Morgunblaðið - 28.08.1979, Síða 18

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. ÁGUST 1979
18
Kári Valsson:
Opiðbréftil
ritstj órnar
Þióðvilians^ J
Kæru kommar!
Ykkur kemur e.t.v. á óvart, að
mér kunni að vera hlýtt til
ykkar, þótt af öðru sauðahúsi sé.
Ég þakka Guði fyrir, að hann
hefur innblásið mannskepnunni
eins margt sinnið og hann hefur
lagt á hana skinnið. Silfur
málsháttarins verður aldrei eins
verðmætt og þegar hver lítur
það sínum augum.
Mér er að mörgu leyti vel við
ykkur, a.m.k. meðan þið streitizt
við að vera menningarvitar. Ég
ábyrgist þó ekki velvild mína, ef
óskalandið Sovét-Ísland skyldi
breytast í lögregluríki, sem yrði
óhjákvæmileg afleiðing af valda-
ráni ykkar og engu síður, þótt
þið staðhæfið, að slíkt eigi „enga
stoð í hugsjónum sósíalismans".
Mér fellur líka vel í geð, þegar
þið segizt vera á móti hervaldi
og sér í lagi móti hinu ritskoð-
aða, fasiska einræðisbákni með
skrautfjöður sósíalismans í hatt-
inum gerzka. Þó er ég ekki viss
um, nema ég taki slíkar fullyrð-
ingar ykkar allt of hátíðlega.
Þær gætu alveg eins verið í ætt
við þann eiginleika, sem þið eruð
gæddir og ég met hvað mest:
hina ásköpuðu, ósjálfráðu fyndni
ykkar.
Það er áberandi, hve Morgun-
blaðsmenn skortir áþekka
kímnigáfu. í forystugrein 22.
ágúst eru þeir gramir og
hneykslaðir vegna þess, að ykkur
tókst vel upp í forystugrein
ykkar daginn áður. Morgun-
blaðsmenn virðast ekki sjá, að
öll 4. blaðsíða Þjóðviljans 21.
ágúst er samfelld gamansaga og
spannar allt frá hinni daglegu
sjálfslýsingu ykkar og niður í
hið „klippta og skorna“ verzlun-
arauðvald.
Sjalf yfirskrift forystugrein-
arinnar, „Lærdómurinn frá
Tékkóslóvakíu", lofar góðu. þótt
lærdómar úr þeirri áttinni séu
fleiri en einn, getur í málgagni
þjóðfrelsis ekki verið um að
ræða annan boðskap en þennan:
„í guðanna bænum, ánetjumst
ekki kommúnisma!“
Sósíalistaflokkurinn á íslandi
dró þó aðra ályktun. Til að láta
líta svo út sem ályktunin sé
rökrétt verður að búa til for-
sendu. Hún er þessi: „Tékkósló-
vakía er undir rússneskum hæl,
og ísland er undir bandarísk-
um.“ Ykkur er þó ekki alvara,
kommar góðir, að mæla svo
eindregið — í málgagni sósíal-
isma — með auðvaldsskipulagi
Bandaríkjanna? Er það tilviljun,
að í næsta dálki við forystu-
greinina blasir við fyrirsögnin
„Snjöll samlíking"? „Menn eru
misjafnlega heppnir með sam-
líkingar í pólitískum skrifum",
segir þar! Eða er verið „að rugla
menn í ríminu"? en svo hljóðar
önnur fyrirsögn í sama dálki.
Ykkur finnst fyndið að rugla
saman sósíalisma og kommún-
isma og öllu, sem þar er á milli.
Mér finnst það hlægilegt líka og
hef að því leyti sama smekk og
þið. Þannig verða allir tékknesk-
ir andófsmenn að góðum og
gegnum alþýðubandalags-
mönnum. Þeir mega, svei mér,
þakka fyrir heiðurinn. Af
„spurðum sósíalistum", sem seg-
ir frá í blaði ykkar, veit trésmið-
urinn einn, að aðeins örfáir
kommúnistar standa að Mann-
réttindaskjali ’77!
Dr. Goebbels, áróðursmeistari
Adolfs sáluga, hefur komizt
einna lengst í endurtekinni lygi,
sem verður smám saman að
sannleika. Mig rámar í að hafa
séð eitthvað svipað í ritum
Lenins. Ekki er ónýtt að mega
heita sannir arftakar hans. Þið
sverjið ykkur líka í ætt við
annað stórmenni. í frægri ræðu
harmaði Nikita heitinn, að
Stalín hefði tortímt kommúnist-
um. Á hina var ekki minnzt. Og
fleiri eru lærifeðurnir.
Þess eru dæmi, að feður hafi
svarið fyrir óskilgetin afkvæmi
sín, en afkvæmið síðar afhjúpað
meinsærismanninn með óvé-
fengjanlegu svipmóti. Ykkur
Evrópukommúnistum er öfugt
farið. Þið sverjið af ykkur föður-
inn, hinn brúnaþunga og yfir-
varaskeggjaða bónda í Kreml,
sem lét endurrita mannkynssög-
una eftir hverja hreinsun. En
svipmótið leynir sér ekki, þótt
þið falsið bæði söguna og nútím-
ann.
Ykkar einlægur
Kári Valsson.
Hestainftúensa
Getur hún borist til íslands?
í ljós skoðun mína á efni greinar-
innar.
Með grein sinni tekur Svart-
höfði að sér, að koma á framfæri
þeim stjörnum sem taldar eru af
kaffihúsamönnum höfuðborgar-
innar eins og Svarthöfða best
fallnar til forystu fyrir hin
„þungu" atkvæði dreifbýlisins.
Ekki er mér ljóst hvort hér eru
á ferðinni fyrstu skrefin í skipu-
lagðri kosningabaráttu þeirra
andlita, sem Svarthöfði birtir með
Sturla Böðvarsson, Stykkishólmi:
Svarthöfða
Vísis svarað
„ÍSLENSK hross, sem flutt eru til
Evrópu virðast mjög næm fyrir
hestainflúensu og hafa oft orðið
mjög hart úti, jafnvel þar sem reynt
hefur verið að Iikna þeim eins og
kostur var. Sjúkdómurmur þcssi
hefur aldrei borist hingað til lands
svo vitað sé. Vart þarf að draga í
efa að bærist hestainílúensa til
landsins. hefði það mjög alvarlegar
afleiðingar, og myndi tjónið sem
það hefði í för með sér verða
óhemjulega mikið, eins og aðbúð
hrossa að vetri til og samgangi
hrossa er háttað hér á landi, t.d.
varðandi hrossaréttir, hestamót og
fl. Öllum hestamönnum ætti þvf að
verða það kappsmál að þessi sjúk-
dómur berist aldrei hingað til
ís)ands“. sagði Páll Agnar Pálsson
yfirdýralæknir er Mbl. leitaði til
hans i tilefni af fréttum af þvf að
fslensku keppnishestarnir á
Evrópumóti íslenskra hesta, sem
haidið var f Hollandi um helgina,
hefðu veikst af hestainflúensu.
Páll sagði að hestainflúensan
væri smitsjúkdómur, sem svonefnd-
ar myxo-veirur valda. Sjúkdómur
þessi er landlægur í flestum löndum
V-Evrópu og víðar. Hann Ieggst
þyngst á ungviði og fylfullar hryssur
sem oft láta fóstri nokkru eftir að
þær hafa veikst. Hestainflúensa
virðist hafa verið óvenjuskæð á
liðnum vetri í mörgum Evrópu-lönd-
um.
Mest ber alltaf á þessum sjúkdómi
þar sem mörg hross safnast saman
sitt úr hverri áttinni, t.d. á veðreið-
um og sýningum. Hann veldur tölu-
verðu tjóni, því þó að dauðatala af
völdum hans sé ekki há, þá verða
hross sem veikjast oftast óbrúkunar-
hæf í nokkrar vikur, jafnvel nokkra
mánuði ef þau fá ekki strax góða
hjúkrun og aðbúð, en sum hross þarf
að fella vegna fyjgikvilla.
Hestainflúensa er mjög smitandi
og komi hún upp í hesthúsi, breiðist
hún venjulega um allt húsið á
fáeinum dögum. Smit verður einkum
beint frá öndunarfærum frá hesti til
hests, en einnig getur smit borist
óbeint, t.d. frá beislum, fóður- og
brynningarílátum o.s.frv.
Venjulega líða ekki nema 1—3
dagar frá smiti þar til hrossið fær
hitasótt, oft 40—41 °C. Þessi hái hiti
stendur þó alla jafnan ekki nema
3—5 daga. Hitasóttinni fylgir hósti,
deyfð og lystarleysi. Hreyfingar
verða stirðar og stífar. Oft sést líka
slímrennsli úr nösum og hvarma-
bólga. Ef hrossið fær góða aðhlynn-
ingu og algera hvíld jafnar það sig
venjulega á 2—4 vikum, en batinn
getur Mka dregist á langinn.
Ef sjúk hross verða fyrir áreynslu,
lenda í slæmu veðri eða ef lítt er
sinnt um góða aðhlynningu þeirra,
sagði Páll að mikil hætta væri á að
þau fengju ýmsa fylgikvilla, t.d.
kinnholubólgu, berkjubólgu, lungna-
bólgu eða brjósthimnuSólgu, sem
gætu valdið langvinnu heilsutjóni
eða jafnvel dregið hrossin til dauða.
„Það er skylda allra Islendinga,
sem um gangast hross erlendis að
gæta fyllstu varúðar áður en þeir
snúa heim“, sagði Páll „og flytja
aldrei í farangri sínum óhrein reið-
föt, hanska eða stígvél, að ekki sé
talað um notuð reiðver, múla eða
beisli, en bannað er að flytja slíkt til
landsins.
Allir hestamenn ættu að sýna
þann þegnskap að láta slíkt ekki
henda sig og vara aðra við hættunni
sem slíkum innflutningi getur fylgt.
Búast má við að tollgæslan taki í
sína vörslu farangur af þessu tagi,
verði reynt að flytja hann til lands-
ins.“
I löndum þar sem hestainflúensa
er landlæg hafa flest eldri hross
öðlast nokkurt ónæmi gegn sjúk-
dómnum. Helst hann þá einkum við í
yngri hrossum. Tveir mismunandi
veirustofnar valda veikinni og hefur
um nokkurra ára skeið verið notað
bóluefni til varnar þessari veiki.
Bóluefnið veitir, að sögn Páls,
nokkra vörn en er þó hvergi nærri
einhlítt, og endurtaka þarf bólusetn-
ingu á tæplega eins árs fresti.
Bólusetning er því bæði kostaðar- og
fyrirhafnarsöm.
Páll sagði að með þeim öru ferðum
og miklu samskiptum, sem nú ættu
sér stað milli íslenskra og erlendra
hestamanna með gagnkvæmum
heimsóknum, mætti alltaf búast við
því að hestainflúensa gæti borist til
landsins, ef illa tækist til og þá helst
með þeim farangri, sem hann hefði
nefnt hér fyrr. Ástæða væri því til
að skora á alla hestamenn að gefa
þessari hættu gaum og gera allt sem
í þeirra valdi stæði til að girða fyrir
hana.
„Island er nú laust við flesta þá
smitsjúkdóma í búfé og alifuglum
sem víða erlendis valda miklu tjóni,
kvölum og dauða. Þessari sérstöðu
verðum við að halda umfram allt.
Því eru í gildi lög sem banna að
flytja til landsins dýr og fulga og
hráar afurðir af þeim, en mörg dæmi
eru um það að dýr og fulgar sem
virtust alheilþrigð báru eigi að síður
smit, er síðar kom af stað smitfar-
aldri, með öllum þeim hörmulegu
afleiðingum sem þeim fylgja. Höfum
við ekki með öllu farið varhluta af
þeirri reynslu.
„Við skulum vera samtaka um að
virða þessi lög og vernda með því
húsdýr okkar“, sagði Páll að lokum.
Fyrir tilviljun barst mér í hend-
ur eintak af Vísi þeim er kom út 2.
dag ágústmánaðar. Sem gamall
Vísislesandi leitaði ég uppi
Svarthöfða, sem oft hefur hitt
naglann á höfuðið í greinum
sínum, þó ekki sé mér ljóst hver
stýri þeim penna, en hef ég þó
heyrt að það geri jafnvel Haraldur
Blöndal, ef Indriði er í laxi.
í grein sinni, sem ber nafnið:
„Þefað utan í framboðssæti". segir
Svarthöfði m.a.:
„Sjálfstæðismenn á Vesturlandi
finna nú mjög til þess að þeir
verða eins og í ýmsum öðrum
kjördæmum að skipta um lið. Inga
Jóna Þórðardóttir sækir þar fast á
og þykir líkleg til að ýta Jósef
Þorgeirssyni til hliðar. Og ekki
komi á óvart þó að sterkir (letur-
breyting mín) menn í kjördæminu
myndu kalla á Björn Bjarnason til
'orystu í stað Friðjóns Þórðar-
sonar, sem virðist dauður úr öllum
eðum í pólitík. Með þessu myndu
Vestlendingar auka áhrif sín í
valdakjarna flokksins.
Þá munu vinsældir Pálma á
Akri fara mjög þverrandi heima
fyrir enda fremur litið á hann sem
þriðja þingmann Framsóknar á
Norðurlandi vestra, en fyrsta
þingmann Sjálfstæðisflokksins ...
A Norðuríandi eystra er hafinn
mikill slagur milli Halldórs
Blöndals og Gunnars Ragnars, um
sæti Jóns Sólness, sem menn
óttast að muni ganga af flokknum
dauðum, haldi hann áfram."
Margt fleira segir Svarthöfði,
sem ekki tekur að endurprenta.
Um framboðsmál Norðlendinga
þekki ég ekki til en þeim mun
meira um þau mál á Vesturlandi
og vil því ekki láta hjá líða að láta
grein sinni, eða tilviljun ein og
hugarflug þess er þröngva verður
seljanlegu bleki úr penna sínum
sér til tekjuauka. Bragur sá er
greinin ber með sér á þó vafalaust
meira skylt við undirbúinn ásetn-
ing og vitneskju um áhrif þess er
kemst á kreik í blöðum en tilvilj-
un.
Ummæli í greininni um þá
Friðjón Þórðarson, Pálma Jónsson
og Jón Sólness eru ekkert annað
en rógur, en hann bítur best í því
vatni sem Svarthöfði fiskar í fyrir
frambjóðendur sína.
Fróðlegar eru þær upplýsingar
sem Svarthöfði gefur Vestlending-
um, að þeir hafi ekki áhrif í
valdakjarna Sjálfstæðisflokksins.
Mikil hljóta þau völd og áhrif að
vera hjá þeim sem mynda nefndan
kjarna.
Augljóst er að áhrif stjórnmála-
manna eru mismikil, en hver eru
þau verk Björns Bjarnasonar sem
skapa honum meiri áhrif en þing-
menn Sjálfstæðisflokksins á Vest-
urlandi hafa innan flokksins? Illa
þekki ég Björn ef þessi skrif eru
honum að skapi.
Hverjum þjóna þau?
Ef grunur minn um höfund
greinarinnar er réttur hafa í
mínum huga skýrst þær línur sem
liggja innan Sjálfstæðisflokksins
milli frjálslyndra umbótasinnaðra
hugsjónamanna og íhaldsamra
svomœlir Svcrrthiöföi

**#>**»
* A
Þeiaöutan f framboðssæti
obt um k)0rd»mum •#
um 11» lop !<•"• W>r».rdOtUr
vrfcir þur (••! t o* þyklr I0tl»*
lll .0 «• J»»»< l*or*fUl
hUOtr 9|tH
k)6f
i HJorn
f rlOJdn.
vlMIU d»
pomik v
I (ors m Jod >\frrnndl I
r fnd. IMmur Utlð i
þrttj. >lnfm<
H.lldOr. BlOnd.l o« (
hann dlr.m P* •’ bfrmt .0
BJ...I M.gntlttoft db,n».r
m.Aur AI>V6ubl.»tln. •» Ub
Itgurtll >f»» •» 'n™ 1
mf» Arnn Gnn.»r..).l »
NorftorHndl »)•»• o* *•«I >•»
ko.u» dtdk »1» «■•• dr»“
bflan fyrH
E.durnVJunln b)é rrnm.Ok.
vtrbur r»l*ln I Etrfcl T4m“
Gnbau.dl G «>6r«rln.
■ ym o| Jo.l Slgurbo.).!
Akvtbéb tr .» Gubmundnr rtynl
, .a. vlb ►*ng.m.ld «
RtykJ.vlk «| vl.t f» •» Jd.