að gera sem mest.úr kunnáttu sinni og
hóta þeim ofsóknum, sem á móti honum gerðu. Og
vegna trúar manna á galdrana og hræðslu við þá, var
auðvelt að útbreiða slíka trú. Allir vissu, að Loptur
var uppalinn hjá Galdra-Þormóði, sem auðvitað hafði
kennt fóstursyni sínum kúnstina. Það er alltítt um
menn, sem eru mjög litlir vexti eða hafa einhvern lík-
amlegan galla, að fá óseðjandi löngun til að gerast á
einhvern hátt voldugir til þess að bæta úr sínum í-
myndaða eða virkilega veikleika, og þar sem Loptur
auðvitað hafði óbifanlega trú á göldrum, vildi hann auð-
vitað komast sem lengst í þeirri grein. Sögurnar um
það, að hin fræga galdrabók, Rauðskinna, væri grafin
með Gottskálki biskupi grimma, voru almennt kunn-
ugar, en af þeirri bók átti að vera hægt að læra svo
ramma galdra, sem gerðu það mögulegt að sigra kölska
sjálfan og ná valdi yfir honum. En það var ekkert smá-
ræðis fyrirtæki, að vekja upp annan eins mann eins og
Gottskálk biskup. Til þess varð að gera samning við
djöfulinn, og eina leiðin til að sleppa frá slíkum sátt-
mála var að ná Rauðskinnu og sigrast á kölska með
vísdómi hennar. En ef það misheppnaðist var úti um
allt og glötunin var vís. Samkvæmt sögunni réðist
Loptur í þetta fyrirtæki, og margt virðist benda til
þess að það sé satt, því Gísli Konráðsson nefnir þrjá
skólasveina, sem voru í vitorði með Lopti og voru að-
stoðarmenn hans, en skjölin sýna það, að allir þessir
menn voru honum samtíma í Hólaskóla. Hefir það verið
á síðustu skólaárum hans að hann gerði tilraunina, því
tveir af félögum hans, prestssynir frá Skinnastað af
nafnkenndri galdraætt, komu ekki í skólann fyrr en um
1720. Og er það einmitt líklegt að Loptur hafi helzt
getað fengið með sér unga og óreynda pilta, sem litu
upp til hans sem eldri og reyndari manns en þeir sjálf-
ir voru. Skýrir þjóðsagan nákvæmlega frá því hvernig
Loptur vakti upp alla hina fyrri Hólabiskupa og hve^?>
ig honum heppnaðist að fá Gottskálk til að rísa upp ýj