Morgunblaðið - 25.11.1976, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. NOVEMBER 1976
23
Hallalaus ríkisbúskapur:
Launa-
kostnaður
hækkar
um 49,8%o
Matthfas Á Mathiesen, fjárrnálaráðherra, flytur fjárlagaræðu sfna á Alþingi.
LAUNAKOSTNAÐUR rfkisins
hækkar samkvæmt fjárlagafrum-
varpinu um 5804 milijónir króna
eða 49.8%. Stafar þessi hækkun
að mestum hluta af umsömdum
launahækkunum en einng af auk-
inni rekstrarþátttöku rfkisins f
nokkrum stofnunum, vanmati
launatalna f sfðustu fjárlögum og
auknum umsvifum einstakra
stofnana.
Umsamdar launahækkanir i
þremur áföngum, þ.e. 6% 1. októ-
ber, 5% 1. febrúar og 4% 1. júli
hækka launakostnað um 37.7%.
Afgangurinn af hækkuninni,
12.1%, stafar svo af ýmsum öðr-
um hækkunum. Um er að ræða
breytta rekstrarþátttöku rikisins
varðandi verzlunarskóla og að
nokkru leyti Iðnþróunarstofnun
Islands. Auk þess koma til nýir
skólar eða mjög veruleg kennslu-
aukning, svo sem við fjölbrauta-
skólana í Breiðholti, Flensborg og
á Suðurnesjum.
Þá sýndi samanburður við
reikningstölur 1975, sem nú lágu
fyrir við fjárlagagerð, að launatöl-
ur voru i nokkrum tilvikum van-
metnar í fjárlögum 1976 og var
sérstaklega gerð leiðrétting á
þeim til að koma málum á raun-
hæfari grundvöll. Er hér einkum
um að ræða löggæzlukostnað i
sýslumannsembættum, embætti
lögreglustjórans í Reykjavík, lög-
reglustjórans á Keflavíkurflug-
velli, Litla-Hraun og bifreiðaeftir-
lit, stundakennslu i grunnskólum,
menntaskólum, Tækniskólanum,
Stýrimannaskólanum i Reykja-
vik, Vélskóla Islands, Hjúkrunar-
skólanum, iðnskólum og héraðs-
skólum, skattstofur og loks launa-
greiðslur vegna tónlistarfræðslu,
en þar hefur þátttaka rikisins ver-
ið aukin.
Þá hækkar launakostnaður við
Landhelgisgæzluna, framleiðslu-
eftirlit sjávarafurða og veiðieftir-
lit nokkuð umfram taxtahækkan-
ir vegna aukinna umsvifa, svo og
kostnaður vegna stundakennslu í
háskólanum og kennaraháskólan-
um vegna f jölgunar nemenda.
Loks verður veruleg umfram-
hækkun á lifeyri og á launakostn-
aði vegagerðar, þótt i siðara til-
vikinu sé fremur um breytilega
flokkun útgjalda að ræða en raun-
verulega magnaukningu.
Hlutur ríkisútgjalda í
þjóðartekjum 29,5%
Aðhald í ríkisútgjöldum og samdráttur ríkisfram-
kvæmdaliður í viðnámi gegn verðbólgu og viðskiptahalla
136 m. kr. greiðsluafgangur - 2.252 m. kr. niður-
greiðsla á skuldum við Seðlabankann
MORGUNBLAÐIÐ lætur
frá sér fara í dag fjórblöð-
ung með nokkrum fróð-
leikskornum um frumvarp
til fjárlaga komandi árs,
sem nú er til meðferðar í
fjárveitinganefnd Alþing-
is. t framhaldi af fjárlaga-
ræðu Matthíasar Á.
Mathiesen, fjármálaráð-
herra, sem birt var í blað-
inu fyrir nokkru, vóru
bornar upp nokkrar spurn-
ingar við hann til árétting-
ar nokkrum meginatrið-
um, sem máli skipta við
athugun fjárlagafrum-
varpsins.
# Hver er hlutfallsleg
hækkun rikisútgjalda 1977,
samkvæmt áætlunum fjár-
lagafrumvarpsins, miðað
við raunútgjöld rikissjóðs
á yfirstandandi ári?
Svar ráðherra:
Hækkun ríkisútgjalda
1977, skv. frumvarpinu, frá
áætlaðri útkomu 1976 er
19.9% á sambærilegum
grundvelli, þ.e. án olíu-
gjalds bæði árin.
# Hvert verður (1977) og
hefur verið hlutfall ríkisút-
gjalda í vergri þjóðarfram-
leiðslu, þ.e. hlutfall ríkis-
eyðslu í þjóðartekjum?
Svar ráðherra:
Árið 1975 var þetta hlut-
fall 31.5%. í ár, 1976, verð-
ur þetta hlutfall 29.5% og
áætlað hlutfall á næsta ári,
skv. frumvarpinu, er hið
sama, 29.5%.
# Hver er hlutfallslegur
vöxtur rekstrarútgjalda
ríkisins, samkvæmt frum-
varpinu, í samanburði við
vöxt þeirra tvö hin næstu
ár á undan?
Svar ráðherra:
Hlutfallslegur vöxtur á
rekstrarreikningi sam-
kvæmt fjárlagafrumvörp-
um undanfarinna ára hef-
ur verið þessi: Árið 1975
52.2%, 1976 21.5%, 1977
38.5%.
Hækkunin 1977 er til-
greind án olfugjalds. Hlut-
fallið lækkar niður í
30.6%, ef ekki eru taldar
með sérstakar hækkanir
fram í tímann.
# Hver er samdráttur
(magnminnkun) ríkis-
framkvæmda samkvæmt
frumvarpinu, miðað við
tvö undanfarin ár?
Svar ráðherra:
Magnbreyting rfkisfram-
kvæmda, skv. A- og B-hluta
fjárlaga og frumvarps fyr-
ir árið 1977, er þessi. Árið
1975 óx þessi fram-
kvæmdaliður um 22.6%, ef
meðtalin er hækkun skv.
lögum nr. 11/1975 um
efnahagsráðstafanir. Á yf-
irstandandi ári verður
samdráttur sem nemur
0.2%. Og áætlaður sam-
dráttur skv. frumvarpinu
fyrir árið 1977 er 18.0%.
# Hver eru helztu ein-
kenni fjárlagafrumvarps-
ins miðað við efnahagsleg
markmið ríkisstjórnarinn-
ar?
Svör ráðherra:
,,A) Dregið er úr opinber-
um framkvæmdum f þvf
skyni að minnka þörfina
fyrir erlendar lántökur og
stuðla þannig að minnkun
viðskiptahallans gagnvart
útlöndum.
B) Á það er lögð áherzla,
að fjárlögin og fram-
kvæmd þeirra verði halla-
laus, enda eru útgjöld met-
in á raunhæfari hátt en
áður. Með þessu er stuðlað
að því að draga úr verð-
bólguhraðanum, einkum
þegar haft er í huga, að
auk 136 m.kr. greiðsluaf-
gangs í fjárlagafrumvarp-
inu er gert ráð fyrir 2.252
m.kr. afborganagreiðslum
til Seðlabankans.
C) Enda þótt dregið sé úr
opinberum framkvæmdum
að raungildi, er þó gert ráð
fyrir það háu fjárfesting-
arstigi í þjóðfélaginu á
næsta ári, að full atvinna
ætti að vera tryggð."