Morgunblaðið - 14.07.1974, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. JULI 1974
25
Þau skipta þúsundum handtökin við smfði þessa kjörgripis.
skrúfan og skipsskrúfan auk
stýrisskrúfu, báðir radararnir,
björgunarbáturinn, stýriö og
ankerin." Hvern einasta hlut og
tæki í skipunum hefur Ragnar
sérsmíðað og það er hreint ótrú-
legt að sjá hvernig hann hefur
smíðað og komið fyrir öllum drif-
unum í fyrrgreind tæki. Júlfa ber
einkennisstafina SF 30, en Júlía
II. SF 34. Það sýnir handbragðið,
að minnstu skrúfur í þessum bát-
um eru smíðaðar úr 0,75 milli-
metra þykkum málmi.
Það sem við sátum í tómstunda-
herbergi Ragnars í kjallaranum
handfjatlaði hann hálfgert skips-
skapalón úr tré og sagði um leið:
„Nú ætla ég að smfða eftir bát,
sem hefur verið raðsmíðaður í
Stálsmiðjunni, 105 tonna bát, sem
á að vera útlitsbátur. Eg ætla að
vera búinn með hann fyrir ára-
mótin 1974, en til þess verð ég að
leggja mjög hart að mér. Ég er að
smfða bátinn fyrir nýja hrað-
Eftir Árna
Johnsen
frystihúsið hér, en það verður allt
tekið í notkun þá og báturinn á að
hanga uppi í frystihúsinu. Fyrst
bý ég skapalón af bátnum, og sfð-
an er að sjóða stálþynnurnar
saman.“
Þegar ég spurði Ragnar að því
hvað honum þætti mikilvægast
við hvern bát, svaraði hann um
hæl: „Bátar hafa fyrst og fremst
tvö einkenni, sjóhæfni og útlit.“
Við röbbuðum einnig mikið um
mikilvægi þess að koma upp sjó-
minjasafni og líkönum af öllum
helztu fiski- og farskipunum.
„Það er ekki vansalaust," sagði
Ragnar, „að Islendingar skuli
ekki eiga til sjóminjasafn, það er
hreinasta skömm. Það er lfka
synd að nota ekki þá menn, sem
geta jsmíðað módel t.d. af gömlu
skipunum, sem engar teikningar
eru til af en margir gamlir menn
geta lýst svo nákvæmlega, að
ekkert vandamál er að smíða þau
fullkomnlega rétt. Það er að
verða of seint að ná upp öllum
gömlu sipslfkönunum.
Ef það á að smíða ákveðin skip
verður það að vera alveg 100%
rétt og það getur kostað eltingar-
leik að ná í myndir, teikningar og
viðtöl við gamla menn, en ef þetta
er ekki vel gert, er verr farið en
heima setið. Islendingar hugsa
meira um það að afla sér mikilla
tekna en lifa lífinu. Ég held til
dæmis í þessu sambandi, að ís-
lenzk stjórnvöld hefðu átt að
sleppa smfði á einum skuttogara
og stofna sjóminjasafn fyrir and-
virðið. Síðar þætti það a.m.k. virð-
ingarvert að Söguþjóðin hefði
Hornafjarðarmání Ragnars við Hótel Höfn f Hornafirði.
npr sticfnbefebur
’TROMP'
• G e f u r ótal upprodunar noguleika
#Hentar vel í ungl ingaherbergi,
• gestaherberb.eda i stofuna.
• Seldur i einingum —e»nfa Idu r —ódý r
Sbef nbcfefeiaiinan
Höf íatúni 2 sim i 1 5 5 8 1
Þessa sláttuklukku ásamt mörgum fleiri kjörgripum hefur Ragnar
smfðað fyrir heimili sitt.
rænu á því að sjá um gerð sögu-
legra tækja og muna. Fáum dauð-
um hlutum bindast menn jafn
sterkum tilfinningatengslum og
bátum og það er skammarlegt að
láta tilviljun ráða hvað gert er í
þessum efnum."
Við Hótel Höfn í Hornafirði er
feikna stórt listaverk sem Ragnar
hefur gert úr járni. Heitir það
Hornafjarðarmáninn, en sagan
um Hornafjarðarmánann er á þá
leið, að bóndi nokkur frá Horna-
firði fór til Djúpavogs og lét mik-
ið yfir sér. Um kvöldið er bóndi
var á hlaði, óð tungl I skýjum, en
máninn var þá hvað minnstur.
Þegar bóndi hafði hins vegar
síðast séð tunglið á Hornafirði var
það fullt og því sagði bóndi: „Það
er nú einhver munur á Horna-
fjarðarmánanum en mánanum
hér.“
Um gerð þessa listaverks, sem
margir hafa dáðst að, segir Ragn-
ar: „Ég er ekki á móti einhverju,
sem maður getur Iffgað með upp á
í umhverfi sínu, en ég vil ekki
endilega kalla þetta list. Það þarf
til þess lagtækni, verkvit og hug-
myndaflug, en það er ef til vill
það sfðasttalda, sem gildir mest.“
Eg spurði Ragnar hvort það
væri ekki oft erfitt að útvega eitt
og annað í gerð skipslíkananna:
„Það eru oft vandræði að út-
vega marga hluti í þetta,“ svaraði
hann, „bæði verkfæri og efni. Það
vantar úrvalið og oft er það barn-
ingur að ná þessu saman. Til
dæmis möstrin og allt slíkt er
smíðað ú 5/8 áli og þannig mætti
lengi telja upp hluti, sem erfitt er
að fá tilbúna. En bróðir minn í
Reykjavík verður oft að bíta í það
að þurfa að útvega mér efni og
það hjálpar mikið, en það væri
gaman að geta unnið meira í
þessu og hafa meira úrval."
— á. j.
Þjóðhátíð
ÆT
i
Reykjavík 1974
Leyfi fyrir sölutjöld vegna þjóðhátíðar í Reykja-
vík 3 — 5 ágúst.
Veitt verða 20 — 30 sölutjaldsleyfi í Laugardal
og miðborginni 3. — 5. ágúst. Umsóknir
sendist þjóðhátíðarnefnd Reykjavíkur Hafnar-
búðum í síðasta lagi mánudaginn 1 5. júlí.
Þjóðhátíðarnefnd Reykjavíkur 1974.