Morgunblaðið - 29.01.1983, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. JANÚAR 1983
33
Þorvaldur Guðmundsson, kaupmaður og varaformaður KÍ:
Stjórnmálamenn ekki bezt
fallnir til að stjórna
atvinnurekstri landsins
ÞORVALDUR Guömundsson, kaup-
maöur og varaformaður Kaup-
mannasamtaka íslands, ritar
skemmtilegan leiðara i nýjasta hefti
Vcrzlunartíðinda, fréttablaðs sam-
takanna, undir heitinu „Eining er
afl“. Þar fjallar Þorvaldur m.a. um
þá skoðun sína, að stjórnmálamenn
séu ekki manna bezt fallnir til þess
að stjórna atvinnurekstri, en annars
fer leiðarinn hér á eftir:
„Eg er ekki stjórnmálamaður og
ég ætla ekki að gera neina tilraun
til þess að boða stjórnmálastefnu,
hvorki nýja né gamla. En ég hefi
lifað það langa ævi og fengist við
svo margt um dagana, að ég hlýt
að hafa skoðanir á ýmsu því sem
er að gerast í kringum okkur —
hvað ætti að gera og hvað ætti
ekki að gera — og þess vegna leyfi
ég mér að setja hér fram nokkur
atriði, sem ég tel athugunarverð,
fyrir þá sem standa í svokölluðum
frjálsum atvinnurekstri.
Auðvitað viljum við öll búa í
frjálsu þjóðfélagi og ég held ekki
að frelsi okkar og lýðræði sé nein
hætta búin.
Við viljum að allir búi við góð
lífskjör og þau geti farið síbatn-
andi. En spurningin er, hvort að
svo geti orðið, hvort lífskjör okkar
geti haldið áfram að batna á kom-
andi árum og áratugum?
Ég á hér ekki við þá hefðbundnu
erfiðleika í efnahagsmálum, sem
nú er við að glíma vegna afla-
brests, versnandi viðskiptakjara
og hárra vaxta af erlendum skuld-
um. Ég er að reyna að líta lengra
fram í tímann.
Er það ekki svo — þegar til
langs tíma er litið — að allar
framfarir eru fyrst og fremst
komnar undir því, að fyrirtækjun-
um, sem framleiða lífsgæðin og
dreifa þeim, sé stjórnað af
mönnum, sem hafa þekkingu á
rekstrinum, kunna að taka réttar
ákvarðanir á réttum tíma, fá nýj-
Þorvaldur Guðmundsson, kaupmað-
ur, varaformaður KÍ.
ar hugmyndir um framleiðslu- og
dreifingaraðgerðir, láta sér detta í
hug að framleiða nýjar vörur, sem
neytandinn metur mikils að geta
keypt? Er íslenskur atvinnurekst-
ur í dag í nægilega ríkum mæli í
höndum slíkra manna?
Hafa stjórnendur fyrirtækja í
dag nægilegt olnbogarúm til þess
að hagnýta þekkingu sína og
reynslu. Hafa þeir nægilegt skil-
yrði til þess að hrinda nýjum
hugmyndum í framkvæmd?
Ég held því miður, að þessum
spurningum verði að svara neit-
andi. Ýmsir opinberir aðilar hafa
nú í verulegum mæli hönd í bagga
með því hvers konar atvinnurekst-
ur er hér stundaður og hvernig
honum er stjórnað. Það skiptir nú
oft á tíðum ekki mestu máli, hvort
atvinnurekstur er arðbær, heldur
hvar hann er stundaður. Ég hef
auðvitað ekkert á móti stjórn-
málamönnum, þeir eru nauðsyn-
legir í lýðræðisþjóðfélagi.
En ég tel, að þeir séu ekki
manna best fallnir til þess að
stjórna atvinnurekstri. Ég tel að
þeir eigi ekki að ráða því, hvar
hann er stundaður eða hvernig.
En það er þetta, sem hefur verið
að gerast hér á landi í vaxandi
mæli á undanförnum árum.
Stjórn atvinnu- og viðskipta-
lífsins hefur verið að flytjast úr
höndum þeirra, sem hafa þekk-
ingu og reynslu á þegsu sviði, í
hendur stjórnmálaaðila, ríkis-
valds, sveitarstjórna og ýmissa
opinberra stofnana.
Þessari þróun verður að snúa
við, því tel ég að þeir sem fást við
framleiðslu, viðskipti og verzlun,
ættu jafnvel að líta á það sem höf-
uðhlutverk sitt á næstu árum, að
vinna að auknu atvinnu- og við-
skiptafrelsi, að tryggja þeim aukið
olnbogarúm í efnahagslífinu, sem
hafa þekkingu og reynslu til að
stjórna fyrirtækjum, þannig, að
þau framleiði þá vöru og veiti þá
þjónustu sem neytandinn óskar
eftir, við sem lægstu verði.
Stjórnmálaöflin í landinu verða
að skilja að þau eiga að helga sig
þeim verkefnum, sem eru á þeirra
sviði.
Við þurfum, auðvitað, gott heil-
brigðiskerfi, gott skólakerfi, víð-
tækt tryggingakerfi, trausta lög-
gæslu og svo framvegis. Um þetta
eiga stjórnmálamennirnir að
fjalla.
En þeir eiga ekki að stjórna at-
vinnu- og viðskiptalífinu. Það eiga
þeir menn að gera sem á því sviði
hafa þekkingu og reynslu. Með
þeim hætti verða tryggðar stöðug-
ar framfarir, þegar til lengri tíma
er litið, með þeim hætti geta lífs-
kjör á þessu landi farið síbatn-
andi.
Því tel ég, að nú megi ekki drag-
ast öllu lengur að þeir sem treysta
og trúa á einstaklinsframtakið
gangi sameinaðir til starfa, því að
eining er afl.
Útflutningur Japana
dróst saman um 8,7%
Vöruskiptajöfnuður jákvæður um 6,88 milljarða dollara
VERÐMÆTI útflutnings Japana á
síðasta ári var 8,7% minna, en á ár-
inu 1981, að sögn talsmanns fjár-
málaráðuncytis landsins, en þetta er
í fyrsta sinn síðan 1952, sem útflutn-
ingsverðmæti Japana dragast saman
milli ára.
Talsmaður fjármálaráðuneytis-
ins sagði aðalástæðurnar vera
hinn almenni efnahagssamdráttur
í heiminum, auk þess sem inn-
flutningshömlur í Bandaríkjunum
og Evrópu á japönskum vörum
hefðu haft afgerandi áhrif.
Þrátt fyrir samdrátt í útflutn-
ingsverðmæti náðu Japanir því, að
vera með jákvæðan vöruskipta-
jöfnuð. Vöruskiptajöfnuður Jap-
ans var jákvæður um 6,88 millj-
arða dollara á síðasta ári, en hann
var hins vegar jákvæður um 8,74
milljónir dollara á árinu 1981.
Verðmæti útflutnings á árinu
1982 var um 138,85 milljarðar
dollara, sem er um 8,7% sam-
dráttur frá fyrra ári eins og áður
sagði. Verðmæti innflutnings var
hins vegar um 131,97 milljarðar
dollara.
Út- og innflutningur dróst sam-
an í desembermánuði sl., ellefta
mánuðinn í röð. Útflutningurinn
dróst saman um 13,4%, en inn-
flutningurinn hins vegar um
15,9%. Vöruskiptajöfnuðurinn var
jákvæður um 1,60 milljarða doll-
ara í desembermánuði.
Ef viðskipti Japans og Banda-
ríkjanna eru skoðuð kemur í ljós,
að útflutningur frá Japan til
Bandaríkjanna dróst saman um
5,9% á árinu 1982 og var samtals
að upphæð um 36,34 milljarðar
dollara. Innflutningur á banda-
rískum vörum til Japans dróst
saman um 4,5% og var samtals að
upphæð um 24,16 milljarðar doll-
ara.
Útflutningur Japans til landa
Efnahagsbandalags Evrópu, EBE,
dróst saman um 9,6% á síðasta ári
og var að upphæð um 17,07 millj-
arðar dollara. Innflutningur á vör-
um frá löndum EBE til Japans
dróst saman um 11,6% og var að
upphæð samtals 7,56 milljarðar
dollara.
Talsmaður fjármálaráðuneytis-
ins japanska sagði athyglivert, að
útflutningur hefur aukizt stöðugt
til Saudi-Arabíu á síðustu misser-
um og nefndi, að tæplega 13%
aukning hefði orðið á síðasta ári,
en útflutningsverðmætið hefði
verið um 6,6 milljarðar dollara.
Um árið í ár sagði talsmaður
fjármálaráðuneytisins, að stjórn-
völd reiknuð með nokkurra pró-
sentustiga aukningu í útflutningi,
en tilgreindi aukninguna ekki
frekar.
Hádegisjazz íBlómasalnum
Hótel Loftleiðirfara nú af stað með skemmtilega skammdegis
skemmtun fyrir alla fjölskylduna. Sambland af morgun- og
hádegisverði með léttri og lifandi tónlist.
„JAZZ FYRIR ÞÁ SEM EKKERT GAMAN HAFA AF JAZZ!“
Þeir sem koma og leika í sunnudagshádeginu að þessu sinni:
KM KVARTETTINN - Kristján Magnússon og félagar
LITLA STÓRABANDIÐ - Friðrik Theódórsson og félagar
SÉRSTAKUR HÁDEGISGESTUR: STEINI STEINGRÍMS
Hressið upp á sunnudagstilveruna
með léttum jazz og Ijúffengum réttum í Blómasalnum.
Við byrjum kl. 12 á hádegi.
Verð kr. 190 -
Borðapantanir í símum 22321 og 22322.
Verið velkomin
HÓTEL LOFTLEIÐIR
SUPERFIRE
ARINNINN
ÝMUS H.F.
Hefur verið reyndur á ís-
landi í öllum veöráttum og
virkað óaöfinnanlega.
Hentar vel í nýbyggingar,
sumarbústaði og eldri
hús. Hitar útiloftið áður en
það fer út í herbergið, og
virkar þá bæöi sem loft-
ræstikerfi og hitunartæki.
Fæst í mismunandi út-
færslum. Þremur stærö-
um. í horn eða á vegg.
Þér klæöið arininn að eig-
in ósk. Við leiöbeinum
með val og veitum allar
upplýsingar.
Góðar leiöbeiningar um
uppsetningu fylgja. Sam-
þykktur af Brunamála-
stofnun íslands. Hringið
og við sendum upplýs-
ingar.
P. O. BOX 330 - 202 KÓPAVOGI - ICELAND
Kvöld- og helgarsími 46100.
Tilkynning til eigenda
Verðskrár
húsasmiða
Veröskrá húsasmiða hefur veriö gefin út að nýju
samkvaemt siöasta kjarasamningi.
Verðskráin hefur veriö send í póstkröfu til þeirra
eigenda, sem leystu út útgáfu 1981.
Þeir handhafar verðskrár bóka, sem ekki fá senda
þessa útgáfu, eru beðnir aö hafa samband viö af-
greiðslu Veröskrár húsasmiöa, hjá Trésmiðafélagi
Reykjavikur Suöurlandsbraut 30, simar 86055 og
39122, til aö fá nýju útgáfuna.
Við pöntun eöa kaup á verðskrárblöðum veröur að
tilgreina númer bókarinnar, en þaö er grópaö innan á
aftari kápusíöu.
Allar eldri útgáfur verðskrárinnar féllu úr gildi 31.
des. sl.
Verðskrá húsasmiöa,
Suðurlandsbraut 30.