Morgunblaðið - 14.05.1985, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 14. MAl 1985
Útvarpslagafrumvarpið afgreitt frá neðri deild:
Morgunbladið/Július
Frá Ulningu atkvaeða um útvarpslagafrumvarpið i Alþingi í g«r.
Enginn framsóknarmaður
greiddi frumvarpinu atkvæði
— Sjö framsóknarmenn sátu hjá, þrír á móti
— Frumvarpið samþykkt með sextán
atkvæðum sjálfstæðismanna og Banda-
lags jafnaðarmanna
Frumvarp til rýmri út-
varpslaga var afgreitt frá
neðri deild Alþingi í gær,
nokkuð breytt frá upphaf-
legri mynd, með 16 atkvæð-
um gegn 12, 11 sátu hjá en
einn var fjarverandi. Með
frumvarpinu greiddu atkvæði
viðstaddir þingmenn Sjálf-
stæðisflokks og Bandalags
jafnaðarmanna. Gegn frum-
varpinu greiddu atkvæði
viðstaddir þingmenn Alþýðu-
bandalags og Kvennalista,
ásamt þremur þingmönnum
Framsóknarflokks, þ.e. at-
kvæðum Halldórs Asgríms-
sonar, sjávarútvegsráðherra,
Páls Péturssonar, formanns
þingflokks framsóknar-
manna og Stefáns Valgeirs-
sonar. Hjá sátu viðstaddir
þingmenn Alþýðuflokks og
sex þingmenn Framsóknar-
flokks, þar á meðal Stein-
grímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, og Alexander
Stefánsson, félagsmálaráö-
herra.
Jafnstaða til auglýs-
inga: 20:19 atkvæðum
Þingdeildin samþykkti moð
naumum meirihluta, 20:19 at-
kvæðum, breytingartillögu frá
Kristínu S. Kvaran og Guðmundi
Einarssyni, þingmönnum Banda-
lags jafnaðarmanna, þess efnis, að
útvarpsstððvum skuli heimilt að
afla sér tekna með auglýsingum,
Þingmenn
Alþýðuflokks
sátu hjá
afnotagjaldi eða sérstöku gjaldi
vegna útsendingar fræðslu- og
skýringarefnis. Auglýsingar skulu
vera skýrt afmarkaðar frá öðrum
dagskrárliðum. Þessi tillaga gekk
eilítið lengra en tillaga frá Frið-
riki Sóphussyni (S) um sama efni,
sem kom ekki til atkvæða, vegna
samþykktar framangreindrar til-
lögu.
Áður hafði þingdeilin samþykkt
breytingartillögu frá Jóni Baldvin
Hannibalssyni (A) við breyt-
ingartillögu Kristínar S. Kvaran
og Guðmundar Einarssonar, með
16:13 atkvæðum, þess efnis, að
“gjaldskrár fyrir auglýsingar
skuli háðar samþykki útvarpsrétt-
indanefndar“, og var hún sam-
þykkt, þannig breytt, eins og
framan greinir.
Með tillögunni, þannig breyttri,
greiddu atkvæði allir viðstaddir
þingmenn Sjálfstæðisflokks í
þingdeildinn, 14 talsins, fjórir
þingmenn Alþýðuflokks og tveir
þingmenn Bandalags jafnaðar-
manna. Gegn tillögunni greiddu
atkvæði þingmenn Framsóknar-
flokks, Alþýðubandalags og
Kvennalista.
Þegar hér var komið steig Páll
Pétursson, formaður þingflokks
framsóknarmanna í ræðustól og
bar fram óskir um 15 mínútna
fundarhlé, sem forseti veitti.
Gengu framsóknarmenn síðan til
Áheyrendur í pölhim Alþingis.
fundar í þingflokksherbergi. Rikti
greinilega nokkur spenna í þing-
liði, hvort til frekari tíðinda
myndi draga, eftir að stjórnar-
flokkarnir héldu hvor í sína áttina
í afstöðu til auglýsinga hjá vænt-
anlegum útvarpsstöðvum.
Tillaga um boðveitur í
eigu sveitarfélaga felld
Að loku fundahléi hélt atkvæða-
greiðsla áfram.
Breytingartillaga Jóns Baldvins
Hannibalssonar (A) við ákvæði til
bráðabirgða, þess efnis, að boð-
veitur skuli vera í eigu sveitarfé-
laga, var felld með 19:10 atkvæð-
um. Ellert B. Schram (S) greiddi
atkvæði, einn þingmanna Sjálf-
stæðisflokks, með þessu ákvæði.
(J.B.H. hafði sett tvö skilyrði fyrir
stuðningi Alþýðuflokks við frjáls-
ar auglýsingar, þ.e. boðveitur í
eigu sveitarfélaga og gjaldskrár-
eftirlit útvarpslaganefndar. Þeim
var hafnað. Hinsvegar náði eftir-
litsákvæði með gjaldskrá fram að
ganga í atkvæðagreiðslu, sem fyrr
segir.)
Tillaga meirihluta menntamála-
nefndar um „Menningarsjóð út-
varpsstöðva", sem í renni 10%
gjald af auglýsingum, var sam-
þykkt með 32:1 atkvæði. Menning-
arsjóðurinn skal greiða hlut RÚV
í kostnaði við rekstur Sinfón-
íuhljómsveitar, auk þess sem hann
á að veita framlög til eflingar inn-
lendri dágskrárgerð.
Samþykkt var breytingartillaga
frá Hjörleifi Guttormssyni (Abl.)
o.fl. þar sem segir m.a.: „Ríkisút-
varpið skal m.a. veita almenna
fréttaþjónustu og vera vettvangur
fyrir mismunandi skoðanir á þeim
málum sem efst eru á baugi
hverju sinni eða almenning varða.
Það skal flytja fjölbreytt
skemmtiefni ... og efni á sviði
lista og bókmennta, vísinda og
sögu, auk tónlistar ..."
Samþykkt var með 25 sam-
hljóða atkvæðum að menntamála-
ráðherra staðfesti útvarpsgjald að
fegnum tillögum útvarpsstjóra.
Felld var tillaga með 24:7 at-
kvæðum um að útvarpsstjóri „geri
með samþykki stjórnar RÚV
kjarasamninga við starfsmenn
RÚV“.
í ákvæðum til bráðabrigða, eins
og þau vóru endanlega samþykkt,
er tekið fram, efnislega:
• Leyfi til útvarps verða fyrst um
sinn aðeins veitt til þriggja ára.
• Útvarpsréttarnefnd, sem kjósa
á við gildistöku laganna, um nk.
áramót, skal sitja til ársloka 1989.
Stjórn menningarsjóðs útvarps-
stöðva skal skipuð frá sama tíma.
• Utanríkisráðherra skal heimilt
að veita varnarliðinu leyfi til
áframhaldi útvarpsrekstrar, sbr.
lög nr. 110/1951 og lög nr.
106/1954.
• Lög þessi skal endurskoða inn-
an þriggja ára frá setningu þeirra.
Útvarp varnarliðsins
Eins og að framan segir var
heimild til áframhaldandi útvarps
á vegum varnarliðsins samþykkt
með 29:7 atkvæðum. Tveir þing-
menn sátu hjá. Tveir vóru fjarver-
andi.
Gegn tillögunni greiddu atkvæði
sex þingmenn Alþýðubandalags og
Guðrún Agnarsdóttir, Kvenna-
lista. Kristín Halldórsdóttir (Kvl.)
sat hjá. Með tillögunni greiddu at-
kvæði allir viðstaddir þingmenn
Alþýðuflokks, Bandalags jafnað-
armanna, Framsóknarflokks, og
Sjálfstæðisflokks.
Orðaskipti
stjórnarliða
Þegar kom til endanlegra at-
kvæða í þingdeildinni um frum-
varpið, með áorðnum breytingum,
greiddu þrír þingmenn Framsókn-
arflokks atkvæði gegn því en sjö
sátu hjá. Þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins studdu hinsvegar allir
frumvarpið. Ýmsir þingmenn
gerðu grein fyrir atkvæði sínu,
efnislega sem hér segir:
• HALLDÓR ÁSGRÍMSSON (F):
Auglýsingatekjur eru undirstaða
ríkisfjölmiðlanna í dag. Með því
að veita fleiri stöðvum ótakmark-
aðan aðgang að auglýsingum er
verið að veikja stöðu og framtfð
RÚV. Hann lýsti mótatkvæði við
frumvarpið.
• HALLDÓR BLÖNDAL (S) sagði
m.a. að RÚV hafi forskot og burði
fram yfir hugsanlega nýja rekstr-
araðila. Jafnstaða gagnvart aug-
lýsingum breyti ekki þeirri mynd.
Halldór lýsti meðatkvæði við
frumvarpið.
• HJÖRLEIFUR GUTTORMS-
SON (Abl.): Með þessu frumvarpi
er verið að opna flóðgáttir í fjöl-
miðlun fyrir fjármagnsöflin í
landinu og veita þeim óheftan að-
gang að ljósvakanum. Framtið
RÚV er teflt f tvfsýnu. Mótat-
kvæöi
• ÓLÁFUR Þ. ÞÓRÐARSON (F)
taldi gengið á samkomulag stjórn-
arflokkanna í menntamálanefnd
með samþykkt óheftra auglýsinga.
Hann lýsti hjásetu.
• JÓN BALDVIN HANNIBALS-
SON (A) taldi tilboði Alþýðu-
flokks um stuðning við frumvarp-
ið hafa verið hafnaö með því að
fella breytingartillögu um boð-
veitur í eigu sveitarfélag. Hann
lýsti hjásetu þingmanna Alþýðu-
flokk<iinR
• PÁLL PÉTURSSON (F) kvað
samkomulag stjórnarflokkanna i
menntamálanefnd rækilega brotið
af sjálfstæðismönnum við
atkvæðagreiðslu hér og nú. Hann
lýsti mótatkvæði.
• RAGNHILDUR HELGADÓTT-
IR (S) kvað sjálfstæðismenn aldr-
ei hafa farið dult með stuðning
sinn við jafnstöðu útvarpsstöðva
gagnvart tekjuöflum um auglýs-
ingar, sem væri fjárhagsleg for-
senda fyrir rekstri nýrra stöðva.
Hér væri í raun um að ræða jafn-
rétti til tjáningarfrelsins í lýðræð-
isþjóðfélagi.
• STEFÁN VALGEIRSSON (F)
sagði frumvarpið auka á misrétti I
þjóðfélaginu.
• BIRGIR ÍSLEIFUR GUNN-
ARSSON (S) minnti á að í nefnd-
aráliti meirihluta menntamála-
nefndar, sem undirritað væri af
fulltrúum beggja stjórnarflokk-
anna, Framsóknarflokks og Sjálf-
stæðisflokks, væri skýrt fram tek-
ið, að þeir áskildu sér rétt til að
flytja og/eða fylgja breytingartil-
lögum. Þegar þessi fyrirvari var
gerður var vitað um ágreining
stjórnarflokkanna varðandi aug-
lýsingar. Það er því algrangt hjá
Páli Péturssyni, sagði Birgir, að
sjálfstæðismenn hafi brotið nokk-
urt samkomulag.
• ELLERT B. SCHARAM (S)
kvað útvarpslagafrumvarpið hafa
velkst lengi fyrir Alþingi. Nú á
sfðasti stigi máls hefðu aftur-
haldsöflun sameinast um að fyrir-
byggja fjárhagslega rekstrar-
möguleika nýrra útvarpsstöðva.