Morgunblaðið - 25.09.1985, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐID, MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER1985
Sprenging
í Vínarborg
Vfn. Aimturrilii. 24. arotpmhrr. AP. ^ ■' *
Vfn, Austurríki, 24. september. AP.
SPRENGJA sprakk í morgun í ung-
verskum banka í Vínarborg og rigndi
glerbrotunum yfír nálæga vegfarend-
ur. Slösuðust tíu þar af einn alvar-
lega.
Ungverski bankinn, þar sem
sprengjan sprakk, er í Kártner-
stræti, sem er göngugata og helsta
verslunargata í Vín. í bankanum
sjálfum slasaðist enginn, aðeins
vegfarendur, sem áttu leið fram-
hjá og urðu fyrir glerbrotum. Einn
maður slasaðist alvarlega, missti
höndina þegar stór glerrúða lenti
á honum, en læknar hafa nú saum-
að hana á aftur og gefa manninum
góðar vonir um að halda henni.
Kanada:
Sjávarútvegsráð-
herra segir af sér
Fregnir frá Póllandi herma að ungmenn} þar mótmæli því nú, að þurfa að sverja sovéska hernum hollustueið, er
þau hefja herþjónustu í pólska hernum. Á myndinni má sjá Lech Walesa, leiðtoga Einingar, hinna bönnuðu frjálsu
verkalýðssamtaka Póllands, þar sem hann er á mótmælafundi.
Pólland:
OtUwa, Kanada, 24. september. AP.
Sjavarutvegsráðherra Kanada
hefur sagt af sér embætti, vegna
blaðafregna þess efnis að hann hafí
leyft sölu á niðursoðnum túnfiski,
þrátt fyrir álit sérfræðinga þess efnis
að afurðirnar væru óhæfar til mann-
eldis.
John Frazer, sjávarútvegsráð-
herra vildi ekkert láta hafa eftir
sér um afsögnina við fréttamenn,
en sagðist vonast til að geta haldið
áfram að gegna skyldustörfum
sínum á Kanadíska þinginu, en þar
er hann fulltrúi fyrir Vancouver
fylki.
Það var skýrt frá því í blaða-
fregnum síðasta fimmtudag að
Frazer hefði leyft sölu á nær einni
milljón dósa af túnfiski, sem sér-
fræðingar höfðu dæmt óhæfar.
Ríkisstjórn Kanada hefur ákveðið
að túnfiskurinn verði innkallaður
af almennum markaði.
Ungmenni neita að sverja
sovéska hernum hollustu
John Fraser, sjávarútvegsráðherra
sambandsstjórnar Kanada.
Fornminjarnar
stóðust skjálftann
^ Varnjá, 24. september. AP.
ÁITA ungir Pólverjar hafa skilað inn
til varnarmálaráðuneytisins her-
skráningarskírteinum sínum, til að
mótmæla fangelsun stúdents, sem
neitaði að sverja sovéska hernum
hollustu sína. Krefjast þeir þess að
viðkomandi stúdent verði látinn laus,
en hann var dæmdur til 214 árs
fangavistar í desember síðastliðnum.
Stúdentinn sem situr í fangelsi
var leiðtogi í hinum bönnuðu
samtökum sjálfstæðra stúdenta.
Hann neitaði að sverja þann hluta
eiðsins, þar sem segir: „ . . .að
pólski herinn standi vörð um frið-
inn í bræðralagi við sovéska her-
Stúdentarnir sem hafa mótmælt
eru frá Varsjá á aldrinum 22 ára
til þrítugs. Meðal þeirra er Maciej
Kuron, sonur Jacek Kuron, sem er
einn helsti hugmyndafræðingur
Einingar, hinna bönnuðu verka-
lýðssamtaka Póllands. Að sögn
áttmenninganna eru samskonar
mótmæli í borgunum Krakow,
Wroclaw og Gdansk í undirbún-
ingi, en ekki var vitað hve margir
myndu taka þátt í þeim.
í bréfum sínum til varnarmála-
ráðuneytisins segja áttmenning-
arnir að þeir séu tilbúnir til að
verja Pólland, en þeir séu ekki
tilbúnir til að „taka þátt í lygi og
vera samábyrgir fyrir böli, sem sé
í andstöðu við samvisku ungs
fólks". Þeir fara fram á það við
stjórnvöld að þau geri eiðinn val-
frjálsan og leyfi þeim sem mót-
mæli vegna stjórnmálalegra eða
trúarlegra ástæðna, að þjóna þjóð-
inni með öðrum hætti. „Það myndi
færa okkur nær friði I föðurl-
andinu og þjóða í milli."
Allir pólskir karlmenn verða að
gegna herþjónustu í eitt eða tvö
ár, nema þeir séu undanþegnir
vegna heilsufars eða af persónu-
legum ástæðum. Hegningin við því
að neita herþjónustu í Póllandi
getur numið allt frá sex mánuðum
til fimm ára.
Fiskeldi í Noregi:
Meiíkóborg, 23. seplember. AP.
FLESTAR menjar um forna menn-
ingu Mexíkóbúa sluppu óskaddaðar
eða urðu fyrir litlum skemmdum í
jarðskjálftunum í síðustu viku.
Þannig urðu pýramídarnir í Teotihu-
acan, um 25 kílómetra í norður frá
borginni, ekki fyrir neinum
skemmdum, en þeir voru reistir af
fornri menningarþjóð í Mexíkódaln-
um, sem átti sitt blómaskeið frá
300—900 eftir Krists burð.
Sama gildir um þjóðminjasafn
Mexíkóbúa í mannfræði, en þar er
að finna eitt besta safn hluta um
mannvist í Ameríku fyrir daga
Kólumbusar í heiminum. Lista-
höllin í miðborginni slapp einnig
óskemmd, sem og dómkirkja Mex-
íkó og Azteca-musterið.
Hins vegar varð Þjóðarhöllin,
þar sem forsetinn og nokkrir aðrir
meðlimir stjórnarinnar hafa að-
setur sitt, fyrir nokkrum skemmd-
Lyfjanotkun skapar vanda
Osló, 23. september. Frá J.E. Laure.
NORSKAR fiskeldisstöðvar nota ár-
lega 5.200 tonn af fiskfóðri blönduðu
lyfjum, sem samsvarar því að 20
tonnum af virkum lyfjum lendi í
eldisfísknum. Því verður að ala fisk-
inn á lyfjalausu fóðri í um 3 mánuði
fyrir slátrun eigi fiskholdið að vera
frítt við lyf þegar fiskurinn fer á
markað.
Gyðingar mótmæla
Fassbinder-leikriti
Berlín, 24. wpL AP.
FLOKKUR gyðinga tilkynnti í dag
að ákveðið hefði verið að koma í
veg fyrir leikrit eftir Rainer Wern-
er Fassbinder í Frankfurt, sem
fjallar um and-semitisma á kraft-
mikinn hátt.
Þessi umdeildi leikstjóri og
rithöfundur, sem lést í Munch-
en 1982, 36 ára að aldri, var
þekktastur fyrir kvikmyndir
sínar, en skrifaði einnig fyrir
oglékásviði.
Meðal leikrita hans er „Der
Miill, die Stadt und der Tod“
(Ruslið, borgin og dauðinn),
sem hann skrifaði 1975. Frum-
sýningu leikritsins hefur þegar
verið frestað tvisvar í Frank-
furt, höfuðborg viðskipta í
Vestur-Þýskalandi. Leikritið
fjallar um auðugan gyðing sem
lifir á lóðabraski og gerist á
RAINER Werner Fassbinder,
hamhleypa vestur-þýskrar kvik-
myndagerðar, var umdeildur í lif-
anda lífí og vekja verk hans enn
deilur, þótt höfundurinn sé allur.
áttunda áratugnum.
Höfuðpaurinn, sem í leikrit-
inu er aldrei kallaður annað en
ríki gyðingurinn, kaupir gömul
hús, lætur rífa þau og reisa ný.
Að leikslokum myrðir hann
vændiskonu, sem hann hafði
verið í ástarsambandi við.
„Hann mergsýgur okkur,
gyðingurinn. Hann drekkur úr
okkur blóðið og kennir okkur
um allt, því að hann er gyðingur
og við erum sakborningarnir,"
segir ein persóna leikritsins.
Menningarmálstofa gyðinga
í Vestur-Berlín hélt í dag
fréttamannafund þar sem lýst
var yfir að gyðingar myndu
stefna fyrir „áróður gegn þjóð
og kynþáttahatur" til þess að
koma í veg fyrir frumsýning-
una 31.október.
En norskir rannsóknarmenn eru
áhyggjufullir út af hugsanlegum
hliðarverkunum. Þeir óttast að
gerlar sem lifa í sjó muni með
tímanum verða ónæmir fyrir lyfj-
unutn sem eldisfiskunum eru gef-
in, segir í norsku fagriti um fi-
skeldi. I greininni er einnig bent
á að amerískir rannsóknarmenn
hafi sýnt fram á að ónæmi svo-
nefndra „vibrio-gerla" í fiski geti
verið skaðlegt heilsu manna sem
neyta hans. Hvað varðar ufsa er
þekkt að ónæmi skaðlausra gerla
getur færst yfir á gerla sem valda
sjúkdómum í fólki, t.d. salmon-
ellagerla. Talsmaður norska land-
búnaðarráðuneytisins segir að
umfram allt verði að koma í veg
fyrir sjúkdóma í fiskeldisstöðvum,
en sjúkdómar í eldisfiski séu enn
svo lítt þekktar að nauðsynlegt sé
að setja lyf í fóðrið til að koma í
veg fyrir að sjúkdómar breiðist út.
Hallalaus fjárlög í Finnlandi:
Fjárlög í fyrsta
sinn yfir hundrað
milljarða marka
Helsinki, 19. september. AP.
FINNSKA ríkisstjórnin hefur lagt
fram hallalaus fjárlög fyrir næsta ár,
þrátt fyrir þaó aó gert sé ráð fyrir
skattalækkunum til handa stórum
hluta fínnsku þjóóarinnar. Þetta eru
fyrstu fjárlög Finna, sem nema meira
en 100 milljörðum finnskra marka,
jafngildi 700 milljarða íslenskra
króna, en samt er einungis um að
ræða Vi % hækkun að raungildi á fjár-
lögunum og 5 milljarða marka halli
á fjárlögum síðasta árs er ennfremur
jafnaður út.
í fjárlögunum er gert ráð fyrir
0,5% lækkun á tekjuskatti og að
skattur á fyrirtækjum verði lækk-
aður úr 43% í 33%. Ríkisstjórn
sósíaldemókrata í Finnlandi, er
jafnframt staðráðin í að minnka
útgjöld ríkisins og berjast við
verðbólgu með það að markmiði
að hún verði ekki meiri en 4% á
næsta ári. Fjárlögin gera jafn-
framt ráð fyrir að ekki verði rúm
til meiri launahækkana en nemur
1,5% í næstu almennu kjarasamn-
ingum sem verða næsta vor. Þá
er gert ráð fyrir að tala atvinnu-
lausra vaxi í 6,2% á árinu.