Vísir - 22.12.1946, Blaðsíða 19

Jó L AB JL A Ð VÍSIS
19
bmsSímiW?
mmmgí
Úr Arnarfirði.
tvöleytið um daginn segir
Pétur: „Þarna höggur fyrir
landi.“ „Eg sé ekkert land,“
segir Kristján. „Mér sýndist
bara móa þarna fyrir landi,“
segir Pétur. „Þii átt aldrei að
segja, þegar eitthváð cr að á
sjó, nema það, sem þú ert
viss um,“ segir Kristján.
„Biddu viö,“ segir Pétur, og
innan skamms segir liann:
„Sérðu nú, er þetla ekki land,
en livai' er það?“ „Jú,“ segir
Kristján, „og þetla er Ólafs-
vikurenni.” Þeir fóru þá aft-
ur á til skipstjórans og segja:
„Við sjáum land.“ „Já,“ seg-
ir hann, „það hlýtur að vera
Nesið.“ „Nei,“ segir lvristján,
„það er Ennið.“ „Mvernig er
þetta,“ segir Jón, „Eg þóttist
taka rétt strik á Ncs. — Hann
vissi þá ekki, að Stálfjallið
skekkir áttavitann um nokk-
ur strik á þessari leið. —
Fjallið skýrðist svo smám
saman, og það sannaðist, að
það var Ennið. Var þá breytt
um stefnu og siglt vestur
með landi, og fyrir Önd-
verðarnes, og síðan beitt á
austur með „Svörtuloftum“
(Öndverðarnesbjargi). Herti
þá veðrið ailmjög og liriðar-
sortinn magnaðist svo, að lilt
eður ekki sá til lands. Skip-
stjóri skipar þá mönnum sin-
um að fell klífinn, lægja stór-
scglið og taka i það þriðja
rifið. Var því tafarlaust
ldýtt. En er þeir voru að rifa
seglið, vita þeir ekki fyrri til,
en að skipið skriður upp á
mjóa vík þar sem klettatangi
var á annað borð, en sker á
liitt. Sjólaust var þarna og
svo mikið svigrúm, að vel
„ Upnian .vcðrhiu og fjarlægj-
ast landið en halda þó aust-
j ur með. En er þeir töldu sig
komna á móts við Dritvík-
ina og ekki allfjarri landi,
var þar ekki um neina „Vik-
ursælu“ að ræða, heldur var
þar þá hamslaust rok. Segir
Kristján þá. „Svona var það,
sem þeir gömlu Dritvíkingar
kölluðu Jökulveður, enda
skóf þá allan sjóinn eins og
lausamjöll væri og l'rostið
herti svo mikið, að allt sýldi
er sjórinn rauk á. Lögðu þeir
þá skipinu i rétt og létu reka.
Þeim til skilningsauka, sem
lítt eður ekki þekkja til slíkra
sjófara skal þess getið. að
þegar skip voru látin reka i
ofviðri, var hagað þannig til
einkum á jögtum og öðrum
einsigluskipum, að aðeins
eitt segl vár liaft uppi, stór-
seglið, meira og minna rifað,
eflÍL' þvi sem skipið þoldi, og
lagt svo við á stýrinú, að
skipið lægi sem jafnast og
bezl upp i vindinn, slægi sér
sem minnst undan og snið-
skæri vel sjóana, rak þau þá
sniðballt aftur á bak. Mikill
kostur þótti það á skipum
lægju þau stillt á reki og
ræljju nokkuð fljólt. María
þótti fara afbragðs vcl á
reki.
Þess var ógetið hér að
framan, að þegar stjórnbyrð-
ingar voru að lækka stór-
seglið til þess að rifa það
tókst að snúa skipinu beint meira, kom Þórarinn stýri-
maður upp á þilfar og rifaði
seglið með þeim. En er þeir
fcngu landkenninguna, segir
bann við Kristján: „Þekkirðu
þejta land, Stjáni?“ „Eg hvgg
U’ð það sé þar, scm nefiul eru
Saxhólsskcr. Þau eru skainmt
fyrir austan Svörtult»Í4,“ seg-
ir Kristján.
Siðan sigklu þeir stundar-
korn austur með landi, sam-
kvæmt áðursögðu, og létu
síðan reka.
Um það bil er skipinu liafði
verið lagl til, var stjórnborðs-
vakan á enda, sem i þctta
sinn var svo nefnd langavaka,
var lnin ávallt frá klukkan
12 á Iiádegi til kl. 7 e. m.
Stjórnbyrðingar leystust þá
af vcrði, en bakbyrðingar
tóku við. — Skipstjóravak-
an var nefnd stjórnborðs-
vaka en stýrimannsvakan
bakborðsvaka. Ofviðrið
hélzt og frostið var svo mik-
ið, að klaki hlóðsl nxeiri og
meiri á þilfarið, sömuleiðis
ulan á skipið, siglu, reiða og
bugspjót (spruð), á það voru
forseglin gjörð föst. Skip-
verjar reyndu að moka krap-
inu af þilfarinu jafnóðum og
það safnaðist, en tókst það
ekki betur en svo, að þeir
fengu baldið einum planka
auðum með hvoru borði, til
þess að ganga eftir. Ekki voru
menn stöðugt á þilfari er
svona stóð á og sjaldan einn i
senn, en allir, sem voi'u á
verði, voru ávallt alblífaðir
og lilu stöðugt cftir ef eitt-
bvað fór aflaga, og reyndú þá
að bæta úr, ef auðið var. Á
þeiin árum var ekkert skýli
ofan þilja á svona smáskip-
um, sem menn gátu skroppið
inn í og tekið af sér gust í iIÞ
viðrum.
Hraðinn var mældur á
hverjum hálftima (loggað
með flundru) og reyndist
liann að jafnaði S sjómílur á
vöku (fjórum klst.). Klukkan
12 á miðnælti koinu stjórn-
byrðingar aflur á vöi'ð; var
sú vaka frá kl. 12—-1 að nótt-
unni, kölluð „bundavakt‘“ á
sjómannamáli. Flestir kusu
að mega vera í bóli sínu á
þeim tima næturinnar, og svo
hefir manni þeihi fundizt,
sem Jón hét Þói'ðarson og
nefndur var Hagalin að kenn-
ingarnafni. Hann kvað eitt
sinn eftirfaraiidi spaugvísu:
„Víst cr kíf að vera á jagt
í veðri slifu' og frosti.
Upp á hífast hundavakt
licld eg lífið kosti."
Jón þcssi var bróðir Krist-
jáns Þórðarsonar, sem liér
hefir verið nefndur. Hanii
fórst með Eheneser Kristjáns-
syni frá Skarði á Skarðs-
strönd vorið LS76. Bræður
jjessir voru báðir listagóðir
sjómenn og hugrakkir. Þeir
voru ættaðir frá Haga á
Barðaströnd.
Ekkert sögulégt gerðist um
borð á Maríu frá ]ivi að henni
ii (frynja
(Stoínsett 1919)
Laugaveg 29. Sími 4160. Reykjavík.
AlSskonar veirkíæn og byggínga-
vönir, veggíóSur og málninga-
vörur, rúðu- og vermireitagíer.
GLERSLÍPUN OG SPEGLAGERÐ
S
Umboðs- og heildverzlun.
Símar: 4128 og 5206.
Símnefm: ARNCO, Reykjavík.
Höfum oftast íyrirliggjandi:
-----------— Verkfæri, allskonar,
-----------Byggingavcnir,
-------- Járnvörur,
------ Búsáhöld,
— Glervörur.
Utvegúm betnt frá verksmiSjum: ■
— Preittvélar,
—■—- Letursteypuvélar,
vor framleiðir allar tegundir og gerðir af speglum,
hillum, borðplötum o. s. frv. — eftir pöntun. —
Vömr sendar gegn póstkröfu um land allí.
nU.lí! ruifí).
n A ' •. ;d ;o
margar
tegundir.
n ■:
Sendum gegn póstkrofu um land allt.
Ijí (jliíhiililj -! jii!jj:. ■' .i'fíjjti; KU ; iidii'
m ; 'J! !■'. liiil ... • j .