Morgunblaðið - 28.02.1985, Blaðsíða 48

48
MORGUNBLADIÐ, FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 1985
Minning:
Ásgeir H. Jónsson fv.
bóndi og hreppstjóri
Fæddur 25. aprfl 1896
Dáinn 21. febrúar 1985
í dag, fimmtudag, verður til
moldar borinn frá Bústaðakirkju
Ásgeir Halldór Jónsson, fyrrver-
andi bóndi og hreppstjóri frá
Valshamri á Skagaströnd.
Hann andaðist á öldrunardeild
Landspftalans, Hátúni lOb, 21.
febrúar sl. 88 ára að aldri.
Með honum er genginn til feðra
sinna mikill sóma- og dugnaðar-
maður.
Ásgeir var fæddur á Valshamri
á Skagaströnd. Foreldrar hans
voru hjónin Kristín Daníelsdóttir
og Jón Jónsson, hreppstjóri og
bóndi þar. Ásgeir ólst upp hjá for-
eldrum sinum, þar sem hann hlaut
venjulega barnafræðslu þess tíma.
Ásgeir var einn af þrem bræðrum
og er hann sá síðasti, sem nú kveð-
ur þennan heim. Snemma fór Ás-
geir að vinna við búið hjá foreldr-
um sínum eins og var siður í þá
daga og starfaði hann að búskap
alla tið af mikilli samviskusemi og
einnig önnur störf sem honum
voru falin fyrir sveit sína en hann
var hreppstjóri í 48 ár.
Hann giftist föðursystur minni,
Áslaugu Guðmundsdóttir, og byrj-
uðu þau búskap á Valshamri og
bjuggu þar myndarbúi þar til árið
1979 er þau bregða búi og selja
jörðina og flytjast til Reykjavíkur
þar sem heilsa þeirra var farin að
bila. Ásgeir og Áslaug eignuðust
fjögur börn, sem eru: Erla, gift
Björgvin Björnssyni, Ása, gift
Ingvari Kristinssyni, Jón, giftur
Valgerði Gunnarsdóttur, og Gylfi,
giftur Sveinlaugu Júlíusdóttur.
Ég, sem þessar línur skrifa, átti
þvi lani að fagna að fá að dvelja
hjá þeim á sumrin síðustu árin og
alltaf voru móttökurnar jafn höfð-
inglegar. Ásgeir hafði gaman af
að lesa góðar bækur og ljóð og var
gaman að ræða við hann. Hann
var oft hnyttinn í svörum og átti
fott með að koma fyrir sig orði.
Ig vil með þessum fáu orðum
þakka honum samfylgdina og þá
tryggð, sem hann hefur sýnt fjöl-
skyldu minni í gegnum árin.
Blessuð sé minning hans. Innileg-
ar samúðarkveðjur til eiginkonu,
barna, tengdabarna og barna-
barna.
„Far þú í friði,
fríður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allL"
Arnar Axelsson
í dag er kvaddur Edwin Árna-
son forstjóri, en hann lést í Lands-
pítalanum þann 20. febrúar sl. lið-
lega hálfnaður með 76. aldursárið.
Fyrir tveimur árum bar að
skyndilega illkynjaðan sjúkdóm,
fyrirboða þess sem nú hefur verið
til lykta leitt með dauða hans.
Þessi tvö ár var hreinn baráttu-
tími, sem um skeið virtist ætla að
enda með sigri Edwins. ósigur var
þó augljóslega fyrirsjáanlegur um
sl. sumarmál, en ekkert lát varð
samt á glímu Edwins, sem var
keikur á heljarþröm allt til enda.
Síðustu vikurnar var hann á
lungnaskurðlækningadeild Lands-
pítalans og þar hjúkrað af slíkri
snilld að þeir sem á hann horfðu
og um hann þótti vænt sáu hann
aðeins líða burt, hægt og hægt, án
þess að líða eða æðrast.
Jón Edwin hét hann og fæddist
15. júlí 1909 sonur hjónanna Jó-
hönnu Jónsdóttur og Árna Árna-
sonar togarasjómanns. Edwin var
borinn og barnfæddur Reykvík-
ingur og ól allan sinn aldur utan
síðustu þrjú árin á föðurleifð
í dag er við kveðjum afa okkar í
hinsta sinn, þyrlast upp minn-
ingar liðinna tíma. Við barna-
börnin vorum svo heppin að vera
alltaf velkomin að Valshamri
hvert sumar og er það ómetanlegt
hverju barni að vera þess aðnjót-
andi að komast í snertingu við
náttúruna, dýrin og ekki síst að
komast af malbikinu. Afi var dul-
ur maður, en góðum gáfum gædd-
ur. Virtist hann best njóta sín í
fámenni og einmitt þegar hann
var með okkur krökkunum var
hann ótæmandi að uppfræða
okkur og miðla af sinni reynslu og
þekkingu, einnig gat hann slegið á
létta strengi þegar sá gállinn var á
honum.
Eitt var það sem afi hafði fyrir
fastan sið og það var að kalla
okkur á sinn fund þegar við
kvöddum að hausti og gera upp við
okkur eins og hann kallaði það.
Því hann vildi sýna okkur að við
hefðum ekki verið einskis nýt.
Á Valshamri, sem og annars
staðar á Skógarströnd, er einstök
náttúrufegurð og í næsta nágrenni
við Valshamar er staður sem heit-
ir Paradís og má segja að við höfð-
um verið þess aðnjótandi að eyða
okkar bernskusumrum hjá afa og
ömmu í paradís.
Megi hann hvíla í friði.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum)
Barnabörnin
í dag, 28. febrúar, verður til
moldar borinn tengdafaðir minn
og heiðursmaðurinn Ásgeir Hall-
dór Jónsson. Hann andaðist 21.
febrúar á 89. aldursári. Ásgeir
fæddist á Valshamri 25. apríl
1896, sonur hjónanna Jóns Jóns-
sonar bónda og hreppstjóra og
Kristínar Daníelsdóttir. Ásgeir
ólst upp á Valshamri og gerðist
bóndi þar 1923 til 1979 er hann brá
búi og fluttist til Reykjavíkur.
í Ásgeiri fóru saman flestir þeir
mannkostir, sem prýtt geta góðan
dreng. Hann var greindur, ein-
staklega tryggur og áreiðanlegur.
Samviskusemi, heiðarleiki og
vinnusemi voru hans einkunnar-
orð. Hann var hjálpsamur og vildi
sinni, Lindargötu 6, sem síðar var
breytt í 25. Hann var einkasonur
foreldra sinna og varð einhvern-
veginn krónprins alla sína ævi.
Prinsessunnar fékk hann þegar
hann kvæntist 17. júní 1933 Elín-
borgu Kristjánsdóttur Ásgeirs-
sonar verslunarstjóra frá Flateyri
og konu hans Þorbjargar Guð-
mundsdóttur frá Haukadal í
Dýrafirði. Edwin og Elínborg
eignuðust einn son, Árna, fæddan
23. desember 1933. Hjónaband
þeirra var þeim sem sáu samleik-
ur æðstu gráðu.
Elínborg andaðist 1. desember
1978
Starfsvettvangur Edwins varð
verslun eftir fullnaðarpróf frá
Verslunarskóla íslands. Framan
af voru það afgreiðslu-og sölu-
mannsstörf í Málaranum og Máln-
ingarverksmiðjunni Hörpu, en frá
heimstyrjaldarárunum síðari
haslaði hann sér sjálfstæðan völl,
fyrst með rekstri heildsölu en síð-
ustu 32 árin vann hann í fyrirtæki
sínu og Árna sonar síns, Sólar-
gluggatjöldum. Hagur þess hefur
öllum vel, því kynntust sveitungar
hans. Hann gegndi fjölda trúnað-
arstarfa fyrir sveit sína. Meðal
þeirra starfa var hann hreppstjóri
í 48 ár, formaður Búnaðarfélags
Skógarstrandarhrepps i 42 ár, 10
ár í skólanefnd, þar af 6 ár for-
maður. Ennfremur fleiri nefnda-
og formannsstörf. öll sín störf
In memoriam:
átt sígandi góðgengi að fagna und-
ir stjórn Edwins og haldið vel sjó
síðan í álinn syrti fyrir honum í
styrkum höndum Árna sonar og
hægri handar í fyrirtækinu lengst
af. Árni er ivæntur Vildísi,
vann hann af einstakri alúð á sinn
hljóðláta og farsæla hátt.
Ásgeir var hlédrægur maður og
seinn til kynna. Hann var iðju-
maður, en ekki áhlaupamaður við
störf sín. Vann hvert verk af
trúmennsku hvort sem það var í
eigin þágu eða annarra. En hann
notaði aldrei stöðu sína til að
hreykja sér hátt, eða afla sér
tekna af þeim störfum sem honum
voru falin. Vinna á þeim verkefn-
um sem hann sendi frá sér voru
annáluð fyrir frágang, ásamt
þeirri fögru rithönd sem hann
hafði.
Stærstu gæfuspor lífs síns steig
Ásgeir 27. mars 1927, þegar hann
kvæntist eftirlifandi konu sinni,
Áslaugu Guðmundsdóttur. Reynd-
ist hún honum eins góður lífsföru-
nautur og best verður á kosið enda
kjarkmikil og dugleg kona, svo orð
var haft á.
Ásgeir og Áslaug voru samtaka
með að byggja vel upp á jörð sinni.
öll hús voru byggð upp að nýju,
fjárhús, fjós, hlaða og ibúðarhús,
auk þess sem hann vann mikið að
ræktun á jörð sinni. Valshamar
liggur vel við þjóðvegi, fallegt
heim að líta. Landið liggur að sjó
og langt til fjalls. í landinu er líka
töluvert skógarkjarr. Það var ein-
Kristmanns Guðmundssonar rit-
höfundar, og eiga þau þrjá mann-
vænlega sonu, Kristmann, Edwin
yngri og Árna Geir.
Elínborg heitin var móðursystir
mín og því eðlilegt, að Edwin yrði
harla áberandi í tilveru minni og
systkina minna strax í frum-
bernsku, því svo kært var með
þeim systrum, móður okkar,
Helgu, og EUu.
Ég á myndbrot í hugarheimi
minninganna um Edwin, fjölmörg
og ánægjuleg. Eitt það fyrsta var
við stautæfingar í barnabókinni
„Bernskan" þar sem staldrað var
við mynd af ljóshærðum hrokkin-
kolli í sögu um „drenginn sem
týndist" sem móðir mín upplýsti,
að væri af honum Edwin hennar
Ellu systur. Síðan heimsókn til
þeirra í stóra húsið á Lindargöt-
unni, upp í sumarbústað við Éll-
iðavatn, ótal bíltúrar, fá að syngja
ásamt hinum krökkunum við und-
irleik hans á píanóið og margt,
margt fleira ryðst fram á svið
bernskuminninganna fyrir meira
en 40 árum.
Á þessum grunni þróaðist ævi-
löng vinátta okkar og gagnkvæmt
traust. Nú eru leiðarlok — þakka
ég þeirri forsjón sem svo hefur
stýrt. Fari hann í friði.
Við systkini mín og fleiri verm-
um okkur við minningarnar.
Sigurður Þ. Guðmundsson
mitt í skjóli skógarkjarrs sem þau
hjónin tóku undan sölu jarðarinn-
ar xk hektara lands ef einhver
nákominn vildi koma sér upp
sumarbústað þar síðar.
Ásgeir og Aslaug eignuðust
fiögur börn. Þau eru Kristín Erla,
Ása Þórdís, Jón Valberg og Gylfi
Hinrik. Börn þeirra eru öll búsett
í Reykjavík nema Jón Valberg sem
búsettur er í Stykkishólmi. Auk
þess ólst upp frá barnsaldri á
heimili þeirra Ingveldur Jóns-
dóttir, nú búsett Skeggjastöðum,
Garði. Þegar þau hættu búskap
fluttu þau til Kópavogs. Tæpu ári
síðar keyptu þau sér íbúð að Vest-
urbergi 144, Reykjavík, eftir að
þau hefðu selt jörðina. Síðustu ár-
in sem Ásgeir bjó 1 Reykjavík,
kynntist ég honum best, þar sem
svo stutt var á milli heimila
okkar, enda voru samskipti okkar
bæði mikil og góð. Enda þótt ég
sæi hvernig dró smám saman af
Ásgeiri síðustu vikurnar kvartaði
hann aldrei. Á þessari kveðju-
stund kveð ég hann með mikilli
virðingu og þakklæti. Ég þakka
allar samverustundirnar og vin-
áttu í rúm 30 ár, og óska honum
Guðs blessunar. Þér, Áslaug mín,
og öðrum vandamönnum votta ég
mína dýpstu samúð.
Björgvin
í Reykjavík. Á þeim tíma var fá-
titt að almenningur fengi sér
leigubíl og það gerði Bergstein að
góðum heimildarmanni um ýmsa
þjóðkunna menn og málefni. Sá
ungur maður sem kynntist honum
naut útskýringa og sjónarmiða al-
þýðumanns. Það var þó sjaldnast
að rnanni þætti hann lifa í fortíð-
inni eins og sanngjarnt mætti
halda um mann sem sestur er í
helgan stein.
Bergsteinn kvæntist árið 1923,
Sigþóru Björgu Ásbjörnsdóttur
frá Hellissandi á Snæfellsnesi sem
reyndist honum tryggur lífsföru-
nautur. Hún var dóttir hjónanna
Ásbjörns Gilssonar frá öndverð-
arnesi og Hólmfríðar Guðmunds-
dóttur úr Purrkey á Breiðafirði.
Sigþóra lést í júní 1978. Þau áttu
einn son, Ásbjörn Bergsteinsson,
vélstjóra, sem lést fyrir aldur
fram 1981.
Bergsteinn bar gæfu til að eiga
á ævikvöldi umhyggjusama
tengdadóttur og barnabörn sem
voru honum kærkominn félags-
skapur og aðstoð, þó vanastur
væri að fara eigin leiðir.
Bernskustöðvar hans, Hraunin,
en svo nefndi hann óttarstaði,
voru ávallt sem hluti af honum
sjálfum. Um áratuga skeið sótti
hann rauðamöl í fornar eldstöðvar
I landi Óttarstaða og ók í margan
húsgrunninn á höfuðborgarsvæð-
inu. Er aldur færðist yfir naut
hann þess að heimsækja Hraunin
og bróður sinn, Guðmund báta-
smið, sem þar starfar enn. Þar
þekkti hann hverja þúfu og gjótu
og var vel fróður um örnefni þar
sem annarstaðar. Hafnarfjörð
hafði hann séð breytast úr því að
vera fábrotin húsaþyrping í það að
verða reisulegur bær með fjöl-
breyttu atvinnulífi sem hann átti
sinn þátt í. Bergsteinn var þess-
vegna ágætur leiðsögumaður um
bæinn. Blessuð veri minning hans.
Dagur
Edwin Árnason
forstjóri - Minning
Bergsteinn Sigurðs-
son bifreiðarstjóri
Fæddur 11. maí 1901
Dáinn 21. september 1984
I september á síðasta ári lést
Bergsteinn Sigurðsson, bifreiða-
stjóri. Bergsteinn eða Berti eins
og hann var kallaður af kunnug-
um var fæddur og uppalinn að
óttarstöðum sunnan við Straums-
vík á Reykjanesi, sonur hjónanna
Sigurðar Kristins Sigurðssonar,
útvegsbónda þar, frá Björk í
Grímsnesi og Guðrúnar Berg-
steinsdóttur frá Óttarstaðagerði.
Ævisaga aldamótabarns hljóm-
ar sem óslitið ævintýr þeim sem
þekkir aðeins nútímann. Berg-
steinn hafði gott minni og skýra
hugsun til hinstu stundar og
kunni vel að segja frá hinu dag-
lega lífi fyrr á öldinni, jafnt sem
markverðum atburðum sem setja
mestan svip á íslandssöguna eins
og hún birtist í sögubókum. Við-
horf hans sem samtímamanns og
þátttakanda í 20. öldinni voru f
senn lýsandi og framandi þeim
sem ekki þekktu söguna nema úr
menntaskóla. Berti lagði aldrei
stund á lestur bóka að neinu
marki en las dagblöðin, hlustaði á
útvarp og lagði kapp á að fylgjast
vel með allri umræðu um þjóðmál
og hafði margt til málanna að
leggja í samræðum. Hann hafði
gott auga fyrir kjarna málsins,
nokkuð sem verður æ fátíðara í
þjóðmálaumræðu.
Hann gerði sér snemma grein
fyrir mikilvægi hvers konar tækni
til framfara þeirri þjóð sem ný-
verið hafði bæði soltið og frosið í
vondum húsakynnum. Sá sem al-
ist hefur upp snemma á öldinni og
man glöggt og hlutlaust tvær
heimsstyrjaldir, skömmtun,
kreppur og Spænsku veikina, hlýt-
ur að líta nútímann öðrum augum
en sá sem þekkir ekki annað.
Ungur lærði hann að aka og
viðhalda bifreið og var handhafi
ökuskírteinis nr. 82 frá 1920 og ók
fólki og vörum á milli Hafnar-
fjarðar og Reykjavíkur. Seinna
varð hann leigubílstjóri og stofn-
aði ásamt öðrum Litlu Bílastöðina