Morgunblaðið - 22.12.1978, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 1978
45
Alþingi:
Framhaldsskóla-
frumvarpid lagt
fram í þriðja sinn
FRUMVARP til laga um fram-
haldsskóla var lagt fram á
Alþingi nú í vikunni. Er frum-
varpið endurflutt, en það hefur
verið flutt tvisvar áður. Verði
frumvarpið að lögum mun það
taka til náms á framhaldsskóla-
stigi, er tekur við af skyldunáms-
stigi samkvæmt lögum frá árinu
1974 um skólakerfi. Nám á
framhaldsskólastigi, sem kostað
er af almannafé, lýtur þá sam-
ræmdu skipulagi samkvæmt lög-
unum, verði þau samþykkt.
Frumvarp þetta hefur sem fyrr
segir verið flutt tvisvar sinnum
áður, í fyrra og hitteðfyrra, en
hlaut þá ekki afgreiðslu. Aður
hefur verið skýrt frá meginefni
frumvarpsins, en það hefur nú
verið endurskoðað að nýju og
gerðar á því nokkrar breytingar.
Eru þessar helstar:
1. Tekin eru inn ákvæði um
hlutdeild framhaldsskóla í full-
orðinsfræðslu. Er m.a. kveðið á
um aðgang fullorðinna að reglu-
legum námsáföngum skólanna
auk stefnumarkandi ákvæðis
um nýtingu kennsluaðstöðu 1
framhaldsskólum fyrir almenna
fræðslustarfsemi.
2. Kaflanum um fjármál er breytt
á þann veg að gert er ráð fyrir
að tvö fyrstu ár framhaldsskól-
ans séu kostuð sameiginlega af
ríki og sveitarfélögum eftir
hliðstæðum meginreglum og
gilda um grunnskóla, en kostn-
aður af námi umfram tvö fyrstu
árin greiðist af ríkissjóði.
Þá er tekið inn ákvæði um
námsvistargjald sem lög-
heimilissveitarfélag greiðir
vegna þeirra nemenda sem tvö
fyrstu skólaárin sækja skóla
sem reknir eru af öðrum sveit-
arfélögum eða skóla fyrir mjög
sérhæft nám sem reknir eru af
ríkinu.
3. Tekin hafa verið inn fyllri
ákvæði um setningu reglugerða,
þar sem kveðið er á um aðila
sem skulu vera ráðuneytinu til
aðstoðar við samræmingu
þeirra.
Ákvæði um gildistöku lag-
anna hefur verið breytt í því
skyni að ljósara verði hvenær
eldri lagaákvæði falla úr gildi.
Gert er ráð fyrir að mennta-
málaráðherra flytji Alþingi ár
hvert skýrslu um undirbúnings-
starfið og kynni þinginu drög að
reglugerðum sem eru á döfinni
hverju sinni.
30 ára afmælis
Mannréttindayfir-
lýsingarinnar
minnst á Alþingi
í upphafi fundar sameinaðs
Alþingis á þriðjudaginn kvaddi
forseti sameinaðs þings, Gils
Guðmundsson, sér hljóðs til þess
að minnast 30 ára afmælis
Mannréttindayfirlýsingar
Sameinuðu þjóðanna.
Gils Guðmundsson sagðii
„Áður en gengið verður til
dagskrár þykir mér hlýða að
minnast með nokkrum orðum þess
að nú eru liðin 30 ár frá því að birt
var Mannréttindayfirlýsing
Sameinuðu þjóðanna, en það
afmæli bar upp á síðastliðinn
sunnudag, hinn 10. desember, og er
þetta því fyrsti fundur Sameinaðs
Alþingis eftir afmælið.
Yfirlýsing þessi — í 30 greinúm —
má segja að verið hafi helsta
undirstaða þess sem unnist hefur
á sviði mannréttinda frá þeirri
niðurlægingu mannkyns sem svo
víða blasti vjð í lok síðari heim-
styrjaldar. Vernd mannréttinda
var töluvert rædd við undirbúning
að stofnun samtaka hinna Sam-
einuðu þjóða 1945 og litlu síðar
hófst markvís undirbúningur
Gils Guðmundsson
Mannréttindayfirlýsingar sem 48
ríki samþykktu á allsherjarþingi
Sameinúu þjóðanna í París 10. des.
1948 — og var ísland í þeirra hópi.
í yfirlysingunni er áréttað að
hver maður sé borinn frjáls og
jafn oðrum að virðingu og réttind-
um, og að mönnum beri að breyta
bróðurlega hverjum við annan.
Þar eru tilgreind hin margvíslegu
réttindi borgaraleg, stjórnmálaleg,
efnahagsleg, félagsleg og menn-
ingarleg, sem tryggja og vernda
ber.
Við íslendingar getur góðu heilli
glaðst yfir því að virðing fyrir
mannréttindum er rík í okkar
landi og vernd þeirra vel skipað.
En sama máli gegnir um mann-
réttindi og sjálfstæði þjóðar, að
þau verða ekki tryggð í eitt skipti
fyrir öll heldur þarf jafnan
árvekni þeim til viðhalds og
styrktar. Þar getur Mánnréttinda-
yfirlýsing hinna Sameinuðu þjóða
gegnt þörfu hlutverki til hvatning-
ar og aukins skilnings.
Ég vil að á 30 ára afmæli
Mannréttindayfirlýsingarinnar
bera fram þá einlægu ósk að
yfirlýsingin megi á ókomnum
árum í enn ríkara mæli en hingað
til, verða þjóðum heims leiðarljós í
viöleitni til verndar mannhelgi og
mannréttindum — og skin hennar
vaxa hvarvetna þar sem nú hvíla
skuggar yfir“.
S.Í.S. fær umboðslaun
af útflutningsuppbótum
Samband, íslenskra samvinnu-
félaga tekur umboðslaun af út-
flutningsuppbótum á land-
búnaðarvörum, sem fluttar eru út
á vegum Sambandsins, að því er
Steingrímur Hermannsson, land-
búnaðarráðherra, staðfesti í um-
ræður á Alþingi nýlega. Fær
Sambandið því bæði greidd um-
boðslaun af markaðsverði vör-
unnar erlendis, og útflutnings-
uppbótunum sem íslenska ríkið
greiðir með
landbúnaðarafurðunum.
Þessar upplýsingar komu fram í
umræðum á Alþingi þegar verið
var að ræða tillögu Eyjólfs
Konráðs Jónssonar um beinar
greiðslur til bænda, og gagnrýndi
Eyjólfur þessar greiðslur, sem
hann taldi meira en lítið óeðlileg-
ar.
Albert Guðmundsson tók í
sama streng, og taldi það hneyksli
að S.I.S. fengi greidd umboðslaun
af skattpeningum þjóðarinnar.
Vilmundur Gylfason sagði við
umræðurnar, að hann væri
sammála skoðunum Alberts í
þessu efni, og sagði hann að
fróðlegt væri að vita hversu mikil
fjármunatilfærsla hefði átt sér
stað með þessum hætti.
— Einn
þingmanna Framsóknarflokksins,
Stefán Valgeirsson, sagði það sína
skoðun, að ekkert væri óeðlilegt
við það, að S.Í.S. fengi umboðslaun
af útflutningsuppbótum.
Að sögn Guðmundar Einarssonar hafa margir lagt leið sína á
skrifstofu Iljálparstofnunarinnar undanfarna daga til að skila
söfnunarbaukum og leggja fram önnur framlög. Ljósm. Kristjén.
Hjálparstofnun kirkjunnar:
Söfmmmnálg-
astlOmiUjón-
ir króna
Söfnun Hjálparstofnunar kirkjunnar hefur farið
mjög vel af stað að sögn Guðmundar Einarssonar
framkvæmdastjóra og hafa nú safnast nálega 10
milljónir króna, en á sama tíma í fyrra höfðu safnast
um 6 milljónir og nam þá heildarupphæðin um 36
milljónum.
Söfnunarbaukar hafa verið sendir til landsmanna
og þessa tvo síðustu daga fyrir jól hyggst
Hjálparstofnunin veita baukunum viðtöku í
söfnunarbílum víða um land, en einnig verður tekið
við öðrum framlögum.
Hér fer á eftir skrá yfir hvar
og hvenær söfnunarbílarnir
verða til taks:
Reykjavík:
Bílarnir verða við Hagkaup,
fyrir framan Kjörgarð á Lauga-
vegi, í Austurstræti og Glæsibæ,
22. og 23. desember frá kl. 13 —
22 á föstudag og kl. 13—23 á
Þorláksmessu.
Kópavoguri
Söfnunarbíll verður við Ham-
borg 22. og 23 desember frá kl.
13 til lokunartíma verslana.
Ilafnarf jörðuri
Söfnunarbíll verður á Strand-
götu á móts við bókaverslun
Olivers Steins, 22. og 23. desem-
ber frá kl. 13 til lokunartíma
verslana.
Keflavíki
Söfnunarbíll verður í Hafnar-
götu 22. og 23. desember frá kl.
12 til lokunartíma verslana.
Vestmannaeyjari
Söfnunarbíll verður við Báru-
götu 22. og 23. desember kl. 14
til 23.
Ilöfn í' llornafirðit
Unglingar úr söfnuðinum munu
ganga í hús á Þorláksmessu
kl.6—19 og safna saman
söfnunarbaukum.
Eskifjörðuri
Unglingar úr söfnuðinum muni
ganga í hús á Þorláksmessu kl.
16—19 og safna saman
söfnunarbaukum.
Akureyrii
Söfnunarbíll verður á Ráðhús-
torgi 22. og 23. desember frá kl.
13 til lokunartíma verslana.
ólafsfjörðuri
Söfnunarbíll verður við
Tjarnarborg á Þorláksmessu frá
kl. 13-23
Siglufjörðuri
Söfnunarbíll verður við Ráðhús-
torg á Þorláksmessu frá kl. 12
til lokunartíma verslana.
Sauðárkrókuri
Söfnunarbíll verður á móts við
byggingaverslun kaupfélagsins
22fog 23. desember kl. 13—22.
ísafjörðuri
Söfnunarbíll verður á Silfur-
torgi á Þorláksmssu frá kl.
10-22.
Flateyrii
Unglingar úr söfnuðinum munu
ganga í hús á Þorláksmessu kl.
16—19 og safna saman
söfnunarbaukum.
Þingeyrii
Unglingar úr söfnuðinum munu
ganga í hús á Þorláksmessu kl.
16—19 og safna saman
söfnunarbaukum.
Akranesi
Söfnunarbíll verður á Akra-
torgi. Nánar auglýst í útvarpi.
Gamalt
fólk gengur