Morgunblaðið - 24.06.1978, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 1978
Ólafur G. Einarsson, alþingismaður:
Hugleiðingar
um hættuástand
Mjög hafa menn velt því fyrir
sér að undanförnu hverjar skýr-
ingar kunni að vera á fylgisaukn-
ingu Krata og Komma í byggða-
kosningunum í maí, og samsvar-
andi tapi stjórnarflokkanna.
Margar skoðanir eru uppi, sjálf-
sagt eiga þær allar einhverja stoð,
engin ein er þó algild, eða nægileg
til útskýringar.
Sem ýmsir aðrir hef ég reynt að
mynda mér skoðun á þessu. Ekki
geri ég kröfu til að mínar skýring-
ar verði álitnar öðrum réttmætari.
Engu að síður set ég þær fram.
Orsakir upplausnar
Upplausnarástand er nú ríkj-
andi hér á landi og hefur verið um
margra ára skeið. Ég rek upphaf
þess hiklaust til hinnar taumlausu
eyðslu, sem vinstri stjórnin inn-
leiddi. Allt átti að gera á svip-
stundu, og svo sannarlega gerðist
margt meðan sjóðirnir entust og
afleiðing aukinnar seðlaprentunar
var ekki farin alvarlega að segja
til sín. Verðbólguskriðan fór af
stað. En þá var ekki lengur gaman
að stjórna og vinstri stjórnin
hrökklaðist frá þegar hún hafði
komið verðbólgunni í 50% og vel
það. Til þessa tíma og aðgerða
vinstri stjórnarinnar má rekja þá
upplausn sem ríkir í íslensku
þjóðlífi.
Andstaða við stjórnvöld
Hinn almenni borgari vill þetta
ekki. Hann notar öll tækifæri, sem
bjóðast, til þess að mótmæla þessu
ástandi. Þau tækifæri bjóðast
mörg. Hann mótmælir athöfnum
stjórnvalda, alveg sérstaklega ef
þær snerta að^ejnhverju leyti hans
hagsmuni. Svo er um flestar
aðhaldsaðgerðir, t.d. að dregið er
úr launahækkunum, þótt sannan-
legt sé, að í því felist raunhæfari
kjarabætur en fleiri krónur í laun
veita. Vaxtahækkun er einnig
aðhaldsaðgerð til að draga úr
þenslu á peningamarkaði. Hún
hittir þá, sem skulda, eða þurfa á
lánsfé að halda. Þeir hugsa hins
vegar ekki þá stundina um hag
sparifjáreigenda, sem tapa sínu fé
í verðbólgunni. Á þeirra fé byggj-
ast þó útlán bankanna.
Hinn almenni borgari mótmælir
öllu meiri-hluta valdi. Það er ein
skýring á því, að meirihluti
sjálfstæðismanna tapaðist í
nokkrum sveitarstjórnum, og hélst
naumlega í öðrum. Þessi andstaða
við meirihluta eins flokks kom
einnig fram í Neskaupstað, þar
sem Alþýðubandalag hefur ráðið
lögum og lofum í áratugi. Þar
tapaðist einn maður úr meirihlut-
anum.
Tími lýðskrumara
Venjulega notfæra kommúnist-
ar sér þetta ástand út í æsar. Það
hafa þeir líka gert hér á undan-
förnum árum, enda var sá tilgang-
urinn þegar þeir lögðu grunninn.
En nú hefur það gerst, að þeir
hafa eignast keppinauta þar sem
kratarnir eru. Öðru eins lýðskrumi
hefur aldrei fyrr verið hellt yfir
þjóðina, eins og kratarnir hafa
gert nú undanfarin misseri. Og
þetta er einmitt tími lýðskrumar-
anna. Sagan kennir okkur, að þeir
hafa víðar en hér notfært sér
hliðstætt ástand. Nærtækasta
dæmið eru nazistarnir í Þýska-
landi og leiðtogi þeirra Hitler,
sjúkur maður á sál, en nægilega
tungulipur til að hrífa með sér
heila þjóð, sem ekki gat lengur
unað upplausnarástandi í efna-
hagsmálum sínum, og fundvís á
rétta tímann til að blekkja fólk til
fylgis við helstefnu sína.
Munurinn á Hitlerum nútímans
er ekki mikill, að því er tekur til
áróðurstækni. Beitt er lygum með
hliðstæðum hætti, menn eru sak-
felldir saklausir og verða síðan að
sanna sakleysi sitt fyrir almenn-
ingsálitinu. Með þessari aðferð er
snúið við grundvallarreglu í rétt-
arfari, þeirri, að enginn er sekur
fyrr en á hann hefur verið sönnuð
sök. Á þetta atriði benti Jón
Skaftason, alþingismaður, á fram-
boðsfundi í Stapa sl. þriðjudag.
Þar las hann krötunum pistilinn á
viðeigandi hátt og hafi hann heila
þökk fyrir.
Á þeim tveimur framboðsfund-
um sem haldnir voru í Reykjanes-
kjördæmi, var málflutningur krat-
anna með eindæmum, einkum
þeirra Karls Steinars Guðnasonar,
svokallaðs verkalýðsleiðtoga, og
Gunnlaugs Stefánssonar, guð-
fræðinema. Dæmi um málflutning
Karls Steinars:
„Sjálfstæðisflokkurinn er nátt-
tröll íslenskra stjórnmála. Hann
stefnir að því að svifta þjóðina
efnalegu sjálfstæði." Flokkur, sem
tæplega helmingur þjóðarinnar
hefur fylgt að málum, fær þessa
einkunn hjá þessum lýðskrumara.
Svona málflutningur er ósiðlegur
og sæmir ekki manni, sem telur sig
eiga erindi á Alþingi.
Dæmi úr málflutningi Gunn-
laugs skipta ekki máli, enda var
ræða hans mest megnis hávaði.
Um blaðaskrif Vilmundar, for-
stjóra hreinsunardeildarinnar,
ætla ég ekki að ræða, það hafa svo
margir gert, og fólk er löngu farið
að sjá í gegnum þau. Samt virðast
þessir menn njóta fylgis ótrúlegs
fjölda, miðað við stefnumálin. En
það, sem veldur, er þetta: Þeir
bjóðast til að hreinsa til, þeir gera
þetta með aðferðum lýðskrumara,
þeir njóta fulltingis fjölmiðlanna,
dagblaðanna flestra sjónvarps og
útvarps, þeir fara með hrein
ósannindi um menn og málefni,
þeir þykjast ætla að gera það, sem
þeir eru ekki menn til að standa
við. Þeir tala um, að virðing
Alþingis fari þverrandi. Niðurlæg-
ing Alþingis yrði fullkomnuð, ef
þessir menn setjast þar í bekki.
Sjálfstæðisflokkurinn
er haldreipið
Spurningin er nú, hvort líklegt
sé að bitlingasjúkir kratar, eða
Alþýðubandalagsmenn, sem stöð-
ugt villa á sér heimildir, séu
líklegir til að bæta ástandið.
Vonandi hafa menn áttað sig á því,
að svo verður ekki. Ef þessir
flokkar vinna á í kosningunum,
verður mynduð hér vinstri stjórn
með Framsókn, hvaða útreið sem
hún fær. Það þýðir nýja kollsteypu
í efnahags- og öryggismálum.
Ég trúi því, að allir lýðræðis-
sinnar hafi séð, að Sjálfstæðis-
flokkurinn er eina haldreipið. Með
því eina móti að kjósa hann verður
komið í veg fyrir myndum vinstri
stjórnar, innreið haftakerfis, rík-
isafskipta á öllum sviðum þjóðlífs-
ins og glæfrastefnu í utanríkis-
málum.
Ég trúi því, að allir lýðræðis-
sinnar hafi séð, að Sjálfstæðis-
flokkurinn er eina haldreipið. Með
því eina móti að kjósa hann verður
komið í veg fyrir myndun vinstri
stjórnar, innreið haftakerfis, rík-
isafskipta á öllum sviðum þjóðlífs-
ins og glæfrastefnu í utanríkis- og
öryggismálum.
Þeir fylgjendur Sjálfstæðis-
flokksins, sem kusu hann ekki í
byggðakosningunum, verða að
geta treyst því, að hann endurmeti
stöðu sína og starfsaðferðir í ljósi
þess, sem þegar hefur gerst. Það
má vera það skilyrði sem fylgir
atkvæðinu nú.
sjálfstæði
til ánauðar
OKKUR tókst að fella Birgi
ísleif Gunnarsson í borgar-
stjórnarkosningunum síð-
astliðnum. Ég segi okkur,
vegna þess að það voru verk
okkar manna, þeirra sem
sátu heima og ekki kusu og
hinna, sem hlupu yfir til
annarra flokka, sem urðu
þess valdandi að höfuðvígi
sjálfstæðismanna á íslandi
féll. Fimmtíu og tvö at-
kvæði vantaði.
Um leið og ég óska
þessum mönnum til ham-
ingju með kommúnista í
stjórn, þá bið ég þá hina
sömu að hugleiða þetta vel.
Við þetta fólk vil ég segja:
að það er ekki að velja um
leiðir til þess að ná fram
ákveðnum persónulegum
hlutum, heldur er þetta
fólk að leiða yfir sig stefn-
ur; óbreytanlegar ofbeldis-
stefnur.
Sjaldan hef ég skilið þá
menn, sem láta augnabliks
hagsmuni og reiði koll-
varpa sinni lífsskoðun,
menn sem hlaupa frá sjálf-
stæðri stefnu til ánauðar
kommúnista.
Þetta hefur oft gerst og
þetta gerðist nú í bæjar- og
b rgarstjórnarkosningun-
um, en í guðs bænum látum
það ekki endurtaka sig nú.
Það er með öllu óskiljan-
legt, að fólk sem man
nazismann og hörmungar
hans, skuli nú hlaupa í
faðm kommúnismans —
Alþýðubandalagsins.
Frosti Sigurjónsson
Björgvin Þóroddsson, Garði:
Stjórnarandstaðan slitin úr
tengslum við fólkið í landinu
Kosningaslagur sá, er staðið
hefur í allt vor, er nú að taka enda
að sinni og er ekki laust við að
nokkurrar þreytu gæti hjá fólki
yfirleitt eftir svo langa umræðu um
þjóðmál, enda þótt þjóðfélagsum-
ræða fari vissulega alltaf fram á
sinn hátt á öllum tímum.
Það, sem kosningabarátta þessi
hefir snúist um, eru kjaramál fólks
í landinu yfirleitt, enda þó líklega
hafi kjör fólks yfir heildina tekið
aldrei verið betri, auk þess sem
möguleikar til að auka tekjur eru
góðir, þar sem víðast hvar vantar
fólk til starfa. Það er því ömurlegt
að heyra sultarvol núverandi
stjórnarandstæðinga, sem á köflum
er svo skerandi að hreint kvalræði
er á að hlýða.
Það er nú svo að mér finnst hálf
aumkunarvert að hlusta á stjórnar-
andstöðuna kvarta um kulda, myrk-
ur, hungur og yfirleitt allt það sem
fólki er heldur til ama í lífinu, eða
að minnsta kosti er ómögulegt
annað &ð skilja á þeim góðu
mönnum sem tala á framboðsfund-
um hér í Norðurlandskjördæmi
eystra. Því er meðal annars haldið
fram að ríkisstjórnin hafi framið
kauprán með því að setja bráða-
birgðalögin í vor og um leið sagt að
það hafi verið gert til þess að auka
fylgi stjórnarflokkanna. Málflutn-
ingur stjórnarandstöðuflokkanna er
annþá óskiljanlegri þegar þess er
gætt að þeir hafa áður sjálfir í
stjórn staðið að nokkurn veginn
sömu aðgerðum og stjórnin nú. Það
segir sína sögu að stjórnarandstað-
an skuli halda því fram að ríkis-
stjórnin fari í vasa lægst launaða
fólksins í landinu til þess að sækja
fljótt mikla peninga.Það sýnir betur
en allt annað hversu gjörsamlega
stjórnarandstaðan er slitin úr
öllum tengslum við fólkið í landinu
og það líf sem þjóðin lifir.
Stjórnarandstaðan veit það ekki
að í vösum lægst launaða fólksins
eru alls engir peningar. Fólk með
150—200 þúsund krónur á mánuði
gengur ekki bogið af peningaburði
þó stjórnarandstaðan haldi það.
Ég veit að vísu að það er
nauðsynlegt að hafa illa launað fólk
til þess að nota í verkföllum, svo
hægt sé að ná meiru fyrir hátekju-
fólk, þess vegna er til láglaunafólk
á íslandi.
Hefði verkalýðshreyfingin á
undanförnum árum og áratugum
verið notuð til þess að byggja hér
upp þjóðfélag, sem byggði á skiln-
ingi á milli stétta, launajöfnuði,
sem er forsenda alls réttlætis, og
þess gætt, að hagsmunir heildarinn-
ar sætu í fyrirrúmi fyrir hagsmun-
um einstakra hópa myndu málin
horfa öðruvísi í dag. Það er óþarfi
að vera að segja hvað gert hafi verið
á undanförnum árum. Það vita allir
að alltaf hefur verið stefnt að því
að fara í verkfall í hálfan mánuð
eða þrjár vikur, þó vitað hafi verið
fyrir fram að kaupið yrði nákvæm-
lega það sama að verkfalli loknu,
það eina sem breyttist var krónan,
hún varð minni, því kaup var
hækkað í krónutölu en ekki aukinn
kaupmátturinn. Fleiri krónum var
vísað á sama verðmætið en áður,
öðru nafni gengisfelling.
Kapphlaupið milli kaupgjalds og
verðlags þekkja allir, og vita, að þar
græðir ekki fólk með eðlilegar
tekjur. Þar er það sundurlyndis-
fjandinn einn sem græðir.
Það er réttlætismál að allir geti
lifað góðu lífi af sinni vinnu og
umfram allt launajafnrétti. Mikill
launamunur stuðlar að missætti
milli fólks og milli stétta og eykur
það spennu á' öllum sviðum í
þjóðfélaginu. Ég sé þó ekkert því til
fyrirstöðu að duglegt fólk, sem
mikið vill á sig leggja, fái vel borgað
fyrir sína vinnu og þeir vinnuveit-
endur sem hafa afburða fólk geti
greitt því í samræmi við afköst.
Gleymum því ekki að til þess að
okkur farnist vel í okkar landi
þurfum við öll að vinna saman,
stefna öll að sama marki. Betri
þjóð, betra land.
Sjálfstæðisflokkurinn einn er
flokkur allra stétta, því er hann
stærstur allra flokka og því er hann
sá flokkur sem gefur fólki mesta
möguleika til áhrifa á gang þjóð-
mála. Sjálfstæðisflokkurinn einn er
sameiningarflokkur. Kjörorðið er
„stétt með stétt".
Við erum ein þjóð í einu landi.
Sýnum að við höfum vit til þess að
vinna saman að heill lands og
þjóðar.
Garði 20. júní 1978,
Björgvin Þóroddsson.