Morgunblaðið - 17.08.1982, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. ÁGÚST 1982

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 120 kr. a mánuði innenlands. í lausasölu 8 kr. eintakiö.
Farseðlar til
Stykkishólms
Alþýðubandalagið stendur nú frammi fyrir hugmyndum
um verulega skerðingu verðbóta á laun, til viðbótar
þeirri skerðingu, sem nýgerðir samningar við ASÍ (2,9%) og
Ólafslög (um 2%) fela í sér. Ef stjórnarliðar ná saman um
efnahagsaðgerðir, sem verða þá kunngerðar í og samhliða
væntanlegum bráðabirgðalögum, benda líkur til þess, að þær
feli í sér verulega launaskerðingu, sem komi til framkvæmda
1. desember eða 1. janúar nk.
Alþýðubandalagið hafði hönd í bagga með miklum darrað-
ardansi í íslenzkum þjóðarbúskap 1978, meðal annars ólög-
legum verkföllum og útflutningsbanni á framleiðslu sjávar-
útvegs, vegna verðbótaskerðingar á laun, sem þá var gripið
til sem liðar í heildstæðum verðbólguhömlum.
Verðlag var hér stöðugt í rúman áratug viðreisnar
(1959—1971). Verðbólga var nálægt 5% er viðreisnarstjórnin
fór frá. Vinstri stjórnin 1971—1974 skilaði hinsvegar milli
50—60% verðbólgu í þjóðarbúið. Ríkisstjórn Geirs Hall-
grímssonar 1974—1978 tókst að ná þessari verðbólgu niður í
26% í upphafi árs 1977. Verðbólgan tók hinsvegar nýjan
vaxtarkipp í kjölfar óraunhæfra kjarasamninga það ár. Við-
námsaðgerðir, sem gripið var til 1978, fólu m.a. í sér nokkra
verðbótaskerðingu. Þá aðgerð nýtti Alþýðubandalagið sér til
þeirra skemmdarverka í þjóðarbúskapnum, sem þá vóru
unnin. Hver man ekki slagorð eins og „samningana í gildi" og
„kaupránslög", — óíöglegu verkföllin og útflutningsbannið?!
Annað mál er, að eftir að Alþýðubandalagið komst í ríkis-
stjórn 1978, en síðan hefur það setið stanzlaust við stjórnvöl-
inn á þjóðarskútunni, ef undan eru skildir nokkrir mánuðir
skammtímastjórnar Alþýðuflokksins, hefur verið gripið tíð-
ar inn í gildandi kjarasamninga en í nokkurn tíma annan. Og
enn er Alþýðubandalagi boðið til sömu veizlunnar, sem virð-
ist orðinn fastur dagskrárliður íslenzks ráðherrasósíalisma.
Alvarlegur ágreiningur er í Alþýðubandalaginu vegna
þeirrar launaskerðingar, sem efnahagstillögur á stjórnar-
heimilinu fela í sér. Þrastarkór Alþýðubandalagsins, sem
lögheimili hefur í fjármálaráðuneytinu, þenur brjóst og
sperrir stél í þágu framhaldslífs stjórnarinnar, hvað svo sem
það kostar. Ráðherrasósíalismanum verður að bjarga! Önnur
öfl í flokknum telja þegar nægilega trosnuð tengslin við
„verkalýðsarm" flokksins — og óttast viðbrögð ASÍ og BSRB.
Á meðan Svavar Gestsson, formaður Alþýðubandalagsins,
þingar með öðrum fyrirmönnum um meiri kaupskerðingu,
eins og það hét á máli Alþýðubandalagsins 1978, heyrist lítið
í Ásmundum og Guðmundum verkalýðshreyfingarinnar. Það
fara ekki einu sinni sögur af því að þeir hafi keypt sér
farseðla til Stykkishólms, sem fyrr á tíð þóttu háttvís mót-
mæli gegn ráðherrasósíalisma, þegar hann rak hornin í kjör
launafólks. Þaðan af síður eru hafðar uppi kröfur um „samn-
inga í gildi". Það gamla og góða orð, „kaupránsstjórn", er
löngu týnt og tröllum gefið. Og var einhver að tala um
verkfall eða útflutningsbann?!
Það er út af fyrir sig ekki í frásögur færandi þó að
hentistefnuflokkur, eins og Alþýðubandalagið, breyti þvert á
heit sín og „hugsjónir". Hið gagnstæða teldist frekar til
tíðinda. En lítil eru geð guma, þeirra sem létu Alþýðubanda-
lagið nota sig til óhæfuverka á íslenzkum vinnumarkaði
1978, að mæta því nú með samþykkjandi þögn, sem þá var
talið flestu verra.
I dag reynir á kokvídd Alþýðubandalagsins þegar ríkis-
stjórnin kemur saman til að freista þess að ná saman um
einhverskonar stefnumörkun og aðgerðir í vandamálum
þjóðarbúsins. Spurningin er, hvort flokkurinn gleypir enn og
aftur kosningafyrirheit sín frá 1978. Æfingin skapar meist-
arann, segir máltækið. Eða, — hvort þingflokkur Alþýðu-
bandalagsins efnir sem heild til Stykkishólmsferðar — út úr
stjórnarsamstarfinu.
Skríðuföll eftir rigningar á Siglufirði:
Heyrðum miklar drunui
ofan okkur og síðan kon
— segir Ágúst Stefánsson bæjarverkstjóri sem var við vinn
„Við vortim í skuröi ofan við hús Sigurðar Hlöðverssonar en forðuðum
okkur þegar viö heyrðum miklar drunur beint fyrir ofan og síðan kom stór
skriða sem fór yfir skurðinn þar sem við höfðum staðið," sagði Ágúst
Stefánsson, bæjarverkstjóri á Siglufirði, í samtali við Morgunblaðið í gær.
Fjórar aurskriður féllu á Siglufirði í
um morguninn og nóttina áður.
Ágúst var í gærmorgun við vinnu
á samt 3 öðrum bæjarstarfs-
mönnum við að veita vatnsflaumn-
um, sem kom ofan úr hlíðinni, í
niðurföll og að hreinsa frá ristum
til að verjast skemmdum af völdum
vatnsins. Á slaginu klukkan 8
heyrðu þeir miklar drunur uppi í
fjallinu fyrir ofan sig og síðan kom
fyrsta aurskriðan. Hún kom úr
Hafnarfjalli, fór ofan í mjótt gil og
spýttist með feiknarlegum krafti út
úr gilinu, 100— 200 metra breið.
Þegar hún kom út úr gilinu dreifð-
ist hún en 20—25 metra breið læna
hélt áfram og fór að íbúðarhúsi, yf-
ir óbyggða lóð og yfir Suðurgötu.
Gatan lokaðist en 1—1 '/2 metra lag
af aur og grjóti var á henni á um 20
metra kafla.
Húsið sem varð fyrir skriðunni,
hús Sigurðar Hlöðverssonar,
skemmdist ekkert en aurinn náði
uppá miðja veggi á norðurhlið og
suður eftir vesturhlið en lóðin er
meira og minna ónýt.
Önnur skriðan kom um hálf níu
leytið. Þá kom stór skriða sem
stoppaði uppi í hlíðinni, safnaði þar
í sig vatni og eftir 10—15 mínútur
sprakk hún fram með feiknaafli.
Bæjarstarfsmennirnir höfðu þá
grafið skurð til að verja húsið sem
var í mestri hættu. Þriðja aðal-
skriðan kom síðan um hálf tíu og sú
síðasta kom í hádeginu. Síðasta
skriðan var mest vatn og grjót og
gærmorgun eftir miklar rigningar þá
fór niður um allt hverfið fyrir neð-
an.
Ágúst Stefánsson sagði að þetta
væru sannkallaðar náttúruhamfar-
ir, fleiri þúsundir, ef ekki tugir þús-
unda, rúmmetra af jarðvegi hefðu
færst til uppi í fjallinu. Hann sagð-
ist hafa farið þarna uppeftir í gær
og hefðu miklar breytingar orðið í
fjallinu í þessum skriðuföllum. Ág-
úst sagði að fólk hefði ekki beinlínis
verið í hættu statt en hann hefði
samt ekki þorað annað en að vara
það fólk við, sem býr í 12 húsa
hverfi þarna næst fyrir neðan, og
yfirgáfu nokkrir hús sín vegna
þessa.
Sigurður Hlöðversson, tækni-
fræðingur hjá Húseiningum hf.,
sem á íbúðarhúsið sem skriðan féll
á, sagðist í samtali við Morgunblað-
ið í gær, hafa verið að heiman í
gærmorgun, en aðkoman hefði ver-
ið ljót þegar hann kom heim. Skrið-
an lá að húsinu og var upp á miðjan
vegg á norðurhlið hússins og rétt
suðureftir vesturhlið þess. Hún fór
inn í innkeyrslu og yfir lóðina sem
Sigurður var nýbúinn að þekja.
Húsið er timbureiningahús og sagði
Sigurður að það hefði staðist og
ekkert farið inn í það.
í gær var unnið við að opna Suð-
Meðfylgjandi myndir af aurskriðunni
tók Steingrímur Kristinsson í gær.
urgötu og var það margra tíma verk
með stórvirkum vinnuvélum. Ágúst
Reykjavíkurmót barnanna