Morgunblaðið - 23.07.1983, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 1983
Tilgangslaust að kynna svona
efhi án viðhlítandi skýringa
— segir Kristján Ragnarsson um skýrslu Fiskifélagsins
„ÞAÐ HEFUR allUf verið til
gagns að ræða um gæðamál og
bera saman gæði afla hinna
ýmsu skipa. Við teljum okkur
hafa vakið á þessu verulega at-
hygli þegar við fórum að gefa út
skýrslu um afla togaranna þar
sem við lögðum upp úr því hvaða
verðmæti skipin kæmu með að
landi, ekki hvaða magn. Sú
skýrsla hefur vakið mikla athygli
útgerðarmanna til dæmis og þeir
hafa borið sig saman og við telj-
um hana hafa orðið að gagni.
Með sama hætti tel ég að þessi
skýrsla Fiskifélagsins hefði get-
að orðið að gagni ef hún hefði
verið betur unnin. Það er að
mínu mati tilgangslaust að setja í
fjölmiðla efni eins og þetta án
þess að gefa viðhlýtandi leiðbein-
ingar,“ sagði Kristján Ragnars-
son, formaður og framkvæmda-
stjóri LÍÚ, er Morgunblaðið innti
hann álits á skýrslu Fiskifélags
íslands um gæðaflokkun á
þorski.
„Það sjáum við bezt á forsíðu
Tímans síðastliðinn þriðjudag,
þegar hann segir að Karlsefni
fái lakasta útkomu togara og
fái aðeins 35% af þorskafla
sínum í fyrsta flokk. Það er
mjög mikið atriði í meðferð
svona talna að fara með þær
rétt og á sanngjarnan hátt
vegna þess, að þetta er mjög
viðkvæmt og þetta veldur mikl-
um sárindum ef menn eru
hafðir fyrir rangri sök. Hvað
þetta dæmi varðar tel ég, að í
þessa skýrslu eigi ekkert erindi
togarar, sem eru með minni
þorskafla en 300 lestir. f tilfelli
Karlsefnis er verið að bera
saman við aðra togara gjör-
ólíka hluti. Á bak við þetta
hlutfall hans stendur ein lest
af þorski. Þetta magn berst á
land með karfa úr einni veiði-
ferð og við vitum að þorskur
spillist þegar hann kemur í
vörpu með miklum karfa og
þetta á þar af leiðandi ekkert
skylt við gæðasamanburð. Þess
vegna skil ég vel óánægju eig-
enda Karlsefnis með þessa
frétt.
Það sama finnst mér, þegar
verið er að bera saman gæði
milli landshluta eða milli
verstöðva án þess að vekja at-
hygli á því, sem líka má sjá í
þessari skýrslu. Það er ekki
hægt að bera saman Grindavík
pg Isafjörð sem verstöðvar. Á
ísafirði er eingöngu um að
„MÁLIN ganga þannig fyrir sig,
að þcgar fiski er landað er gefin
út vigtarnóta og matsnóta frá
Framleiðslueftirlitinu. Þessar
nótur fara síðan til fiskkaupand-
ans og út frá þeim reiknar hann
út skiptingu í gæðaflokka og
verðmæti aflans. Fyrir þremur
árum settum við í gang nýtt form
eyðublaða, sem er svo til ein-
göngu notað í viðskiptum milli
báta og stöðva. Eitt afrit þessa
fer síðan til Fiskifélagsins, eitt
til bátsins og einu heldur kaup-
andinn. Út frá þessum gögnum
vinnum við,“ sagði Jónas
Blöndal hjá Fiskifélagi íslands,
ræða línu og botnvörpu, sem
við vitum að skila miklu betra
hráefni en netin. Ef við stund-
um netaveiðar þýðir það að
einhver hluti aflans spillist.
Þess vegna er hægt að bera
saman afla dreginn í net í mis-
munandi verstöðvum milli mis-
munandi skipa. Með sama
hætti höfum við ekkert með
það að gera að sjá nokkur
hundruð kílóa afla nokkurra
skipa. Það þarf að finna út úr
þessu aðalatriðin og þau er
hægt að sjá með því að bera
saman til dæmis netaafla 1
mismunandi verstöðvum og þá
kemur í ljós, að netaafli er
ótrúlega misjafn, sem ég held
er Morgunblaðið innti hann
eftir því hvers vegna ekki væri
stuðst við matsnótur Fram-
leiðslueftirlits sjávarafurða í
skýrslu Fiskifélagsins um
gæðaflokkun þorsks.
„Síðan koma undantekn-
ingarnar. Það er þegar um
svokallaðar fjölskylduútgerðir
er að ræða, þar sem sami hóp-
urinn sér bæði um öflun hrá-
efnis og vinnslu, að ekki er far-
ið eftir matinu, heldur líklega
gert upp á grundvelli afurða-
verðs. Því er ekki gert upp
samkvæmt matsnótu, en okkur
tilkynnt að allur aflinn hafi
að mótist ekki af mismunandi
gæðum aflans eins og fram
kemur í þessum tölum, heldur í
mjög handahófskenndu mati
ferskfiskeftirlitsins, sem hefur
sætt mikilli gagnrýni útvegs-
manna og sjómanna á undan-
förnum árum fyrir að vera til-
finningamat en ekki raunhæft
mat. I þessu efni höfum við
lagt áherzlu á, að matsmenn
væru færðir á milli staða,
þannig að í ljós kæmi saman-
burður því í sjálfu sér vinna
engir tveir menn þetta eins.
Það væri til mikils gagns að
færa menn þannig á milli staða
þannig að hægt væri samræma
þetta sem allra mest.
farið í fyrsta flokk. Þá er einn-
ig um þau tilfelli að ræða þegar
aflinn er unninn um borð eins
og í Örvari og Hólmatindi.
Þessi tilfelli er mjög fá og
skipta ekki máli í heildinni.
Langmest eru þetta eðlileg
viðskipti og þó sami eigandi sé
bæði að útgerð og fiskvinnslu,
getur hann ekki hagrætt mat-
inu nema hann greiði áhöfn-
inni í samræmi við það. Því er
þar varla um tilfærslu upp eða
niður að ræða. Við teljum því,
að í öllum aðalatriðum sé un.
rétta gæðaflokkun að ræða í
skýrslunni.“
15
Hér er einfaldlega um verð-
ákvörðun að ræða. Þetta er
framhald verðákvörðunar
Verðlagsráðs á gæðaflokkum
fisks. Eg undrast líka orð fiski-
málastjóra, þegar hann talar
um að auka þurfi verðmun á
gæðaflokkum. Það mundi
breyta þessu máli. Mér finnst,
að þá þurfi menn að íhuga að
þriðji flokkur nú er 50% af
verði fyrsta flokks. Þess vegna
hljóta menn að gera allt sem
þeir geta til þess að koma í veg
fyrir að fá fiskinn metinn í
þriðja flokk. Nú er verð annars
flokks fisk 77% af verði fyrsta
flokks. Á síðasta ári voru
hlutföllin 85% og 60%, þannig
var með samakomulag veiða og
vinnslu um síðustu áramót
gerð breyting til að auka verð-
muninn. Þetta þýddi það, að
fyrsta flokks fiskurinn hækk-
aði á kostnað hinna flokkanna.
Þarna var gert mikið átak í
þessum tilgangi og líka frá
sjónarmiði Verðlagsráðsins í
samræmi við breyttar mark-
aðsaðstæður á skreið.
Ég tel að þessar upplýsingar
Fiskifélagsins eigi að vera
opinberar, eigi ekki að vera
neitt leyndarmál og vísa al-
gjörlega á bug þeim hugmynd-
um manna, að ekki hafi verið
hægt að birta þetta vegna
veiða útlendinga hér, þær hafa
ekki nokkurn skapaðan hlut að
gera með það hvernig við för-
um með afla okkar. Það á alla
tíð að liggja fyrir hvernig afli
okkar flokkast og hvernig með
hann er farið. Hinu spillir
þessi skýrsla, að hún er gerð
eftir upplýsingum fiskkaup-
enda, þar sem kemur í ljós eftir
hvaða flokkum fiskurinn hafi
verið greiddur þótt hann hafi
verið metinn öðruvísi. Það er
slæm aðferð við yfirborgun á
fiski, að borga mönnum fullt
verð fyrir allan fisk. Með því er
eyðilagður hvatinn að því að
koma með góðan fisk að landi.
Miklu eðlilegra er, geti menn
borgað hærra fiskverð en Verð-
lagsráð ákveður, að það sé gert
með hreinum verðbótum,“
sagði Kristján Ragnarsson.
í öllum aðalatriðum um
rétta gæðaflokkun að ræða
— segir Jónas Blöndal um yfirlit Fiskifélagsins um gæðaflokkun þorsks
Islandskynn-
ing á Coke dós-
um í Hollandi
yÓNEITANLEGA er þetta ákveðin
Islandskynning og kynning á Arnar-
flugi,“ sagði Stefán Halldórsson hjá
Arnarflugi, í samtali við Morgun-
blaðið, er hann var inntur út í sam-
starf hollenskrar ferðaskrifstofu og
Coca-Cola í Hollandi, en samkvæmt
því er ferðagetraun sett á 12 milljón-
ir dósa af Coke.
„í getrauninni, sem fer þannig
fram, að viðkomandi þarf að skila
inn a.m.k. 10 lokum af Coke-dós-
um ásamt svörum, eru 1. verðlaun
ferð til Bandaríkjanna en 2. verð-
laun eru ferð til Islands með Arn-
arflugi," sagði Stefán ennfremur.
Stefán sagði að þátttakendum
yrðu sendar myndir frá viðkom-
andi stöðum ásamt upplýsingum
um land og þjóð, en þar væri auk
þess fjallað um Arnarflug. „Þetta
er því óneitanlega ákveðin kynn-
ing,“ sagði hann að lokum.
VJterkurog
k-J hagkvæmur
auglýsingamiðill!
syningarsalur
Opiö frá 9—18 daglega
Vegna mikillar söly undanfariö þá vantar i sal-
inn og á söluskrá notaöa Daihatsu-bíla.
u-umbcdid,
23, stmar 85870 — 81733.

í f 5 1111 i
I■#•MMa
illlilÍflÍiJiÍUiiiUJiUUlJ
IJLIJL í k * kk i *. i K t
lt«« ««