Morgunblaðið - 01.08.1985, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1, Á.GÚST 1985
31
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓHÖNNU KRISTJÓNSDÓTTUR
Alan Garcia, yngsti forseti sem stýrt hefur Perú, veifar til þingmanna eftir að hann hafði svarið embættiseið um
helgina.
Perú:
Tekst hinum nýja forseta að
treysta lýðræði í sessi og bæta
hag hins almenna borgara?
STJÓRNMÁLASÉRFRÆÐINGAR um málefni Suð-
ur-Ameríku munu eflaust fylgjast grannt með störfum
Alans Garcia forseta sem tók við embætti á mánudag-
inn var, og ítarlega hefur verið sagt frá í Morgunblað-
inu. En ekki síöur hugsar alþýða manna í Perú gott til
starfa forsetans. Ekki þarf að orðlengja að Garcia og
menn hans þurfa að spýta í lófana og taka til óspilltra
málana. En vissulega ætti það að styrkja Garcia í
vandasömu starfi að hann fékk mjög eindreginn
stuðning í kosningunum þann 14. apríl siðastliðinn.
Svo á eftir aö koma í Ijós hvernig breytingar Garcia
gerir og hversu árangursríkar þær verða.
Kosningarnar voru persónu-
legur sigur fyrir Garcia.
Hann tók við forystu APRA — sem
er vinstriflokkur — fyrir þremur
árum. Fylgi flokksins var þá hið
minnsta um langa hríð en undir
forystu Garcia hefur honum svo
stóraukizt fylgi og er nú í valda-
aðstöðu í fyrsta skipti. Þó er
APRA elzti stjórnmálaflokkur
Perú. Hann hefur nú meirihluta í
báðum þingdeildum og Garcia
vann um það bil helming atkvæða
og var með tvöfalt fylgi á við
aðalkeppinaut sinn, Alfonso Barr-
antes, borgarstjóra í Lima og
forsvarsmann Sameinuðu vinstri-
fylkingarinnar, sem er marxista-
flokkur. Hægri- og miðflokkar sem
hafa verið við stjórnvölinn síðustu
fimm ár biðu mikinn ósigur og
fengu aðeins tuttugu prósent at-
kvæða.
Garcia þótti sýna mikla forystu-
hæfileika og ýmis klókindi í kosn-
ingabaráttunni. En eigi Perú að ná
sér á strik verður að styrkja lýð-
ræðið í landinu og Garcia hét því
að vinna ötullega að því.
Perú glímir við ótrúlega efna-
hagsörðugleika þó svo að nokkur
árangur hafi náðst í jákvæða átt.
Samt er verðbólgan enn nærri tvö
hundruð prósent. Ekki eru síður
erfiðleikar á sviði félagsmála al-
mennt og Garcia mun nú taka að
erfðum stórkostlegar og nánast
botnlausar erlendar skuldir, sem
aldrei hafa verið meiri. Enn ber að
nefna að um 33 prósent atvinnu-
bærra manna eru atvinnulaus og
rauntekjur á mann hafa dregizt
saman og eru svipaðar og fyrir
tuttugu árum. Spenna vex í land-
inu vegna misskiptingar þjóðar-
tekna og óréttlætis sem viðgengst í
félags-, heilbrigðis- og menntun-
armálum.
Alan Garcia þarf því sízt að
kvarta undan verkefnaskorti á
næstunni. Hann mun áreiöanlega
sæta þrýstingi frá erlendum
skuldunautum og innanlands
munu menn krefjast aðgerða sem
leiði til réttlátara þjóðfélags. Og
eiginlega á þetta allt að gerast í
einu vetfangi. Stjórnmálafræðing-
urinn og félagsfræðingurinn Julio
Cotle hefur sagt: „Fólk bíður ekki
lengur — og það á einnig við um
miðstétt landins." Garcia gerir sér
sjálfsagt manna bezt grein fyrir
því óþoli sem er meðal landa hans
og hann verður fljótlega að sýna
merki þess að athafnir fylgi orð-
um.
í kosningabaráttunni forðuðust
flokksmenn og frambjóðendur
APRA að gefa bindandi yfirlýs-
ingar. En Garcia hefur orðið tíð-
rætt um að það sé nauðsynlegt að
efla landbúnað og iðnað og nýta til
fullnustu þær takmörkuðu auð-
lindir í landinu. Iðnaður Perú hef-
ur barizt í bökkum undanfarin ár
og forsetinn hefur nú heitið því að
hann verði verndaður gegn inn-
fluttum iðnaðarvörum. Ekki er þó
full samstaða um hvort þetta eigi
að gera með gengislækkun eða
hærri tollum á innfluttar iðnað-
arvörur.
En fyrsta verkefnið verður
væntanlega að huga að erlendu
skuldasúpunni. I Bandaríkjunum
hafa þær raddir verið uppi að
stöðva allar frekari lánveitingar til
Perú. Þetta þýðir vitanlega að
Perú yrði að staðgreiða meirihluta
alls innflutnings. Og þar með færi
Perú endanlega á hausinn. Garcia
hefur sagt að hann telji nauðsyn-
legt að stjórnvöld snúi sér
milliliðalaust til skuldunauta
sinna og reyni að komast að sam-
komulagi við þá. Hins vegar er
ekki þar með sagt að viðkomandi
skuldunautar fallist á þá leið og
kjósi frekar að Alþjóðagjaldeyr-
issjóðurinn semji fyrir þá.
Hvernig sem þau mál skipast
verður Garcia að semja af fyllstu
gætni. Ef hann gerði einhvern
þann samning við Alþjóðagjald-
eyrissjóðinn sem stjórnarandstað-
an í Perú gæti með rökum túlkað
sem undanlátssamning, er hætt við
að fylgið hryndi af honum heima
fyrir og ólgan magnaðist enn.
En Garcia á við fleira að stríða.
Hann hefur lýst því yfir að hann sé
reiðubúinn að semja við Maosinn-
aða skæruliða sem hafa látið æ
meira aö sér kveða síðustu fimm
árin og gerðu fráfarandi stjórn
margan grikk. Trúlegt er að Garcia
muni njóta stuðnings í þeim fyrir-
ætlunum sínum að kveða niður
skæruliðastarfsemina í landinu, að
minnsta kosti fyrst um sinn.
Mannréttindabrot sem stjórn Perú
hefur verið sökuð um er Ijótur
blettur á landinu út á við sem inn á
við. Garcia hefur hug á að þar
verði einnig gerð bragarbót.
Perúmenn eru nú að hefja annað
kjörtímabil lýðræðislega kjörinnar
og borgaralegrar stjórnar eftir að
hafa búið við herforingjastjórnir í
fjörutíu ár. Hershöfðingjarnir
segja að þeir hafi engan áhuga á að
hrifsa völdin á ný og það heyri for-
tíðinni til. En þó svo að herinn
verði honum hliðhollur, samningar
næðust við skuldunauta og margt
annað næðist fram, er sýnilegt af
öllu að Alan Garcia verður að sýna
óhemjumikla stjórnvizku, stað-
festu og dugnað, eigi að vera von
til þess að stjórn hans takist að
þoka þjóö sinni á leiö.
(Heimildir South, Ap. o.fl.)
Peð i skákborði stjórnmálamanna: námaverkamenn og fjölskyldur I
hungurverkfalli.
Útsala — Útsala
Mikil verölækkun.
Glugginn,
Laugavegi 40 (Kúnst-húsinu), sími 12854.
Terelynebuxur kr. 895.-, 995.- og 1.095.-
Gallabuxur kr. 865.00 og kr. 350.-. Litlar stæröir.
Kvenstæröir kr. 610.-
Sumarbuxur karlm. kr. 785,-
Kvensumarbuxur kr. 350.- til kr. 882,-
Regngallar kr. 1.190.- og kr. 1.350,-
Skyrtur, bolir o.m.fl. ódýrt.
ANDRÉS
Skólavöröustíg 22 A, sími 18250.
Til sölu Benz Unimog árg 1960
og Chevrolet Suburban árg 1980
Upplýsingar eftir kl. 19.00 í síma 666693
BETRI
ÁRANGUR MEÐ
ATLAS COPCO
Öruggur búnaöur fyrir:
1. Mannvirkjagerö
2. Verktakastarfsemi
3. Þungaöiönaö
4. Léttan iönaö
ATLAS COPCO er stærsti framleiðandi í heimi á loftþjöppum
og tækjabúnaði fyrir þrýstiloft. Fyrirtækiö þekkir hvernig
minnka má framleiðslukostnað með notkun á loft- og gas-
þjöppum, þurrkurum, síum, kælum, iðnaðarverkfærum og
tækjum til yfirborðsmeðhöndlunar.
Fyrirtæki með framleiðslu er §^■■■■■1
fltlasCopcc tryggir þér bætta arðsemi og fltUmCopcc
góða þjónustu.
Allar nánari upplýsingar gefur
LANDSSMIÐJAN HF.
SOLVHOLSGOTU 13 - 101 REVKJAVIK
SIMI (91) 20680 TELEX 2207 GWORKS
Þú svalar lestrarþörf dagsins
á^síöum Moggansj