Morgunblaðið - 27.04.1978, Síða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 1978
Að efnissöfnun og efnisvali hafa unnið: Anton Einar Pjetursson, Árni Sigfússon, Bryndís Guðmundsdóttir, Eyþór Ólafsson, Guðmundur
Snorrason, Guðrún K. Guðfinnsdóttir, Gunnar Páll Þórisson, Jónas Egilsson (ljósmyndun), Kristinn Andersen, Magnús Ástvaldsson,
Marta Guðjónsdóttir, Ólafur Garðarsson, ólafur Thoroddsen, Rósa Hilmarsdóttir, Sighvatur Karlsson, Skafti Harðarson.
Útlitshugmyndir. Kristján Hjaltason.
Ég er staddur á 3. hæð að
Ármúla 1. Mér skildist að þarna
hreiðraöi Byggung um sig og lítill
miöi á veggnum gefur til kynna að
svo sé. Ég er sýnilega staddur í
öðru fyrirtæki, en spyr samt um
Byggung. „Jú“ er svarað, „gangtu
inn í endann og þá opnast fyrir þér
nýr salur. Þar er Byggung." — Eg
gekk í endann og inn um hurð en
þar var enginn salur, aðeins
getnr
skóla-
fólk
„Hvað með kostnaðarspár á
þessum framkvæmdum?"
„Já, það er nú það“ segir
Þorvaldur og flautar hugsi —“ Þær
eru nú alltaf hæpnar. Standast
svona 3 daga í verðbólgunni. —
Bíddu ég ætla að ná í ...“ hann
er þrotinn út úr herberginu og
kemur að vörmu spori með aftur
pappírsbunka. „Það er gert ráð
fyrir að 2ja herb. íbúö muni kosta
FARID AB BYfifiJA?
nokkurskonar skúringarkompa.
Þar var skrifborð. Það er sýnilegt
aö peningarnir fara ekki í þægindi
framkvæmdastjóra. Viö skrifborðið
sat ungur maður Þorvaldur Mawby
og grúfði sig yfir teikningar. Viö
tókum nú tal saman hann og ég í
þeirri von að uppfræöa ungt fólk
um möguleika á eigin íbúðarhús-
næöi.
Eftir vingjarnlegt tal um allt og
ekkert þori ég ekki lengur að tefja
framkvæmdastjóra Byggung á
slíku og geri mig líklegan til aö vera
alvarlegan.
„Já spurðu — og ég helli uppá
kaffið“ segir Þorvaldur og um leiö
er áhugi minn fyrir alvarlegu
forstjóraviðtali burtu rekinn.
„Hvenær var Byggung stofnað".
„Ætli það hafi ekki verið í mars
1974“ — „Og þú varst kosinn
formaður?" skýt ég inní „Já, það
var nú það“ svarar Þorvaldur og
hellir kaffi í bollana. „Hver var
aðdragandin?" „Nú þetta var ein af
hugmyndum okkar Heimdellinga til
þess aö gera ungu sjálfstæðisfólki
kleyft að byggja hagkvæmt." „Ég
held að það sé best þú rekir fyrir
mér Byggingarsöguna." „Já við
hófum byggingarframkvæmdir við
Hagamel í júní 1974. Þarna var um
27 íbúðir að ræða. 6 íbúðir voru 2.
herb. og hinar 3ja.“ — Ég spurði
um kostnaðarhliðina. — „2ja herb.
íbúðirnar kostuðu frá okkur tilbún-
ar undir tréverk með malbikuöu
bílastæði og fullfrágenginni sam-
eign og raflögn 2,6 milljónir. 3ja
herb. íbúöirnar kostuðu þannig 4
millj., 82 þús. kr.“ „Hvað var
húsnæöisstjórnarlán mikiö á þess-
um tíma?“'— „Það var 2,3 millj.
svo þú sérð að kaupendur þurftu
því að borga sjálfir fyrir 2ja herb.
íbúð 300 þúsund til okkar að
frádregnu húsnæðismálaláni og
3ja herb. íbúðareigendur um 1,8
milljón. Þetta afhentum við í
ársbyrjun ‘77.“ (Spyrjandi fór nú að
velta því fyrir sér aö hefði hann
ekki eytt í þetta og hitt þá hefði
hann vel getað klofiö aö greiöa
tæpar 2 millj. á 2Ví ári. Þ.e. 60.000
á mánuði hvað þá 2ja herbergja
íbúð)
„Ég hef heyrt aö nú hafi 3ja herb.
íbúð frá ykkur selst á 12 milljónir
— getur þetta verið rétt?“ „Eg hef
jú heyrt þessu fleygt“ svarar
Þorvaldur — „en sjálfur hef ég
ekkert kynnt mór þetta svo ég veit
ekki hvað er til í þessu. Annars er
þetta verðið sem gengur í dag. Við
í Byggung leggjum áherslu á
hagkvæmni og skipulag og þannig
náum við þessu á gott kostnaöar-
verð svo ráöa menn hvaö þeir vilja
gefa mikið fyrir þetta á markaön-
um“.
„Hvað er svo framundan?" spyr
ég um leið og ég lít á stafla af
teikningum á borðinu.
„Nú það er þetta sem þú ert að
horfa á. Við vorum að fá úthlutaö
80 íbúðum á Eiðsgranda svo nú er
ekkert eftir en að drífa í þessu."
Þetta er svo skörungslega mælt að
spyrjandi veltir því fyrir sér hvort
Þorvaldur meíni að hann eigi að
fara. Varla liggur svo á.
„Segðu mér, komast aðeins
skráðir sjálfstæðismenn í Bygg-
ung?“
„Nei, nei. Hugmyndin þótti svo
framkvæmanleg að 1975 var
ákveðið að gera þetta byggingar-
samvinnufélag opið öllum".
„Voru ekki einhver vandamál
með eiðsgrandaúthlutunina"?
„Jú upphaflegt skipulag fyrir
Eiðsgrandasvæðið var fyrir 2,5 til
3,5 hæða hús. Aöstæður þarna eru
slíkar að stofnkostnaður við hverja
íbúð hefði orðið gífurlegur. Við
bentum því borgaryfirvöldum á að
slíkt yrði ungu fólki nánast ofviða
og komu þau til móts við óskir
okkar. Þannig fengum við að hafa
áhrif á skipulagið og tillagan sem
nú er í gangi er einmitt vegna
þessa.
5,5—5,6 milljónir fullbúin (stofa og
1 herb. ca. 60 fm) og lítil 3ja herb.
íbúð 6,7 milljónir (ca. 72 fm)
fullbúin.
„Hvernig getur ungt fólk í dag
fjármagnað svona fyrirtækí?“ er
næsta spurning þegar séö er aö
málið er ekki eins einfalt og árin
sem Hagamelsblokkin reis.
„Nú, húsnæðismálalán er
3,4—3,6 milljónir. Þaö þýðir að
Byggungmaöur þarf að greiða t.d.
í 3ja herb. íbúö á byggingartíman-
um rúmar 3 milljónir. 1/5 áætlaðs
íbúöarverðs greiöist við upphaf
framkvæmda og síðan hitt með
jöfnun afborgunum á byggingar-
tíma. En ég endurtek að þetta er
verð miöað við 1. mars og reiknað
í réttu hlutfalli við niðurstöðutölur
á Hagamelsbyggingunni." Þannig
þyrfti að borga út við 2ja herb.
íbúð kr. 1.1 millj. og svo 1 milljón
á byggingartíma.
„Hversu margir eru í félaginu“?
„Það eru 1091 skráöir félagar".
„Fer úthlutun eftir skráningarröö
félaga eða eftir því hve mikiö þeir
geta greitt út?“
Nú setur Þorvaldur sig í lög-
fræöingslegar stellingar og segir:
„Samkvæmt 13. gr. laga félags-
ins þá hafa þeir forgangsrétt sem
greitt hafa í stofnsjóö 1/5 hluta
andvirðis húsnæöisins er þeir
hyggjast byggja. Þar fyrir ofan
skiptir ekki máli hve upphæðin er
há. Þessum aöilum er raðað upp
eftir því í hvaöa röð þeir uppfylltu
þetta skilyrði. Þó að menn hafi ekki
uppfyllt þetta 1/5 skilyrði að fullu
þá ganga þeir fyrir eftir því hve
mikið þeir greiddu. Annars er
gengið á beina röö félagsmanna.
Nú hafa þegar yfir 120 manns
uppfyllt þetta 1/5 skilyrði svo þú
sérð að hart er sótt.“ (80 íbúöum
úthiutað).
„En hvenær fá þá þessir rúmlega
þúsund félagar húsnæöi?“
„Já, þar erum við nú komin upp
á náö og miskunn borgaryfirvalda.
Við horfum spurnaraugum á
Korpúlfsstaðalandið".
Þá þakkaði spyrjandi góð svör
gekk suður og settist í bílinn sinn.
Þar átti hann þó þak yfir höfuöið
— en stærra þak varð að bíða og
þar var hann aðeins einn af
þúsund.
L
r: u l
ji" I M* 11
Sighvatur Karlsson og
Eyþór Ólafsson, Menntaskólanum við Sund:
„AÐ AUKA VÍBSVNI,
HtOSKA OG MBWnr
Menntaskólinn við Sund er ein af
þeim stofunum samfélagsins, sem
hafa innan vébanda sinna fólk,
sem getur kennt einstaklingum að
tileinka sér nauösynlega kunnáttu
og leikni, sem samfélagið þarfnast
á sviði háþróaðrar tækni og
vísinda. Margt ber aö hafa í huga
þegar svona stofnunum er komið
á fót og er Menntaskólinn við Sund
þar engin undantekning. Skipulag
kennslunnar og húsnæðisins þar
verður að fylgja auknum kröfum
hins tæknivædda þjóöfélags og
nemenda. Þaö er óhjákvæmilegt
að margt verði útundan vegna
ýmissa orstaka, en það má bæta
það sem byrjað var á og koma til
móts við kröfur nemenda.
Hvað má bæta í Menntaskólan-
um við Sund?
1. Það mætti ráða námsráögjafa
í fullt starf í skólann fyrir lítilsmegn-
uga nemendur, og aöra, sem óska
eftir ráðleggingum í sambandi við
námið. Sá maður ætti einnig að
hafa á reiðum höndum helstu
námsleiðir í þjóðfélaginu.
2. Æskilegt væri að fleiri val-
kostir væru fyrir nemendur skólans
og ættu þeir aö auka víösýni
þeirra, þroska og menntun.
3. Ennfremur mætti stokka upp
bekkjakerfið, með því að gefa
nemendum enn meiri kost á að
vinna í starfshópum að einhverjum
verkefnum en nú er gert. Einnig
væri æskilegt aö halda opna fundi
öðru hvoru um skólamál almennt í
skólanum.
4. Vinnuálag á nemendur mætti
og breytast. Nemendur þyrftu að
geta ráðið námshraða sínum sjálfir
og miðað hann við vilja og getu,
(s.b.r. áfangakerfið í M.H.).
5. Félagslíf nemenda er með
eindæmum lélegt og er það þeim
einum að kenna. Það er eins og
þeir prísi sig sæla aö vera ekki
innan veggja þessa kaldranalega
skóla sem í rauninni ætti aö
gjörbreyta, en þaö þarf fjárveitingu
og raunsæi viökomandi yfirvalda til
til þess aö skólinn geti litið
sæmilega út að utan sem innan.
Það ætti að mála hann smekklega
aö utan sem innan og koma fyrir
skemmtilegum listaverkum á viss-
um hliðum hússins og inni í húsinu.
Inni í húsinu mætti t.d. breyta
nokkrum kennslustofum í setustof-
ur þar sem kennslan gæti farið
fram á frjálslegri grundvelli, hafa
þar „aldingaröa náttúrunnar" með
suðræn blóm og listaverk sem
gleðja augaö. Ennfremur væri
æskilegt að hafa nokkur gullfiska-
búr fyrir rannsóknir áhugasamra
nemenda á flothæfni íslensku
krónunnar.
mmmmmmm