Morgunblaðið - 29.05.1985, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, MIDVIKUDAGUR 29. MAÍ 1985
Range Rover árgerö 1983
Þessi stórglæsilegi RR er til sýnis og sölu á bílasölunni Bílatorg.
Bíllinn er í toppstandi með mörgum nýjum aukahlutum, ekinn
aðeins 22 þús. km.
BÍLATORG
Bílatorg Nóatúni 2, sími 621033.
Ódýrir varahlutir
í bíla og vinnuvélar
Við seljum aðeins viðurkennda vara-
hluti írá virtum íramleiðendum -
vönduð vara sem notuð er aí bíla- og
vinnuvélaverksmiöjum víðs vegar um
heiminn.
• Stimplar og slífar • Stimpilhringir
• Pakkningar • Vélalegur • Knastásar
• Tímahjól og keðjur • Ventlar
• Olíudœlur • Undirlyítur o.fl.
ÞJÓHSS0N&C0
Skeiíunni 17, Reykjavík
S: 84515 og 84516 . »»*
ALLT í RÖÐ OG REGLU!
Duni er ódýrasti barinn í bænum
Duni kaffibarinn sparar bæði tíma og pláss.
Hann getur staðið á borði eða hangið á vegg.
- hann kostar aðeins 3.550,- krónur!
(Innifalið í verði: Málmstandur, 2000 mál, tíu höldur og 1000
teskeiðar.)
TW' STANDBERG HF.
Sogavegi 108
símar 35240 og 35242
- kaffistofa í hverjum krók!
Ef þú ert þreytt(ur) á óreiðunni
og uppvaskinu í kaffistofunni
þá er Duni kaffibarinn lausn á vandanum.
Friðarhertogi
og þjóðhetja
- eftir Kolbein
Þorleifsson
Tvær svipmyndir frá liðinni tíð:
Ungur maður hugleiðir Júdas
Makkabeus á alþingshátíðarári
norður á íslandi. Þá verður honum
að orði:
Bíddu mín Júdea, biddu, ég kem.
Og bráðum verður stormur i Jerúsalem.
Þér helga ég verkin og víkingshjarta mitt;
sem vörður skal ég standa við musteri þitt.
(Guðmundur Ingi Kristjánsson)
Tíu árum síðar: Á Englandi
heldur Winston Churchill sína
fyrstu útvarpsræðu sem forsæt-
isráðherra Bretaveldis í heims-
styrjöld. Þá sótti hann styrk og
kjark í baráttunni gegn nasisman-
um til orða Júdasar Makkabeusar:
„Hertygið yður og gjörið yður
reiðubúna til bardaga." Þessari
herkvaðningu gleymir enginn sem
einu sinni heyrir hana flutta með
drafandi ljónsrödd Sir Winstons.
Og þegar hann hálfu öðru ári síðar
lýsti samkomulagi sínu og Roose-
velts Bandaríkjaforseta, þá talaði
hann um „að fylkja góðum öflum
gegn hinum illu“.
Var þetta þess virði? Að standa
vörð um kristin lög, kristna trú,
kristna þjóð. Við höfum fengið að
minnast þessa í friðarmánuði
fjörutíu árum síðar. Tónlistarfé-
lagið minntist þessa í friðarmán-
uði tveimur árum síðar, árið 1947,
þegar eitt af fórnarlömbum Gyð-
ingahatursins og styrjaldarinnar,
dr. Victor Urbancic, stjórnaði
fyrsta flutningi óratóríunnar Júd-
asar Makkabeus á íslandi með
Einari Kristjánssyni í titilhlut-
verkinu, en þá voru líka 200 ár
liðin síðan verkið var frumflutt í
Englandi.
Núna ræður tilviljun því að
Söngsveitin Fílharmónía flytur
þetta verk á 25 ára afmælistón-
leikum sínum á fjörutíu ára frið-
arafmæli í Evrópu. Þetta verk eft-
ir Hðndel gerði á sínum tfma Júd-
as Makkabeus að enskri þjóðhetju
í líki konungssonarins Vilhjálms
Ágústusar, sem 25 ára gamall
friðaði England í orustunni við
Culloden og rak hina katólsku
Stúarta endanlega úr landinu, og
upp frá því hættu hinir herskáu
Hálendingar að berja á Englend-
ingum og konungum mótmælenda
og urðu að framvarðarsveitum
breska nýlenduhersins. í Þýska-
landi gerði Heller Tómasarkantor
í Leipzig og stofnandi Gewandt-
haus-hljómsveitarinnar Makkabe-
ann að þýskri rómantískri hetju,
og Frakkar gerðu hann líka að
sinni eigin hetju.
Minnstu munaði, að ungmenna-
félagshreyfingin gerði Júdas
Makkabeus að íslenskri sjálfstæð-
ishetju. Það sýnir ljóð Guðmundar
Inga á Kirkjubóli og einnig þýðing
Jóhannesar úr Kötlum á bók How-
ards Fast: Fimm synir, sem fjallar
„Minnstu munaði að
ungmennafélagshreyf-
ingin gerði Júdas
Makkabeus að íslenskri
sjálfstæðishetju.“
um þessa uppreisnarmenn úr
bændastétt, en í þetta skipti er
túlkunin út frá sósíalískum við-
horfum.
1 handbók þeirri sem íslenskir
prestar notuðu í gamla daga í pre-
dikunum sínum er langur kafli um
Júdas Makkebeus og hvernig beri
að skilja sögu hans sem fyrir-
myndar Krists. Það er svipuð túlk-
un og Hándel notar í óratóríu
sinni. Júdas Makkabeus er þar
friðarhöfðingi í gömlum stíl.
Hann berst gegn hinum leiða
djöfli Lúsífer, sem heitir í sögunni
Antíokkus (andskoti) Epífanes.
Nafnið Makkabeus er að fornum
hætti túlkað sem skammstöfun á
orðunum: „Drottinn, hver er þinn
líki meðal guðanna". Það er síðan
heimfært upp á Mikael erkiengil,
sem í Opinberunarbókinni berst
við drekann á himni. Þaðan er
stutt yfir í helgisöguna um heilag-
an Georg í Kappadókíu, sem líka
barðist við dreka, og er eins og
allir eiga að vita, verndardýrling-
ur Englands, enda hafa flestir
konungar af Hannover-ættinni
borið nafn hans.
Friðarhöfðinginn Kristur fædd-
ist á jólunum, þann 25. desember.
Jólin eru meðal kristinna manna
hátíð ljósa og barna. Svo vill til,
að meðal Gyðinga er haldin Ljósa-
hátíð þann 25. dag Kíslev-mánað-
ar og fellur þessi hátíð oft saman
við jólahátíð kristinna manna. Til
þessarar hátíðar var upphaflega
stofnað af Júdasi Makkebeusi til
minningar um frægan sigur yfir
Sýrlandskonungi og mönnum
hans. Lokaþáttur óratóríu Hánd-
els fjallar allur um upphaf þessar-
ar Ijósahátíðar, og söngtextarnir
fjalla allir um frelsi og frið. Ekki
má gleyma því, að fastur liður í
þessari hátíð er söngur lofsöngsins
(Hallel-sálmanna í Saltaranum),
sem Jesús söng á sínum tíma að
liðinni máltíð, áður en hann gekk
út til písla sinna. Einnig syngja
Gyðingar 30. Davíðssálm um Bjarg
aldanna, þar sem Guð hefur syrgj-
andann upp úr feni örvæntingar-
innar og leggur honum í munn
gleðisöng að morgni. t texta óra-
tóríunnar er unnið úr þessu efni
Lj ósahátíðarinnar.
Þess vegna á það vel heima, þeg-
ar kirkjukórar syngja á jólum sig-
ursönginn úr lokaþætti óratórí-
unnar:
Fagna Zíon, syng þú hátt
sigurljóð, er best þú átt.
Sjá, þar kemur kóngur þinn
Kristur, frióarhertoginn.
(Jónas Jónsson, 1909)
Höfundur er prestur og virtnur að
kirkjusögulegum rannsóknum.
„Hann boðar frelsi og frið á jttrð“ (Sjá Ktflhinar-fúgu Júdasar Maltkabeus-
ar). — Engill Drottins kemur Makkabeum til hjálpar. — Teikning Gustave
Doré.
Fræðslufundur haldinn
fyrir bónustrúnaðarfólk
FÖSTUDAGINN 17. maí var hald-
inn í Reykjavík fræðslufundur
fyrir bónustrúnaðarfólk í frysti-
húsum landsins.
Til fundarins boðaði bónusnefnd
sem skipuð er þrem fulltrúum
Verkamannasambands tslands,
tveimur fulltrúum Vinnuveitenda-
sambands tslands og einum full-
trúa Vinnumálasambands sam-
vinnufélaganna.
Á fundinum voru flutt erindi
um þau mál sem efst eru á baugi
og tengjast bónusvinnu í frysti-
húsum.
Fundarstjóri var Jón Kjartans-
son, formaður Verkalýðsfélags
Vestmannaeyja, og flutti hann
ávarp í byrjun fundar. Fyrst á
dagskrá fundarins var kynning á
endurskoðun sem nú fer fram á
staðaltímakerfi snyrtingar, vigt-
unar og pökkunar. Um þessa
kynningu sáu þeir Bragi Berg-
sveinsson og Gísli Erlendsson frá
Rekstrartækni sf. Kom fram hjá
þeim að endurskoðunin er langt
komin. Þessa dagana er verið að
hefja tilraunakeyrslu kerfisins í
tveimur frystihúsum á Akranesi
og stendur sú tilraun sennilega
allt til áramóta.
Markús Waage, Sölumiðstöð
hraðfrystihúsanna, talaði um
gæða- og markaðsmál. Kom fram
hjá honum m.a. að sala hefur að
undanförnu gengið allvel og einnig
að hvað gæði varðar sé fram-
leiðsla frystihúsa félagsmanna
Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna á réttri braut.
Egill Jón Kristjánsson, Sjávar-
afurðadeild SÍS, talaði þessu næst
um gæðastýringu í frystihúsum.
Kvað hann menn hingað til hafa
einblínt um of á einstaka galla,
þ.e. orma og bein. Tími sé kominn
til að beina athyglinni einnig aö
öðrum þáttum og m.a. er starf
„gæðastjóra" í frystihúsum liður í
því. (FrétUtilkynning.)