Morgunblaðið - 15.01.1985, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. JANÚAR 1985
Einar Benediktsson
lyfsali - Minning
Fsddur 15. mars 1939
Diinn 2. janúar 1985
Vindblika vetrargráa
ég vildi þú hyrfir senn.
Mitt hjarta ber von svo háa
— að horfa á vorið enn.
ó rósir, — vetrarrósir.
Djúp ráð um mannsins hag!
Þótt tímarnir lítist ei ljósir
vort líf eignast minning hvern dag.
(Einar Benediktsson)
Þannig hljóðar lokaerindi ljóðs
þjóðskáldsins Einars Benedikts-
sonar, Vetrarrósir. Þessi orð
skáldsins eiga vel við þegar al-
nafni skáldsins, vinur minn Einar
Benediktsson lyfjafræðingur, er
kvaddur.
Það er svo ótalmargt sem leitar
á hugann á slíkri stundu. Við Ein-
ar áttum samleið síðustu 3 áratug-
ina frá menntaskólaárum, urðum
svo samferða til lyfjafræðináms í
Danmörku ásamt vini okkar Guð-
mundi Hallgrímssyni og áttum að
loknu lyfjafræðiprófi margar
stundir saman í starfi og frítíma.
Einar hjálpaði mér af dugnaði við
byggingu fyrstu íbúðar minnar og
gat ég endurgoldið það að nokkru
síðar við hans framkvæmd.
Einar var mjög félagslyndur
maður og hafði ákveðnar skoðanir
á þjóðmálum og málefnum stéttar
sinnar og áttum við þar sem og í
öðru mikið og gott samstarf. Það
var mikið leitað til hans um að
taka að sér trúnaðarstörf, m.a. á
vegum Lyfjafræðifélags íslands.
Einar var mikill öðlingur og
naut mikilla vinsælda meðal sam-
starfsmanna og félaga sinna. Hon-
um voru því falin mörg trúnað-
arstörf, í Menntaskólanum í
Reykjavík var hann m.a. formaður
bekkjaráðsins okkar og á námsár-
unum í Kaupmannahöfn var hann
í stjórn Félags íslenskra stúdenta
um nokkurt skeið. Hann var síðar
atkvæðamikill í Lyfjafræðingafé-
lagi fslands, var m.a. í stjórn þess
1969—1973 og fulltrúi félagsins í
samtökum heilbrigðisstétta
1969—1972. Þá var hann skipaður
af Magnúsi heitnum Kjartanssyni
ráðherra árið 1972 i nefnd sem
gerði tillögur um endurskipulagn-
ingu lyfsölumála.
Einar var fagurkeri, bók-
menntalega sinnaður og hafði
yndi af því að skrifa. Hann ritaði
töluvert um fagleg málefni.
Það er sannarlega af mörgu að
taka úr auðugum minningarsjóði
um Einar. Mér er efst i huga sú
hetjulega barátta sem hann háði
við erfiðan sjúkdóm. Hann átti
líka við hlið sér lifsförunauta, eig-
inkonu og börn sem sýnt hafa óbil-
andi þrautseigju og kjark i bar-
áttu hans fyrir lifinu. Vilji Einars
til að lifa hefur sannarlega fleytt
honum gegnum erfiðar stundir.
Hann unni lifinu og var hrókur
alls fagnaðar fram að siðustu
stundu. Hann heilsaði og kvaddi
vini sfna ávallt með sínum ein-
kennandi hætti.
Einar fæddist 15. mars 1939 f
Hofteigi á Jökuldal, Norður-Múla-
sýslu, sonur hjónanna Benedikts
Gíslasonar bónda og fræðimanns,
sem kenndur er við Hofteig og
konu hans, Geirþrúðar Bjarna-
dóttur, sem ættuð var frá Sól-
mundarhöfða, Akranesi, en hún
lést fyrir nokkrum árum. Benedikt
er nýorðinn níræður og sér nú i
þriðja sinn son hverfa i blóma lífs-
ins, en þeir Bjarni rithöfundur og
Egill flugstjóri létust langt um
aldur fram eins og Einar.
Einar var yngstur í hópi 11
systkina og flutti ungur til
Reykjavíkur. Fjölskylda hans bjó
fyrst í Bræðrabýli og síðar í
Mjóstræti fyrir vestan læk og varð
hann því auðvitað mikill KR-ingur
og virkur keppnismaður f hand-
knattleik. Síðar flutti hann með
foreldrum sínum inn i Sigtún.
Hann gekk i skóla í vesturbænum,
baðan lá leiðin í Menntaskólann i
Reykjavík og lauk hann stúd-
entsprófi þaðan 1960.
Þá kom að því að við félagarnir
flugum til Kaupmannahafnar 20.
október 1961 til að halda áfram
námi i lyfjafræði. Þessi dagsetn-
ing gleymdist okkur ekki og héld-
um við reyndar stundum upp á
daginn síðar eða höfðum samband
til að minna hver annan á hann.
Einar lauk kandidatsprófi i
lyfjafræði 1967, réðst til starfa hjá
Pharmaco hf. sama ár og starfaði
þar til ársins 1973. Hann var svo
sumarið 1973 aðstoðarmaður við
lyfjaeftirlit heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytisins en var svo
ráðinn forstöðumaður lyfjabúra
ríkisspítalanna frá ágúst
1973—september 1977. Jafnframt
gegndi hann hlutastarfi á St. Jós-
efsspítala, Landakoti, 1971—1976.
Einari var svo veitt lyfsöluleyfið í
Hveragerði 1977 og ölfus apótek,
eins og hann kaus að nefna apótek
sitt, tók til starfa 1. október 1977.
Fljótlega eftir að Einar tók til
starfa í Hveragerði fór hann að
kenna alvarlega meinsins sem
hann barðist við með óvenjulegum
kjarki og þreki. Nú síðustu árin
var starfsorka hans skert, en hann
lét ekki deigan síga. Við hlið hans
í apótekinu stóð Anna kona hans
eins og klettur. Hún lét mótlætið
ekki aftra sér að sækja skóla í
Reykjavík og fór yfir fjallið í mis-
jöfnum veðrum. Hún útskrifaðist
úr Lyfjatækniskóla íslands 1981.
Þá nutu þau hjónin einnig dyggrar
aðstoðar starfsfólks síns.
Ég get ekki látið undir höfuð
leggjast að segja hreinskilnislega
hve vænt mér þætti um þennan
merkismann sem nú er kvaddur.
Hann reyndist okkur önnu Björk
konu minni, börnum okkar og ætt-
ingjum, góður vinur. Á merkisdegi
í lífi mínu, 2. janúar sl., þegar ég
tók við rekstri Hafnarfjarðar apó-
teks hugðist ég heimsækja vin
minn Einar á Borgarspítalann í
Reykjavík. Ég bjóst við að þrátt
fyrir veikindin mundi hann eiga
næga orku til að samgleðjast mér.
Mér auðnaðist ekki að hitta Einar
þennan dag því hann var á dauða-
stundu. Hann kvaddi því líf sitt og
ævistarf í sama mund og vinur
hans var að hefja nýjan kapítula í
lífi sínu.
Þeir eru fjölmargir sem syrgja
þennan góða dreng. Sárastur er
harmur Önnu, barna hans og aldr-
aðs föður.
Einar kvæntist Stellu Jó-
hannsdóttur í Kaupmannahöfn
árið 1962 og eignuðust þau 3 börn.
Óskírðan dreng sem lést eftir að-
eins 3 daga f þessum heimi, þá
áttu þau Arndfsi f. 10. mars 1966
og Indriða f. 30. janúar 1971. Ein-
ar og Stella skildu.
Einar gekk að eiga Önnu Guð-
laugu Ólafsdóttur 1974. Anna er
dóttir ólafs Guttormssonar sem
lést 1982 og Helenu Geirsdóttur
Zoéga. Einar og Anna eignuðust
eina dóttur, Örnu, sem nú er 11
ára er hún sér að baki ástkærum
föður. Anna á tvær dætur af fyrra
hjónabandi og var Einar þeim
hinn besti stjúpfaðir.
Vegna skyldustarfa erlendis get
ég ekki fylgt vini mínum Einari
síðasta spölinn, en mun vera hjá
honum f anda og varðveita minn-
ingu hans.
Blessuð sé minning Einars
Benediktssonar. Hún lifir.
Aimar Grfmsson
Er við í dag kveðjum kæran
mág og svila Einar Benediktsson
er okkur efst i huga þakklæti fyrir
að fá að kynnast og njóta samveru
þessa dagfarsprúða og elskulega
manns. Það var mikill hamingju-
dagur í lífi þeirra Einars og Önnu
systur er þau gengu í hjónaband.
Hjónaband, sem byggt var á mik-
illi ást og gagnkvæmri virðingu,
sem aldrei bar skugga á. Þau voru
einstaklega samhuga i öllum sin-
um gerðum. Sameiginlega byggðu
þau upp fyrirtæki sem þau störf-
uðu bæði við og komu sér upp fal-
legu heimili sem var sérstaklega
gott og notalegt að koma á, því þar
fann maður sig alltaf velkominn.
Garðurinn þeirra var mikið
áhugamál Einars og ber hann þess
glöggt merki, svo fallegur sem
hann er orðinn.
Einar var mikill fjölskyldumað-
ur og undi sér bezt í faðmi fjöl-
skyldunnar. Þau voru óþreytandi í
að efla hvert annað á allan hátt og
stóðu alltaf þétt saman. Það kom
bezt í ljós í veikindum Einars sem
hann gekk í gegnum án þess að
æðrast, með Önnu sér við hlið,
sem aldrei kvartaði.
Á sinni stuttu samleið gáfu þau
hvort öðru meira en margur gefur
á langri ævi, svo missir hennar er
mikill nú.
Við, fjölskylda Önnu, vorum
stolt og ánægð þegar Einar kom
inn í okkar litlu en samrýndu fjöl-
skyldu, sem virðist nú svo miklu
minni þegar hann er kvaddur
hinzta sinni. Saman áttum við
margar góðar stundir sem geym-
ast í minningunni um þennan
ljúfa dreng sem hefur nú lokið
lífshlaupi sínu langt um aldur
fram.
Því meiri gleði, því meiri sorg,
því hlýtur sorgin að vera mikil nú
því sannarlega var gleðin mikil.
En það er huggun harmi gegn að
með tímanum sefast sorgin en eft-
ir lifir minningin um allt hið góða
og fallega, og hún iljar um
ókomna tíð.
Tengdaforeldrar Einars þakka
honum samfylgdina og biðja hon-
um Guðs blessunar.
Við þökkum Einari samfylgdina
sem var allt of stutt, en skilur
mikið eftir og við biðjum góðan
Guð að geyma hann.
Elsku Anna, Arna, Anna Valdís,
Helena Björk, Arndís og Indriði,
megi góður Guð styrkja ykkur á
sorgarstund.
Gulla og Dóri
Ég man ennþá daginn og stund-
ina þegar við Einar hittumst
fyrst. Ég kom frá Akureyri til að
hitta þá félaga, Almar Grímsson
og hann, því við ætluðum saman
til Danmerkur að læra lyfjafræði.
Þeir félagar tóku mér strax vel og
frá þeirri stundu óx kunnings-
skapur okkar fljótt og varð brátt
að vináttu.
í Kaupmannahöfn tóku við
margar ógleymanlegar samveru-
stundir, þar sem Einar var oft
hrókur alls fagnaðar. Þótt hann
væri oft dulur, var einstaklega
gaman að vera með honum. Hann
gat verið gáskafullur á góðri stund
og aldrei man ég eftir að hafa
hlegið meira en með Einari.
Én lífið á námsárunum í Kaup-
mannahöfn var ekki bara dans á
rósum. Sennilega hef ég kynnst
Einari bezt þegar viö þurftum að
stappa stálinu hvor í annan 1 nám-
inu. Allt fór þó vel og það voru
glaðir og bjartsýnir félagar sem
gengu út í hlýtt vorið að loknum
prófum.
Þegar heim kom skildu leiðir.
Ég fór til Akureyrar en Einar hóf
störf í Pharmaco hf. Vegna starfa
okkar tölum við saman í síma nær
vikulega í nokkur ár og hjá honum
fékk ég fréttir af félagsmálum
stéttar okkar.
Um 1970 kom upp sú hugmynd
hjá okkur félögum, Einari, Almari
og mér, að stofna saman fyrir-
tæki. Atvikin höguðu því svo að
þeim buðust önnur störf er útilok-
uðu þá frá því að standa að þessu
fyrirtæki. Én þeim félögum á ég
það að þakka að ég rek í dag eigið
fyrirtæki sem Einari var ætíð
annt um að gengi vel. •
Ég veit að aðrir munu rekja
störf og ættir Einars og mun ég
því aðeins stikla á stóru. Hann tók
mikinn þátt í störfum fyrir Lyfja-
fræðingafélagið og var brautryðj-
andi í starfi sem forstöðumaður
lyfjabúra ríkisspítalanna. Hann
var skipaður á vegum heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytisins í
nefnd, sem gera skyldi tillögur um
endurskipulagningu í lyfjasölu-
málum. Eftir skipun Einars í
nefndina reyndi talsvert á vináttu
okkar og við deildum um hríð hart
um leiðir í lyfsölumálum, en þegar
grannt var skoðað vorum við sam-
mála um markmiðin. Það sýnir
bezt vináttu Einars að skömmu
eftir þetta sýndi hann mér vin-
arbragð sem átti eftir að hafa
mikla þýðingu fyrir fyrirtæki
mitt.
Það sem er mér ógleymanlegast
við kynni mín af Einari var bar-
átta hans við þann sjúkdóm sem
að lokum leiddi hann til dauða.
Barátta hans var í senn hetjuleg
og fagur vitnisburður um trú Ein-
ars og önnu eiginkonu hans. Oftar
en einu sinni töldu læknar komið
að leiðarlokum. Við Einar vissum
að lyf og læknavísindi gátu náð
langt í að lækna alvarleg mein, en
oftar en einu sinni greip voldugri
hönd inn í atburðarásina, þannig
að Einar og fjölskylda hans fengu
þrátt fyrir allt mörg yndisleg ár
saman. Ég veit að Anna er Guði
innilega þakklát fyrir þessi ár.
Dugnaður hennar og umhyggja
fyrir Einari er einhver fegursti
vottur um ást og tryggð sem ég
hef séð.
Þannig hafa kynni okkar Einars
verið stundir, þar sem áhyggjur og
sút voru á bak og burt, en einnig
stundir, þar sem við héldumst í
hendur er hann stóð við dauðans
dyr.
Skömmu fyrir jól heimsótti ég
Einar á Borgarspítalann og þá bað
hann mig um að dvelja lengi hjá
sér. Mér þótti innilega vænt um
þessa síðustu bón hans.
Ég þakka Einari allar samveru-
stundirnar. Ég trúi því einnig að
við eigum eftir að dvelja lengi
saman.
Guð blessi minningu Einars og
styrki ástvini hans í þeirra miklu
sorg.
Guðmundur Hallgrímsson
Þegar síminn hringdi, miðviku-
daginn 2. janúar, og mér var til-
kynnt lát vinar míns Einars Bene-
diktssonar, þyrmdi yfir mig í
fyrstu. Þessi símhringing var þó
sú, sem ég hafði óttast í nokkrun
tíma að hlyti að koma, eftir að
hafa fylgst með veikindum Einars
í gegnum árin.
Hetjan var fallin. Það einvígi
sem Einar háði við hin mjög svo
skæða andstæðing og sem hlaut
lokum að sigra, lýsir sliku ein-
stöku hugrekki og lffsþrótti, að
þeir sem á horfa lúta 1 lotningu.
Kynni okkar Einars hófust á
unglingsárum okkar er við báðir
hófum nám í Gagnfræðaskóla
Vesturbæjar, gamla Stýrimanna-
skólanum. Svo vildi til að hvorug-
ur okkar var mjög kunnugur þeim
ungmennum sem á þessu hausti
settust á skólabekk, báðir úr öðru
byggðarlagi, ef svo má að orði
komast. Vð urðum því sessunautar
öll gagnfræðaskólaárin og tengd-
umst vináttuböndum, sem haldið
hafa síðan og aldrei borið skugga
á.
Einar fæddist á Hofteigi á Jök-
uldal þar sem foreldrar hans
bjuggu stórbúi. Þau voru Benedikt
Gíslason bóndi, skáld og fræði-
maður, gjarnan kenndur við Hof-
teig og Geirþrúður Bjarnadóttir,
útvegsbónda á Akranesi. Þeir sem
komnir eru á miðjan aldur muna
sjálfsagt hin miklu umsvif sem
Benedikt hafði í ritstörfum sfnum,
bæði sem fræðimaður og rithöf-
undur og lét hann oft til sín heyra
í fjölmiðlum. Hann syrgir nú son
sinn f hárri elli. Þegar fundum
okkar Einars bar saman, hafði
fjölskylda hans flutt suður og búið
sðr heimili í Mjóstræti í Reykjavík
í hjarta bæjarins, svo meiri
Reykvíkingur gat Einar ekki orðið
ef miðað er við staðsetningu.
Reyndar grunar mig að Einar hafi
alla tíð haft mjög sterkar taugar
til gamla bæjarins.
Eg minnist ótal ferða minna í
gegnum Grjótaþorpið á leið i skól-
ann, þar sem ávallt var komið við
hjá Einari og saman gegnum við
svo upp Öldugötuna.
Þegar litið er til baka til þess-
ara ára streyma minningarnar að.
Ferðir okkar út í KR-heimili til að
æfa handbolta, kvöld eftir kvöld.
Keppnisferðir innanlands og utan.
Gönguferðir kringum Tjörnina,
hring eftir hring, þar sem lífsgát-
an var leyst án mikillar fyrirhafn-
ar. Skíðaferðir, veiðiferðir.
í fáum fátæklegum orðum sem
þessum verður maður að láta
nægja minningu þessara yndis-
legu ára. Einar var fágætur félagi.
í félagslífinu varð Einar fljótt
áberandi, enda félagslyndur, og
með ríka tilfinningu fyrir gildi
samstöðunnar, hvert sem litið var.
Hann var manna glaðastur á góð-
um degi, og ég get auðveldlega
kallað fram í huga mér hláturinn
hans, smitandi, hvellan og
sterkan. Kannske með ofurlitlum
stríðnisblæ, ef hann vildi svo við
hafa.
Eftir stúdentspróf frá MR
ákvað Einar að nema lyfjafræði,
og lá því leiðin fljótlega til Dan-
merkur í skóla þar.
Leiðir okkar skildu því í bili.
Báðir vorum við pennalatir á þess-
um árum, svo við létum nægja að
hittast á sumrin og stórhátíðum.
Alltaf var vinatryggð hans sú
sama við okkur öll á Laufásvegin-
um. Á námsárum sínum í Kaup-
mannahöfn kynntist Einar fyrri
konu sinni, Stellu Jóhannsdóttur,
og þau giftu sig 1962 og eignuðust
þrjú börn. Eru tvö á lífi, þau
Arndís og Indriði. Mér er kunnugt
um að oft var erfitt að vera náms-
maður erlendis á þessum árum,
ekki síður en nú, en saman stóðu
þau hjónin að því markmiði að
koma heim að loknu námi og taka
til höndunum. Það gerðu þau svo
1967 og Einar hóf starf hjá
Pharmaco, sem forstöðumaður
lyfsöludeildar. Á næstu árum
gegnir Einar ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir LFÍ og ritar fjölda
greina og hugleiðingar í blöð og
tæknirit. Hann var í stjórn LFI
um tíma.
Árið 1977 stofnsetur Einar svo
lyfjaverslun í Hveragerði og þá
með aðstoð seinni konu sinnar,
önnu Guðlaugar Ólafsdóttur,
lyfjatæknis. Þau reistu sér glæsi-
legt heimili þar eystra og önnuð-
ust iyfjasölu til nærliggjandi
byggða. Þau eignuðust eina dótt-
ur, örnu Guðlaugu. Einar starfar í
Hveragerði allt til dauðadags af
mikilli elju, ósérhlífni og sjálfs-
aga, ekki sfst þegar tekið er tillit
til þess, að fljótlega fer að bera á
hinum vonda sjúkdómi. Við hlið
hans stóð þá Ánna og er ekki að
efa að hennar mikla hjálp og
hvatning hafi hjálpað til að gera
Einari kleift að heyja sína bar-
áttu, enda talaði hann mikið um
umhyggju hennar i sfðasta sinn
sem ég hitti hann, þá á sjúkrahúsi
hér í borg. Einnig bar hann þakk-
arhug til stéttarbræðra sinna, sem
ávallt voru reiðubúnir til hjálpar.
Ég kveð vin minn með þakklæti
f huga fyrir samverustundirnar og
við Fríða sendum öllum aðstand-
endum okkar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Stefán Þ. Stephensen
Leiðrétting
í minningargrein um Annie
Helgason sem birtist f sunnudags-
blaði 13.1. er rætt um að embætti
bæjarfógeta, lögmanns og borg-
ardómara hafi tekið breytingum f
aldanna rás. Þótt það sé að vísu
rétt á þó að standa f greininni að
embættin hefi breyst í áranna rás.