Morgunblaðið - 03.12.1976, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3. DESEMBER 1976
19
Lögregluforingi i Rhódesíu sýnir þremur af 4 ráðherrum landsins úr hópi
blökkumanna safn sovézkra og kínverskra vopna, sem tekin hafa verið af
hryðjuverkamönnum í landinu.
Kommúnistaflokkur-
inn leyfður á Spáni?
Hagstætt
ár fyrir
norskan
sjávarútveg
segir Bolle
Álasundi, 2. desember. NTB.
EIVIND Bolle, sjávarútvegsráð-
herra Noregs, sagði f gsr f sam-
tali að árið sem nú er að lfða yrði
mjög gott og hagstætt norskum
sjávarútvegi. Hann sagði einnig
að undirbúningur að langtfma-
áætlun fyrir fiskveiðar Norð-
manna væri hafin og yrðu tillög-
ur þess efnis væntanlega lagðar
fyrir Stðrþingið með vorinu.
Bolle sagði að áherzlu yrði að
leggja á að fiskiskipafloti Norð-
manna yrði sem fjölbreyttastur
til að þjóna hagsmunum byggðar-
laga landsins. Hann sagði að það
væri stefna stjðrnarinnar að varð-
veita núverandi byggðaramma f
landinu og þvf þyrfti fiskiskipa-
flotinn að vera fjölbreyttur.
M.a. virtist hringnðtaskipaflot-
inn vera of stðr miðað við fisk-
stofnana, en hins vegar yrði að
fara með gát f allan niðurskurð,
slfkt yrði að gerast hægt og
sfgandi.
Ræningjar
særdu og
myrtu í
Brussel
Briissel 2. desember — Reuter
VOPNAÐIR menn skutu sér leið f
gær inn f skrifstofu f Briissel, þar
sem verið var að greiða út
atvinnuleysisbætur, og létu svo
vélbyssukúlur dynja á fðlki á
götu til að komast undan. Fimm
ára gamall drengur lézt skömmu
sfðar á sjúkrahúsi og sex manns
særðust.
Mikil umferð var þegar þetta
gerðist og fólk hljóp til að komast
I skjól þegar mennirnir skutu á
lögregluþjón og vegfaranda, sem
reyndu að koma í veg fyrir að þeir
kæmust undan með ránsfeng
sinn, sem var 24 milljónir franka
eða um 130 milljónir Islenzkra
króna.
Nokkur hundruð manna stóðu í
röð við skrifstofur verkalýðs-
félags og beið eftir að útborgun
atvinnuleysisbóta hæfist þegar
ræningjarnir ruddust inn eftir að
hafa skotið á varðmann við
dyrnar. Með nokkrum skotum
neyddu þeir fólkið til að leggjast
á gólfið og særðu við það gjald-
kera og hittu barnið f hnakkann.
Hirtu þeir poka með peningum og
hlupu sfðan út. Lögregluþjónn á
mótorhjóli reyndi að stöðva þá en
þeir skutu á hann. Komust þeir
undan f hvftum Alfa Romeo. Lög-
reglan hefur ýmsa grunaða um
ránið og af útlitinu að dæma gætu
ræningjarnir verið frá Miðjarðar-
hafslöndum.
Madrid, 2. desember. Reuter.
STJÖRNARANDSTAÐA vinstri-
manna á Spáni hefur komið
Suarez forsætisráðherra f vanda
varðandi spurninguna um viður-
kenningu kommúnistaflokksins á
Spáni, sem er ðlöglegur. Suarez
hafði samþykkt að hitta að máli
nefnd frá stjðrnarandstöðunni til
að ræða skilyrði fyrir þjððar-
atkvæðagreiðslunni um stjðrn-
málaumbætur 15. þessa mánaðar
og frjálsar þingkosningar á næsta
ári. 1 gær bar hins vegar svo við
að leiðtogar stjðrnarandstöðunn-
ar bættu einum kommúnista f
nefndina og er nú beðið
NTB
tTALSKA þingnefndin, sem
rannsakað hefur Lockheedmálið
þar f landi, hefur ákveðið að
höfða mál á hendur Mariano
Rumor, fyrrum forsætisráðherra
landsins og leiðtoga Kristilega
demðkrataflokksins á árunum
1964—68, og tveggja fyrrverandi
varnarmálaráðherra landsins,
jafaðarmannsins Mario Tanassi
og kristilega demðkratans Luigi
Gui, fyrir mútuþægni og fjársvik
f sambandi við kaup ftalska flug-
hersins á Lockheedvélum.
Þingnefndin, sem starfað hefur
viðbragða Suarez við þeim að-
gerðum. Þetta gæti neytt Suarez
til að aflýsa fundinum og þá vera
sakaður um tvfskinnung eða
viðurkenna kommúnistaflokkinn
þegjandi og hljððalaust og kalla
þá yfir sig reiði hægri manna.
Stjórnarandstaðan á Spáni
hefur sett það að skilyrði fyrir
þátttöku sinni f frjálsum kosning-
um að allir stjórnmálaflokkar
landsins yrðu viðurkenndir, þ.á
m. kommúnistaflokkurinn, sem
er bannaður skv. lögum, sem sam-
þykkt voru f júnf sl., en þar eru
flokkar bannaðir sem lúta alþjóð-
f 9 mánuði, er skipuð 19 mönnum
og var samþykkt með 10 at-
kvæðum gegn 9 að hefja máls-
höfðun. Það voru vinstrimenn f
nefndinni, sem greiddu tillögunni
atkvæði, en 8 fulltrúar kristilegra
demókrata og fulltrúi nýfasista
greiddu atkvæði gegn henni.
Nefndarmenn sögðu í aprfl sl.,
að þeir teldu að Rumor hafi verið
höfuðpaurinn f fjármálahneyksl-
inu, sem var f því fólgið að 2
milljónum dollara var bætt ofan á
kaupverð 14 C-130 Herkúlesvéla
sem þóknun til ýmissa aðila fyrir
að greiða fyrir kaupunum.
Rumor hefur frá upphafi neitað
harðlega öllum ákærum, en hann
legum aga og hafa að markmiði að
koma á stofn alræðisskipulagi".
Heimildir innan stjórnarand-
stöðunnar herma að grunur leiki
á að stjórnin vinni að því að starf-
semi kommúnistaflokksins verði
leyfð og benda á að hún hafi sýnt
töluvert umburðarlyndi gagnvart
áróðri kommúnista og herferð til
að afla nýrra flokksfélaga f sl.
viku, en þá voru flokksskírteini
afhent f fyrsta skipti sfðan f
borgarastríðinu 1936—39. Um 100
kommúnistar voru að vfsu hand-
teknir en þeim flestum sleppt
skilyrðislaust eftir yfirheyrslur.
hefur enn ekki verið kallaður
fyrir nefndina til að gefa vitnis-
burð. Hann á nú sæti f þinginu.
Rumor gegndi embætti forsæis-
aaeráðdhrra 5 sinnum frá árinu
1968. Stjórnmálamenn á ítaliu
njóta þinghelgi, sem aðeins sam-
þykkt meirihluta þingmanna
getur aflétt.
Þingnefndin tilkynnti sfðdegis f
dag aðgerðir gegn 9 öðrum
mönnum f sambandi við rannsókn
málsins þ.á m. gegn Duilio Fanali,
fyrrum yfirhershöfðingja flug-
hersins, og er hann sakaður um
spillangu og svik. Mál þetta hefur
vakið gffurlega athugli á Italfu.
Jakubovsky
látinn —
stjórnaði innrásinni
í Tékkóslóvakíu
Moskvu 1. des. Reuter
SOVÉTSTJÖRNIN greindi frá
þvl f dag, að I gær hefði látizt
Ivan Jakubovsky marskálkur,
yfirmaður herja Varsjár-
bandalagsins. Hann stjórnaði
meðal annars innrás Varsjár-
bandalagsrlkjanna f
Tékkóslóvakfu árið 1968.
Jakubovsky var 64 ára að aldri
og hafði verið heilsutæpur um
hrfð. Hafa nú látizt á einu og
sama árinu tveir helztu
hernaðarstjórnendur Varsjár-
bandalagsins, þar sem Sergei
Shtemenko, náinn aðstoðar-
maður Jakubovkys og yfir-
maður herráðsins, lézt fyrir
sjö mánuðum. Við tók Anatoly
Grigkov og var hann ekki skip-
aður f stöðuna fyrr en f sfðasta
mánuði.
Vangaveltur komust þegar á
Jakubovsky
kreik um eftirmann Jaku-
bovskys og hvarflaði helzt að
stjórnmálasérfræðingum að
núverandi aðstoðarvarnar-
málaráðherra Sovétríkjanna,
Nikolai Ogarkov, kæmi til
greina og einnig var nefndur
Jevgeny Ivanovsky, yfirmaður
herafla Sovétrfkjanna í
Austur-Þýzkalandi.
Þriðji kandidatinn f stöðuna,
sem nefndur var, er annar
aðstoðarvarnarmálaráðherra
Sovétrfkjanna, Viktor
Kulikov.
Jakubovsky gekk f herhás-
kólann f Minsk og hlaut skjót-
an frama eftir þvf sem
hreinsanir Stalfns færðust f
aukana þar sem raðir her-
foringja þynntust mjög á þeim
árum. 1 heimsstyrjöldinni
sfðari var hann skriðdreka-
sveitarforingi við varnir
Moskvu og Stalingrad og hlaut
mikinn frama. Eftir að
strfðinu lauk var hann f hers-
höfðingjaskóla f Moskvu og
varð árið 1957 aðstoðaryfir-
maður herja Sovétrfkjanna f
Austur-Þýzkalndi og þremur
Framhald á bls. 22
Ítalía — Lockheed:
Rumor sakaður um
mútuþægni og f jársvik
Róm 2. desember Reuter
Erlendir aðilar kaupa sig inn í
bandarísk fiskvinnslufyrirtæki
Reyna að fara í kringum 200 mílna útfærsluna
Washington, 2. desember AP.
BANDARtKJAMENN hafa nú
áhyggjur af þvf að stóraukinn
fjöldi erlendra fyrirtækja og
rfkisstjórna kaupir hlut f
bandaráskum fiskvinnslufyrir-
tækjum og útgerðarfyrirtækj-
um til að komast hjá áhrifum
200 mflna útfærslu Bandarfkj-
anna, sem taka á gildi 1. marz
nk. 56 erlend fyrirtæki svo og
sovézka rfkisstjórnin hafa nú
eignast hlut á bandarfskum
fiskvinnslufyrirtækjum eða
gengið til samvinnu við banda-
rfsk fyrirtæki um útgerð og
fiskvinnslu.
Slíkt fyrirkomulag heimilar
hinum erlendu aðilum að láta
skip sfn veiða innan 200 mfln-
anna án leyfisgreiðslu og án
þess að þurfa að hlfta kvóta-
fyrirkomulagi og öðrum tak-
mörkunum. Fyrirtæki, sem út-
lendingar eiga geta sfðan flutt
út alla framleiðslu sfna á verði,
sem þau ákveða sjálf. Að
minnsta kosti einn bandarískur
þingmaður, sem vann að sam-
þykkt 200 milna laganna hefur
sagt að hann hyggist leggja
fram frumvarp, sem stöðvi
þessi kaup erlendra fyrirtækja.
Japanir hafa verið stórtækastir
á þessu sviði og hafa 33 japönsk
fyrirtæki fjárfest f banda-
rfskum fiskvinnslu- og út-
gerðarfyrirtækjum. Sovét-
stjórnin stofnaði sérstaklega
fyrirtækið Sovrybflot í þessum
tilgangi og hefur það ásamt
bandaríska fyrirtækinu
Bellingham Cold stofnað fyrir-
tækið U.S—U.S.S.R. Marien
Resources Inc. Hafa Sovétmenn
áður náð fótfestu á þennan hátt
f Frakklandi, Spáni og Iran.
Fyrirtæki frá Finnlandi, Bret-
landi , Hollandi, Kanada,
Kuwait og S-Kóreu hafa einnig
haslað sér völl á þenna hátt f
Bandarfkjunum.
Skv. 200 mflna lögunum
munu héraðsstjórnir i strand-
fylkjum Bandaríkjanna ákveða
kvóta fyrir einstakar fiskteg-
undir og fá bandarískir fiski-
menn fyrst úthlutað kvótum. Ef
síðan eitthvað verður afgangs
af leyfilegu magni fá erlendir
aðilar að veiða afganginn. Hins
vegar er svo komið með marga
fiskstofna sökum ofveiði stór-
virkra erlendra skipa, að ekki
er talið að mikið verði aflögu,
er Bandarikjamenn hafa fengið
sitt og þvf reyna nú erlend rfki
að tryggja sér eitthvað af þvi
magni, sem bandarfskir aðilar
fá að veiða innan 200 milnanna.