Morgunblaðið - 19.01.1985, Side 42
42
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANÚAR1985
ntmmn
M.
C> 1984 Umversal Press Syndicate
^peklc*. er go& Uncc' Gj&inn cr^reyní\
o£ fa. 6\ma6búlkuna, út me& "
ást er ...
^•20
... ad leggja kinn
viö kinn.
TM Rag. U.S. Pat. OH.-aH rights resarvad
®1984 Los Angetes Times Syndicale
Ég befði heldur viljað fá stóran
bróðir!
Svona stefnumót duga bara ekki
lengur, vina?
HÖGNI HREKKVÍSI
&ÚMÁTT VEL7A SJÁLPUR ••HEILSUKORT"
HAm oa b "
Ómakleg gagnrýni
Trommuleikari hljómsveitarinnar Fist, en bréfritari telur hana hafa hlotið
ómaklega gagnrýni í Mbl.
9851—5054 skrifar:
Þann 6. desember sl. voru
haldnir tónleikar í Safari af
hljómsveitunum Centaur og Fist.
Þann 23. desember birtist í Morg-
unblaðinu grein á Þungamiðjusíð-
unum og bar hún yfirskriftina
,Um jómfrúarspor Fist og óþol-
inmóða Kentára." Að mínu mati
var þessi grein fremur ómakleg,
en þó einkennandi fyrir marga ís-
lenska (og sjálfsagt erlenda) tón-
listargagnrýnendur, sem skrifa
um popptónlist. Það virðist vera
einhver árátta hjá þeim að hrósa
hljómsveitunum aldrei of mikið.
Þeir virðast halda að gagnrýnin sé
þeim mun merkari sem hún er
ómaklegri eða á þá leið að þessi
eða hinn hljóðfæraleikarinn ætti
að nota þetta eða hitt hljóðfærið
meira eða minna, söngvarinn
skyldi syngja meira á öðrum nót-
um en hann gerir og að lokum að
hljómsveitin hefði fremur átt að
spila einhver önnur lög en hún
spilaði. Ef fylgt er þeirri forskrift
sem gefin er í slíkum skrifum á
viðkomandi hljómsveit að verða
miklu betri.
Einmitt á þennan hátt var
gagnrýnin þeirra FM/HB sem
skrifuðu fyrrnefnda grein. í henni
segir m.a.: „Flest þessara laga eru
afbragðsgóð en ef hljómsveitin
Fist ætlar að sigla undir fána
rokksins þá mega þeir piltar taka
80% laganna og sparka þeim út i
ystu myrkur og semja í þeirra stað
rokk og ról.“
Það er bara ekkert annað.
FM/HB ætla sér það stóra hlut-
verk að ákveða hvers konar tónlist
spila á til að kalla megi hana rokk
og ról. Ég efast ekki um að
FM/HB þekkja tónlistarsöguna
vel. En svona fyrir hina, sem ekki
Nafn féll niður
Þau mistök áttu sér stað við
vinnslu blaðsins sl. miðvikudag að
niður féll nafn höfundar greinar-
innar Ýmislegt um áfengismál, en
hann er Siggi flug.
þekkja hana eins vel, þá ætla ég að
skjóta inn smá „fróðleiksmola" til
þeirra.
Rokk og ról á upptök sin að
rekja til Bandaríkjanna, i lok
fimmta áratugarins. Það óx af
meiði „rhytm and blues“ tónlistar.
Alan Freed, plötusnúður þar í
landi, varð síðan fyrstur manna til
að nefna „rock and roll“ því nafni.
En það voru fleiri en Bandaríkja-
menn sem voru þreyttir orðnir á
Dean Martin og Frank Sinatra,
þannig að „rock’n roll“ átti auðvelt
með að „vagga“ sér inn í hjörtu
ungmenna víðar um heim. Í Bret-
landi varð til fræg blanda af
breskri og bandarískri tónlist. Þar
fóru vinsælustu hljómsveitir allra
tíma, þ.e. Bitlarnir og The Rolling
Stones, nær „rhytm and blues",
þ.e. nær upprunanum. Aðrir
þróuðu svo rokkið enn meira.
Úr ofangreindum „fróðleiks-
mola“ má lesa að „landamæri“
rokk og ról-tónlistar eru afar
óljós. Að mínu mati voru þeir pilt-
ar í Fist með skemmtilega blöndu
af þróuðu og hráu rokk og róli.
En það var fleira sem fór fyrir
brjóstið á þeim FM/HB. Gulli gít-
arleikari í Fist fær eftirfarandi
orðsendingu frá þeim: „ ... mætti
Gulli gjarnan nota tólfstrengja-
hálsinn meira, án þess að þurfa að
gera það í rólegum lögum.“ Hvern-
ig, með leyfi að spyrja? Slá með
honum rhytmann eða „pikka“?
Það á ekki alltaf við að pikka meö
öllum lögum og það að slá takt á
12-strengi ásamt öðrum 6-
strengja gítarleikara gæti endað
með glamri.
Víkjum nú að gagnrýni þeirra
sem hljómsveitin Centaur fékk, en
hún var allt annars eðlis. Umfjöll-
unin var að mestu leyti laus við
ráðleggingar, að vísu var Sigga
söngvara bent á að hann væri með
betri munnhörpuleikurum sem til
hefur heyrst og að hann mætti
gjarnan láta meira heyrast í því
hljóðfæri. Ég er sammála FM/HB
í því að Sigga standist fáir snún-
ing í munnhörpuleik, en það er oft
þannig að það sem sjaldan heyrist
er skemmtilegra en það sem heyr-
ist oft. Það verður að meta það
hverju sinni hvað á við. Þá segja
FM/HB að Jonni gítar hafi oft
spilað betur en á þessum tónleik-
um „... og gert betri hluti en það
sem hann gerði þetta kvöld".
Jonni sýndi leikni sina á annan
hátt þetta kvöld en áður, en að
hann hafi gert betri hluti en um-
rætt kvöld læt ég ósagt. Hann var
fyrst og fremst rhytmagítarleik-
ari þetta kvöld, en hann hafði áður
verið „sólógítar" hljómsveitarinn-
ar. Hann stóð sig því með stakri
prýði í því hlutverki þetta kvöld.
Undir lok greinarinnar minnast
FM/HB á eitthvert „rugl“ sem
hlaupið hafi i dagskrá Centaur.
Undirritaður kannast ekki við
þetta rugl og telur öllu fremur að
eitthvert rugl hafi hlaupið í penna
þeirra FM/HB. Að vísu dofnaði
eitthvað yfir stemmningunni, sem
annars var frábær, um miðja
dagskrá Centaura. Ég held að
þetta hafi verið vegna þess að eitt
eða tvö lög, sem spiluð voru á
þessum tíma, voru ekki jafn gríp-
andi og hin sem á undan fóru eða
á eftir komu. Satt að segja var
frábær stemmning á þessum
hljómleikum Centaur. Sviðs-
framkoman var ekki af lakara
taginu, hljóðnema-statívið sveif
til og frá á sviðinu, með hoppandi
fjörugan söngvara hljómsveitar-
innar. Hann sveiflaði hljóðneman-
um allt í kringum sig og það lauk
með því að hann slitnaði af snúr-
unni. En þeir Centaurar létu það
ekki setja sig út af laginu heldur
stóð trommuleikarinn Gummi upp
og fékk salinn til að syngja með
sér Tumi á traktor.
Ég vil benda íslenskum tónlist-
armönnum á að dómari dómaranna
er neytandinn, en ekki tónlistar-
gagnrýnendur, þó að þeir geti
skipt máli varðandi afstöðu neyt-
endanna. Benjamin Disraeli hafði
ekki mikið álit á gagnrýnendum.
Hann sagði eitt sinn um bók-
menntagagnrýnendur „Gagnrýn-
endur eru menn sem hafa verið
misheppnaöir i bókmenntum og
listurn."
Ég er smeykur um að þetta eigi
einnig við um marga tónlistar-
gagnrýnendur. Það er því sígild og
þörf á minning sem Díogenes hinn
gríski varpaði fram fyrir um 2.400
árum. Hann sagði: „Við höfum tvö
eyru og eina tungu, til að heyra
meira og tala minna.“
Að lokum vona ég að FM/HB
farnist vel i starfi sinu. Þó þeim
hafi ekki verið vandaðar kveðjurn-
ar í þessari grein þá er ekki allt
það sem á Þungamiðjusíðunni hef-
ur birst af hinu illa. Margt af því
sem ég hef lesið þar er góðra
gjalda vert þó að það sé ekki bókað
hér. En gagnrýni getur verið holl,
þó of mikið af henni geti gert illt
verra.
Vísukorn
um
valdamenn
Július Jónsson skrifaði og bað
um að eftirfarandi hugleiðing
hans eftir verkfallið yrði birt í
dálkum Velvakanda.
Tolli fast í fetann kippti,
fannst hann auka hróður sinn.
Frá dýrtíðinni loku lyfti,
um landið flýtur ósóminn.
Tekjuhæstir slst til sátta
sömdu’ um hæsta launastig.
Gleymdu illa minnimáttar,
meinið grefur enn um sig.
iU.-vV