Morgunblaðið - 03.12.1981, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 1981
Birgir ísl. Gunnarsson:
53,5 millj. þarf til að gera Rauða-
vatnssvæðið byggingarhæft
Á borgar.stjórnarfundi sem haldinn
var fyrir skömmu var ákveðid ad hefja
undirbúning að deiliskipulagi á svæð-
inu norðan Kauðavatns. Talsverðar
umræður urðu um mál þetta og verða
þær lauslega raktar hér.
llndirbúningur Rauðavatns-
.skipulagsins lélegur
Fyrstur tók til máls Birgir ísl.
Gunnarsson (S). Hann sagði að mik-
iil ágreiningur hefði verið um þetta
mál þegar tekin hefði verið ákvörðun
um skipulag austursvæða. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefði verið því
andvígur að byggja á Rauðavatns-
svæðinu og hefðu borgarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins bent á að það
væri verra svæði en landið við Graf-
arvog, sem búið hefði verið að skipu-
leggja í tíð meirihluta Sjálfstæðis-
flokksins. >á benti Birgir á að undir-
búningur vegna skipulags Rauða-
vatnssvæðisins hefði verið lélegur.
Þá væri -það óraunhæft að telja að
byggðin í borginni þróaðist svo hægt
að einungis 500 lóðum þyrfti að út-
hluta á ári. Þá sagði Birgir að
Rauðavatnssvæðið gerði varla meira
en að uppfylla þau loforð fyrir lóðum
sem gefin hefðu verið. Samtals væru
á svæðinu um 1130 lóðir og búið væri
að lofa stórum hluta þeirra.
Þá sagði Birgir að það lægi fyrir
hvað kosta myndi að gera svæðið
byggingarhæft. 22,9 milljónir króna
(2,29 milljarðar gkr.) myndi kosta að
gera holræsi fyrir svæðið og kostn-
aður við að halda Rauðavatni hreinu
— annað væri óverjandi — myndi
nema um 13,7 milljónum króna (1,37
milljarðar gkr.). Kostnaður við að
koma hverfi þessu í samband myndi
nema 53,5 milljónum króna á verð-
lagi ársins 1982. Sagði Birgir að með
þessu væri verið að binda borgar-
sjóði hrikalega fjárhagsbagga og
væri þetta fé langstærstur hluti þess
fjár sem varið hefði verið til gatna-
og holræsaframkvæmda á árinu
1981. Þetta væri hrikaleg staðreynd
Sjöfn Gudrún
og kvaðst Birgir ekki trúa því að
borgarstjórn ætlaði að gera þetta.
Þá benti hann á að aðalskipulag
austursvæða hefði enn ekki hlotið
staðfestingu og því væri það áhættu-
samt að ausa fé í Rauðavatnsskipu-
lagið.
Þá lagði Birgir fram svohljóðandi
tillögu frá borgarfulltrúum Sjálf-
stæðisflokksins:
„Borgarstjórn er ljóst, að við nán-
ari útfærslu og vinnu við aðalskipu-
lag á Austursvæðum kemur í ljós, að
Rauðavatnssvæðið er mun óhent-
ugra sem byggingarsvæði en land-
svæðið norðan Grafarvogar eins og
sjálfstæðismenn héldu fram við af-
greiðslu skipulagsins. Má benda á,
að lögn aðalholræsis til svæðisins
auk nauðsynlegra aðgehða til að
halda Rauðavatni hreinu munu ekki
kosta minna en 54 milljónir króna,
miðað við spá um meðalvísitölu
byggingarkostnaðar 1982. Til sam-
anburðar má geta þess, að allar fjár-
veitingar til gatna- og holræsagerð-
ar á sama verðlagi námu 81 millj. kr.
1981. Þá má og benda á, að aðal-
skipulag Austursvæða er ekki stað-
fest. Þá hafa spár um íbúðarbygg-
ingar, sem voru ein forsenda aðal-
skipulagsins, verulega raskast,
þannig að byggja verður hraðar en
þar var áætlað.
Með hliðsjón- af ofansögðu sam-
þykkir borgarstjórn að hverfa frá
hugmyndum um að næsta bygg-
ingarsvæði eftir Artúnsholt og Selás
verði norðan Rauðavatns, enda er
það með öllu óraunhæft miðað við
aðstæður. Borgarstjórn samþykkir
jafnframt að undirbúningi verði
beint að svæðinu norðan Grafarvog-
ar.
Margir fundir
með Keldnamönnum
Næstur talaði Sigurjón Pétursson
(Abl.). Hann sagði það sýnt að
Sjálfstæðisflokkurinn féllist' ekki á
þá ákvörðun sem tekin hefði verið.
Þá benti Sigurjón á, að þó búið væri
að lofa lóðum á svæðinu, þá yrðu
þær líka byggðar. Þá kvaðst Sigur-
jón ekki myndu leggja dóm á þann
kostnaðarþátt sem skapaðist af því
að halda Rauðavatni hreinu. Varð-
andi landið við Grafarvog sagði Sig-
urjón að margir fundir hefðu verið
haldnir með Keldnamönnum um
hugsanleg kaup borgarinnar á því
landi, en enginn árangur hefði orðið
af þeim viðræðum. Rakti Sigurjón
gang viðræðnanna. Að lokum sagðist
Sigurjón hvorki telja efni né ástæð-
ur til þess að endurtaka þær umræð-
ur um Austursvæði sem verið hefðu
í borgarstjórn á sínum tíma.
Léttúð Sigurjóns stór
kostlega ámælisverð
Þá kom í ræðustól Davíð Oddsson
(S). Hann sagði að Sigurjón tæki æði
létt á þessu máli. Sagði Davíð tölur
þær, sem Birgir nefndi, snúast um
það hver kostnaður borgarinnar af
því að gera svæðið byggingarhæft
væri.
Þá rifjaði Davíð upp málflutning
taismanna vinstri meirihlutans þeg-
ar aðalskipulagið var samþykkt á
sínum tima, en þá hefðu þeir haldið
því fram að ekki þyrfti að byggja á
svæðinu fyrr en árið 1985. Kvað
Davíð sjálfstæðismenn hafa haldið
því fram að fyrr þyrfti að hefja
byggingarframkvæmdir og nú væri
það komið á daginn. Þetta væri mjög
alvarlegt mál og borgarsjóður myndi
tæpast rísa undir þessum mikla
kostnaði. Þá benti Davíð á að kostn-
aður við byrjunarframkvæmdir á
svæðunum við Grafarvog væri miklu
minni en kostnaðurinn við Rauða-
vatnssvæðið og því væri sú léttúð
Sigurjóns Péturssonar — að hafa
ekkert gert til þess að reyna að ná
svæðinu við Keldur — stórkostlega
ámælisverð. Davíð sagði að það hefði
verið Ijóst frá upphafi að borgin
þyrfti að fara strax í það verkefni,
en því hefði vitandi vits verið frest-
að, og til þess eins að etja mönnum
út í þetta skipulag.
Davíð benti ennfremur á að í
Rauðavatnsskipulaginu væru margir
óvissuþættir. Davíð sagði að ef full-
yrðingar Sigurjóns Péturssonar á
sínum tíma um þetta mál hefðu
staðist, þá hefði ekki þurft að ráðast
í byggingar á svæðinu fyrr en árið
1985.
Enginn fundur í 7 mánuði
Þá kom Birgir ísl. Gunnarsson í
pontu og óskaði hann eftir því að
eftirfarandi yrði bókað:
„Borgarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins víta, að ennþá hafi engin
gangskör verið að því gerð að ná
samningum við ríkið um Keldna-
land. Borgarstjórn hefur fyrir rúm-
um 7 mánuðum gefið skýlaus fyrir-
mæli um að slíkra samninga verði
leitað, en nú er upplýst að enginn
fundur hafi verið haldinn um það
mál við fulltrúa ríkisins síðan borgin
skipaði sérstaka samninganefnd.
Grafarvogssvæðið ákjósan-
legasta byggingarsvæðið
Þá talaði Kristján Benediktsson
(F). Sagði hann viðræður um land
Keldna hefðu staðið á annan áratug,
en árangur af þeim hefði enginn orð-
ið. Það land lægi því ekki á lausu, en
hins vegar væri Grafarvogssvæðið
ákjósanlegasta byggingarsvæðið í
nágrenninu. Hins vegar hefði borgin
ekki ráðstöfunarrétt á því landi.
Sagði Kristján að það væri óþægi-
legra að fara langt frá borginni og
jafnframt varpaði hann fram þeirri
spurningu hvað kosta myndi að
byggja á Úlfarsfells- eða Korpúlfs-
staðasvæðum. Spurninguna sagði
Kristján þá, í hvaða röð byggt væri,
og sagði hann að Ártúnsholt og Sel-
ássvæðin væru númer 1 og 2. Þá
sagði Kristján að þeir, sem berðust
gegn Rauðavatnssvæðinu, vildu að
ekkert yrði byggt á árunum 1983-’85.
Merkileg játning Kristjáns
Þá talaði Ólafur B. Thors (S).
Hann sagði að það hefði verið merki-
legt að heyra játningu Kristjáns
Benediktssonar, að fýsilegasti bygg-
ingarkosturinn væri norðan Grafar-
vogs. Hefði Kristján mátt sjá þetta
fyrr. Ólafur sagði að þetta kjörtíma-
bil yrði Reykvíkingum mjög dýrt og
nú væri málum þannig háttað að
vinstri meirihlutinn segði: Það verð-
ur að eyða þessum peningum, annars
verður ekkert byggt.
Ólafur sagði að það hefði aldrei
verið staðið að viðræðunum við
Keldnamenn með það að markmiði
að tryggja árangur og benti hann á
að eignarnámsheimildir væru fyrir
hendi. Kvað hann meðferð þess máls
eina sorgarsögu frá upphafi til enda,
og ættu Reykvíkingar eftir að fá
reikninginn vegna þessa. Ólafur
sagði að því væri haldið fram að
Reykvíkingum væri hætt að fjölga
og það væri erfitt fyrir meirihlutann
að viðurkenna stefnubreytingu.
Sagði hann að meirihlutinn þyrfti að
gera það upp við sig hvort byggja
ætti á landsvæði sem ekki væri besti
kosturinn, það væri skylda hans.
Lóðir til braskara
Þá talaði Sigurður Tómasson
(Abl.). Hann sagði að Sjálfstæðis-
flokkurinn ætti að líta í eigin barm,
sagði hann að ef meirihlutinn hefði
ekki farið út í þéttingu byggðar þá
hefði lítið verið byggt á þessu kjör-
tímabili. Þá sagði hann að sjálfstæð-
ismenn vildu úthluta lóðum til
braskara en ekki til fólksins sjálfs.
Þá sagði Sigurður að svæðið við
Keldur væri ekki í eigu Reykjavík-
urborgar og þá spurði hann, hvernig
á því stæði að Sjálfstæðisflokkurinn
hefði ekki farið í eignarnám á þvi
landi. Sigurður kvað fyrirsjáanlegt
að ef byggt yrði á svæðinu við Graf-
arvog, þá yrði uppbygging þjónustu
á svæðinu mjög dýr.
Skipulagsmálin í öngþveiti
Þá talaði Páll Gíslason (S). Sagði
hann að skipulagsmálin í borginni
væru í öngþveiti. Rauðavatnssvæðið
væri lítt eða órannsakað og væri það
látið duga. Þá hefðu engin svör kom-
ið frá nefnd vísindamanna varðandi
vatnsvernd. Þá sagði Páll að meiri-
hlutinn hefði setið á framkvæmd að-
alskipulagsins frá 1977, en væru
menn nú að sjá afleiðingarnar af því,
nema hvað öngþveitið ætlaöi að
Markús Örn Albert Páll Egill Skúli Ólafur B. Álfheiður Sigurður E. Birgir ísl.
S _
Qlafur Thors í umræðum um leyfísveitingu til Video-son:
Ekki okkar hlutverk að kanna
hvort um lögbrot er að ræða
Á borgarstjórnarfundi sem haldinn
var fyrir nokkru var tekin sú ákvörð-
un, að heimila myndbandafyrirtækinu
Video-son hf., að leggja jarðstrengi um
land borgarinnar. Nokkrar umræður
urðu um málið.
Fyrst talaði Sjöfn Sigurbjörns-
dóttir (Afl.). Sagði hún í ræðu sinni,
að hún og Sigurður E. Guðmunds-
son fulltrúar Alþýðuflokksins
myndu sitja hjá við atkvæðagreiðslu
um tillögu Björgvins Guðmundsson-
ar vegna þessa máls. Kvaðst hún
styðja þá tillögu að vísa máli þessu
til umsagnar samgönguráðuneytis-
ins. Þá sagðist hún styðja tillögu
Markúsar Arnar Antonssonar,
borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins
um frjálsan útvarpsrekstur.
Sitjum hjá
Að máli Sjafnar loknu talaði Guð-
rún Helgadóttir (Abl.). Hóf hún mál
sitt á því að lesa tillögur Alþýðu-
bandalagsins vegna þessa máls. Þá
sagði Guðrún að með starfsemi Vid-
eo-son hefðu ýmis lög verið brotin
og lagði hún áherslu á að það ætti
við um útvarpslög, barnaverndar-
lög, söluskattslög og höfundarrétt-
arlög. Sagði hún að íslendingar
hefðu vanist því að farið væri eftir
lögum á meðan þau væru í gilcfi.
Ságði Guðrún að ef borgarstjórn
myndi samþykkja leyfi til Video-
son, þá væru það gróf embættisaf-
glöp. Sagði hún að menn ættu að
fara eftir landslögum.
Tæknilegt mál
gagnvart borginni
Þá kom í ræðustól Markús Örn
Antonsson (S). Sagðist hann líta á
þetta mál sem tæknilegt mál gagn-
vart borgaryfirvöldum, hvort
Reykjavíkurborg gæti fyrir sitt leyti
heimilað að umræddar lagnir verði
settar í jörðu. Síðan væri það ann-
arra aðila að sækja varðandi laga-
lega stöðu málsins. Kvaðst Markús
telja að það væri hlutverk Ríkisút-
varpsins, væri réttur þess svo óve-
fengjanlegur eins og talsmenn þess í
borgarstjórn vildu vera láta.
Varðandi tillögu þá sem Markús
lagði fram um frjálsan útvarps-
rekstur, sagði hann að í tillögunni
va-ri gert ráð fyrir því að einkaleyfi
Ríkisútvarpsins til reksturs útvarps
og sjónvarps væri afnumið, og skil-
yrði sköpuð til reksturs útvarps- og
sjónvarpsstöðva í umsjá og eigu ein-
staklinga og félagasamtaka.
Enginn kært
lögbrot
Þá kom í ræðustól Albert Guð-
mundsson (S). Hann sagði að ísland
væri ekki eina landið sem notaði
myndbandatækni. Albert gat þess
að nú hefði ráðherra sett nefnd á
laggirnar, til að kanna hvort um
lagabrot væri að ræða með starf-
semi myndbandafyrirtækja og væri
sú nefnd að störfum. Hins vegar
kvað Albert það furðulegt að enginn
skyldi hafa kært lögbrot vegna þess-
arar starfsemi, hvorki stofnunin
sem með einkarétt ætti að fara, né
einstaklingar eða félagasamtök. Þá
sagði Albert að tækifærin gæfust á
ákveðnu augnabliki en ekki lengur
og það hefðu forsvarsmenn Video-
son skilið. Þeir hefðu verið á réttum
stað á réttu augnabliki og haslað sér
völl á þessu sviði.
Varðandi tillögu Markúsar Arnar
sagði Albert, að Sjálfstæðisflokkur-
inn hefði ályktað um þetta efni og
teldi hann borgarstjórn í engum
vanda með að skora á Alþingi að
athafnafrelsi ungra manna fái notið
sín. Albert lagði til að borgarstjórn
sameinaðist um að skora á Alþingi
að breyta útvarpslögunum.
Alþýðubandalagið vlll
hafa vit fyrir fólki
Næstur talaði Páll Gíslason (S).
Páll sagði að kapalsjónvarp væri
ekki neitt nýtt fyrirbæri í heimin-
um. Benti hann á að kapalsjónvarp
væri komið-upp í heilum kauptúnum
og byggðarlögum úti á landi. Það
væri veikur hlekkur ef banna ætti
slíka starfsemi í Reykjavík. Páll
benti á, að þótt einhverjir alþingis-
menn teldu að kapalsjónvarp væri
brot á lögum, þá væri það ekki
lögbrot fyrir það, það væri dómstóla
að dæma um slíkt, ekki annarra.
Páll kvað það veikt hjá Ríkisútvarp-
inu, að hafa ekki þegar höfðað mál
vegna þessa og nú væri kapalsjón-
varp orðið það vinsælt, að menn
treystu sér ekki til að vera á móti
því. Páll sagði, að það væri alltaf
það sama á bak við hjá Alþýðu-
bandalaginu, — það ætti að hafa vit
fyrir fólkinu. „Það á að mata fólkið
og ákveða hvað það á að lesa núna,
hvað það á að sjá,“ sagði Páll. Þá
benti Páll Alþýðuflokknum á, að það
væri ekki nóg að greiða atkvæði með
frjálsu útvarpi, en greiða atkvæði
gegn myndböndum í borgarstjórn. í
slíku væri ekki samræmi.
Skýrsla um starf-
semi Video-son
Næstur talaði borgarstjóri, Egill
Skúli Ingibergsson. Sagði hann að í
skýrslu, sem gerð hefði verið um
starfsemi Video-son kæmi m.a.
fram að fyrirtækið hefði grafið yfir
Vesturhóla á tveimur stöðum og það
hefði haft til þess leyfi. Þá hefði
verið grafið yfir Arnarbakka og upp
brekku ofan við götuna. í Breiðholti
I hefði verið grafið í gegnum þrjá
stíga, einn við Grýtubakka og tvo
við Eyjabakka, jafnframt því að far-
ið hefði verið í gegn um leikvöll sem
liggur að stígunum. Kvað borgar-
stjóri að þessar framkvæmdir hefðu
farið fram á tímabilinu 8.—16.
október.
Borgarstjórn
ekki dómsvald
Þá kom í pontu Ólafur B. Thors
(S). Hann sagði að þetta mál hefði
valdið sér heilabrotum, vafist hefði
fyrir sér hvort borgin væri að stuðla
að lögbroti með því að veita umbeðið
leyfi. Sagðist hann telja að af-
greiðsla borgarinnar á erindinu
fjallaði nánast um jarðrask í borg-
inni sem fært yrði í samt lag. Borgin
skæri ekki úr um það hvort jarð-
raskið tengdist lögbroti. „Við hér í
borgarstjórn Reykiavíkur erum ekki
dómsvald," sagði Olafur. „Við erum