Morgunblaðið - 24.02.1985, Blaðsíða 24

24 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. FEBRÚAR 1985
i Lóósmyndir/Anna G. Magnúsdóttir
Korkvintett Islendmgafélagsins syngur undir stjorn Berglmdar Bjarnadóttur th.
Ársæll Guðmundsson, Birna Kristjánsdóttir og Valgerður Gunnarsdóttir.
50 ára afmæli íslendinga-
félagsi í Stokkhólmi
Frá Magnúsi Brynjólfssyni, frétta-
ritara Mbl. í Uppsölum, Svíþjóð
frá M^dósí Brjnjóirmyni, frétUr. Mbl. I Uppsblum, Svíþjóð.
í tilefni 50 ára afmælis þessa elsta félags-
skapar íslendinga í Svíþjóð þykir ástæða til að
minnast þessara tímamóta með ýmsu móti. Þór-
ir Jónsson, formaður íslendingafélagsins í
Stokkhólmi, lét því til leiðast að hafa viðtal við
blaðamann Morgunblaðsins um starfsemi fé-
lagsins. Skýrt er frá vönduðu afmælisriti og
afmælishófi félagsins er tókst með eindæmum
vel.
Rúnar Matthíasson færir Áslaugu Skúladóttur og Hinrik Guðmundssyni
hamingjuóskir.
Félagsheimili íslendingafélagsins í Stokkhólmi.
Það var þungbúið Stokkhólms-
veður er blaðamaður Morgun-
blaðsins barði dyra hjá Þóri
Jónssyni. Ætlunin var að spyrja
Þóri nokkurra spurninga í tilefni
50 ára afmælis félagsins.
í félaginu eru um 600 meðlimir
og er það aðili að Landssambandi
íslendingafélaga í Svíþjóð, ÍRIS.
Stjórn íslendingafélagsins skipa
Þórir Jónsson, formaður, Guðjón
Sigurðsson gjaldkeri, Jón Rafns-
son, ritari, og Birna Kristjáns-
dóttir, Hólmfríður Valdimarsdótt-
ir, Einar Valdimarsson, Aldís
Yngvadóttir meðstjórnendur.
Pélagsstarfið skiptist í fimm
þætti, starfsemi Islendingahúss-
ins, ÍS-united, útgáfa fréttablaðs-
ins Landa, kórstarfið og útvarpið.
Félagsstarfið í
íslendingahúsinu
Við höfum „opið hús“ á hverjum
laugardegi i fslendingahúsinu í
Lillsjönás G&rd, sem er stór og
gömul sumarhúsbygging frá 17.
öld. Hús þetta stendur á stórri lóð
með trjágarði við vatnið Lillsjön.
Húsið hefur verið opið alla laug-
ardaga árið um kring frá kl.
14—17. Fólk getur þá lesið ís-
lensku dagblöðin og hlustað á ís-
lenska músik. Þarna er líka fyrir-
taks leikaðstaða fyrir börnin
ásamt leikföngum og ósjaldan er
farið i leiki með þau.
Við höfum haldið fjölskyldu- og
barnaskemmtanir á tveggja mán-
aða fresti með skemmtiatriðum,
sem börnin sjálf hafa æft og
leikstýrt. Hins vegar höfum við
orðið að halda þorrablót annars
staðar f Stokkhólmi, þar sem hús-
ið rúmar illa 250—300 manns.
Að öðru leyti er aðstaðan eins
góð og hægt er að hugsa sér.
— Hvernig fjármagnið þið starf-
semina?
Við fáum styrk frá Stokkhólms-
kommun sem nemur árs húsaleigu
eða um 70.000,- Skr. Ef Stokk-
hólmsborg myndi ekki styrkja
okkur á þennan hátt væri starf-
semin ekki svona öflug og virk og
erum við íslendingar hér ákaflega
þakklátir ráðamönnum borgar-
innar fyrir þetta rausnarlega
framlag.
Við höfum einnig hefðbundnar
tekjur svo sem árgjöld auk ann-
arrar sölustarfsemi í íslendinga-
húsinu. Þar geta félagsmenn feng-
ið sér bjór, kaffi, gos og sælgæti.
— Nú hafið þið fest kaup á dýr-
um tækjum?
Þar sem öll vinna er sjálfboða-
liðsvinna og skemmtanir eru tíð-
ar, hefur salan staðið undir kaup-
um á t.d. píanói, sjónvarpi,
stereosamstæðu og ljósritunarvél.
Þetta eru allt nauðsynlegir hlutir
fýrir starfsemi sem þessa.
— Þið gefið út fréttablað?
Já, fréttablaðið Landi kemur út
6—8 sinnum á ári og er þá venju-
lega um 350 eintökum dreift í
hvert skipti. Uppistaða blaðsins
eru fréttir um starfsemina og það
sem fréttnæmast er frá íslandi. I
ritnefnd sitja 3 menn, þeir Björn
Garðarsson, Jakob S. Jónsson og
Gunnar Karlsson, — allt reyndir
blaðamenn.
— Er nokkur áhugi fyrir íþrótt-
um?
Ég er nú hræddur um það. Við
erum með knattspyrnudeild innan
félagsins, sem nefnist ÍS-united.
Við í ÍS-united æfum einu sinni í
viku innanhúss að vetri til en
utanhúss á sumrin.
— Hafið þið tekið þátt í einhverj-
um mótum?
Við höfum tekið þátt I háskóla-
keppninni bæði vor og haust og
höfum staðið okkur mjög vel enda
margir knáir fótmenntamenn inn-
an vébanda félagsins. Við höfum
einnig spilað við lið í lægri deild-
unum. Formaður ÍS-united er
Ársæll Guðmundsson, gamall
FH-spilari.
— Síðan er það útvarpið.
Útvarp Islendingafélagsins hef-
ur sérstakt stúdíó í samvinnu við
Portúgali og ítali. Félagið hefur
hálftíma til umráða á laugardög-
um í Stokkhólmsútvarpinu. Þætt-
irnir eru unnir í fjórum hópum,
sem skiptast á um dagskrárgerð-
ina. Eru þar fluttar fréttir að
heiman ásamt öðru efni. Þættirnir
hafa náð miklum vinsældum og
þótt áheyrilegir. Ég tel þetta
framlag ómissandi þátt í starf-
semi félagsins. Forsvarsmaður út-
varpsdeildarinnar er Þorgeir
ólafsson.
— Kórstarf virðist í blóma hjá
ykkur um þessar mundir?
Já, kórinn hefur verið mjög akt-
ívur sl. þrjú ár undir stjórn Berg-
lindar Bjarnadóttur, söngkonu.
Fyrir utan það að syngja á
skemmtunum félagsins hefur
hann komið fram víðsvegar í
Stokkhólmi.
— Nú er þetta greinilega mikið
starf, — fer ekki mikill tími f þetta?
Eins og með alla starfsemi af
þessu tagi þá kallar hún á mikinn
tíma og fórnfýsi. Ég hef verið
heppinn með að hafa góða og sam-
stillta samstarfsmenn, sem hafa
óþreytandi lagt á sig mikla vinnu i
þágu félagsins. Ég vil nota tæki-
færið og þakka þeim öllum fyrir
óeigingjarnt og fórnfúst starf
bæði í kringum 50 ára afmælishóf-
ið og félagið almennt.
Afmælisrit
Islendingafélagið í Stokkhólmi
gaf út nú rétt fyrir jólin veglegt
afmælisrit í tilefni 50 ára afmælis
félagsins. Rit þetta nefnist Kol-
onía I hálfa öld og er Pétur Björn
Pétursson ritstjóri og ábyrgðar-
maður þess.
Blað þetta er hið vandaðasta og
myndarlega að því staðið. Fjöldi
greina prýða ritið og hafa þar
margir lagt blaðinu lið. Um 25
greinarhöfundar hafa skrifað í
blaðið og ber þar mest á endur-
minningum manna frá náms- og
starfsárum sínum í Stokkhólmi.
Hæst ber þó að öðrum ólöstuðum
frásögn Þórbergs Þórðarsonar frá
1926, þar sem greint er frá
íslandsvinafélaginu svonefnda.
Þórbergur gaf Félagi íslenskra
stúdenta í Stokkhólmi handritið
og féll það í gleymsku fram til árs-
ins 1981, er það var dregið fram í
dagsljósið á ný. Handritið er birt í
blaðinu í sinni upprunalegu mynd
og sýnir vel fallega og læsilega rit-
hönd Þórbergs auk hinnar skipu-
lögðu framsetningar, er hann
hafði tamið sér. Jón Daníelsson
rekur sögu félagsins í grein sinni
og mun hér stiklað á stóru og grip-
ið hér og þar í frásögn hans um
félagið.
Það voru 12 íslendingar, sem
stofnuðu félagið 18. nóv. 1934.
Fyrsta stjórn félagsins var skipuð
þeim Jóni Magnússyni form., Sig-
urði Þórarinssyni ritara og Hall-
dóri Jónssyni gjaldkera. Dr. Sig-
urður Þórarinsson jarðfræðingur
tók við af Jóni 1936 og sat sem
formaður fram til ársins 1943.
Enginn sat því jafn lengi í stjórn
félagsins og Sigurður heitinn.
Um tilgang félagsins sagði svo
orðrétt: „Að efla samheldni og fé-
lagslíf íslenskra stúdenta f
Stokkhólmi og annarra Islendinga
er í Svíþjóð dvelja."
Félagið beitti sér snemma fyrir
réttindum islenskra stúdenta f
sænskum skólum, þ.e. að þeir
fengju prófréttindi við sænska há-
skóla. f dag er eitl af helstu hags-
munamálum félagsins ferðamál
félagsmanna en að öðru leyti
starfar íslendingafélagið fyrst og
fremst sem skemmtifélag.
Skemmtisamkomur félagsins voru
fátíðar hér áður fyrr og var fyrsta
skemmtunin haldin 1. des. 1936,
rúmlega tveim árum eftir stofnun
félagsins.
Pólitískur áhugi einkenndi jafn-
i