Morgunblaðið - 25.09.1985, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLADIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER1985
Um eitt hundrað opinberir aðilar
hafa komið hingað frá Norðurlönd-
unum að undanlornu til að kynna
sér meðferð vímuefnaneytenda á
íslandi. Þar á meðal er 17 manna
þingmannanefnd Svía, opinber
nefnd sem er að vinna að tillögum í
sambandi við áfengis- og vímuefna-
meðferð.
Frá því um síðustu áramót hef-
ur verið rekið meðferðarheimili
hér á landi fyrir vímuefnaneyt-
endur á Norðurlöndunum og hafa
á annað hundrað einstaklingar
verið hér í meðferð.
Hendrik Berndsen formaður
SÁÁ sagði í samtali við blaðið að
frá því SÁÁ tók til starfa fyrir 10
árum hafi um 7.000 einstaklingar
farið í meðferð, eða um 3% þjóð-
arinnar. 1977 opnaði SÁÁ fyrstu
Þessi mynd birtist í tímaritinu Socialnyt af þeim Henrik og Ewald
Berndsen, en þeir voru meðal hinna fyrstu sem fóru f meðferð til Banda-
ríkjanna. Nú 10 árum síðar er Binni formaður SÁÁ og Lilli rekur athvarf
fyrir heimilislausa alkóhólista í Reykjavík.
Sjö þúsund íslendingar í
meðferð og Norðurlanda-
búar sýna áhuga á starfinu
— Rætt við Henrik Berndsen formann SÁÁ
afvötnunarstöðina í Reykjadal,
en fram að þeim tíma fóru milli
átta og níu hundruð íslendingar í
meðferð til Bandaríkjanna.
„Við erum búin að aðlaga þá
þekkingu sem við lærðum I
Bandaríkjunum íslenskum að-
stæðum og íslenskri manngerð,
og það er eflaust einn þáttur þess
hve vel hefur gengið. Þessi góði
árangur sem við höfum náð hefur
gert það að verkum að aðrar
þjóðir eru farnar að horfa á
okkur, og áhuginn hefur vaxið
eftir að nokkrir einstaklingar
settu á stofn líknarfélagið Von,
en sú stofnun er hugsuð sem
nokkurs konar brú til Norður-
landanna, við viljum reyna að að-
stoða frændþjóðir okkar við að ná
tökum á þessu vandamáli. Með-
ferðin fer fram á Norðurlanda-
málum, og draumur okkar er að
við getum lagt Von niður eftir
nokkur ár, því þá verði búið að
koma upp sambærilegum stofn-
unum á hinum Norðurlöndunum.
SÁÁ hefur verið stofnað i Sví-
þjóð, í Danmörku og í Færeyjum,
en enn sem komið er eru þeir ekki
nægilega vel i stakk búnir til að
taka við fólki sem verið hefur í
meðferð þar sem AA-samtökin
eru ekki nægilega fjölmenn, en úr
því rætist væntanlega á næstu
árum.“
Frá því Von tók til starfa um
sl. áramót hafa um 100 Færey-
ingar verið þar í meðferð, en
kostnaður við meðferðina er
greiddur í gegnum tryggingakerf-
ið þar um 30 einstaklingar hafa
komið frá Danmörku og Svíþjóð,
en fram að þessu hafa þeir greitt
meðferð sína sjálfir.
„Nýkomnir eru til landsins
fyrstu tveir Svíarnir sem greitt
er fyrir í gegnum tryggingarnar,
en menn eru fljótir að sjá að
kostnaður við þessa meðferð er
fljótur að skila sér aftur er menn
fara að vinna og borga skatta.
Enn sem komið er hafa vímu-
efnaneytendur átt stóran þátt í
kostnaði við spítala og stofnanir
á Norðurlöndunum, án þess að
þeir hafi fengið árangursríka
meðhöndlun."
Árangur tslendinga í barátt-
unni við Bakkus og fleiri vimu-
efnaguði hefur vakið athygli fjöl-
miðla á Norðurlöndunum, í kjöl-
far heimsóknar sænsku þing-
mannanefndarinnar var skrifuð
stór grein í tímaritið Socialnyt og
önnur birtist í danska mánaðar-
ritinu Samvirke, auk greina í
dagblöðum.
En eru einhverjar nýjungar á
döfinni hjá SÁÁ? Hendrik sagði
að samvinna væri að hefjast við
ASÍ og VSt. „Við komum til með
að kynna atvinnurekendum það
sem við höfum verið að gera, ætl-
um að senda öllum fyrirtækjum
bréf til að gera atvinnurekendum
ljós þau úrræði sem við bjóðum
upp á. Þá erum við að ljúka við að
útbúa ákveðið fræðslukerfi fyrir
skólana og er gert ráð fyrir að
það hefjist í vetur."
Ráðstefna um fram-
leiðni í fyrirtækjum
haldin á föstudag
ÁTTA sérfræðingar frá sjö löndum
ílytja erindi um mismunandi efni
tengd framleiðni á ráðstefnu um
framleiðni í fyrirtækjum, sem haldin
verður í Átthagasal Hótel Sögu,
föstudaginn 27. september nk. Er
ráðstefnan þáttur I framleiðniátaki,
sem verið er að hrinda af stað á
vegum Iðntæknistofnunar tslands,
Iðnaðarráðuneytisins, Alþýðusam-
bands fslands, Félags Islenskra
iðnrekenda, Landssambands iðnað-
armanna og Landssambands iðn-
verkafólks.
Fyrirlesarar ráðstefnunnar eru
meðal þeirra sem sitja fund fram-
kvæmdastjórar Evrópusambands
framleiðnistofnana (European
Association of National Produc-
tivity Centres), sem haldinn verð-
ur í Reykjavík. í tengslum við fund
sinn mun framkvæmdastjórnin
kynna sér stöðu efnahags- og at-
vinnumála á íslandi og rannsóknir
og þróunarstarf á sérstökum fundi
með fulltrúum ríkisstjórnar, ASÍ,
VSÍ, Rannsóknaráðs og Iðntækni-
stofnunar.
Ráðstefnan í Átthagasal verður
sett af Sverri Hermannssyni iðn-
aðarráðherra. Fyrirlestra flytja
Jerome Mark frá Vinnumálaráðu-
neyti Bandaríkjanna um „Reynslu
Bandaríkjamanna við að ná meiri
framleiðni opinberra aðila", Pi-
erre-Louis Remy frá frönsku
Vinnuumhverfisstofnuninni
(ANACT) um „Framleiðni opin-
berra aðila frá frönskum sjónar-
hóli“ og Imre Bernolak frá Ottawa
um sama efni frá alþjóðlegum
sjónarhóli. Jojo Arai forstjóri
Framleiðnistofnunar Japans veltir
fyrir sér „Hvað geta Japanir enn
lært af Vesturlöndum", Wilhelm
Meyn frá norsku framleiðnistofn-
uninni kynnir efni og notkun nýrr-
ar norskrar bókar um framleiðni-
kunnáttu, Björn Gustavsen frá
Vinnuumhverfisstofnun Svíþjóðar
rekur nýleg dæmi um samvinnu
starfsmanna og stjórnenda I Sví-
þjóð um aukna hagkvæmni í
rekstri og um meðákvörðunarrétt
starfsmanna í sænskum fyrirtækj-
um, Arthur Smith frá Framleiðni-
stofnun Kanada talar um fram-
leiðniátak þar með þátttöku at-
vinnurekenda og verkalýðsfélaga
og að lokum segir Sigtryggur
Bragason frá framleiðniþróun hjá
í slenska j árnblendifélaginu.
(FrétUtilkjnning)
Lögfræðiað-
stoð á veg-
um BHM
STJÓRN Bandalags háskólamanna
hefur ráðid Guðríöi Þorsteinsdóttur
héraðsdómslögmann til að annast
lögfræðiaðstoð fyrir félög og félags-
menn í bandalaginu.
Guðríður mun veita upplýsingar
og ráðgjöf varðandi kjaramál, líf-
eyrismál, réttindamál og önnur
mál er varða háskólamenn sér-
staklega.
Með þessu hyggst stjórn BHM
koma til móts við óskir frá félögum
og einstaklingum innan bandalags-
ins um lögfræðiþjónustu á vegum
bandalagsins.
Guðríður verður til viðtals á
skrifstofu BHM, Lágmúla 7, á
hverjum þriðjudegi kl. 16—18.
(FrétUtilkynning)
Góð sala
HÓLMATINDUR SU seldi á þriðju-
dag 125,8 lestir í Hull á Englandi.
Heildarverð var 6.190.400 krónur,
meðalverð 49,20. Afli Hólmatinds
var að mestu þorskur og koli, en
einnig var hann með 17,5 lestir af
grálúðu. Heildarverð fyrir stærsta
þorskinn var 57,89 krónur á hvert
kíló.
Peningamarkaðurinn
r
GENGIS-
SKRANING
Nr. 180 - 24. september 1985
Kr. Kr. Toll-
Ein-KL 09.15 Kaup SaU gengi
Dollari 40,850 40,970 41,060
SLpund 58,477 58,649 57,381
Kan.dolUrí 29,977 30,065 30,169
Donsk kr. 4,1492 4,1614 4,0743
Norsk kr. 5,0777 5,0926 5,0040
Senskkr. 5,0292 5,0440 4,9625
FLmark 7,0553 7,0760 6,9440
Fr. franki 4,9313 4,9458 4,8446
Belg. franki Sv.rranki 0,7367 0,7389 0,7305
18,3554 18,4093 18,0523
Holl. gyllini 13^748 13,4141 13,1468
V-þmark 15,0571 15,1014 14,7937
lLlíra 0,02227 0,02234 0,02204
Ansturr. sch. 2,1428 2,1491 2,1059
PorLesrudo 0,2432 0,2439 0^465
Sp. peseti 0,2495 0,2503 0,2512
iELi SDR(SérsL 0,17761 46,675 0,17813 46,812 0,17326 46,063
42,8749 42J5785
dráttarr.) 42,7494
Beig. franki 0,7380 0,7401
/
INNLÁNSVEXTIR:
Spansjóðsbækur___________________ 22,00%
S|Mrisjóöiraikningir
moð 3ja mánaða uppsögn
Alþýöubankinn................ 25,00%
Búnaðarbankinn............... 25,00%
Iðnaóarbankinn............... 23,00%
Landsbankinn................. 23,00%
Samvinnubankinn.............. 25,00%
Sparisjóðir.................. 25,00%
Útvegsbankinn................ 23,00%
Verzlunarbankinn............. 25,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn................ 30,00%
Búnaöarbankinn............... 28,00%
Iðnaöarbankinn............... 28,00%
Samvinnubankinn.............. 30,00%
Sparisjóðir.................. 28,00%
Útvegsbankinn................ 29,00%
Verzlunarbankinn..............31,00%
með 12 mánaða uppsögn
Alþýöubankinn................ 32,00%
Landsbankinn..................31,00%
Útvegsbankinn................ 32,00%
Innlánsskírteini
Alþýðubankinn.............. 28,00%
Sparisjóðir................. 28,00%
Verðtryggðir reikningar
miðað við lánskjaravisitölu
með 3ja mánaða uppsögn
Alþýðubankinn................. 1,50%
Búnaðarbankinn................ 1,00%
lönaöarbankinn................ 1,00%
Landsbankinn.................. 1,00%
Samvinnubankinn............... 1,00%
Sparisjóðir................... 1,00%
Utvegsbankinn................. 1,00%
Verzlunarbankinn.............. 2,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýöubankinn.................. 3,50%
Búnaöarbankinn................ 3,50%
lönaöarbankinn................ 3,50%
Landsbankinn.................. 3,00%
Samvinnubankinn............... 3,00%
Sparisjóðir................... 3,00%
Útvegsbankinn................. 3,00%
Verzlunarbankinn.............. 3,50%
Ávisana- og hlaupareikningar:
Alþýðubankinn
— ávísanareíkningar..;......17,00%
— hlaupareikningar........... 10,00%
Búnaöarbankinn....... ........ 8,00%
lönaöarbankinn................ 8,00%
Landsbankinn..................10,00%
Samvinnubankinn................8,00%
Sparisjóðir...................10,00%
Útvegsbankinn................. 8,00%
Verzlunarbankinn..............10,00%
Stjömureikningar I, II, III
Alþýöubankinn..................9,00%
Safnlán — heimilislán — IB-lán — plúslán
með 3ja til 5 mánaða bindingu
Iðnaðarbankinn................ 23,00%
Landsbankinn.................. 23,00%
Sparisjóöir................... 25,00%
Samvinnubankinn............... 23,00%
Útvegsbankinn................. 23,00%
Verzlunarbankinn............. 25,00%
6 mánaða bindingu eða lengur
Iðnaðarbankinn................ 26,00%
Landsbankinn.................. 23,00%
Sparisjóðir................... 28,00%
Útvegsbankinn................ 29,00%
Innlendir gjaldeyrisreikningar:
Bandaríkjadollar
Alþýðubankinn..................8,00%
Búnaöarbankinn................ 7,50%
lönaðarbankinn....... ........ 7,00%
Landsbankinn...................7,50%
Samvinnubankinn................7,50%
Sparisjóðir....................8,00%
Útvegsbankinn..................7,50%
Verzlunarbankinn...............7,50%
Stertingspund
Alþýðubankinn................. 11,50%
Búnaöarbankinn................ 11,00%
lönaðarbankinn................ 11,00%
Landsbankinn..................11,50%
Samvinnubankinn...............11,50%
Sparisjóðir...................11,50%
Útvegsbankinn................. 11,00%
Verzlunarbankinn..............11,50%
Vestur-þýsk mörk
Alþýöubankinn..................4,50%
Búnaöarbankinn.................4,25%
lönaöarbankinn....... .........4J)0%
Landsbankinn...................4,50%
Samvinnubankinn................4,50%
Sparisjóöir....................4,50%
Útvegsbankinn..................4,50%
Verzlunarbankinn...............5,00%
Danskar krónur
Alþýöubankinn................. 9,50%
Búnaðarbankinn................ 8,00%
lönaöarbankinn................ 8,00%
Landsbankinn.................. 9,00%
Samvinnubankinn........ ..... 9,00%
Sparisjóöir................... 9,00%
Útvegsbankinn................. 9,00%
Verzlunarbankinn..............10,00%
ÚTLÁNSVEXTIR:
Almennir víxlar, lorvextir
Landsbankinn................
Utvegsbankinn...............
Búnaöarbankinn..............
Iðnaöarbankinn..............
Verzlunarbankinn............
Samvinnubankinn.............
Sparisjóöirnir..............
Vióskiptavíxlar
Alþýðubankinn...............
Landsbankinn................
Búnaóarbankinn..............
Sparisjóöir.................
Yfirdráttarlán af hlaupareikningum:
Landsbankinn................
Útvegsbankinn...............
Búnaðarbankinn..............
lönaöarbankinn.............
Verzlunarbankinn............
Samvinnubankinn.............
Alþýðubankinn...............
Sparisjóöimir...............
30,00%
30,00%
30,00%
30,00%
30,00%
30,00%
30,00%
32,50%
32,50%
32,50%
32,50%
31,50%
31,50%
31,50%
31,50%
31,50%
31,50%
31,50%
31,50%
Ertdurseljanleg lán
fyrír innlendan markað------------- 27,50%
lán í SDR vegna útflutningsframl. — 9,50%
Skuldabréf, almenn:
Landsbankinn.................. 32,00%
Útvegsbankinn................. 32,00%
Búnaóarbankinn....... ....... 32,00%
lónaöarbankinn................. 3200%
Verzlunarbankinn.............. 32,00%
Samvinnubankinn............... 32,00%
Alþýöubankinn................. 32,00%
Sparisjóóirnir................ 32,00%
Viðskiptaskuldabréh
Landsbankinn........-........ 33,50%
Búnaöarbankinn................ 33,50%
Sparisjóöirnir................ 33,50%
Verðtryggð lén miðað við
lánskjaravísitölu
í allt aö 2 'h ár...................... 4%
lengur en 2% ár........................ 5%
Vanskilavextir........................ 45%
Överðtryggð skuldabréf
útgefin fyrir 11.08.’84............ 32,00%
Lífeyrissjódslán:
Lífeyrissjóóur starfsmanna ríkisins:
Lánsupphæö er nú 350 þúsund krónur
og er lániö vísitölubundiö með láns-
kjaravísitölu, en ársvextir eru 5%.
Lánstími er allt aö 25 ár, en getur veriö
skemmri, óski lántakandi þess, og eins
ef eign sú, sem veð er í er litilfjörleg, þá
getur sjóöurinn stytt lánstímann.
Greiöandi sjóösfólagar geta sótt um
lán úr lifeyrissjóðnum ef þeir hafa greitt
iöngjöld til sjóösins í tvö ár og þrjá
mánuöi, miðaö við fullt starf. Blötími
eftir láni er sex mánuöir frá því umsókn
berst sjóönum.
Lífeyrissjóöur verzlunarmanna:
Lánsupphæö er nú eftir 3ja ára aöild aö
lifeyrissjóönum 192.000 krónur, en fyrlr
hvern ársfjóröung umfram 3 ár bætast
viö lániö 16.000 krónur, unz sjóösfólagi
hefur náö 5 ára aöild aö sjóönum. Á
tímabilinu frá 5 til 10 ára sjóösaöild
bætast viö höfuöstól leyfilegrar láns-
upphæöar 8.000 krónur á hverjum árs-
fjóröungi, en eftir 10 ára sjóösaöild er
lánsupphæöin oröin 480.000 krónur.
Eftir 10 ára aöild bætast við 4.000 krón-
ur fyrir hvern ársfjóröung sem líöur. Því
er í raun ekkert hámarkslán í sjóönum.
Höfuöstóll lánsins er tryggöur meö
lánskjaravísitölu, en lánsupphæöin ber
nú 5% ársvexti. Lánstíminn er 10 til 32
ár aö vali lántakanda.
Þá lánar sjóöurinn meö skilyröum
sórstök lán til þelrra, sem eru eignast
sína fyrstu fasteign og hafa greitt tll
sjóösins samfellt í 5 ár, kr. 525.000 til
37 ára.
Lánskjaravíiitala fyrir ágúst 1985 er
1204 stig en var fyrir júlf 1178 stig.
Hækkun milli mánaöanna er 2,21%.
Miöaö er viö vísitöluna 100 í júní 1979
Byggingavíeitala fyrir júni til ágúst
1985 er 216,25 stig og er þá miöaö viö
100 í janúar 1983.
Handhafaakuldabréf í fasteigna-
viöskiptum. Algengustu ársvextir eru nú
18-20%.
Serboð
Natnvaxtir m.v. Timabil Hötuöstóls-
óvarötr.
kjór
Óbundið fé
Landsbanki, Kjörbók: 1) ........... 7-34,0
Utvegsbanki, Abót: ............... 22-34,6
Búnaðarb., Sparibók: 1: ........... 7-34,0
Verslunarb., Kaskóreikn: ......... 22-31.0
Samvinnub., Hávaxtareikn.: .... 22-31,6
Alþýöub., Sér-bók: ............... 27-33,0
Sparisjóöir, Trompreikn.: ........... 32,0
Bundiófé:
Iðnaðarb., Bónusreikn: .............. 28,0
Búnaöarb., 18 mán. reikn.: .......... 36,0
1) Vaxtaleiörótting (úttektargjald) er 1,7%
verötr. vaxta- v«rö- faarslur é árt
kjör vaxta *ry 00. vaxta varóbóta
1,0 12 mán. 3 mán. 1 1
1.0 12 mán 1 mán 1 allt aó 12
1,0 12 mán. 3 mán. 1 1
3,5 3 mán. 3 mán. 1 1
1-3,0 6 mán. 3 mán. 2 allt að 12
3 mán. 1 12
3,0 6 mán. 1 mán. 2 12
3,5 6 mán. 1 mán. 2 allt aö 12
3,5 6 mán. 6 mán. 2 allt aö 2