Morgunblaðið - 15.01.1985, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. JANÚAR 1985
17
Ávöxtunarfélagið hf.:
Fjölgar valkostum
til ávöxtunar fjár
- segir Baldur Guðlaugsson, stjórnarformaður félagsins
„Ávöxtunarfélagiö hf. var stofnað 10. desember síðastliðinn og eru hlut-
hafar nú milli 60 og 70. Megintilgangurinn með stofnun félagsins er að fjölga
þeim valkostum sem einstaklingar og lögaðilar eiga til að ávaxta fé sitt og að
stuðla að þróun hlutabréfamarkaðar hér á landi,“ sagði Baldur Guðlaugsson,
hæstaréttarlögmaður, stjórnarformaður Ávöxtunarfélagsins hf. og Kaup-
þings, í samtali við bíaðamann Morgunblaðsins í tilefni af stofnun félagsins.
„Það hafa verið að þróast fjöl-
breyttari ávöxtunarform á undan-
förnum árum, bæði innan banka-
kerfisins og á verðbréfamarkaðin-
um. Þá hefur meðferð og skráning
verðbréfa breyst t.d. tók Kaupþing
hf. og síðan fleiri verðbréfasalar
upp daglegan útreikning á gengi
verðbréfa. Þá hefur ný tegund
bréfa, sem sniðin eru að þörfum
markaðarins, litið dagsins ljós. í
stað þess að gefa út eitt skulda-
bréf til 4 ára með gjalddaga einu
sinni á ári, eru gefin út fjögur bréf
hvert með einum gjalddaga, eitt er
til eins árs, annað til tveggja ára
o.s.frv. Þannig geta þeir sem
standa í fasteignakaupum selt
fjórum aðilum skuldabréf í stað
eins áður. Bréfin verða seljanlegri
þar sem kaupendur eiga fleiri
kosta völ, geta t.d. keypt skulda-
bréf með einum gjalddaga í stað
margra áður og valið binditímann
eftir sínum aðstæðum."
En í hverju er nýbreytni Ávöxt-
unarfélagsins hf. fólgin?
„Eigendur verðbréfa taka alla
áhættu sjálfir ef skuldarinn
stendur ekki í skilum og veð reyn-
ast ekki nægjanleg. Hluthafar
Ávöxtunarfélagsins njóta þess
hins vegar að áhættan dreifist í
réttu hlutfalli við eign þeirra í fé-
laginu. Þeir leggja í „pott“ og pen-
ingunum er ráðstafað með það í
huga að besta mögulega ávöxtunin
fáist. En það eru fleiri kostir við
samvinnu af þessu tagi.
Það má gera ráð fyrir að hægt
sé að auka möguleikana á betri
ávöxtun, í krafti stærðar, þegar
menn taka höndum saman með
þessum hætti heldur en ef hver og
einn leitar eftir leiðum til ávöxt-
unar sparifjár. Hluthafar félags-
ins munu einnig losna við þá fyrir-
höfn sem samfara er því að stunda
viðskipti á verðbréfamarkaðinum.
Síðast en ekki síst opnar Ávöxt-
unarfélagið fleirum aðgang að
verðbréfamarkaðinum, þar sem
einstaklingar þurfa ekki að ráða
yfir miklu fjármagni til að gerast
þátttakendur."
Hvaða leiðir munuð þið fara til
að ávaxta hlutaféð?
„Ávöxtunarfélagið er tilraun við
erum rétt að stíga fyrstu skrefin,
þannig að ekki er skilgreint með
skýrum hætti í hverju eigi að fjár-
festa, heldur aðeins miðað við að
festa peningana í því sem besta
ávöxtun gefur. Eins og staðan er i
dag eru verðbréfakaup hagstæð-
ust og því mun félagið við óbreytt-
ar aðstæður vera í reynd verð-
bréfasjóður."
Hver er staða hluthafa Ávöxt-
unarfélagsins í skattalegu tilliti
miðað við að kaupa verðbréf sjálf-
ir?
„Við höfum ekki leynt því að
þessu félagsformi eru ýmsar
skorður settar, bæði lagalega og
skattalega séð. Vextir og verðbæt-
ur af verðbréfum sem einstakl-
ingar kaupa eru skattfrjáls.
Hlutafélag er hins vegar skatt-
skyldur aðili, þannig að taki menn
sig saman um verðbréfakaup er
skattaleg staða þeirra önnur en
þeir hafa sem einstaklingar. Út-
borgaður arður, allt að 10% af
nafnverði hlutabréfa, er þó skatt-
frjáls, en upp að vissu hámarki —
31.250 krónur hjá einstaklingi og
62.500 krónur hjá hjónum.
En það verður að hafa fleira í
huga en skattareglur, þegar
ákveðið er hvor leiðin er farin. Nái
félagið góðri ávöxtun hækka
hlutabréfin í verði og ég var áður
búinn að greina frá nokkrum öðr-
um kostum sem félagið hefur um-
fram einstaklingsbundin verð-
bréfakaup."
Geta allir gerst hluthafar?
„Viðskipti með hlutabréf í fé-
Morgunblaöið/Árni Sæberg.
Baldur Guðlaugsson, hæstaréttar-
lögmaður, stjórnarformaður Ávöxt-
unarfélagsins hf.
laginu eru frjáls, þannig að hver
sem er getur keypt þau. En vegna
verðbreytingarfærslna samkvæmt
skattalögunum sem miðast við
áramót mun Ávöxtunarfélagið
ekki auka hlutafé strax, hvað sem
gerist þegar líða tekur á árið.
Hlutafjáraukning að óbreyttum
skattalögum mun fyrst og fremst
eiga sér stað undir lok hvers árs.“
Hvaða áhrif er líklegt að Ávöxt-
unarfélagið hafi á innlendan verð-
bréfamarkað?
„í fyrsta lagi, eins og ég hef sagt
áður, verður tilkoma félagsins til
að fjölga möguleikum til ávöxtun-
ar sparifjár og því ætti sparnaður
að aukast og eyðsla að dragast
saman.
í annan stað er með tilkomu
hlutafélags af þessu tagi stigið
skref í þá átt að þróa hluta-
bréfamarkað, en það er tiltölulega
auðvelt að reikna út hverjar eignir
Ávöxtunarfélagsins eru á hverjum
tíma og segja til um eðlilegt gengi
hlutabréfa í félaginu, ólíkt öðrum
hlutafélögum. Við ætlum því að
nota þessa einstöku aðstöðu til að
skrá og birta reglulega viðmiðun-
argengi hlutabréfa og venja menn
með því við þá hugsun að verð-
mæti hlutabréfa sé útreiknanlegt
og stöðugum breytingum háð.“
Innlendur fjármagns- og verð-
bréfamarkaður hefur verið í stöð-
ugri þróun undanfarin misseri,
hvert verður framhald hennar á
næstu mánuðum og árum?
„Ég geri fastlega ráð fyrir því
að innan tíðar haldi innreið sína á
verðbréfamarkaðinn stöðluð
skuldabréf, útgefin af sjóðum og
peningastofnunum. Tilkoma slíkra
bréfa mun auðvelda samræmda
gengisskráningu á verðbréfum.
Hlutabréfamarkaður verður að
myndast, jafnframt því sem
skattareglum er breytt, því enn
vantar á að skattareglur ívilni
þeim nægjanlega sem eru tilbúnir
að hætta fé sínu í hlutabréfakaup
í óvissum atvinnurekstri, í stað
þess að eiga allt sitt á þurru með
ávöxtun sparifjár í bönkum eða
verðbréfum. Þá verður að auka
vaxtafrelsi, en lög og reglur um
vexti standa þróun bankakerfisins
og verðbréfamarkaðarins fyrir
þrifum. í fjórða lagi verður að
gefa mönnum kost á því að kaupa
erlend verðbréf. Því skyldu menn
ekki eiga þess kost að festa pen-
inga sína í bréfum erlendis eins og
eyða þeim í innflutning á varn-
ingi.
Að lokum vil ég nefna þann
möguleika að fleiri félög svipuð
Ávöxtunarfélaginu hf. verði stofn-
uð, þó sérhæfðari. Þannig gæti t.d.
eitt þeirra haft það að markmiði
að festa peninga hluthafanna í
nýjum fyrirtækjum, annað í
skuldabréfum og hið þriðja í
skrifstofu- og verslunarhúsnæði
o.s.frv, en þannig hefur þróunin
orðið erlendis.
Ég tel að sú þróun sem átt hefur
sér stað á íslenskum fjármagns-
og verðbréfamarkaði að undan-
förnu og sem vonandi kemur til
með að halda áfram stuðli að
tvennu: skynsamlegri ákvörðunum
einstaklinga og fyrirtækja á sviði
fjárfestinga og rekstrar og aukn-
um sparnaði.

20-60% afslóttur
THboð:
10% crfslátfur
afZEROWATT
pvotfavéli
Allskonar bamafatnaöur,
kvenf atnadur og herra-
fatnaöur. Skór og gam.
Sængur, sængurverasett
og baömottusett.
— Svona mætti lengi telja.
Athugiö ad útsalan stendur
í örfáa daga.
Upp með góða skopið
Mðurmeðvöruveröíð!
JXL
/HIKLIG4RDUR
MIKIÐ FYRIR LfnÐ