Morgunblaðið - 03.12.1974, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 1974
Fa
IIII. I l.l lf. I \
'AIAJR"
BILALEIGA
CAR RENTAL
21190 21188
Hópferðabílar
Til leigu í lengri og
skemmri ferðir
8 — 50 farþega bílar.
KJARTAN
INGIMARSSON
Sími 86155 og 32716.
VELA-TENGI
eZ-Wellenkuppluny
Conax Planox Vulkan
Doppelflex Hadeflex.
STURLAUGUR
JÓNSSON
& CO.
Vesturgötu 16,
Sími 13280.
Þrýstimælar
Hitamælar
STURLAUGUR
JÓNSSON & CO.
Vesturgötu 16,
sími 13280.
Sami grautur
í sömu skál
Benedikt Gröndal, formaður
Alþýðuflokksins, ritar nýlega i
blað sitt greinarkorn um lands-
fund Alþýðubandalagsins.
Fjallar hann þar um setningar-
ræðu Ragnars Arnaids og segir
m.a.:
„Til þess að sanna þessa nýju
flokksgerð Alþýðubandalags-
ins, segir Ragnar, að það hafi
„algerlega hafnað því að eiga
flokksleg samskipti við
Kommúnistaflokk Sovétríkj-
anna“. Nokkru sfðar f greininni
segir þó: „Hitt er annað mál, að
við megum að sjálfsögðu ekki
falla f þá gryfju að taka upp
andsovéskan eða and-
kommúnfskan móðursýkisáróð-
ur.“ Það má sem sé ekki ganga
svo langt f mótun hinnar „nýju
flokksgerðar" að leyft sé að
gagnrýna Sovétríkin.
Á öðrum stað f ræðunni segir
Ragnar: „Við höfum ekki þegið
boð um að senda fulltrúa á al-
þjóðaþing .verkalýðs- og
kommúnistaflokka í Evrópu.“
Með þessum orðum viðurkenn-
ir Ragnar, að Alþýðubandalag-
ið fái enn boð á þessar alþjóð-
legu ráðstefnur kommúnista,
en það sannar, að kommúnista-
flokkar Evrópu Ifti enn á það
sem einn af sfnum flokkum
Þeir falla ekki fyrir þvi
áróðursbragði, sem bandalagið
beitir gegn fslenzkum kjósend-
um. Þeir vita mætavel sann-
leikann, að Alþýðubandalagið
er enn að kjarna til
kommúnistaflokkur, þar sem
marxistar-leninistar ráða rfkj-
um, eins og málgagn þeirra,
Þjóðviljinn, ber glöggt vitni.“
Benedikt vitnar enn f
Ragnar, þar sem hann segir:
.Jafnframt er æskiiegt, að ein-
staklingar í flokknum hvort
heldur f forystu eða meðal
flokksmanna almennt, noti þau
tækifæri sem bjóðast til
skoðanaskipta við erlenda
sósfalista, óháð þvf hvort
flokksleg samskipti eru fyrir
hendi f slfkum tilvikum eða
ekki.“ Og Benedikt segir:
„Þannig hefur f rauninni ekk-
ert breytzt. Alþýðubandalagið
hefur sömu sambönd við al-
heimskommúnismann og áður,
þegar það hét Sameiningar-
flokkur alþýðu Sósfalistaflokk-
urinn og enn fyrr, er það hét
Kommúnistaflokkur lslands."
Fólksflótti
úr strálbýli
1 fyrra varð f fyrsta sinni um
langt skeið hlutfallslega meiri
fjölgun fólks á landsbyggðinni
en á þéttbýlissvæðinu á suð-
vesturhorni landsins. Ekki er
vafi á þvf að endurnýjun f
skipastól og fiskvinnslustöðv-
um á hér verulegan hlut að
máli, þó fleiri samverkandi
orsakir komi til.
Þeir rekstrarörðugleikar,
sem útgerðin og fiskvinnslan
hafa átt við að strfða á þessu
ári, eru alvarlegir hættuboðar,
ekki sfzt fyrir sjávarplássin
víðs vegar um landið. Hefði
komið til rekstrarstöðvunar í
þessum atvinnugreinum, eins
og beint lá við, ef rfkisstjórnin
hefði ekki gripið til sérstakra
ráðstafana til stuðnings sjávar-
útveginum, myndi víðtækt at-
vinnuleysi hafa haldið innreið
sfna f þjóðfélagið, einkum f
fiskvinnslubæina. Það orkar
ekki tvfmælis, að rekstrar-
öryggi f útgerð og fiskvinnslu
er lang stærsta hagsmunamál
landsbyggðarinnar í dag. —
Sem betur fer tókst að forða
slfkri vá frá dyrum al-
mennings. En mikið er í húfi
að þannig verði haldið á mál-
um, er snerta þessa atvinnu-
grein, og þróunina f efnahags-
lffi og atvinnumálum þjóðar-
innar f heild, að atvinnuöryggi
og áfallalaus verðmætasköpun
í þjóðfélaginu verði tryggð.
Þess er þvf vonandi að vænta
að aðilar vinnumarkaðarins og
rfkisvaldið sameinist f þeim
megintilgangi að tryggja
vinnufrið í landinu, hægari
vöxt verðbólgu en verið hefur
og þá aukningu verðmætasköp-
unar, er borið gæti raunhæfar
kjarabætur til handa öllum al-
menningi í náinni framtfð.
Fréttabréf frá Látrum:
Bruna - hugleiðing
Eins og frá var skýrt hér i
Morgunblaðinu fyrir skömmu
kom eldur upp í heyhlöðu
Skólaheimilisins i Breiðavik.
Eldinn tókst að slökkva og tjón
varð lítið. Hversvegna tókst svo
vel til? Um það vil ég ræða
nokkuð, og heybruna yfirleitt.
1. Eldsins varð fljótlega vart.
2. Viðbrögð heimafólks voru
nákvæmlega rétt.
3. Nokkur handslökkvitæki
voru til á staðnum, öll virk, og
notuð.
4. Neyðarþjónustan við
Reykjavík brást ekki.
5. Allir hjálparmenn brugðu
mjög skjótt við.
6. Akstursskilyrði voru mjög
góð miðað við þennan árstíma.
Semsagt, allt var jákvætt,
nema það var hvass vindur, og
þess vegna var hægt að koma í
veg fyrir stórbruna. En því mið-
ur vill ekki alltaf svo vel til, og
vil ég því ræða nokkuð framan-
skráð atriði:
1. Atriði: Það verður alltaf
tilviljanakennt hversu fljótt
elds verður vart. En i hlöðum
ætti að vera hægt að koma fyrir
lúðri, sem tæki að blása um leið
og reykur kemur i hlöðuna.
2. Atriði: Hvað gera trygg-
ingarfélögin til að kenna öllum
almenningi i sveitum landsins
hvernig og hver eigi að vera
fyrstu viðbrögð fólks við hey-
bruna, en frá þeim eru yfirleitt
miklir eldsvoðar sem valda
milljóna tjóni árlega. Því miður
gera þau alltof lítið af þvi, eða
nánast ekkert.
Ég var einu sinni við hey-
bruna hér í sveitinni, þar sem
glóð var mikil undir heyinu i
hlöðunni, en passað var að
eldur gæti ekki náð að blossa
upp, til þess höfðum við gegn-
blaut ullarteppi. Mesta vanda-
málið var hitinn. Slökkviliðið
var ekki á staðnum, en væntan-
legt, og kom. Þess verk var að
vera tilbúið og dæla á eldinn og
slökkva, þegar ekki varð meiru
bjargað af heyi. Eldurinn náði
aldrei yfirhöndinni og mestu af
heyinu var bjargaðy-
3. Atriði: Það er alls ekki nóg
að handslökkvitæki séu til á
staðnum, fólk þarf helst að haf a
séð þau notuð, það er rétt einn
og einn, sem hefir tíma til að
lesa sér til, eða getur lesið,
þegar í eldinn er komið.
4. Atriði: Neyðarþjónusta. Ef
neyðarþjónustan við Reykjavík
hefði brugðist þetta kvöld, eins
og hún gerir því miður alltof
oft, vegna bilana og truflana,
má reikna með, að allt hefði
brunnið til ösku, því síðan
símaþjónusta okkar var skert á
liðnu sumri um tvo og hálfan
tíma á sólarhring, er siminn á
milli lína hér í sveitinni og til
Patreksfjarðar lokaður frá kl.
21 að kvöldi ogtil 09 að morgni,
en á þeim tíma eigum við að
geta náð í Reykjavík og hún svo
til Patreksfjarðar, og hann svo
um sveitina einsog venjulega,
en sambandið við Reykjavík
vill bregðast sem fyrr segir, en
þó ekki í þetta skipti.
Þetta er eitt litið dæmi um,
hversu dýrmæt góð símaþjón-
usta er okkur dreifbýlisfólki,
og hvers eðlis sá verknaður er,
að skerða símaþjónustu við
þetta fólk, á sama tíma og hún
er stóraukin við þéttbýlið. Það
geta gerzt alvarlegri hlutir en
heybrunar útá landsbyggðinni
þótt alvarlegir séu.
5. Atriði: Væri það ekki þess
virði fyrir tryggingafélögin og
raunar alla aðila, að þau beittu
sér fyrir fræðslu um það,
hvernig hjálparmenn skuli
svara kalli til bruna, þar sem
slökkvilið er ekki við höndina.
Til dæmis, hvað vantar helst á
brunastað við heybruna, og
hverju eiga menn að kippa
með sér á brunastað, því lítið
er gert með tvær hendur tómar.
Almennt um heybruna:
Heybrunar verða með tvenn-
um hætti, sjálfsikveikju, og fyr-
ir óhappatilviljun, og er mjög
mikill eðlismunur á þessum
brunastigum, sem þarf að hafa
i huga við slökkvistarfið, en ég
tel heybruna i steinsteyptum
hlöðum auðveldasta í með-
förum af öllum eldsvoðum, ef
rétt er að farið.
Ef við förum öld aftur i
tímann, til þess er hin gómsætu
pottbrauð voru bökuð í moð-
bingjum, og fullkomin stjórn
höfð á brennslunni, og hvernig
eldurinn var falinn og tendr-
aður, þá má fá nokkra fræðslu
um meðhöndlun heybruna, en
þeir eru að mínu viti alveg i
sérflokki.
Látrum 22/11 ’74.
Þórður Jónsson.
Sigurveig Jóhannesdóttir:
ísrael og Arabaríkin
Það setti að mér kuldahroll
við þær fréttir, að Allsherjar-
þing Sameinuðu þjóðanna
hefði með miklum meirihluta
atkvæða samþykkt þátttöku
Yassers Arafats f umræðunum
um Palestfnuvandamálið. Sú
spurning vaknar, hvort S.Þ.
hafi ekki innbyrt sinn bana-
bita, þegar foringja hryðju-
verkasamtaka sem PLO er
fagnað sem þjóðhetju á þingi
S.Þ. af hartnær öllum heimin-
um. „Veröldin lykur morðingja
í faðmi sér,“ segir Golda Meir,
fyrrverandi forsætisráðherra
lsraels, og það er varla ofmælt
Sfðasta ódæðisverk fyrr-
nefndra samtaka í smábænum
Bet Shean f Israel er sprottið af
uppgangi PLO á alþjóðlegum
vettvangi og þar eru S.Þ. beint
eðaóbeint meðsekar með því að
örva forsprakka hermdarverka-
manna um allan heim til of-
beldisverka. Eins og við hefð-
um ekki nóg af slfku fyrir.
„There is something rotten
Israel á í vök að verjast. Til-
veru þess sem ríkis er stefnt í
voða. Yasser Arafat boðar í
hálfkveðnum orðum útrýmingu
Israels. Atkvæði Israels má sin
litils gegn atkvæðum 20
Arabarikja og fjölmargra ríkja
í Afriku, sem Arabar hafa
keypt í krafti olíuauðvaldsins.
Þar við bætast svo Austur-
Evrópurikin og Kína, sem auð-
vitaó styðja Araba. Fulltrúar
Vestur-Evrópu flaðra upp um
fætur olíukónganna að vanda.
Fyrirsjáanlegt er, að Arabar
með stuðningi „þriðja heims-
ins“ hafa nægilegt atkvæða-
magn i S.Þ. til þess að sam-
þykkja hvað sem þeim þóknast.
Þjóðir ganga kaupum og sölum.
Dekadens S.Þ. er ótrúlegur. Er
næsta skrefið útilokun Israels í
S.Þ. eðaútrýming Israels?
Þessi grálegi leikur er settur
á svið af S.Þ. Guðmundur á
Glæsivöllum leikur sér nú að
heimsfriðnum. „Og trúðar og
leikarar leika þar um völl“. Is-
lendingar eiga lika sina trúða.
Víkjum nú aftur aó Israel.
Eins og kunnugt er var Israel
stofnað 1948. Þá höfðu nasistar
murkað lífið úr 6 milljónum
Gyðinga. Blekkingarhulunni
var svipt af augum alheims. Sú
óhugnanlega staðreynd blasti
við Gyðingum, að einnig þeir
höfðu verið blekktir. Mót-
spyrnulaust höfðu þeir gengið í
gildrur Hitlers. Sú staðreynd
var Gyðingum þungbær en
jafnframt viti til að varast.
Israel skyldi nú og um alla
framtíð verða griðastaður og
öruggt skjól sinna hrjáðu
barna. Það hefur æ siðan verið
æðsta hugsjón Israelsmanna að
taka við innflytjendum hvaðan-
æva úr heiminum og vernda þá.
Massada skal aldrei falla í
annað sinn, er mottó ísraelsku
þjóðarinnar. (Massada er
klettavirki, sem árið 73 e.Kr.
féll í hendur Rómverja eftir að
960 Gyðingar höfðu varizt þar í
2 ár. Fremur en að falla í
hendur Rómverja kusu þeir,
karlmenn, konur og börn að
láta lífið fyrir eigin hendi. I
fáum orðum táknar Massada
óbilandi ásetning Gyðinga að
standa af sér ófrelsi og tortim-
ingu).
Síðastliðið sumar dvaldist ég
um skeið í Israel. 1 Jerúsalem
stóðu vopnaðir hermenn vörð
við alla barnaiskóla borg-
arinnar. Sama sjón mætti
okkur við almenningssöfn og
minnismerki, sem á einhvern
hátt eru tengd sögu þjóð-
arinnar. 1 anddyri þekktasta
næturklúbbs Jerúsalem, þar
sem þekktir listamenp
skemmtu með þjóðdönsum
og þjóðlögum, sat ungur her-
maður með vélbyssu á hnjánum
og bað mig að opna handtösk-
una mína. Þetta er engin til-
viljun. Bitur reynsla hefur
kennt þjóðinni, að hermdar-
verkamenn gera ekki boð á
undan sér. Allt sem Israels-
mönnum er helgast og stuðlar
að þjóðareiningu er þyrnir í
augum Palestínuaraba.
„1 Grimsey mætti fæða her
rnanns,” sagði Einar Þver-
æingur. Israel veit hvað það
þýðir að hafa klakstöðvar of-
beldisins við bæjardyrnar.
Hver getur ætlazt til þess, að
Israelsmenn láti vesturbakka
Jórdan af hendi án þess að hafa
tryggingu fyrir friði? Og hver á
Framhald á bls. 47.