Morgunblaðið - 29.01.1983, Page 14

Suðureyri:
Nýtt dagheimili í
notkun í febrúar
Sudureyri, 27. janúar.
HÉR á Sudureyri hefur verið ótíð
og ófærð, eins og víða annars stað-
ar síðastliðinn mánuð. Hefur verið
mjög erfitt að halda götum bæjar-
ins akfærum og gerði það erfiðara
fyrir, að jarðýta hreppsins bilaði
þegar verstu veðrin gengu yfir. Nú
er hún komin í lag og er færðin að
færast í eðlilegt vetrarhorf.
Botnsheiði hefur ekki verið
mokuð síðan fyrir jól. Hún var
síðast fær bílum á Þorláksmessu
og hefur ekki verið bílfært inn f
botn sama tíma. Mikið hefur
snjóað á leiðinni til ísafjarðar og
ekki útlit fyrir að heiðin verði
mokuð í bráð, enda Vegagerðin
illa búin tækjum í slíkan stór-
mokstur. Þetta kemur sér mjög
illa fyrir okkur vegna þess hve
mjög við erum háð ísafirði með
alla aðdrætti og þjónustu. Um
tíma var ekki hægt að moka út í
Staðardal vegna bilunarinnar á
jarðýtunni og varð þá björgun-
arsveitin á staðnum að hjálpa
bændum þar með aðdrætti og
koma frá þeim mjólk sjóleiðina.
Síðastliðið haust fékk Suður-
eyrarhreppur nýjan snjóbíl og
hefur hann komið sér mjög vel til
flutninga yfir Botnsheiði. Sækir
hann lækni til okkar frá ísafirði
tvisvar f viku og annast aðra
flutninga á fólki til og frá ísa-
firði.
Afli ársins 1982, innlagður hjá
Fiskiðjunni Freyju hf., var sam-
tals 6.108 tonn en afli ársins 1981
var 1.578 tonnum meiri, eða 7.686
tonn. Skuttogarinn Elfn Þor-
bjarnardóttir lagði hér á land í
fyrra 3.679 tonn, en þar að auki
lagði hann á land hjá ísbirninum
í Reykjavík 115 tonn. Línubátur-
inn Sigurvon landaði hér 1.310
tonnum á árinu. Mb. ólafur Frið-
bertsson landaði hér 558 tonnum,
en hann var gerður hér út fram í
júnímánuð. Síðan var hann seld-
ur til Keflavíkur og útgerðar-
fyrirtækið, Vonin hf., hætti.
Annar bátur hefur ekki komið í
stað Ólafs Friðbertssonar og
hafa þeir menn, sem þar áttu at-
vinnu sína, átt erfitt með að
sætta sig við, að annar bátur
skyldi ekki kóma til Suðureyrar.
Haröfiskverkun, sem Vonin hf.
rak, var hins vegar seld Ingvari
Bragasyni, sem rekur hana með
hráefni frá Freyju hf., þegar það
fyrirtæki er aflögufært.
Aflinn nú í janúar hefur verið
frekar rýr. Elín Þorbjarnardóttir
hefur farið í þrjár sjóferðir og
aflað 171 tonns. Línubáturinn
Sigurvon hefur hins vegar verið
frá vegna bilunar og hóf ekki
róðra fyrr en um síðustu helgi.
Hráefni hefur því verið af skorn-
um skammti, en þó hefur tekizt
að halda fullri dagvinnu fyrir
fiskvinnslufólkið.
Á vegum Suðureyrarhrepps
var á síðastliðnu ári byggð 600
rúmmetra steinsteypt vatnsþró.
Einnig var hafin bygging á
verkamannabústöðum, sem nú
eru orðnir fokheldir og verður
unnið áfram við þá í vetur. Síð-
astliðin ár hefur verið í byggingu
hér dagheimili að stærð 265 fer-
metrar og er það byggt úr eining-
um frá Siglufirði. Mun þetta dag-
heimili verða tekið í notkun í
næsta mánuði og verður það
mjög vel búið. Á þessu ári verður
unnið við hafnargerð fyrir um 2,3
milljónir króna. Þar er um að
ræða frágang á nýjum viðlegu-
kanti og lýsingu og uppsetningu
á siglingaljósum.
Á Suðureyri voru 487 á íbúa-
skrá 1. desember 1981 en eru nú
um 440 og er það um 10% fækk-
un. Kemur þetta sér mjög illa
fyrir svona lítið byggðarlag að
missa í burtu 12 fjölskyldur. Allt
er þetta fólk á besta aldri og er
það mikið tómarúm, sem það
hefur skilið eftir, bæði í starfi og
leik. Illa hefur þessu fólki einnig
gengið að selja íbúðarhús sín og
er um helmingur þeirra óseldur.
Meðfylgjandi myndir voru
teknar hér á Suðureyri um miðj-
an janúarmánuð.
Halldór
Steingrímur Hermannsson:
Ríkisstjórnin mun bæta það tjón
sem ekki fellur undir Viðlagasjóð
„ÞAÐ, sem mér er efst í huga eftir
að hafa heimsótt Patreksfjörð eftir
snjóflóðin, er, að þrátt fyrir þetta
sorglega slys, þar sem fjórar
manneskjur fórust, þá finnst mér
það þakkarvert að ekki fór enn
verr. Það voru um 30 manns, sem
bjuggu í þessum húsum og hefði
þetta gerzt um hánótt, þegar allir
voru í fasta svefni, hefði þetta get-
að orðið miklu verra,“ sagði Stein-
grímur Hermannsson, ráðherra,
meðal annars er Morgunblaðið
ræddi við hann um snjóflóðin á
Patreksfirði.
„I öðru lagi finnst mér þeir á
Patreksfirði hafa tekið mjög vel
á þessum málum og að vissu
leyti með nokkru æðruleysi. Þeir
eru ákveðnir í að hreinsa þetta
upp og rétta við það mannlíf,
sem þar er. Það, sem kannski er
alvarlegast, er, að svona getur
alltaf haft viss áhrif í för með
sér og að menn missi jafnvel trú
á staðnum. Mér sýnist heima-
menn þó halda þannig á málum
að það þurfi ekki að verða, hins
vegar tel ég ákaflega nauðsynl-
egt að þegar verði brugðið við og
rannsakað mjög nákvæmlega
hvérnig þetta verður, þetta voru
áreiðanlega mjög óvenjulegar
aðstæður og líklega rétt, að
svona gerist ekki nema með
löngu millibili, en engu að síður
þarf strax að skoða þetta og gera
þær ráðstafanir, sem menn ráða
við til að koma í veg fyrir að
svona geti gerzt aftur.
Þarna hefur svo orðið gífur-
legt tjón, sem ríkisstjórnin hefur
lýst yfir að hún muni beita sér
fyrir að verði bætt að því leyti,
sem Viðlagasjóður gerir það
ekki. Það tel ég einnig mjög mik-
ilvægt.
Þá vil ég bæta því við, að mað-
ur trúir því ekki fyrr en maður
sér hve gífurlegur kraftur býr í
svona hamförum. Flóðið beinlín-
is sneiðir í sundur járnbent
steinsteypuhús, þannig að járnin
standa bara út út veggnum,
þetta er hreint ótrúlegt," sagði
Steingrímur.
Sighvatur Björgvinsson:
Lýsi djúpri samúð með því fólki,
sem þarna á um sárt að binda
„ÞRÁTT fyrir allar þessar fréttir
og myndir, sem hafa farið af
þessu, þá jafnvel bregður
mönnum, sem hafa fylgzt með því,
í brún, þegar þeir koma á staðinn
og sjá hvernig þetta lítur út. Hve
gríðarlegt magn af snjó, krapi, aur
og grjóti, jafnvel stórgrýti hefur
farið þarna og hreinlega mikil
mildi, að ekki skuli hafa farið verr
en fór. Við lýsum auðvitað djúpri
samúð með því fólki, sem þarna á
um sárt að binda,“ sagði Sighvatur
Björgvinsson, þingmaður Vest-
fjarðakjiirdæmis, er Morgunblaðið
ræddi við hann um snjóflóðin á
Patreksfirði.
„En ef það væri eitthvert at-
riði, sem ég mundi biðja fjöl-
miðla sérstaklega um í þessu
sambandi, væri það að styðja við
bakið á því uppbyggingarstarfi,
sem er þarna framundan og í
öðru lagi að hjálpa fólki til þess
að endurreisa þá trú á þennan
stað, sem þarf að vera. Ég vil
sérstaklega þakka fjölmiðlunum
fyrir þann þátt í þeirra frásögn-
um, þau hafa ekki bara látið sér
nægja að skýra frá því, sem
þarna gerðist og rekja hörmung-
arsögu fólksins, sem þarna varð
fyrir tjóni, bæði missi vanda-
manna og miklu eignatjóni.
Heldur hafa þeir líka horft fram
á veginn og látið frá sér fara,
bæði í leiðurum og frásögnum
stuðning við íbúana, sem þurfa
að endurreisa, ekki bara það,
sem þarna hefur skaddazt, held-
ur einnig trú fólksins á framtíð-
ina.
Það, sem kom út úr samtölum
okkar þingmannanna við
hreppsnefndina, var eiginlega
tvennt. I fyrsta lagi, að okkur
var falið að kanna hvernig með
mál hefði verið farið í hliðstæðu
tjóni, sem varð í Neskaupstað á
sínum tíma. Þar voru tjónabæt-
ur talsvert umfram það, sem
gert er ráð fyrir f almennum
reglum Viðlagasjóðs og sett sér-
stök lög um aðstoð við Norðfirð-
inga vegna snjóflóðavarnanna.
Hins vegar var óskað eftir þvi,
að við beittum okkur fyrir því,
að það færi fram mjög rækileg
könnum á hvaða ástæður lægju
að baki þessa hlaups, sem menn
áttu ekki von á af þessum stað.
Það er verið að athuga það núna,
menn frá Snjóflóðavörnum
ríkisins eru komnir á staðinn til
þess að kanna þetta og megin
atriðið er að upplýsa íbúa stað-
arins um það, hvað hefur gerzt.
Snjóflóðahætta hefur verið tals-
verð á Patreksfirði, en menn
hafa alls ekki átt von á slíku af
þessum stað, heldur talsvert
miklu utar í byggðinni. Menn
þurfa að vita það hvort þetta sé
algjör undantekning, hvort
eitthvað gerst þarna, til dæmis í
sambandi við mannvirkjagerð,
sem hefur valdið því, að þessi
hætta hefur aukizt og hvort
eitthvað sé hægt að gera til þess
að draga úr þessari hættu eða
koma í veg fyrir að svona hlutir
endurtaki sig,“ sagði Sighvatur.
Fer inn á lang
flest
heimili landsins! .
Jlliariitinblaíitb