Morgunblaðið - 03.12.1974, Síða 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 1974
3
Eiður Guðnason
hlaut verðlaun úr
Móðurmálssjóði
1 TILEFNI af því, að á þessu ári
er liðin ein öld síðan Björn Jóns-
son stofnaði blaðið Isafold hefur
stjórn Minningarsjóðs Björns
Jónssonar — Móðurmálssjóðsins
— ákveðið að veita verðlaun úr
sjóðnum, en tilgangur hans er að
verðlauna starfandi blaðamann
er hefur að dómi sjóðstjórnar-
innar undanfarin ár ritað svo
Eiður Guðnason.
góðan stíl og vandað íslenskt mál
að sérstakrar viðurkenningar sé
vert. Skal verðlaununum að jafn-
aði varið til utanfarar.
Að þessu sinni hefur stjórn
Móðurmálssjóðsins orðið sam-
mála um að veita verðlaun Eiði
Guðnasyni fréttamanni hjá Sjón-
varpinu.
Eru honum veitt þau fyrir
trausta og einarða fréttamennsku
og óvenjulega skýra og vandaða
meðferð íslenskrar tungu í töluðu
máli.
Með þessu vill sjóðstjórnin, auk
þess að verðlauna blaðamann sem
er vel maklegur viðurkenningar
fyrir störf sín, vekja athygli á
mikilvægi þess þáttar sem töluð
íslenzka á i máluppeldi þjóðar-
innar á öld hljóðvarps og sjón-
varps.
Verðlaunin eru að fjárhæð kr.
45.000.- og voru þau afhent á
heimili sonarsonar Björns Jóns-
sonar, Péturs Ólafssonar hag-
fræðings, sunnudaginn 1. des.
Aður hafa eftirtaldir blaða-
menn hlotið móðurmálsverðlaun
Björns Jónssonar:
Karl ísfeld, (1946), Loftur Guð-
mundsson, (1949), Helgi Sæ-
mundsson, (1956), Bjarni
Benediktsson. (1957), Matthias
Johannessen, (1960), Indriði G.
Þorsteinsson, (1961), Skúli
Skúlason, (1965), Magnús Kjart-
ansson, (1967).
I stjórn Móðurmálssjóðsins eiga
nú sæti: Sveinn Skorri Höskulds-
son prófessor, Halldór Halldórs-
son prófessor, Tómas Guðmunds-
son skáld, Bjarni Guðmundsson
fv. blaðafulltrúi og Pétur Ólafs-
son hagfræðingur.
(Ur fréttatilkynningu).
Saga Eldeyjar-Hjalta
komin út í 2. útgáfu
SAGA Eldeyjar-Hjalta, rituð af
Guðmundi G. Hagalin rithöfundi,
og gefin út í tveimur bindum
haustið 1939, hefur verið ófáan-
leg um árabil. Nú hefur Almenna
bókafélagið gefið bókina út að
nýju, I tveimur bindum sem fyrr,
alls um 500 bls. í allstóru broti.
Það var prófessor Sigurður
Nordal, sem kom því til leiðar, að
bókin var rituð, og í formála, sem
hann skrifaði með henni, segist
honum svo frá, að náin kynni
hans af Eldeyjar-Hjalta í Kaup-
mannahöfn veturinn 1914—15,
hafi sannfært sig um, „að þarna
var efni í ævisögu, sem mátti ekki
gleymast.“ En árin liðu og það var
ekki fyrr en Hagalín hafði skrifað
Virka daga eftir frásögn
Sæmundar skipstjóra, að Sigurð-
ur þóttist sjá, „að þarna var mað-
urinn, sem gat skrifað ævisögu
Hjalta.“ Og lesendur virðast hafa
verið sama sinnis þvi að fáar bæk-
ur munu hafa verið meira keypt-
ar á sínum tíma eða verið lesnar
af meiri áhuga.
Það var heima hjá Sigurði Nor-
dal, að þeir Hjalti og Guðmundur
hittust í fyrsta sinn og mun hann
ekki hafa iðrast þess að hafa leitt
þá saman. En i formála sínum að
bókinni kemst Sigurður Nordal
m.a. svo að orði: „Það þarf ekki að
bera lof á þessa bók fyrir þá, sem
hafa hana í höndum. Hún hefur
það meðal annars sér til ágætis að
vera svo skemmtileg, að engin
mun geta stillt sig um að lesa
hana spjaldanna milli, sem ein-
hvers staðar hefur gripið ofan i
hana. Og hún mun ekki heldur
bregðast þeim, sem vilja lesa
Framhald á bls. 47.
Guðmundur G. Hagalfn.
Fráopnun
minningar-
herbergja
Jóns Sigurðs-
sonar íKaup-
mannahöfn
siðastliðinn
sunnudag
Frá opnun minningarherbergja Jóns Sigurðssonar (talið frá vinstri): Friðjón Sigurðsson,
skrifstofustjóri Alþingis, Ásgeir Bjarnason, forseti sameinaðs Alþingis, Ingvar Gislason, forseti
neðri deildar, Þorvaldur Garðar Kristjánsson, forseti efri deildar, Ólöf Pálsdóttir sendiherrafrú
og Sigurður Bjarnason sendiherra.
Minning hans lifir
meðan aldir renna
Kaupmannahöfn, 1. des.
— frá fréttaritara Mbi.
MINNINGARHERBERGI
Jóns Sigurðssonar f husi
íslands að Östervoldgade
12 í Kaupmannahöfn eru
nú fullbúin og voru opnuð
við hátíðlega athöfn 1.
desember að viðstöddum
forsetum Alþingis og
hundrað gestum, íslenzk-
um og dönskum.
Sigurður Bjarnason
sendiherra, formaður hús-
stjórnar, bauð gesti vel-
komna með stuttri ræðu,
en síðan töluðu Ásgeir
Bjarnason, forseti sam-
einaðs Alþingis og Lúðvíks
Kristjánsson rithöfundur.
Síðan skoðuðu gestir
minningarherbergin og
bornar voru fram veitingar í
boði alþingisforseta.
Sigurður Bjarnason komst m.a.
að orði á þessa leið, er hann bauð
gesti velkomna: „Fyrir hönd
stjórnar húss Jóns Sigurðssonar
leyfi ég mér að bjóða ykkur vel-
komna hingað á þessum merka
degi. Sérstaklega fagna ég komu
forseta Alþingis og skrifstofu-
stjóra, sem hingað eru komnir af
gleðilegu tilefni. Um fjögur ár eru
nú liðin siðan húsið var tekið i
notkun. Hefur það orðið Ís-
lendingum í Kaupmannahöfn og
þjóðinni í heild til gagns og sóma.
Félagsheimilið, fræðimannsibúð
og prestbústaður hafa frá upphafi
gegnt mikilvægu hlutverki, hvert
á sinn hátt. Lengstan tíma hefur
tekið að koma minningarherbergj-
lim forsetans i gagnið. Þó hefur
hluti þeirra verið notaður fyrir
bókasafn Ísiendingafélaganna,
sem nú eru í um 2.600 bindi.
En nú er sá stóri dagur upp
runninn, er segja má, að marki
timamót 1 sögu hússins. Minn-
ingarherbergi Jóns Sigurðssonar
verða i dag opnuð þannig búin, að
vænta má, að þau verði í senn
minningu okkar mikla leiðtoga til
sóma og þjóð hans til fróðleiks og
fagnaðar.
Þessi atburður mun ekki aðeins
gleðja íslendinga i Kaupmanna-
höfn heldur alla landsmenn, er
minnast með heitri þökk óeigin-
gjarnrar baráttu frelsishetju
sinnar.
Ég þakka Alþingi fyrrverandi og
núverandi stuðning við hús Jóns
Sigurðssonar og nú siðast við upp-
byggingu minningarherbergja
hans. Ég þakka þeim Lúðvik
Kristjánssyni, rithöfundi, og Stein-
þóri Sigurðssyni, listmálara, fyrir
þeirra mikla söfnunar- og upp-
byggingarstarf. Siðast en ekki sizt
þakka ég á ný Carli Sæmundssyni
og konu hans, sem gáfu islenzku
þjóðinni þetta sögurika hús. Ég
leyfi mér einnig að bjóða okkar
dönsku gesti hingað hjartanlega
velkomna. Það er stjórn hússins
mikið gleðiefni, að náin og góð
samvinna hefur tekizt við dönsk-
Fslensku félögin og þjóðina um
notkun hússins. Þannig hlaut það
einnig að vera. Menningarhús Ís-
lands i Kaupmannahöfn hafði m.a.
það hiutverk að stuðla að stöðugt
nánari samvinnu milli íslendinga
og Dana, ekki sizt á sviði menn-
ingarmála. i þessu sambandi vil ég
ekki láta hjá liða að þakka danska
menntamálaráðuneytinu, sem
veitt hefur okkur margvislega að-
stoð og sýnt okkur skilning Þá
þökk vil ég biðja Egon Drostby,
skrifstofustjóra. að flytja ráðu-
neyti sinu. Sjálfur hefur hann
stutt okkur með ráðum og dáð.
Að lokum leyfi ég mér að óska
ykkur öllum til hamingju með
þennan mikilvæga atburð, sem
gerist f dag i húsi Jóns Sigurðs-
sonar. Megi minning hans og for-
dæmi lifa F hugum íslenzkra
manna meðan aldir renna."
Ásgeir Bjarnason, forseti sam-
einaðs Alþingis, minntist i ítarlegri
ræðu hins mikla starfs Jóns Sig-
urðssonar F þágu fslenzku þjóðar-
innar. Þakkaði hann stjórn húss-
ins og þeim Lúðvik Kristjánssyni
og Steinþóri Sigurðssyni fyrir
mikið og gott starf og lýsti minn-
ingarherbergin opnuð.
Lúðvík Kristjánsson lýsti húsa-
kynnum i minningarherbergj-
unum. Þar eru rúmlega 500
myndir af Jóni Sigurðssyni og frú
Ingibjörgu konu hans, samstarfs-
mönnum Jóns Sigurðssonar á
Alþingi og viðs vegar um land og
einnig hér i Kaupmannahöfn.
Rúmlega 160 bækur eftir forset-
ann, um hann og bækur, sem
hann hefur verið viðriðinn og
hefur gefið út. Sjálfvirk sýningar-
vél er sýnir um 70 myndir vfðs
vegar frá íslandi er f einu minn-
ingarherbergjanna. íslenzkur texti
fylgir hverri mynd. Likan er af
Hrafnseyri, fæðingarstað forset-
ans, F einu minningarherberginu.
Athöfnin fór mjög vel fram og
þótti mjög vel hafa tekizt til með
útbúnað i minningarherbergj-
unum. Minningarherbergin verða
opin almenningi, jslendingum og
öðrum nú þegar og sennilega á
hverjum degi á næsta sumri, er
ferðamannastraumurinn frá ls-
landi nær hámarki.
Meðal danskra gesta við athöfn-
ina voru auk Egon Drostby, skrif-
stofustjóra i kennslumálaráðu-
neytinu, þeir Frantz Wendt, fram-
kvæmdastjóri Norðurlandaráðs,
prófessor Noe Nygaard, formaður
sjóðsins til styrktar samvinnu
Dana og íslendinga og Bent A.
Koch ritstjóri. Einnig var við
athöfnina frú Tove Bull, sem er
dóttir Carls Sæmundssonar.
Dönsku gestirnir fóru lofsam-
legum orðum um það starf, sem
hefur verið unnið, og létu i Ijós
ósk um að danskur texti fylgdi
myndum þeim, sem hin sjálfvirka
sýningarvél sýnir.
Kanaríeyjar
GAMBIU
FERÐIR
Brottför:
30. nóv.
14. des. (jólaferð)
28. des. (nýársferð)
8. febr.
22 febr.
8. marz.
22. maí (páskaferð)
Vikuferðirtil
Kaupmannah.:
31. jan. ,,Exh Buiiding
Products''
14. feb. „Scandinavia Men s
Wear Fair''
3. mars „Shoe Fair Exh."
„International boat show"
14. mars ,,19th Scandinavian
Fashion Week '75" Flug,
gisting og morgunverður
29 500 kr
Des.: 6
Jan.: 1 7. og 31. Febr.: 14 28
Marz: 14 April: 4 18
VERÐ INGRAM
( 2ja m herb kr 20 800
í 1 m herb kr 21 600
LONDON
Ódýrar viku ferðir!
Desember 1.8. og 15.
Janúar: 11. 1 8 og 25
Febrúar: 18 1 5 og 22
Marz: 1 8 1 6. og 22
Apríl: 5 12 1 9 og 26
VERÐ REGENT PALACE
i 2ja m herb kr. 24 200
I 1 m herb kr 27.100
CUMBERLAND
i 2ja m herb kr 28 900
i 1 m. herb kr. 31.800
Brottför:
12. des
1 5 des.
19. des.
26 des.
2 jan
9. jan,
1 6 jan
23 jan
6 feb
13. feb
27. feb
6 marz
20. marz
27. marz
1 7. mai
1. maí
2 vikur
1 9 dagar, aukaferð
3 vikur
3 vikur
2 vikur, aukaferð.
2 víkur
4 vikur
2 vikur
3 vikur
3 vikur
3 vikur
3 vikur
2 vikur
3 vikur
2 vikur
3 vikur
Brottför
21. des.
(jólaferð)
28. des.
(nýarsferð)
25. janúar
22. febrúar
22. tnars
(páskaferð)
KENYA
1 7 dagar
viku Safari.
Vika við
Indlandshaf
2 dagar í Nairobi
Fyrsta flokks
aðbúnaður.
Ferðaskrifstofan
til Austurríkis 1 7 dg
Brottför 28 des., 1
mars.
AMERICAN EXPRESS EINKAUMBOÐ Á ÍSLANDI
TJÆREBORG EINKAUMBOÐ Á ÍSLANDI
Austurstræti 1 7.
Símar26611 og 20100