Morgunblaðið - 24.05.1984, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. MAÍ 1984
45
Skammsýni
Nú er lag
að leggja Græn-
metið niður
Húsmóðir í Vesturbænum hringdi
og hafði eftirfarandi að segja: Nú
væri lag að leggja einokun
Grænmetisverslunar ríkisins
niður. Gremja almennings er svo
mikil yfir kartöfluinnflutningi
þessarar stofnunar síðastliðinn
vetur.
En hvað gera sjálfstæðismenn í
ríkisstjórn? Þeir svæfa málið!
Ekki er víst að þeir vilji leggja
þetta ófremdarástand niður en nú
er full ástæða til þess. Menn fá
ekki séð annað en að framsókn-
armenn ráði full miklu f þessari
ríkisstjórn.
Fyllsta hlutleys-
is er ekki gætt
Flugmaður hringdi og hafði eftir-
farandi að segja:
Nú hefur verið skipaður gerð-
ardómur í deilumáli flugmanna og
einn meðlima hans er Bárður
Daníelsson sem er fyrrverandi
stjórnarformaður og eigandi flug-
félagsins Vængja. Bárður átti í
útistöðum við félag atvinnuflug-
manna fyrir nokkrum árum og
finnst mér sem ekki sé fyllsta
hlutleysis gætt.
Ég vil líka minnast á þessa
samningataktík sem nú virðist
viðhöfð en það er að stjórnarfor-
maður og forstjóri hafi samband
sín á milli tvisvar á dag í gegnum
síma og það í jafn veigamiklu máli
og þessu. Kannski að ASÍ menn
verði á Kanaríeyjum og Vinnu-
veitendasambandið á Miami og
hafi símasamband sín á milli næst
þegar þessir aðilar fara að semja
og svo verði einhverjir pótintátar
hér heima sem ræði málin af
kappi allan daginn. Ég vil hins
vegar ekki að svona verði staðið að
samningamálum og ekki gæfuleg
aðferð við að leysa stærri vanda-
mál.
K.S. skrifar:
Þeir hafa verið skammsýnir,
frammámenn í landbúnaði á und-
anförnum árum, framsóknar-
menn, sem eru búnir að vasast
með mál bænda frá upphafi.
Fyrir einum tuttugu árum, hefði
átt að skipuleggja landbúnaðinn,
með framsýni og fyrirhyggju.
Fyrr á árum þegar talað var um
að ráðunautar ættu að hafa hönd í
bagga með hvar framleiða ætti
hverja afurð fyrir sig var svarað
að bændur ættu að ráða því sjálf-
ir. Þar lá hundurinn grafinn, þeir
vildu ekki og gátu ekki stjórnað.
Nú aftur á móti, löngu síðar, eru
þeir að ráðskast með tekjur
bænda. Þeir sjá sína sæng upp-
reidda, kaupfélögin, mjólkursam-
lögin, starfsfólk Búnaðarfélags ís-
lands, ráðunautar og síðast en
ekki síst allur sá fjöldi fólks sem
vinnur ljóst og leynt við þennan
atvinnurekstur. Hvar verður at-
vinnu fyrir allt þetta fólka að fá
og okkur bændadruslurnar í ofan-
álag?
Það er hætt við það syrti í álinn
fyrir fleirum en bændum, ef stór-
felldur samdráttur verður í land-
búnaði sem allar horfur eru á
þessa dagana.
Hvern fjandan var verið að
framleiða svona mikið fram yfir
innanlandsþörfina, til að gefa með
því. Fyrst þeir ekki treystu sér til
að koma afurðunum í sæmilegt
verð erlendis, (það sjá allir að það
er vonlaust núna) þá er spurning-
in hvort þeir hefðu ekki getað gert
betur í þeim efnum hér áður fyrr.
Nú er svo komið að góðir menn
skammast sín fyrir að vera bænd-
ur, jafnvel þótt þeir hafi gert sitt
besta í gegnum árin og litið á
búskapinn sem atvinnurekstur
sem starfrækja þyrfti með mikilli
hagsýni og dugnaði og borgað háa
skatta og skyldur.
Það er líkt með landbúnaðinn og
sjávarútveginum að það vilja velj-
ast misjafnir menn í þessar at-
vinnugreinar, menn sem ekki eiga
þar heima og eyðileggja bæði fyrir
stéttinni og landinu, svo kvarta
þessir menn og emja þar til hlaup-
ið er undir bagga með þeim.
Þeir bændur sem ekki hafa
komist af efnahagslega eiga að
hætta á stundinni, hefðu átt að
vera hæfir fyrir löngu.
Það er verið að hvetja bændur
að fara út í svonefndar hliðarbú-
greinar. En þarf enga menntun til
að kunna að hirða og fóðra loðdýr
svo vel fari? Getur það ekki orðið
of dýru verði keypt að læra ein-
ungis af reynslunni?
Maður hefur heyrt það að þeir
bændur sem gefast upp á að hirða
kýr og kindur hafi ekkert í það að
gera að hirða loðdýr. Þetta sel ég
ekki dýrar en ég keypti það.
Aftur tekur
ragur maður
rasgjöf sína
0885-8756 skrifar:
Margt er skrifað í blöðunum og
ekki allt merkilegt. En alveg ofbýð-
ur mér að lesa þessi skrif um mál-
verk sem Jóhannesi Nordal hefur
verið gefið í afmælisgjöf. Ég veit
ekki betur en góðborgurum þessa
lands hafi verið gefin málverk á
stórafmælum svo lengi sem ég man,
sem betur fer fyrir málarana, því
oft er keypt beint af þeim og margir
leggja saman. Aldrei hef ég heyrt að
slíkar gjafir væru skattskyldar,
hvað þá að það kæmi í blöðunum
hvað þær kostuðu borið saman við
laun verkamanna. Fólk er farið að
missa áttanna í útreikningum á
einu og öllu.
Má ekki líka fara að skattleggja
brúðar- og fermingargjafir? Hver
ræður því að sltkar gjafir hafa farið
svona uppúr öllu valdi í verði?
Áreiðanlega ekki Jóhannes Nordal.
Fáein orð um ær og kýr
Ingjaldur Tómasson skrifar:
I þættinum Daglegt mál var
fyrir nokkru talað um ær og kýr
og um óvirðingarheitin rollur og
beljur. Þegar ég var ungur maður
í Flóanum var ég ráðinn ásamt
fleiri mönnum til að hlaða flóð-
garða á mýrlendi til að jafna
áveituvatnið svo að spretta yrði
sem best. Þessir samverkamenn
voru mjög skemmtilegir og bar
margt skemmtilegt á góma, bæði í
vinnuhléum og á kvöldin að loknu
dagsverki.
Bóndinn á bænum hafði flust
frá Norðurlandi fyrir nokkru.
Fullorðin kona var á bænum sem
líka var að norðan, mjög greind og
skemmtileg og ræddum við við
hana um ýmis málefni. Einhvern-
tíma minntist einn vinnufélagi
minn á það við hana hvað Norð-
lendingar litu stórt á sig og væru
rígmontnir, og það stóð ekki á
svörunum hjá konunni, sem hefur
eflaust gramist þessi aðför að
Norðlendingum. Hún svaraði því
samstundis að Sunnlendingar
kynnu ekkert nema að slá og róa
og þeir kölluðu húsdýr sín, sem
þeir lifðu á, rollur og beljur og
kettina fress og læður, en Norð-
lendingar kölluðu þessar lífsnauð-
synlegu skepnur sinar ær og kýr
og kettina högna og bleyður. Það
var ekki laust við að áheyrendur
kímdu að þessu og félagi minn
niðraði ekki Norðlendinginn oftar.
Einhverntíma þegar þurfti að
smala til rúnings og til að marka
lömbin vorum við garðhleðslu-
mennirnir beðnir að hjálpa til,
bæði við smölun og innrekstur
fjárins. Ég hálfkveið fyrir þessu
verki, því nær alltaf þegar ég
þurfti að reka inn kindur, upp-
hófst mikill eltingaleikur með
hundagelti og allskyns látum þar
til allt féð var komið í réttina. En
nú brá öðruvísi við. Þegar féð var
komið að réttinni, tóku allir upp
net, sem lagt hafði verið á jörðina
nokkuð frá og svo var þrengt að
fénu og ekki slapp ein einasta
kind.
Mér blöskraði oft meðferðin á
lömbunum um fráfærurnar. Þau
voru tekin frá ánum og rekin til
fjalls sama daginn. Þetta hafa
verið mikil viðbrigði fyrir lömbin
og þegar var verið að reka þau af
stað vildu þau taka sig útúr hópn-
um og var þá hundunum óspart
beitt. Á Norðurlandi (og e.t.v. víð-
ar) tíðkaðist það að lömbin voru
tekin undan ánum á kvöldin og
látin hlaupa um stekk yfir nóttina
og ærnar mjólkaðar á morgnana.
Þetta var gert í nokkra daga og
viðbrigðin hjá lömbunum ekki
orðin eins mikil og þegar þau voru
tekin undan mæðrunum samdæg-
urs og rekin langan veg til fjalls.
Ég þekkti konu fyrir austan
fjall sem var oft með mér í smala-
mennsku á vorin. Hún var með vel
vaninn hund, sem hlýddi öllu sem
hún skipaði honum. Þótt mikið
hundagelt og læti væri við inn-
reksturinn, þá gekk hann á eftir
henni og lét ekkert í sér heyra. Ég
held ég hefði ekki trúað þessu
hefði ég ekki séð það. Þessi kona
var að norðan.
Ég held ég verði að draga þá
ályktun af þessu, að Norðlend-
ingar beri meiri virðingu fyrir
húsdýrunum, sem segja má að
hafi verið lífsförunautar okkar
ggnum aldirnar. Rollu- og belju-
heitið er líka frekar ljótur blettur
á íslensku máli. Ær og kýr ætti að
vera sjálfsagt mál eins og margt
fleira, sem mér finnst fegurra á
norðlensku máli. Ég held líka að
Norðlendingar venji betur fjár-
hunda sína eins og framansögð
dæmi virðast sanna.
S2P StG&A V/öGA í A/LVtRAU
HVRQ KOM TIL W
ÞÚ 9ENGDIR ÞÉP
S0RP19, LÓR'7
EG
VRR BUIN
RP FR NÓ6 RF
iSKÖMMUNÖH
6VENDI x
EITTHVRO
ÞVKIST É6 NU
KRNNRST VID
ÞESSI HLJÓe,
Góöir
greiösluskilmálar
Hagstætt verö
Bláskógar
ÁmmÚIÍ fi oími fiCHfili
Armúli 8, sími 86080.
Garðhúsgögn
í fjölbreyttu úrvali
Eitt mikilvægasta atriöi varðandi rafsuðu er að velja rétta gerð
rafsuðuvírs. Til þess að hámarksgæði verði á suðu er nauðsyn-
legt að vírinn sé valinn með tilliti til allra aðstæðna
Með þessa staðreynd í huga eigum við til á lager mikið úrval af
rafsuðuvír auk tækja og fylgihluta. T æknimenn okkar veita
fúslega allar upplýsingar og eru þér innan handar um valið.
Hafið samband við söludeild.
FORYSTA ESAB ER TRYGGING FYRIR GÆDUM OG GÓÐRI ÞJÓNUSTU
HEÐINN
VÉLAVERZLUN -SlM 1: 24260