Morgunblaðið - 12.09.1982, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. SEPTEMBER 1982 7
HUGVEKJA
efiirsr.
Þóri Stephensen
Á prestastefnu íslands,
sem haldin var heima á Hól-
um í júní sl., voru friðarmál
til umræðu. Ákvörðunin um
að halda friðardag og þakk-
argjörðar kom þar í kjölfar-
ið. Hann var valinn með til-
liti til guðspjalls dagsins,
sem er um líkþráu mennina
tíu, sem fengu lækningu hjá
Jesú, en aðeins einn sneri af-
tur til að tjá þakklæti sitt,
„gefa Guði dýrðina" eins og
Jesús orðar það.
Kirkjan hefur árlega notað
þennan dag til að minna á að
enginn hlutur er sjálfsagður,
að allt, sem við hljótum af
lífsins gæðum, er dýpst skoð-
að frá Guði komið. Því má
þakkargjörðin aldrei gleym-
ast. Þessi dagur er á þeim
árstíma, þegar uppskeru er
að ljúka, og þótt ekki hafi
árað neitt afburðavel til
lands eða sjávar, þá höfum
við íslendingar samt fyrir
mikið að þakka, er við lítum
á uppskeru og aflahlut.
Gleymum ekki að þakka það.
Skoðum jafnframt okkar
persónulega líf. Þar er, býst
ég við, víða pottur brotinn,
en þegar betur er að gáð, er
samt svo margt að þakka. Og
þakkargjörðin fyrir slíka
hluti hún gerir jafnframt út
um það, hvort við finnum
lífshamingju okkar eða ekki.
Því hamingjan felst ekki í
því að fá allt sem hugurinn
girnist. Hún er miklu fremur
í því fólgin „að finna ánægju
í því, sem við verðum að
gera“. Sá, sem er þakklátur,
er hamingjusamur, og eng-
inn maður er svo illa stadd-
ur, að hann hafi ekki fyrir
eitthvað að þakka og hafi því
fulla ástæðu til að gefa Guði
dýrðina.
En svo eru það friðarmál-
in. Orðið friður er dregið af
hinni fornu sögn „að frjá“,
sem þýðir að elska. Sannur
friður helst því hvergi,
hvorki í opinberu lífi né
manna á milli, nema þar sem
menn bera sanna elsku hver
til annars. Að svo ófriðvæn-
lega horfir í heiminum, sem
raun ber vitni, er fyrir það,
að kærleikurinn er ekki svo
metinn sem skyldi eða látinn
ráða í mannlegum samskipt-
um.
Kærleikur er trúarlegt
hugtak og enginn trúarleið-
togi hefur þar komið með
eins háar hugsjónir og Jesús
Kristur. Og ég hygg það sé
óyggjandi staðreynd, að ör-
uggur friður verður ekki
saminn hér í heimi, fyrr en
austur og vestur sameinast í
kærleika, gagnkvæmu
trausti og skilningi eða eins
og Davíð Stefánsson orðaði
það:
„l»egar allir meiri ojj minni
mega treysta elsku þinni,
þá er rsamin sáttarfjjörd,
freLsid tryjjjjt í fyrsta sinni,
fridur (tUÓs á jöró.“
Kirkja Krists hlýtur því að
finna sig kallaða til að boða
frið á jörðu, efla það hugar-
far sem er undirstaða hans.
Friður er ekki eitthvað, sem
Á degi friðar og
þakkargjörðar
kemur eins og hendi sé veif-
að. Friður verður ekki, nema
hugarfarið, sem skapar
hann, sé fyrir hendi meðal
mannanna. Þar er hið mikla
vandamál.
Við skulum heldur ekki
gleyma því, að Kristur sagði
eitt sinn, að hann væri ekki
kominn til að boða frið held-
ur sverð. Hann á þar við, að
ekki sé hægt að semja frið
við óréttlætið í heiminum í
hvaða mynd sem það birtist.
En hann ætlast til, að í bar-
áttu gegn slíkum hlutum séu
notuð „hertygi ljóssins“,
gjörðir byggðar á hugarfari
kærleikans.
Styrjaldarhættan, sem
vofir yfir heiminum í dag, er
milli „austurs" og „vesturs"
eins og áður var að vikið. Það
er staðreynd, sem ekki verð-
ur framhjá komist, að vestan
Járntjaldsins" svonefnda
eru þjóðir, sem byggja sitt
andlega líf á kærleiksboðun
Krists og vilja efla frelsi og
frið, á meðan það þjóðskipu-
lag, sem þjóðaleiðtogar aust-
ursins vilja við halda, virðist
ekki þola frelsi. Jafnframt er
kristnum trúarhreyfingum
hverju nafni sem þær nefn-
ast haldið í fjötrum eða
starfsemi þeirra verulega
heft. Þess vegna er svo erfitt
um vik að stofna til viðræðna
og efla gagnkvæman kær-
leika og traust.
Stjórnarfar vestursins er
heldur ekki fullkomið eða
þeir menn, sem þar standa
að baki. En andlegt frelsi er
þar ekki heft né heldur sú
kærleiksboðun, sem hlýtur
að vera undirstaða friðarins.
Á sinni tíð sáu vestrænar
þjóðir sig til þess neyddar að
mynda með sér varnarsam-
tök, sem hafa valdið því, að
stefna sú, sem ræður ríkjum
austan tjalds, hefur ekki náð
tökum á fleiri ríkjum en þá
var orðið. Síðan hefur verið
vopnaður friður. En hervæð-
ingin er orðin svo geigvænleg
á báða bóga, að öllum skyn-
samlega hugsandi mönnum
hlýtur að standa ógn af.
Jafnframt er eðlilegt, að
menn vilji leita nýrra leiða,
reyna að stöðva vígbúnað-
arkapphlaupið og kanna,
hvort ekki sé í staðinn hægt
að skapa kærleika, gagn-
kvæmt traust og skilning.
Annars hlýtur eyðilegg-
ingarógn vígbúnaðarins að
vaxa sí og æ, og í það langar
engan mann.
En hvað er til ráða? Pól-
land er nú í brennidepli. Þar
hefur kirkjan aldrei glatað
sjálfstæði sínu, og mest þess
vegna hefur almenningur
risið upp aftur og aftur með
kröfur um frelsi. Þess vegna
er ekki óeðlilegt að álykta
sem svo, að leiðin til áhrifa
sé ekki síst í gegnum trú og
kirkju. Það sé rétt, að vest-
rænar þjóðir efli sinn innri
mátt með öflugra kirkju-
starfi, biðji fyrir friði, fyrir
kærleika, trausti og skilningi
milli þjóða og margfaldi
þann stuðning, sem kirkjur
austursins sem og mannúð-
ar- og mannréttindastofnan-
ir þar fá vestan yfir tjald í
dag. Með því má vonandi efla
smám saman hugarfar kær-
leikans, skapa bróðurhug og
gagnkvæmt traust, sem bæri
jafnframt í sér þá einu von,
sem til er um frið á jörðu.
Ég gleðst yfir aukinni til-
finningu fólks fyrir þörfinni
á friði, fyrir ógnun vígbúnað-
arkapphlaupsins. En ég vil
jafnframt vekja á því at-
hygli, að kærleikurinn er
undirstaðan, sá kærleikur
sem fær næringu sína af
þeirri trú, er byggir á Jesú
Kristi og boðskap hans. Þess
vegna er hver sú friðarhreyf-
ing, sem ekki hefur þann
andlega grundvöll, dæmd til
að mistakast. Hin, sem bygg-
ir á kærleiksboðskap Krists,
hún ber vonina í barmi.
Husgagna
syning
Borðstofuhúsgögn frá
BAHUS
i mjog haum gæöaflokki.
Húsgagnasýning í dag
frá kl. 2—5.
Smiðjuvegi 6 - Simi 44544
SVAR: Oft kemur fyrir að lántakandi á ekki full-
nægjandi veð fyrir þeirri lánsupphæð, sem hann
ætlar að taka að láni. En lífeyrissjóðirnir veita lán
fyrir allt að 50% af brunabótamati íbúðar. Þá er
málið yfirleitt leyst þannig að lántakandi fær
„lánað“ veð hjá ættingjum eða kunningjum. f því
felst, að standi lántakandi ekki í skilum getur líf-
eyrissjóðurinn gengið að veðinu og boðið það
upp, ef ekki tekst að ná greiðslu á annan hátt. Sá
sem veðleyfið veitir, verður því að bera mikið
traust til þess, sem veðið fær lánað. Þeir sem lána
veð í íbúðum sínum, verða að gera sér það
fullljóst, að þeir eru hugsanlega að afsala sér
hluta af eigninni og þeir verða að vera við því
búnir að þurfa að greiða af láninu sjálfir. Slíkt
kemur fyrir. Því verður að árétta: „Varúð við veð-
leyfi“.
Sömu sögu er að segja þegar fólk í sambúð er
að byggja eða kaupa íbúð saman. Þá er mjög
mikilvægt að fólk gangi tryggilega frá lagalegri
hlið málanna, því að sambúðin getur rofnað og oft
er um miklar fjárhæðir að ræða. Sá sem er skrif-
aður fyrir eigninni stendur þá venjulega með
pálmapn í höndunum og hinn aðilinn gæti tapað
öllu sínu.
Spurningarnar og svörin, sem birst hafa í
undangegnum auglýsingum, hafa verið gefnar út
í bæklingi, sem liggur frammi hjá lífeyrissjóðum
og ýmsum lánastofnunum.
SAMBAND ALMENNRA
LÍFEYRISSJÓÐA
LANDSSAMBAND
LÍFEYRISSJÓÐA