Morgunblaðið - 08.04.1986, Side 45

Morgunblaðið - 08.04.1986, Side 45
45 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. APRÍL1986 Vigdís Andrés- dóttir - Minning Fædd 3. september 1891. Dáin 30. mars 1986. Hinn 7. apríl sl. fór fram útför fóstru minnar, Vigdísar Andrés- dóttur, frá Fossvogskapellu. Vigdís var á 95. ári þegar hún dó. Hún var fædd 3. september 1891 á Efra-Vaðli á Barðaströnd. Foreldrar hennar voru hjónin Andr- és Bjömsson og Jóna Einarsdóttir búendur þar. Þau voru bæði af breiðfirskum ættum. Andrés dó í desember 1891 rösk- lega 44 ára gamall frá fimm ungum bömum. Það elsta, Ólína móðir mín, var 12 ára en Vigdís aðeins á fjórða mánuði. Að þeirrar tíðar sið var heimilinu tvístrað og engin vettlingatök við höfð og skal sú saga ekki rakin hér. Til mikils láns fyrir fóstm mína lenti hún eftir nokkum hrakning hjá því ágætisfólki séra Þorvaldi Jakobssyni presti í Sauðlauksdal og konu hans Magdalenu Jónasdóttur. í Sauðlauksdal ólst Vigdís upp í skjóli prestshjónanna og með böm- um þeirra. Var hún þar sem ein úr fjölskyldunni. Sú tryggð, samheldni og hjartahlýja, sem einkennt hefír þessa fjölskyldu er sérstök og náði til allra þeirra, sem prestshjónin og böm þeirra töldu á einhvem hátt sér viðkomandi. Hefí ég sem þessar línur skrifa notið margs góðs frá þeirri fjölskyldu vegna tengsla fóstm minnar við Sauðlauksdals- fjölskylduna. Vigdís dvaldist í Sauðlauksdal allt þar til hún fór til náms í Ljós- mæðraskólanum í Reykjavík vetur- inn 1919-1920. Að námi loknu hélt hún vestur í Amarfjörð til að gegna þar Ijósmóðurstarfí í Ketildala- hreppi með búsetu í Austmannsdal. Við ljósmóðurstarfinu þar tók hún árið 1920 og stundaði það allt til ársins 1951. Auk þess tók hún á móti bömum víðar við fjörðinn. Allar þessar fæðingar lánuðust vel. Veit ég ekki um neitt óhapp, sem henti hana í starfí og lifðu bæði böm og mæður þær fæðingar, sem Vigdís var við. A þessum ámm var fátækt al- menn þama sem víðar, og heimilisá- stæður oft erfíðar. Reyndi þá oft á ljósmóðurina þegar skorti bæði fatnað og lín. Var þá stundum gripið til eigin efna. stundum þurfti að sinna fleirum en sængurkonunni, þar sem eiginmenn vora að heiman Fæddur lO.júlí 1911 Dáinn 31. mars 1986 Snorri Jónsson fv. verslunarmað- ur andaðist að heimili sínu aðfara- nótt 31. mars. Hann var búinn að vera hálfan mánuð á hjartadeild Landspítalans og nýkominn heim þegar kallið kom. Snorri Jónsson fæddist í Bol- ungavík 10. júlí 1911. Hann var sonur hjónanna frú Elísabetar Hafliðadóttur og Jóns Jareds Haf- liðasonar og ólst upp í stómm systk- inahópi. Snorri var af hinni merku Amardalsætt. Foreldrar hans skildu þegar hann var á unglings- aldri og flutti hann með móður sinni til Reykjavíkur, þar sem hann öðl- aðist framhaldsmenntun, m.a. við Gagnfræðaskólann í Reykjavík. Flest starfsár sín hefur Snorri stundað verslunarstörf, ýmist sjálf- stætt eða í þjónustu annarra, og þá mestmegnis hér í höfuðborginni, að undanskildum nokkmm ámm, sem hann starfaði sem hótelstjóri í Vestmannaeyjum og síðar við versl- unarstörf í Keflavík. En síðustu árin á starfsferli sínum vann hann við verslunarstörf hér í borg. Fyrir nokkmm ámm hætti Snorri störfum, bæði vegna aldurs og í vemm eða annarri atvinnu. Vom sjómennska og róðrar þá stór hluti af atvinnu fólks í hreppnum. I Ketildölum vom allar ár óbrúað- ar á fyrstu ámm Vigdísar þar. Gátu þær stundum verið erfíðar yfírferð- ar, sérstaklega að vor- og haustlagi. Varð ljósmóðirin þá að vaða ámar, ef farið var gangandi, sem iðulega skeði í ljósmóðurferðum. Sjálf var hún létt til göngu á þeim ámm og kappsfull að komast sem fyrst til sængurkvennanna. Man ég sögur frá slíkum ferðum þar sem hún gekk af sér fylgdarmennina, sem þó vom yfirleitt vanir göngumenn á besta aldri. Ég minnist einnig sjóferða, sem hún fór í starfí sínu í misjöfnu sjóveðri og myrkri, sem var þá einn mesti óvinur ferðafólks til sjós og lands. Sumarið 1922 tók Vigdís sér ferð á hendur vestur á Patreksfjörð. í Vatnsdal bjuggu þá foreldrar mínir með vaxandi ómegð. Þangað fór Vigdís og tók mig, sem þá var reifabarn, með sér í fóstur norður í Amarfjörð. Fór faðir minn, ásamt traustum sjómanni, með okkur á trillubát frá Vatnsdal að Skeiði í Selárdal í Amarfírði. Var það óvenjulangur áfangi á svo litlum báti. Frá Skeiði í Selárdal var svo haldið landveginn inn með Amar- firði. Batt fóstra mín mig í fang sér svo að hún missti mig ekki, ef hesturinn, sem hún reið, hrasaði. Á hestunum var haldið inn í Aust- mannsdal, en sú leið var þá frekar ógreiðfær eins og landleið með fjörðum var þá víða þar vestra. Þessi ferð sýnir nokkuð skaplyndi Vigdísar. Hún var ákveðin, fram- takssöm og kjarkmikil, en fór þó að öllu með gát. Þegar Vigdís kom í Austmannsdal hafði hún með sér orgel, sem hún hafði lært að leika á strax í uppvexti sínum í Sauð- lauksdal enda þótti það sjálfsagður hlutur hjá prestshjónunum þar, að hljómlist og söngur væri hluti af uppeldi og fræðslu bama þeirra og uppeldisbama. Bjó Vigdís að þess- ari tónlistarfræðslu og gat miðlað nýjum sveitungum af þessari kunn- áttu sinni, sem hún gerði fyrstu árin sín í Austmannsdal. Hefí ég heyrt tónelska menn að vestan minnast með þakklæti þessa þáttar kynna sinna af Vigdísi frá þessum ámm. Vigdís dvaldist í Austmannsdal næstu árin og kynntist þar manni þverrandi heilsu. Það er ekki unnt í stuttri minn- ingargrein að rekja starfssögu Snorra í einstökum atriðum. En þess skal þó getið að hann var mjög fjölhæfur og dugnaðarforkur til allra verka á meðan heilsan var óskert. Árið 1941 kvæntist Snorri Björgu Kristjánsdóttur frá Isafírði og eignuðust þau tvö mannvænleg böm, dóttur og son, sem bæði em á lífí, gift og búsett hér í borg. Bamabömin em orðin sex. Frú Björg og Snorri slitum samvistir eftir nokkurra ára sambúð. Síðustu áratugina hefur Snorri búið með frú Margréti Halldórs- dóttur frá Vestmannaeyjum. Smekkvísi einkenndi heimili þeirra í hvívetna. Snorri heitinn hafði mikla ánægju af ferðalögum og ferðaðist talsvert til útlanda á meðan heilsan leyfði. Á sínum yngri ámm tók Snorri virkan þátt í ýmiskonar fé- lagsstarfi, enda mælskur vel og fljótur að átta sig á því, sem máli skipti í rökræðum. Það var ávallt gaman að ræða við Snorra því að hann hafði lifandi áhuga á margvfslegum málefnum. Við lestur erlendra tímarita aflaði sínum Einari Boga Gíslasyni, f. 3. sept. 1906. Þau giftu sig í maí 1928. Einkason sinn, Sigurjón, nú sóknarprestur á. Kirkjubæjar- klaustri, eignuðust þau í ágúst 1928. Einar, sem var búfræðingur að mennt, var af gömlum og þekkt- um ættum í Amarfírði og stutt að rekja til Selárdalspresta, sem kunn- ir eru úr sögum. Árið 1929 fluttust þau hjónin frá Austmannsdal og byrjuðu bú- skap, fyrst á Öskubrekku, en frá árinu 1934 á Fífustöðum. Bjuggu þar til ársins 1944, er þau fluttu að Bakka í sömu sveit. Þar bjuggu þau til ársins 1948, er þau hættu búskap og fluttu til Bíldudals. Við búskapinn vom þau hjón samhent, sem endranær og búnað- ist þvr' betur sem þau bjuggu lengur. Á síðari ámm búskaparins varð sjó- sókn stærri þáttur afkomu þeirra, enda Einar þaulvanur sjómaður, reyndar jafnvígur dugnaðarmaður hvort heldur var til sjós eða lands. Ekki verður sambúð þeirra hjóna tíunduð hér að öðm leyti en því, að hún var með ágætum alla tíð, enda bæði skynsöm vel og mann- kostamanneskjur. Jafnframt því að hafa böm og unglinga af og til á heimili sínu ólu þau upp að mestu leyti tvær stúlkur: Rut Salómons- dóttir kom til þeirra komabam, f. 30. júlí 1936, og dvaldi hjá þeim ásamt móður sinni, Guðbjörgu El- íasdóttur, sem síðar fórst með m/s Þormóði í febrúar 1943. Eftir það ólst Rut upp hjá þeim Vigdísi og Einari þar til hún stofnaði sitt eigið heimili. Petrína Gunnarsdóttir kom til þeirra hjóna 5 ára gömul eftir að móðir hennar, Kristjana Krist- mundsdóttir dó snögglega og óvænt frá þremur ungum bömum. Krist- hann sér vitneskju um ýmis þau efni, sem vöktu athygli hans hveiju sinni. Hann var mjög hreinskilinn og sagði ávallt meiningu sína umbúðalaust. Hann var trúaður maður í þess orðs bestu merkingu og hafði ríka samúð með þeim, sem minna máttu sín. Hann var góður vinur í raun og er kvaddur með söknuði. Ég votta bömum Snorra heitins Jónssonar og öðmm ættingjum svo og sambýliskonu hans, frú Mar- gréti, innilega samúð. Blessuð sé minning Snorra. Gamall vinur Minning: Snorri Jónsson jana hafði verið hjá þeim Vigdísi og Einari frá ferminjgaraldri og þar til að hún giftist. Olst nú Petrína upp hjá fóstúrforeldmm mínum á Bíldudal og síðar hér í Reykjavík. Vom þau hjónin þá komin á fullorð- insaldur, svo að segja má, að upp- eldi bama hafí verið snar þáttur í lífí fóstm minnar, þótt hún eignað- ist ekki sjálf nema eitt bam. En ekki fer allt að óskum. Petrína dó í blóma lífsins, snöggt og óvænt úr sama sjúkdómi og móðir hennar frá ungum syni og eiginmanni. Á Bíldudal áttu þau hjónin heima til ársins 1956, en þá fluttu þau tii Reykjavíkur. Þegar þau fluttu á Bfldudal keyptu þau sér íbúð í Glaumbæ, sögufrægu húsi, sem Pétur Thor- steinsson byggði á sinni tíð. Einar stundaði aðallega sjómennsku, ýmist á eigin bát eða með öðmm. Dvöl þeirra á Bfldudal var, eins og hjá mörgum örðum samsveitung- um, áfangi á leiðinni til Reykjavík- ur. Eftir að þau komu til Reykjavíkur fór Einar nær strax að vinna hjá Kassagerð Reykjavíkur og vann hann þar uns hann hætti störfum vegna aldurs. Þegar þau fluttu að vestan seldu þau jörðina sína Bakka og íbúðina á Bfldudal og dugði það rétt fyrir fokheldri íbúð í Reykjavík, sem þau byggðu í fjölbýlishúsi að Hvassaleiti 20. Þar bjuggu þau til ársins 1979, að þau fluttu að Hrafnistu í Reykja- vík, þar sem Einar dvelur nú farinn að heilsu og kröftum. Vigdís fóstra mín var föst fyrir og ekki tilbúin að lata hlut sinn, teldi hún sig hafa á réttu að standa. Hún gat verið orðhvöss ef hún átti orðastað við hvatvíst fólk, sér í lagi ef það var mikið á lofti. En undir niðri hafði hún gaman af og rifjaði gjaman upp atburðinn og brosti við. Ekki held ég samt, að gamiir samferðamenn minnist hennar öðmvísi en gestrisinnar, ræðinnar og hjálpsamrar, ef eitthvað á bját- aði. Og eitt var henni gefíð umfram flesta aðra: það var stálminni. Undraðist ég oft hvað hún gat rifjað upp og munað — og þessari gáfu hélt hún til síðustu stundar. Nú að leiðarlokum þá veit ég að margir samferðamenn hugsa hlýtt til fóstm minnar. Bæði gamlir sveit- ungar að vestan og eins fólk sem hún og þau hjón kynntust hér syðra á seinni ámm. Hún var félagslynd, hafði gaman af að umgangast fólk, trygglynd og vinur sinna vina. Sjálfur vil ég þakka henni — og þeim hjónum báðum langa og góða samferð. Við, kona mín og böm, minnumst og þökkum þeim báðum þau góðu kynni. Vomm við þar oftar þiggj- endur en gefendur. Með þeirri ósk, að fóstra mín megi hvfla í friði, tek ég mér leyfi að enda þessar línur á orðum hins foma höftmdar Sólarljóða: Drottinn minn, gef þú dánum ró, hinumlíkn,semlifa. Stefán Thóroddsen Anna K Daníels- dóttir — Kveðjuorð Miðvikudaginn 26. apríl sl. barst okkur sú harmfrétt að Ánna Kristín frænka okkar væri látin. Það hefur verið mjög erfitt að trúa því að þessi litla dökkhærða og hressa stúlka skuli vera horfín úr okkar hópi. En af hveiju Anna Kristín, aðeins 19 ára gömul og átti allt lífíð framundan, en eins og sagt er „Guðimir taka alltaf þá góðu til sín fyrst" og það má með sanni segja um hana Önnu Kristínu, hún var öll af vilja gerð og fékk alla til að brosa með nærvem sinni. Anna Kristín var dóttir hjónanna Karennar Kristánsdóttur og Daníels Stefánssonar, hún átti þrjú systkin, Mjöll, Drífu og Kristján sem er þeirra yngstur. Það er sárt til þess að hugsa að þessi fjölskylda sé nú orðin einum færri. Anna Kristín stundaði nám við Kvennaskólann t Reykjavík og ætl- að sér að ljúka námi þaðan, hún var vinsæl hvar sem hún kom og hún átti allsstaðar vini, vegna þess hve hún var opinská, hress og sá alltaf björtustu hliðar lffsins. Það var ekki auðvelt fyrir Aðal- stein skólastjóra Kvennaskólans að standa fyrir framan fjöldann þar í bæ og tilkynna nemendum og kenn- umm um andlát þessarar stúlku sem átti það svo sannarlega skilið að fá að halda áfram lífsgöngunni. Með þessum orðum viljum við kveðja ástkæm frænku okkar í hinsta sinn, en minningin um hana mun ávallt lifa í huga okkar, við vottum elskulegri fjölskyldu hennar °g Tryggva, unnusta hennar, alla okkar samúð og blessuð sé minning hennar. Ólöf og Guðbjörg Blómastofa Friðfinns Suðurlandsbraut 10 108 Reykjavfk. Sími 31099 Opíð öll kvöld tll kl. 22,- einnig um helgar. Skreytingar viö öll tilefni. Gjafavörur. Legsteinar ýmsar gerðir Marmorex Steinefnaverksmiðjan Helluhrauni 14, sími 54034, 222 Hafnarfjörður

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.