Morgunblaðið - 17.10.1978, Qupperneq 28
36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 1978.
ByKKÍng Mcnntaskóla Austurlands.
„Eðlilegt að ákveðin verka-
skipting þr óist á. milli f ram-
haldsskólanna í landinu”
— segir Vilhjálmur Einarsson skólameistari
Menntaskóla Austurlands á Egilsstöðum
Á NÆSTA hausti cr áformað
aó Mcnntaskóli Austurlands á
EKÍlsstöðum taki til starfa í
fyrsta sinn. ByKKÍnKU fyrsta
áfanKa skólahvcrfisins hcfur
miðað vcl áfram. cn annars má
ckkcrt út af hrcKða. cf allar
áa'tlanir cík» að standast ok
þarna, cins ok annars staðar
veltur mest á fjármaKni í
framkvæmdirnar. Fyrr á þcssu
ári var Vilhjálmur Einarsson
ráðinn skólamcistari skólans
cn hann cr Kamall EKÍlsstaða-
húi. Vilhjálmur mun nota
næsta vctur ok sumar til að
undirhúa skólastarfið. cn hann
hefur dvalið fyrir austan í
sumar. Eitt hið fyrsta sem
Vilhjálmur Korði þc^ar hann
kom austur. var öfuKt við suma
aðra skólameistara. að drífa
sík í húshyKKÍnKU ok cr hann
nú að byKKja sitt cÍKÍð cinbýlis-
hús skammt frá mcnntaskóla-
húsunum.
AustfirðinKar cru að vonum
orðnir nokkuð óþolinmóðir
cftir að bíða eftir sínum
mcnntaskóla. cn AlþinKÍ sam-
þykkti Iök um Menntaskóla
Austurlands áður cn lÖKÍn um
Mcnntaskólann á Isafirði voru
samþykkt. cn sá skóli tók til
starfa fyrir nokkrum árum.
cins ok alþjóð er kunnuKt.
„Nú er verið að slá upp efstu
hæð seinni álmunnar í þessum
áfanKa og á hún að verða
fokheld fyrir áramót ok ef
næKÍleKt fjármaKn fæst eÍKa
þær tvær álmur sem nú eru
risnar að verða tilbúnar næsta
haust. I þeim áfanKa sem nú rís,
sem er hluti af miklu stærri
áfanKa, er Kert ráð fyrir rými
fyrir 70 nemendur í heimavist
ok þá er sjálf mötuneytisálman
komin vel á veK- Hún verður að
hluta til notuð undir heimavist
ok einnÍK verður hún notuð sem
kennslurými að hluta til að
b.vrja með,“ seKÍr Vilhjálmur
Einarsson þegar rætt er við
hann.
Alls er Kert ráð fyrir að
Menntaskóli Austurlands ^eti
hýst 450 nemendur þegar stofn-
unin verður fullbygKÖ, en eftir á
alKjörleKa að byKKJa sérstakt
kennslurými, kennara- ok skóla-
meistarahús. Ok í þeirri ágætu
framtíð er Kert ráð fyrir Kríðar-
miklu íþróttahúsi, sem áformað
er að nota sameÍKÍnleKa af
skólanum, félöKum ok stofnun-
um á EKÍlsstöðum. „Ek treysti
því að áfram verði haldið með
skólann, þannÍK að framkvæmd-
ir þurfi ekki að tefjast,“ seKÍr
Vilhjálmur ennfremur.
— Hvernig hefur þú hugsað
þér að hyggja þcnnan skóla
upp?
„Um hið innra starf skólans
er það að segja, að nú er ég
mikið að huga að náms- og
kennsluþörf Austurlands og
maður þarf að gera sér grein
fyrir á hvaða brautum og
námssviðum bezt verður að reka
þessa stofnun.
Eins og kunnugt er skiptast
framhaldsdeildirnar í 3 svið og
síðan í 3 brautir.
Það er aðkallandi að kanna
vel kennsluþörfina á svæðinu og
reyna að koma til móts við þær
þarfir á eins mörgum sviðum og
hægt er. Og við munum Ieggja
áherzlu á það, að sem allra
nánust samvinna og samstarf
eigi sér stað milli þeirra staða í
fjórðungnum, sem sinna grunn-
skóla- og framhaldsskólamennt-
un.
Þá vona ég að með hjálp
Guðmundar Magnússonar
fræðslustjóra takist að koma á
jákvæðri og frjóvgandi sam-
skiptum milli skólanna innbyrð-
is í fjórðungnum, þannig að úr
verði samstæð heild og sé ég
ekki því neitt til fyrirstöðu.
Við verðum líka að leita til
hliðstæðra stofnana í landinu og
leitast við að koma á samnámi,
þannig að nemendur héðan hafi
sem greiðastan aðgang að ,við-
komandi skólum annars staðar.
Eg er þeirrar skoðunar að
skóiastofnanir hafi tilhneigingu
til að einangrast og vil ég hafa
skólann sem opnastan, þannig
að tengsl við grunnskólana verði
góð, og á ég þar við að kynna vel
þær náms- og þroskaleiðir sem
standa til boða að grunnskóla
loknum,“ segir Vilhjálmur.
— Hvcrnig hcfur þú hugsað
þcr að koma þossum tcngslum
á?
„Nemendur þessara skóla
gætu komið í heimsókn hingað
og ekki síður að kennarar
skiptist á heimsóknum. Þannig
að nemendur kynnist sem bezt
því sem við tekur. Það eru víða
vandræði í skólum landsins
hvað gengur illa að halda
nemendum vakandi við þann
tilgang, sem námið hefur. Dæm-
ið sannar að viljinn kemur ekki
af sjálfu sér. Það þarf að gera
námið eftirsóknarvert og hvetj-
andi. Og þá þarf skólinn ekki
sízt að vera opinn fyrir því
umhverfi sem hann starfar í.“
— Hvaða námsbrautir verða
við skólann hér á Egilsstöðum?
„Það er ekki fyllilega ákveðið
enn, en mér finnst t.d. áhuga-
vert starf unnið í mörgum
fjölbrauta- og menntaskólum í
sambandi við fullorðinsfræðsl-
una og á ég þar við öldunga-
deildirnar.
Eg vil og benda á, vegna
nýafstaðinnar kröfugöngu
fatlaðra, að þar hefur Mennta-
skóli Austurlands tækifæri til
að veita þjónustu. Þessi stofnun
er sú eina sinnar tegundar, sem
er frá upphafi hönnuð með
hliðsjón af þörfum fatlaðra. T.d.
er lyfta í heimavistarhúsinu og
allt .er teiknað með tilliti til
þeirra sem eru bundnir við
hjólastól. Því verður auðveldara
fyrir fatlaða að stunda nám við
þennan skóla en víðast hvar
annars staðar. Og þá býður
stofnun sem þessi upp á mikla
möguleika til námskeiðahalds
og endurhæfingar, þegar skól-
inn sjálfur er ekki starfandi.
Af þeim kennslusviðum, sem
ég hef áhuga á að koma á innan
skólans, hef ég mikinn áhuga á
listasviðinu, annars felli ég mig
ekki beint við þetta orð, það er
of háfleygt. Ég vildi heldur kalla
þetta svið sköpunarsvið. Ég tel
að sköpunarsvið geti verið brýnt
andsvar gegn ýmiss konar sjálf-
virkni og tæknivæðingu
nútímans. Tæknin leiðir til þess
að einstaklingar hætta að gera
eitthvað sjálfir. Menn hætta að
geta bjargað sér og kalla til
sérfræðinga og krefjast síðan
alls af samfélaginu. Ég held að
þessi fylgifiskur nútímaþjóð-
félags sé hættulegur virku
lýðræði í landinu og gerir sífellt
fleiri að mjúkum leir fyrir ýmiss
konar stefnu- og hugmynda-
fræði, sem þeir hafa ekki haft
fyrir að brjóta til mergjar. Fólk
tekur við hlutunum ómeltum.
Ef vel tekst til með stofnun og
starfrækslu slíks sviðs, veitir
það nemendunum tækifæri til
sjálfstjáningar, bæði í mæltu
máli, tónum, myndgerð o.fl. o.fl.
Slík deild sem ekki hefur enn
fengið viðurkenningu eða sess í
hefðbundnu íslenzku skólakerfi,
getur veitt ríkulega gleði til hins
skapandi einstaklings og fyllt
tómstundir hans og um leið og
það firrir hann þeim lífsleiða
sem mörgum finnst jafnvel fara
vaxandi meðal ungs fólks og er
ef til vill ein af ástæðunum í
flótta frá raunveruleikanum í
formi ýmiss konar hjálpar-
tækja, svo sem vímugjafa af
ýmsu tagi.
Hér á Egilsstöðum sé ég
möguleika á að tengja stofnun-
ina Tónskóla Fljótsdalshéraðs,
en starf þess skóla fer sífellt
vaxandi og þá eru hæfir mynd-
og handmenntakennarar nú
þegar hér á staðnum. I Fjöl-
brautaskólanum í Breiðholti eru
þeir komnir með hand- og
myndmennt sem þátt í almenn-
um kjarna allra námsbrauta og
tel ég það spor í rétta átt.“
— Ilvaða önnur svið hefur
þú áhuga á að leiða inn í
skólann?
„Ég hef mikinn áhuga á
uppeldissviði, sem er vítt og
mikið og stefnir á nám í háskóla
í ýmsum greinum ellegar loka-
próf með einhverjum réttindum.
Það er vaxandi þörf á hæfu fólki
til alls kyns gæzlustarfa t.d. á
vöggustofur og elliheimili. Dvöl
á slíkum stofnunum, eins og
elliheimili, gefur manninum
tækifæri til lífsfullnægju ef
starfsfólkið getur kennt hand-
verk og heimilisiðnað. Annars
held ég að það sé eðlilegt að það
þróist ákveðin verkaskipting
milli framhaldsskólanna í land-
inu. Með því sparast stórfé að
mínu mati.“
— Ertu ekkert hræddur um
að hcr verðl cinhvcr kcnnara-
skortur fyrstu árin?
„Hvað kennaraþörf viðvíkur,
þá er ekki til nákvæm áætlun
um hana enn. Aður það verður
gert, þarf að komast niður á
jörðina með námsbrautir o.fl.
Mér sýnist hins vegar líklegt,
að það sé nokkuð af fólki hér,
sem trúlega myndi fást til
stundakennslu nú þegar, að öðru
leyti þyrfti sennilega að fast-
ráða 5—7 kennara. Það er svo
augljóst, að hætta er á, að
skortur geti orðið á íbúðum
fyrir kennara, en það á eftir að
koma betur í ljós, en kennara-
skort óttast ég ekki.
Ég hef tröllatrú á Egilsstöð-
um og Austurlandi og tel að
þessi landshluti eigi mikla
framtíð fyrir sér, enda er hér
mjög lífvænlegt. Ég á von á að
byggðaþróun næstu ára eigi
eftir að skila Austurlandi aftur
því sem héðan hefur horfið sl. 50
ár hlutfallslega og sama tel ég
um aðra landsfjórðunga. Höfuð-
borgarsvæðið er ekki lengur sá
segull, sem það var um skeið og
er það jákvætt þegar á heildina
er litið," sagði Vilhjálmur að
lokum. — ÞO.
Vilhjálmur ásamt sonum sínum. þcim Unndóri og Einari. en þeir voru að vinna í húsi föður þeirra á
Egilsstöðum.